رنگ ها در جشن هولی
به پودرهای رنگی که در جشن هولی استفاده می شود نام هایی همچون گولال (Gulal) و ابیر (Abeer) داده می شود. معمولا این رنگ ها در روز دوم هولی وارد ماجرا می شوند و مهمترین نماد در جشن بزرگ هندوها هستند.
هرکدام از این رنگ ها سمبلی از یک عنصر مهم هستند، مثلا پودرهای رنگی قرمز را نمادی از عشق می دانند، رنگ آبی کریشنا و رنگ پوستش را یادآور می شود و رنگ سبز، نمادی از بهار و شروع های تازه است.
مردم در این روز به روی یکدیگر رنگ می پاشند و عشق کریشنا و رادا را جشن می گیرند. یکی دیگر از دلایل جشن رنگ ها را آمدن بهار می دانند. فصلی که با آمدنش، طبیعت جان دیگری می گیرد و همه جا به رنگ های زیبا و تماشایی مزین می شود. آمدن فصل رنگ ها را باید با رنگ بازی خوشامد گفت...
اما این رنگ ها از چه هستند و چگونه تولید شده اند؟!
از طبیعی تا شیمیایی
در زمان های گذشته پودرهای رنگی به شکل امروزی شان درخشان و کاملا پودر بوده نبودند. مثلا برای تهیه رنگ سبز از برگ های خشک شده بهاری و سوزن کاج استفاده می شد؛ رنگ زرد از گل آفتاب گردان، کوکب و ... به دست می آمد؛ قرمز از گل رز یا پوست درختان سیب جنگلی، انار، زعفران، مخلوط آهک و زردچوبه، پودر پرتقال و ...؛ آبی از انگور بنفش و ...؛ قهوه ای از برگ های خشک شده چای، برگ درخت افرا و ...؛ و در نهایت سیاه از برخی گونه های انگور و ... . همچنین از گل درختانی همچون بوتیا مونوسپرما (Butea monosperma) و فردوسی هندی نیز برای تهیه پودرهای رنگی استفاده می شد. همه این مواد با محیط زیست سازگار هستند و صدمه ای به انسان وارد نمی کنند. حتا برخی از آن ها خاصیت دارویی دارند و برای سلامت پوست نیز مفید هستند.
اما اواسط قرن نوزده بود که برای اولین بار رنگ های مصنوعی ساخته شدند. دیگر درختان زیادی درون منطقه شهری دیده نمی شد و مردم به خاطر سود بیشتر دست به تولید رنگ های مصنوعی فراوان زدند؛ در نتیجه دیگر کسی از رنگ های طبیعی استفاده نمی کرد.
استفاده از رنگ های مصنوعی عوارض بسیاری دارد. متاسفانه آن طور که باید نظارتی بر این رنگ ها وجود ندارد و در نتیجه، ممکن است سمی باشند و در ترکیبش از موادی همچون اکسید سرب، گازوییل، ید، کروم و سولفات مس استفاده شود. آلرژی های مختلف، تورم چشم ها، عفونت های پوستی، آسم و ... همه از عوارض استفاده از رنگ های شیمیایی و غیر استاندارد هستند. این رنگ ها بیشتر در جاده ها و درون جعبه هایی فروخته می شوند که روی شان نوشته شده: "تنها برای استفاده صنعتی" .
این روزها توجه به محیط زیست بیشتر شده است به همین خاطر نگرانی های زیادی در رابطه با استفاده از رنگ ها و صدماتی که به طبیعت و محیط زیست مان می زنند وجود دارد. خوشبختانه کمتر دیده می شود که جشن رنگ ها در دامان طبیعت برگزار شود و در نتیجه، صدمه مستقیمی به گیاهان و جانورانی که ممکن است رنگ ها بخورند به وجود نمی آید. اما این پودرهای مصنوعی پسماند آب را آلوده می کنند و دغدغه هایی را در رابطه با استفاده مجدد از آن به وجود می آورند.
همه صدماتی که ممکن است رنگ های مصنوعی به طبیعت وارد کنند سبب شده است تا دوست داران محیط زیست تبلیغات زیادی در رابطه با برگزاری یک جشن رنگ مناسب و بدون صدمه زدن به کره زمین داشته باشند.
در گذشته گولال از مواد طبیعی تهیه می شد و این روزها نیز می توان به همین روش آن را تهیه کرد و اگر کمی حوصله به خرج داد، به آسانی می توان با پودر رنگ های طبیعی به جشن آمد و اینگونه پیوند زیباتری هم با طبیعت داشت.
برای تهیه گولال، می توان از گیاه زردچوبه، گیاه نیل و گل های درخت آناتو استفاده کرد. به آسانی همه این ها و دیگر گیاهانی را پیدا کرد که می توان از آن ها پودر رنگی به دست آورد. خرید این ها قیمت چندانی هم ندارند و بسیاری از وب سایت ها حتا طرز تهیه گولال از گیاهان مختلف را توضیح می دهند تا شرکت کنندگان در جشن هولی به آسانی رنگ ها را تهیه کنند. یکی از ساده ترین روش ها برای تهیه پودرهای رنگی ترکیب آرد، آب و چند قطره از رنگ های خوراکی ست. به همین سادگی می توان مواد لازم برای حضور در هولی را آماده کرد!
در تهیه رنگ های طبیعی که امروزه به کار می رود نمک فلزات سنگین به کار نمی رود و از ترکیبی بهره می گیرند که در آن مواد نرم باشند و به خوبی به پوست بچسبند.
چینی ها، صاحبان بازار رنگِ هندوها
تعجب می کنید اگر در مراسمی مختص هندوها، نام چینی ها به میان آید؟!
اگر تا به حال به این باور نرسیده اید که چین بازار جهانی را قبضه کرده است با شنیدن این ماجرا حتما به آن اعتراف می کنید. این روزها چینی ها با فرا رسیده جشن هولی بیشتر سود می برند تا دیگر افراد. بر اساس گزارش ها، گولال های چینی حدود 55 درصد از دیگر تولیدات پودرهای رنگی مثلا در مکان هایی همچون راجستان، گجرات، اوتار پرادش و دیگر نواحی هند ارزان تر است. تولیدات خلاقانه و جذاب تر چینی ها سبب شده اند تا بازار به کلی از چنگ هندی ها خارج شود و حتا با اینکه دولت هند بسیار بر تولیدات داخلی تاکید دارد نمی تواند خرید پودرهای چینی ها را متوقف کند. بسیاری از مردم هند برای دهه ها در صنعت تولید گولال هستند اما امروزه وضعیت خوبی ندارند و به خاطر چینی ها در حال ورشکستگی هستند.