به گزارش خبرنگار مهر، غلامحسین دهقانی معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه صبح امروز در همایش صلح و ثبات در منطقه غرب آسیا، یک منطقه یک سرنوشت، اظهار داشت: اقداماتی که برخی قدرت‌های فرامنطقه‌ای در راستای تامین امنیت و منافع‌شان برای خود تعریف می‌کنند از جمله عواملی است که ما به عنوان یک عامل امنیت زدا و مانع نظم درون‌زا و بادوام در منطقه تعریف می‌کنیم.
وی افزود: چالش بسیار جدی و عمیقی وجود دارد و آن اینکه چطور می‌شود این قدرت‌های نامتوازن را با هم جمع کرد، یعنی از یک سو بتوانید تاثیرگذاری منفی کشورهای فرامنطقه ای بر نظم منطقه‌ای را کاهش دهید و از سوی دیگر نقش خودتان را ارتقا دهید.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت خارجه ادامه داد: مشکل دیگری که 70 سال است منطقه با آن مواجه است اشغال فلسطین است که یک بحران جدی به منطقه ما تحمیل کرده و از عوامل بحران‌زا، امنیت‌زدا و مشکل‌ساز در منطقه بوده و همیشه به عنوان مسئله جدی امنیتی در غرب آسیا مطرح بوده است.
دهقانی تصریح کرد: در کنار بحث اشغال گری، وجود سلاح‌های خطرناک کشتار جمعی در رژیم صهیونیستی از عوامل دیگری است که این هم مضاف بر علت شده و از عوامل کاهش‌دهنده امنیت محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه منافع رژیم صهیونیستی در بیرون منطقه تعریف می‌شود و نه در امنیت و ثبات در منطقه، گفت: در منطقه غرب آسیا یکی از سه کشوری که خارج از NPT هستند رژیم صهیونیستی است که هیچ گونه نظارتی را نپذیرفته و نمی‌پذیرد و انواع سلاح‌های میکروبی و شیمیایی را دارد و در هیچ کدام از کنوانسیون‌ها هم عضو نشده است.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه افزود: در کنار بحث اشغال گری این موضوع به عنوان یک ریسک برای ایجاد نظم محسوب می‌شود.
دهقانی با بیان اینکه مشکل دیگر منطقه استفاده ابزاری از تروریسم و افراط‌گرایی است، تاکید کرد:در چند سال گذشته منطقه ما به طور جدی با استفاده ابزاری از تروریست‌ها توسط کشورهای منطقه و فرامنطقه مواجه بوده که مظهر آن داعش و گروه‌های دیگری است که در منطقه حضور دارند.
وی خاطرنشان کرد:مستندات زیادی وجود دارد که چگونه به این گروه‌ها کمک شده و الان هم چگونه تلاش می‌شود که آنها حفظ شوند تا منافع نامشروع آن قدرت‌ها را تامین کنند.
معاون وزیر امور خارجه، تجزیه کشورها و اعمال فشار به دولت مرکزی را از اهداف استفاده از این گروه‌ها عنوان کرد و گفت: این اقدامات در سوریه خنثی شد و ما امروز در ایران با تلاش‌های زیادی از سوی این قدرت‌ها مواجه هستیم.
وی، مسابقه تسلیحاتی و خریدهای هنگفت را از دیگر مسائل منطقه دانست و گفت:کشورهای منطقه از نظر خود تعریفی برای امنیت دارند و با هدف خرید امنیت بسیاری از کشورهای منطقه به خصوص منطقه خلیج فارس با کشورهای فرامنطقه ای به‌ویژه با آمریکا قراردادهای امنیتی امضا کردند و نگاهشان به بیرون است.
این مقام مسئول در دستگاه دیپلماسی افزود: انباشت سلاح در منطقه از عواملی است که مخل امنیت است و می‌تواند مانع از ثبات و امنیت در منطقه و ایجاد یک نظم جدید شود.
دهقانی تصریح کرد: همه این عوامل کمک می‌کند به اینکه شرایط و زیست بومی فراهم شود تا نتوان به راحتی به طرف ایجاد نظم درون‌زا و با دوام حرکت کرد.
وی با بیان اینکه تسلط بر این مسائل دشوار است، گفت: البته که به صورت تئوریک مطالبی را کنار هم مطرح می‌کنیم ولی واقعا دشوار است و امیدواریم در کنفرانس امنیتی تلاش کنیم تا به راهبردها و راهکارهای عملیاتی برسیم.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه ادامه داد: آنچه آقای ظریف و آقای رئیس جمهور هم در سخنرانی‌های خود بارها مطرح کرده‌اند این است که ما باید رویکرد بازی با حاصل جمع صفر را در منطقه تغییر دهیم و کشورها در منافع شریک شوند و برای دیگران هم سهمی قائل شوند.
وی تاکید کرد: اینکه چگونه می‌توان کشورهایی که به هم اعتماد ندارند و مرتب بی‌اعتمادی از بیرون به آنها تزریق می‌شود و برای همین قراردادهایی با کشورهای دیگر منعقد می‌کنند.
دهقانی گفت: در واقع باید ببینیم چطور می‌شود این ذهنیت را در آنها تغییر داد و اعتماد ایجاد کرد که دور هم بنشینند و شبکه امنیت ایجاد کنند.
وی یادآور شد: کشورهای منطقه باید این را بپذیرند که ما به جای اینکه با هم رقابت و با هم مناظره کنیم، بپذیریم که با هم کار کنیم، چیزی که در چند دهه گذشته در اروپا به این جمع‌بندی رسیدند.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه تصریح کرد: جبر جغرافیایی به ما دیکته می‌کند که باید با یکدیگر همزیستی داشته باشیم، در سال های گذشته علی رغم سیاست های بسیار خصمانه عربستان علیه ایران همیشه مسئولان ما گفتند که آماده هستیم درباره دست یابی به نظم منطقه‌ای با هم گفتگو داشته باشیم.
دهقانی با اشاره به ایده امنیت شبکهای که از سوی وزیر امور خارجه مطرح شد، اظهار داشت: کشورهای منطقه به هر حال با هم کار می کنند و مبنای همکاری آنها هم اصول منشور ملل متحد مانند برابری دولت‌ها و اصل عدم توسل به زور است.
وی با بیان اینکه روابط ظریفی بین کشورهای منطقه وجود دارد گفت: عمده ترین عامل بازدارنده در تحقق چنین چیزی دخالت عوامل خارجی است و باقی ماندن مشکل، اشغال فلسطین است و تا زمانی که این دو مساله به صورت قوی در منطقه ما تاثیرگذار هستند شکستن این بن بست و ورود به صحنه همکاری‌ها دشوار است.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه خاطر نشان کرد: بحث ما در مجمع گفتگوی منطقه ای این بود که از یک منطقه کوچک شروع و به منطقه بزرگتر می رویم، دستیابی به این هدف نیازمند ایجاد فضای اعتماد است.
دهقانی با بیان اینکه کشورها یا باید احساس نیاز کنند که منافعی برای همکاری دارند و یا احساس اجبار کنند، افزود: در منطقه ما احساس اجبار به خصوص با حضور قدرت‌های خارجی و قراردادهایی که برای حفظ امنیت بسته شده بسیار دشوار است. البته احساس اجبار به این مفهوم نیست که احساس زور باشد، احساسی است که ما نیاز داریم و باید این کار انجام شود.
وی با تاکید بر لزوم افزایش وابستگی متقابل در منطقه، اظهار داشت: در سال های گذشته وابستگی افغانستان، عراق و تاحدودی آسیای میانه ارتباطات برقرار شده، ولی این باید افزایش پیدا کند.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه تاکید کرد: کاهش دخالت خارجی و افزایش اعتماد و وابستگی متقابل می‌تواند به ایجاد یک نظم جدید کمک کند و ایران هم می تواند در آن نظم جدید نقش بهتری نسبت به گذشته داشته باشد.
دهقانی در پایان خاطرنشان کرد:به طور طبیعی نقش ایران در حال افزایش است و این چیزی است که حساسیت و عکس العمل دیگران را برانگیخته است.