برلیانت بزرگمهر؛ مشاور تغذیه و رژیم‌درمانی
مسافرت با وجود تنوع و لذتی که در بردارد، در زندگی انسان تغییراتی ایجاد می‌کند که این تغییرات چنانچه به درستی برنامه‌ریزی نشده باشند ممکن است زیان‌هائی برای سلامت انسان در بر داشته باشند.
در این مقاله تغییراتی که مسافرت در زندگی و تغذیه‌ی انسان ایجاد می‌نماید و اثراتی که این تغییرات بر سلامت شخص به جا می‌گذارد را مرور می‌کنیم.
مصرف غذا در رستوران‌ها موجب محرومیت افراد از غذاهای سالم و مطمئن خانگی می‌شود.
معمولا در تهیه‌ی غذاهای رستوران‌ها چون در حد وسیع و برای جمعیت زیادی تهیه می‌شوند، نکات تغذیه‌ای و احتمالا بهداشتی به طور کامل رعایت نمی‌شود.
بنابراین چنانچه در ایام نوروز در رستوران غذا صرف می‌کنید باید در انتخاب رستوران دقت کنید و مکان‌هایی را برای غذا خوردن انتخاب کنید که قابل اعتماد باشند.
پرخوری، بدخوری و ریزه‌خواری از مشکلات دیگری است که در مسافرت‌های نوروزی گریبانگیر اشخاص می‌شود. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که شاد زیستن و لذت بردن از اوقات زندگی مترادف با پرخوری و زیاده‌روی در مصرف مواد غذائی است.
اما انباشتن دستگاه گوارش از غذا یا تنقلات و نیز ریزه‌خواری و مکرر غذا خوردن، موجب احساس سنگینی و پری در دستگاه گوارش شده و نفخ، ترش کردن، اسهال و اختلالات گوارشی ایجاد خواهد کرد.
همچنین پرخوری، بدخوری و ریزه‌خواری موجب افزایش چربی‌های نامطلوب خون مانند کلسترول تام، LDL ،VLDL و تری گلیسیرید می‌شود که عوارض قلبی- عروقی را در پی خواهد داشت.
در مسافرت‌های نوروزی ممکن است مصرف فرآورده‌های شیری به خصوص شیر کاهش یابد. این امر نیز به سلامت افراد به خصوص کودکان، نوجوانان، خانم‌های باردار، مادران شیرده و سالمندان لطمه خواهد زد.
یکی از بزرگ‌ترین اشکالاتی که در مسافرت‌های نوروزی برای بیشتر افراد پیش می‌آید، کمبود تحرک، ورزش و پیاده‌روی است.
کمبود تحرک و استفاده مداوم از اتومبیل به هیچ‌عنوان مفید نیست و می‌تواند عوارض و اختلالات زیادی را از جمله افزایش وزن، یبوست، اختلال در رشد کودکان و نوجوانان، پوکی استخوان در سالمندان، احساس رخوت، خستگی، کوفتگی و سستی در پی داشته باشد.
در سفرهای نوروزی ممکن است دسترسی به سبزی و سالاد چندان آسان نباشد. بهتر است در سفرهای نوروزی، سبزی خوردن و سبزی‌های سالادی را شخصا خریداری و شست‌و شو داده، تمیز و ضدعفونی نمائید تا از ارزش تغذیه‌ای آن استفاده کرده و ضمنا از عوارض ناشی از آلودگی‌های میکروبی و انگلی سبزی‌های آلوده در امان باشید.
عارضه‌ی مهمی که معمولا در مسافرت‌ها گریبانگیر افراد شده و بیشتر اشخاص از آن شکایت دارند یبوست است که علل اصلی بروز آن عبارت است از: کمبود تحرک، عدم استفاده از سبزی و سالاد و سایر مواد حاوی فیبر غذائی، کمبود مصرف آب آشامیدنی و ...
برای آن‌که در طول سفرهای نوروزی، از روحیه‌ای شاد و آرام برخوردار باشید و از تعطیلات خود احساس رضایت کرده و لذت ببرید لازم است در برنامه‌ی غذائی خود تجدیدنظر کرده و از موادی که در فعالیت سلول‌های عصبی و سلامت سیستم عصبی نقش دارند به مقدار بیشتری استفاده نمائید.
سبزی‌های تازه، فرآورده‌های شیری، انواع میوه‌ها، غلات سبوسدار، حبوبات، گوشت، مرغ و ماهی از منابع غنی ویتامین‌های گروه B هستند و در حفظ سلامت اعصاب نقش مهمی به عهده دارند.
البته در مصرف گوشت قرمز به علت دارا بودن کلسترول زیاد نباید زیاده‌روی شود. مواد حاوی ویتامین C از قبیل مرکبات، کیوی، گوجه‌فرنگی و سبزی‌های تازه نیز در سلامت سیستم عصبی و احساس شادابی و نشاط نقش مهمی دارند.
توجه داشته باشید که هرگز بدون مصرف صبحانه روز خود را شروع نکنید زیرا نخوردن صبحانه یکی از عوامل مهم افت قند خون است که موجب بروز عوارض عصبی از قبیل بی‌حوصلگی، افسردگی، عصبانیت، پرخاشگری و غیره می‌شود. از بی‌خوابی و شب بیداری‌های طولانی نیز پرهیز نمائید.
با تنظیم برنامه‌ی غذائی منظم و صحیح و پیروی از عواملی که در حفظ سلامت انسان مؤثر است می‌توانید سفرهای نوروزی شاد و پرباری داشته و از تعطیلات خود لذت ببرید.