اقتصاد آنلاین - لیلی شهیر؛ نامه روز گذشته وزیر کار به وزیر نفت مبنی بر تعلیق الزام عرضه محصولات قیر در بورس‌کالا واکنش‌های مختلفی را به دنبال داشت که بر خروجی رسانه ها قرار گرفت. محمد شریعتمداری، وزیر صمت پیشین و وزیر رفاه کنونی در این نامه مدعی شد، الزام تولیدکنندگان قیر در رینگ صادراتی بورس کالا باعث توقف صادرات این محصول در 6 ماه گذشته شده است؛ موضوعی که به زعم اغلب کارشناسان کالایی ارتباطی به بورس کالا ندارد.
حسن رضایی‌پور، فعال حوزه کالا ضمن ابراز تعجب از این اتفاق گفت: متولیان محصولات پتروشیمی و فراورده های نفتی، وزارت نفت و وزارت صمت هستند و به طور طبیعی ارتباطی بین وزارت رفاه و قیر وجود ندارد؛ مگر اینکه این موضوع به برخی شرکت‌های تولیدکننده قیر در مجموعه شستا بازگردد، تا از این طریف تقاضای گروه حاضر در نامه منعکس شده باشد.
تفاوت خاصی بین قیمت قیر در بورس کالا و بازار آزاد وجود ندارد
مدیر پیشین کارگزاری اقتصاد بیدار در ادامه توضیح داد: با توجه به مسایل اقتصادی اخیر شامل تحریم‌ها، محدودیت‌های صادراتی و مسائلی مانند بیمه نشدن کشتی‌ها که شرایط خاصی را برای شرکت‌ها ایجاد کرده‌اند، برای صادرکنندگان مشکلات خاصی ایجاد شده است.
رضایی تصریح کرد: در چنین شرایطی برخی شرکت‌ها در صدد برطرف کردن الزامات قانونی بر می‌آیند و تلاش می‌کنند از نهادهایی مانند بورس کالا که معاملات به طور شفاف در آن انجام می‌شود، خارج شوند.
او تاکید کرد: این اتفاقات در حالی رخ داده است که اخیرا قیمت قیر به دنبال کاهش تقاضا با افت مواجه بوده است. براین اساس، تفاوت خاصی بین قیمت این محصول در بورس کالا و بازار آزاد وجود ندارد و حتی حجم قابل توجهی از عرضه‌هایی که انجام می‌شود در بخش مچینگ باقی می‌ماند؛ بنابراین، به نظر من، دلیل نگارش این نامه واضح نیست و بیشتر فرار از واقعیت قلمداد می‌شود.
کاهش صادرات قیر ارتباطی با بورس کالا ندارد/ دیگر علت‌ها را بررسی کنید
گفتنی است، یکی دیگر از نظرات ارائه شده در این خصوص مربوط به رییس اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی است. عباسعلی اسلامی، نیز ضمن بررسی این موضوع اذعان کرده است که مخالف خروج معاملات قیر از بورس کالا است و کاهش صادرات قیر هیچ ارتباطی با این بورس ندارد.
او افزود: بورس‌کالا به شفافیت معاملات محصولات و فرآورده‌های تولیدی در صنعت فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی کمک شایانی می کند. همچنین هیات مدیره اتحادیه هم با یکدیگر اتفاق نظر دارند و معتقدند محصولات تولیدی صنعت باید در بورس کالا عرضه شود.
رییس اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی افزود: اگر بورس کالا با داشتن اختیارات لازم و بر اساس رسالت خود و البته بدون دخالت برخی نهادها، کشف قیمت کالاها را انجام دهد، شفافیت قیمتی و فضای رقابتی در معاملات به حداکثر می‌رسد که این اتفاق به صلاح اقتصاد بوده و همه اطلاعات به صورتی شفاف در اختیار مردم قرار می گیرد.
اسلامی ادامه داد: باید محصولات تولیدی به صورت شفاف در بورس عرضه شود و فروشنده محصول خود را فروخته و خریدار هم کالای موردنظر خود را از بورس خریداری کند که البته با نظارت بورس و تضمین خرید به فروشنده و تضمین فروش به خریدار، دو طرف معامله از انجام معامله و دریافت پول و کالای موردنظر خود اطمینان دارند.
او در خصوص عدم تمایل برخی تولیدکنندگان در مقابل عرضه محصولات در بورس کالا به بهانه کاهش صادرات گفت: جلوگیری از صادرات یا پایین آمدن رقم صادرات قیر مربوط به بورس نیست؛ بلکه علت های دیگری دارد که باید بررسی کرد.
این مقام مسئول در خصوص مطرح شدن موضوع مخالفت برخی صادرکنندگان با بازگشت ارز به سامانه نیما و مشکل ساز شدن شفافیت بورس کالا در این زمینه، گفت: با توجه به اینکه اطلاعات صادرات در گمرک به مراتب وسیع تر از بورس کالا است، این موضوع نیز نمی تواند خیلی مورد بحث باشد. به هر حال مقصر جلوه دادن بورس کالا در زمینه کاهش صادرات قیر منطقی نیست و باید عوامل اصلی آن بررسی شود.
