برترین ها - امین نقی زاده: امروزه در نبرد‌های مختلف جهان، شاهد قدرت‌نمایی روز افزونِ خودرو‌های نظامی هستیم. تاریخ استفاده بشر از وسایل نقلیه نظامی به هزاره دوم قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد. در آن‌ها سال‌ها اقوام و تمدن‌های مختلفی مانند؛ هیتی‌ها، مصری‌ها و... اولین وسایل نقلیه نظامی را ساخته و از آن‌ها استفاده می‌کردند.
وسایل نقلیه نظامی تمدن‌های کهن باستان، همان ارابه‌های معروفی بودند که به چند اسب متصل شده و باستانیان با استفاده از آن‌ها به خطوط نظامی نیرو‌های دشمن هجوم می‌بردند. در آن ایام استفاده از ارابه‌های جنگی بسیار محدود بود و سایر نیرو‌های نظامی باید با پای پیاده و در کنار فرماندهان خود جان فشانی می‌کردند.
سال‌ها گذشت و وسایل نقلیه نظامی به شکل قابل ملاحظه‌ای توسعه پیدا کردند. در جنگ‌های جهانی اول و دوم، توسعه آن‌ها به منظور انتقال نیروها، حمل مهمات، انجام ماموریت‌های شناسایی و نابود کردن دشمنان با سرعت بیشتری پیگیری شد.
در آن ایام سرعت توسعه خودرو‌های نظامی بسیار زیاد بود و طراحان نظامی قدرت‌های برتر جهان به ظرفیت بالای حمل نیرو‌های نظامی در خودرو‌های جدیدشان بیشتر توجه داشتند. علاوهبراین، خودرو‌های نظامی ساخته شده در آن ایام باید توان حمل چندین و چند سلاح مخرب را داشته و در برابر شلیک توپخانه‌ای دشمن مقاوم بودند.
برخی از خودرو‌های نظامی ساخته شده در طول سال‌های جنگ جهانی اول و دوم، بسیار کارآمد و قابل اطمینان بودند و به همین خاطر سال‌ها در میادین نبرد از آن‌ها استفاده شد. اما در مقابل چندین و چند خودروی نظامی عجیب و مرموز در آن ایام ساخته شد که ویژگی‌های جالب و حیرت‌انگیزی دارند. ساخت خودرو‌های نظامی شگفت‌انگیز سال‌ها پس از پایان جنگ جهانی دوم و به واسطه جنگ سرد ادامه یافت و این نبردِ پرهزینه به نقطه عطفی در تاریخ صنعت نظامی جهان تبدیل شد. در ادامه شما را با 19 خودروی نظامی عجیب جهان آشنا کرده و به سال‌های دورسفر خواهیم کرد!
کانن اسکوتر
در شرایط جنگی مخارج جاری کشور‌ها به شدت بالا رفته و آن‌ها از نظر اقتصادی با مشکلات فراوانی مواجه می‌شوند. به همین خاطر نیرو‌های نظامی اروپا در طی سال‌های جنگ جهانی دوم، به دنبال راه حل‌هایی هوشمندانه برای کم کردن هزینه‌های جنگ بودند.
این موضوع برای فرانسوی‌ها بسیار جدی بود و آن‌ها بودجه نظامی کمی در اختیار داشته و ساختار ضعیف اقتصاد فرانسه، توان پاسخ‌گویی مناسب به نیاز‌های مالی نیرو‌های نظامی را نداشت. به همین دلیل بود که آن‌ها به دنبال ساخت یک خودروی نظامی ارزان قیمت و کارآمد بودند. فرانسوی‌ها تلاش فراونی کرده و اسکوتر کانن را با نام رسمی ACMA Troubes Aeról Portées Mle 56 به تولید رساندند. مهندسان باهوش ارتش فرانسه یک توپ 75 میلی‌متری را برروی موتورسیکلت وسپا نصب کرده و برای تولید هر دستگاه آن، بیش از 500 دلار خرج می‌کردند. به هر حال ACMA Troubes Aeról Portées Mle 56 به نیروی هوایی فرانسه رفته و یک توپچی با تجربه و یک موتور سوار حرفه‌ای آن را هدایت می‌کردند!
تانک Corkscrew
تصورِ چنین چیزی در کارتون‌ها و انیمیشن‌های کودکانه هم بسیار خنده‌دار است! تانک Corkscrew توسط روس‌ها و در سال‌های جنگ سرد ساخته شد. این تانک را بدون شک باید یکی از عجیب‌ترین خودرو‌های نظامی ساخته شده در طول تاریخ دانست! روس‌ها Corkscrew را برای مقابله با شرایط سخت زمستانی توسعه داده و از آن برای تردد در یخ و برف استفاده می‌کرند. اما Corkscrew فقط برای حرکت به سمت جلو مناسب بود و همیشه به زمین‌گیر می‌کرد.
به هر حال تانک Corkscrew برای عبور از شرایط سخت برفی بسیار مناسب بود؛ اما توان حرکت برروی جاده‌های دیگر را نداشت. این تانک فاقد سیستم تعلیق بوده و حرکت با آن بسیار دشوار بود.
Walking Truck
اگر شما طرفدار جنگ ستارگان هستید؛ حتما از Walking Truck استقبال کرده و عاشقش می‌شوید! البته شاید خیلی زود به این نتیجه برسید که بهتر است برخی از ایده‌های بشر در حدواندازه یک ایده باقی مانده و هیچگاه شاهد تولید آن‌ها نباشیم!
خودروی نظامی Walking Truck در سال 1965 و به منظور انجام ماموریت‌های ویژه طراحی شده بود. ماموریت ویژه Walking Truck را باید حمل‌ونقل تجهیزات سنگینِ نظامی در میادین نبرد دانست. این ایده بسیار خلاقانه و مفید بود؛ اما خیلی زود طراحان Walking Truck متوجه شدند که ساخت چنین چیزی عملی نیست. آن‌ها نیاز به یک اپراتور داشته و باید سرعت Walking Truck را بالا می‌برند. اما سرعت Walking Truck به بیش از 5 مایل در ساعت هم نرسید و همین موضوع Walking Truck را به یک هدف مناسب و ساده تبدیل می‌کرد.
تانک تزار
تصور چنین چیزی واقعا سخت است! یک تانک نظامی عجیب برروی دو چرخِ عظیم و جسته! این وسیله نظامی در سال 1914 و به دستور امپراتوری روسیه ساخته شد و به جمع عجیب‌ترین خودروی نظامی تاریخ پیوست.
برای تانک تزار یک پیشرانه 250 اسب‌بخاری ساخته شده بود. در مرکز تانک تزار، برجک بزرگی قرار داشت که خدمه در آن قرار می‌گرفتند. تنها یک نمونه از تانک تزار ساخته شد و سازندگان آن بلافاصله محاکمه شدند. علت محاکمه سازندگان تانک تزار را باید عدم کارایی مناسب آن دانست. البته چرخ عقب تانک تزار که به منظور حفظ تعادل آن بسیار کوچک بود؛ وزن فراوانی را تحمل کرده و همیشه به زمین‌گیر می‌کرد!
ماشین جنگی موتور
ماشین جنگی موتور را شاید بتوان اولین خودروی زرهی جهان نامید. طراحی این خودرو در سال 1889 و توسط مردی به نام فردیک ریچارد سیمز انجام شد. خودروی زرهی آقای سیمز قابی مستطیلی شکل داشته و از فولادی سنگین ساخته شده بود.
این خودروی نظامی عجیب 28 فوت طول، 10 فوت ارتفاع و 8 فوت عرض داشت. پیشرانه آن چهار سیلندر بوده و دایملر آن را ساخته بود. با این همه حداکثر سرعت این خودروی نظامی به بیش از 9 مایل در ساعت هم نمی‌رسید و این موضوع برای یک خودروی زرهی افتضاحی تمام عیار بود!
استاندارد Beaverette
استاندارد Beaverette توسط بریتانیا و در سال 1940 ساخته شد. این خودروی نظامی برای جبران عقب ماندگی نیرو‌های بریتانیا در مقایسه با نیرو‌های فرانسوی طراحی شد. در واقع بریتانیا به یک خودروی نظامی جدید برای مقابله با تهاجم سریع نیرو‌های تحت فرمان هیتلر نیاز داشت و به همین خاطر دست به کار شده و استاندارد Beaverette رابه تولید رساند!
اولین نسخه استاندارد Beaverette دارای صفحات بزرگ فولادی ضخیمی در جلو و کناره‌های خود بود. با این همه پوششی برای حفاظت از قسمت عقب و سقف آن وجود نداشت و در برابر آتش دشمن مقاومت کمی داشت. علاوهبراین، سرعت خودروی نظامی استاندارد Beaverette تنها 38 کیلومتر در ساعت بود.
رینو
در طول جنگ جهانی دوم نیرو‌های استرالیایی متوجه شدند که به یک خودروی زرهی سنگین و قابل اعتماد نیاز دارند؛ زیرا بریتانیا قادر به تامین نیاز‌های نیرو‌های استرالیایی نبود و آن‌ها با مشکلات فراوانی مواجه شده بوند.. بنابراین استرالیایی‌ها بلافاصله کار تحقیق و توسعه را آغاز کرده و رینو را با استفاده از یک پیشرانه توسعه یافته و ساخته شده توسط کمپانی جنرال‌موتورز کانادا به تولید رساندند.
رینو دارای پوشش زرهی قابل توجهی و در برابر شلیک گلوله‌های دشمن مقاومتِ قابل قبولی داست. همچنین مهندسان استرالیایی، خودروی زرهی رینو را به دو مسلسل مجهز کرده بودند. با این حال استرالیا خیلی زود متوجه شد که رینو بسیار سنگین بوده و برای ساخت آن باید هزینه زیادی پرداخت کرد و به همین دلیل توسعه و تولید آن متوقف شد.
روباه
خودروی زرهی روباه، درست مانند رینوی استرالیایی در طول جنگ جهانی دوم ساخته شد. روباه توسط ژنرال‌موتورز مونتاژ شد و مسئول حمل راننده، تفنگدار، فرمانده و بی‌سیم‌چی بود. برروی برجک روباه مسلسل‌هایی نصب شده بودند که از آن‌ها به منظور مقابله با تهاجمات سریع دشمن استفاده می‌شد.
1506 دستگاه از خودروی زرهی روباه ساخته شد. روباه در هندوستان، انگلستان و ایتالیا حضور داشت و پس از پایان جنگ جهانی دوم، تعدادی از آن‌ها به منظور مقابله با شورش‌های خیابانی و... به ارتش پرتغال اعطا شدند.
39M Csaba
خودروی نظامی 39M Csaba برای ارتش مجارستان و در سال 1939 تولید شد. 39M Csaba توسط شخصی به نام تیکلاس استراوسر طراحی شده و برای ساخت آن از دو خودروی زرهی که نیروی هوایی سلطنتی هلند و بریتانیا الگوبرداری شد.
هدف اصلی 39M Csaba انجام ماموریت‌های شناسایی بود و به همین خاطر صفحات زرهی فولادی ضخیمی داشت. این موضوع بدنه 39M Csaba را بسیار سنگین کرده و به همین خاطر آن را به سلاح‌های کوچکی مجهز کرده بودند. 39M Csaba در ابتدا چند آزمایش موفق را پشت سرگذاشت و بعد از تایید توسط ارتس مجارستان، 61 دستگاه از آن سفارش داده شد. بعد از مدتی اندک تعداد 40 دستگاه دیگر توسط مجارستان سفارش داده شد. نکته جالب این است که مجارستان از 39M Csaba در هیچ جنگی استفاده نکرد!
Ehrhardt E-V/4
نام دیگر خودروی نظامی Ehrhardt E-V/4 را باید Straßenpanzerwagen دانست. این نام به معنی وسیله نقلیه زرهی خیابانی است. توسعه و ساخت آن با دستور مستقیم وزارت جنگ آلمان آغاز شد. این وزارتخانه به سه شرکت Ehrhardt، Büssing و دایملر دستور داد که سه نمونه از خودرو‌های زرهی را به تولید برساند.
شرکت Ehrhardt از ابتدا به عنوان یک سازنده سلاح مطرح شده بود و تا آن هنگام تلاشی برای ساخت خودرو‌های نظامی نداشت. با این وجود Ehrhardt وارد چرخه تولید خودرو‌های نظامی شد و یکی از خاص‌ترین خودرو‌های نظامی را برای جبران کمبود نیرو‌های نظامی آلمان طراحی کرد. نتیجه کار Ehrhardt یک خودروی نظامی بزرگ و بدقواره بود که به خاطر طراحی عجیبش در شرایط گوناگون به خوبی عمل نمی‌کرد. با این حال تا سال 1917 از این خودرو در جبهه‌های شرقی آلمان استفاده شد و بعد از آن خودروی نظامی Ehrhardt E-V / 4 به خدمت در پلیس آلمان پرداخت!
پانزر
پانزر توسط آلمانی‌ها و در جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفت. براساس اطلاعات موجود می‌توان گفت تاکنون سه مدل از تانک پانزر و از سال 1934 تا پایان جنگ جهانی دوم به تولید رسیده است.
پس از پایان جنگ جهانی اول، ارتش آلمان به واسطه پیمان ورسای توان تولید و استفاده از تانک را نداشت. مدتی بعد آدولف هیتلر در سال 1933 به قدرت رسید و دستور بازسازی و توسعه ناوگان تانک‌های آلمان را داد. هدف هیتلر در اختیار داشتن برگ برنده نظامی با استفاده از تانک‌هایی جدید بود؛ زیرا تانک‌های قدیمی بریتانیا، اتحاد جماهیر شوروی و فرانسه کارایی سابق را نداشته و هیتلر فرصت مناسبی برای سبقت گرفتن از آن‌ها داشت. با این همه تانک پانزر مشکلاتی داشت و خیلی قابل اعتماد نبود. پانزر به سختی تعمیر شده و نیرو‌های آلمان در صورت خرابی پانزر آن را رها می‌کردند.
ببر 2
ببر 2 را باید عضوی از خانواده تانک‌های پانزر آلمان دانست. این تانک ملقب به شاه ببرها، آخرین معجزه هیتلر و... است. از ببر 2 برای دفاع از نیرو‌های آلمانی استفاده شده و از آن برای تهاجم به نیرو‌های دشمن استفاده نمی‌کردند.
ببر 2 تانک مناسبی بود؛ اما مشکلات فراوانی داشت. این تانک بیش از حد پیچیده بوده و هزینه زیادی برای ساخت آن صرف می‌شد. علاوهبراین میزان مصرف سوخت ببر 2 بسیار زیاد بوده و آلمان توان تامین سوخت آن را نداشت. به همین خاطر تانک ببر 2 یک شکست کامل بود و نشتی فراوان واشر‌های آن یک افتضاح به بار آورد. همچنین پیشرانه ببر 2 بسیار ضعیف بوده و خرابی‌های بسیاری داشت.
تانک KV-2
تانک KV-2 از سال 1939 تا 1941 در اتحاد جماهیر شوروی ساخته شد. از این تانک برای حفاظت از نیروها و حمایت آن‌ها در تهاجمات استفاده می‌شد. این تانک برجکی بسیار بزرگ و بلند داشت. بلندی برجک تانک KV-2 به حدی بود که تنها با استفاده از یک نردبان می‌توانستید به آن دسترسی پیدا کنید؛ بنابراین می‌توان به راحتی فهمید که تانک KV-2 بسیار سنگین بوده و هنگام عبور از شیب‌های تند با مشکلات فراوانی مواجه می‌شد. علاوهبراین، ظاهرا گیربکس KV-2 نیز مشکلاتی داشته و به خوبی عمل نمی‌کرد. در سال 1941 خرابی فراوان و کبود سوخت؛ تانک KV-2 را زمین‌گیر کرد و برای همیشه فراموش شد.
تانک T-35
T-35 یکی از تانک‌های سنگین وزن اتحاد جماهیر شوروی بود. در نگاه نخست احتمالا اندازه بزرگ و وزن سنگین T-35 نظر شما را جلب خواهد کرد؛ اما سنگینی وزن T-35 باعث شد که سرعت آن به بیش از 22 مایل در ساعت هم نرسد! در واقع باید گفت که تانک T-35 حدود 29 تن وزن داشت و طبیعتا سرعت حرکت آن بسیار پایین بود.
اما مشکل T-35 تنها وزن زیاد نبود و مشکلات مختلف مکانیکی آن را زمین‌گیر کرد. کلاچ، ترمز، گیربکس و موتور تانک T-35 به شدت آسیب‌پذیر بوده و این عوامل منجرب به ضعف و ناتوانی T-35 در جبه‌های نبرد شد. تانک T-35 به سادگی مورد حمله تانک‌های آلمانی قرار می‌گرفت و خدمه آن چاره‌ای جز رها کردن تانک T-35 نداشتند!
تانک Mark 1
تانک Mark 1 را باید اولین تانک عملیاتی ارتش بریتانیا و جهان دانست؛ اما عدم انعطاف‌پذیری مناسب Mark 1 یکی از ضعف‌های جدی و مهم آن به شمار می‌رفت. همچنین خرابی‌های پی‌درپی تانک Mark 1 موجب اخلال در مرحله اول حملات نیرو‌های بریتانیا می‌شد.
در داخل تانک Mark 1 سر و صدای فراوانی وجود داشت و بوی ناخوشایندی در آن می‌پیچید. در این محیط دما به بیش از 50 درجه سانتی‌گراد رسیده و نبوده دریچه تهویه مطبوع هوا باعث تنفس بخارات نفت، کوردیت و مونوکسید کربن توسط خدمه تانک Mark 1 می‌شد.
تانک T-42 Superheavy
در طول جنگ جهانی دوم چندین کشور به دنبال ساخت و توسعه تانک‌های سنگین بودند. وزن این تانک‌ها حدود سه تا چهار برابر سنگین‌تر از تانک‌های استاندارد بود. یک طراح آلمانی به نام ادوارد گروت، به طراحی تانک‌های سنگین برای آلمان و اتحاد جماهیر شوروی پرداخت. طرح او برای شوروی تانکی به نام T-42 Superheavy بود. تانک مذکور سه برجک داشته و وزن آن نزدیک به 100 تن بود.
تانک T-42 Superheavy بسیار بزرگ بود؛ اما عملکرد قابل توجهی نداشت. به طور مثال سرعت آن به سختی به 17 مایل در ساعت می‌رسید و این موضوع تانک T-42 Superheavy را به یک هدف ساده برای نیرو‌های دشمن تبدیل می‌کرد. به همین دلایل پروژه ساخت T-42 Superheavy در همان آغاز متوقف شد.
تانک Saint Chammond
براساس اطلاعات موجود در سال 1917 تانک Saint Chammond به عنوان دومین تانک نظامی ارتش فرانسه به تولید رسیده است. ایده ساخت این تانک زمانی شکل گرفت که فرانسه به دنبال ساخت یک خودروی زرهی جعبه‌ای بود و پس از مدتی تلاش و هم فکری فراوان به تانک Saint Chammond رسید! وزن Saint Chammond به 23 تن رسیده و از یک پیشرانه با توان 90 اسب‌بخار استفاده می‌کرد.
اما تانک Saint Chammond هم مشکلات فراوانی داشت. این تانک به زمین گیر کرده و در داخل آن بوی نامطبوعی پخش می‌شد. صدا در داخل Saint Chammond بسیار زیاد بود و درجه حرارت به شدت افزایش می‌یافت؛ بنابراین خدمه باید با صدای بلند با یکدیگر صحبت کرده و دمای زیادی را تحمل می‌کردند. تانک Saint Chammond موجب مسمومیت چندین سرباز و راننده شد و آن‌ها را به بیماری‌های مختلفی مبتلا کرد.
تانک Bob Semple
تانک Bob Semple با استفاده از فلز بازیافتی ساخته شده است؛ اما حقیقت این است که سازندگان آن می‌خواستند که با هر چیزی که به دست می‌آورند؛ یک تانک نظامی تولید کنند!
تانک Bob Semple یک توهین واقعی به صنعت تولید خودرو‌های نظامی بود و مشخص نیست که طراحان این تانک به دنبال چه چیزی بودند؛ زیرا بدنه تانک Bob Semple به راحتی و با شلیک چند گلوله کوچک سوراخ شده و به همین خاطر طراحان نیوزلندی آن ایده ساخت تانک با استفاده از مواد بازیافتی را به طور کامل کنار گذاشتند.
Kugelpanzer
لقب عجیب‌ترین خودروی نظامی جهان به Kugelpanzer می‌رسد. این تانکِ توپی شکل توسط ارتش آلمان و به منظور عبور از زمین‌های ناهموار طراحی شده بود. تانک توپی Kugelpanzer دومین تلاش آلمان برای ساخت یک تانک توپی بوده و پیش از آن در سال 1917 یک نمونه ابتدایی از این تانک تولید شد.
تانک Kugelpanzer دارای یک محفظه استوانه‌ای بوده و برای حرکت از یک پیشرانه تک سیلندر استفاده می‌کرد. این تانک دو خدمه را حمل کرده و سرعت آن تنها به 8 کیلومتر در ساعت می‌رسید.
براساس اسناد موجود آلمان برای ساخت Kugelpanzer در دهه 1940 از کمک و فناوری ژاپنی‌ها استفاده کرده است. در سال 1945 یک نمونه از تانک Kugelpanzer توسط ارتش سرخ به غنیمت گرفت شد و امروزه در موزه زرهی کوبینکا به نمایش گذاشته شده است.
