سرطان آندومتر بیشتر مواقع قابل‌درمان است. در مطلب گذشته در مورد علل سرطان رحم گفته شد. علت دقیق سرطان آندومتر هنوز ناشناخته است اما دانشمندان مطمئن هستند سرطان وقتی آغاز می‌شود که یک جهش ژنتیکی باعث شود سلول‌های طبیعی آندومتر به سلول‌های غیرطبیعی تبدیل شوند. همچنین به مواردی مانند چاقی٬ دیابت، فشار خون٬ به تأخیر انداختن یائسگی و تغییرات هورمونی اشاره کردیم که در ایجاد سرطان رحم نقش دارند. در این قسمت درباره‌ی درمان سرطان آندومتر (سرطان رحم) و هر آنچه یک بیمار باید بداند صحبت می‌کنیم. با بنیتا همراه باشید.
اطلاعات عمومی درباره سرطان آندومتر
نکات پایه‌ای:
- سرطان آندومتر، وضعیتی است که در آن سلول‌های بدخیم سرطانی در بافت دیواره‌ی رحم شکل می‌گیرند.
- چاقی، فشارخون بالا و دیابت خطر ابتلا به سرطان آندومتر را بالا می‌برند.
- مصرف تاموکسیفن برای سرطان سینه و یا مصرف داروهای محتوی استروژن به‌تنهایی (بدون پروژسترون) احتمال ابتلا به سرطان دیواره‌ی رحم را افزایش می‌دهند.
- علائم و نشانه‌های سرطان آندومتر شامل ترشحات غیرعادی واژن و درد در ناحیه‌ی لگن است.
- برای تشخیص سرطان آندومتر، از آزمایش خون و نمونه‌برداری از دیواره‌ی رحم استفاده می‌شود.
- فاکتورهای مشخصی بر پیشگیری، احتمال بهبودی و گزینه‌های درمانی این سرطان تأثیر دارند.
سرطان آندومتر، وضعیتی است که در آن سلول‌های بدخیم سرطانی در بافت دیواره رحم شکل می‌گیرند.
در شکل بالا آناتومی دستگاه تناسلی زنان را مشاهده می‌کنیم. اندام‌های سیستم جنسی زنان عبارتند از: رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ، دهانه‌ی رحم و واژن. رحم یک‌لایه‌ی عضلانی بیرونی دارد به نام میومتر و پوشش داخلی آن‌که آندومتر نام دارد.
آندومتر، پوشش درونی رحم، یک اندام میان‌تهی در ناحیه‌ی لگن خاصره‌ی زن است. رحم جایی است که جنین در آن رشد می‌کند. در اغلب زنانی که باردار نیستند، لگن حدود 3 اینچ طول دارد. پایین آن، گردنه‌ی باریک رحم است که به منطقه‌ی واژن زن می‌رسد. سرطان آندومتر با سرطان دیواره‌ی عضلانی رحم که سارکوم نام دارد متفاوت است.
چاقی، فشارخون بالا و دیابت ممکن است خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهند.
هر چیزی که خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهد عامل خطرزا نامیده می‌شود. داشتن یک عامل خطرزا به این معنی نیست که شما به سرطان مبتلا می‌شوید و بالعکس، اگر هیچ‌کدام از عوامل خطرزا را نداشته باشید به این معنی نیست که هرگز احتمال ابتلا به سرطان نیست. اگر فکر می‌کنید در معرض ابتلا به سرطان هستید باید با دکتر خود صحبت کنید. عوامل خطرزا در مورد بیماری سرطان رحم عبارتند از:
- چاق بودن
- داشتن فشارخون بالا
- ابتلا به دیابت
مصرف تاموکسیفن برای سرطان سینه و یا مصرف داروهای محتوی استروژن به‌تنهایی (بدون پروژسترون) احتمال ابتلا به سرطان دیواره رحم را افزایش می‌دهند. سرطان آندومتر ممکن است در بیماران مبتلا به سرطان سینه که برای درمان خود از تاموکسیفن استفاده می‌کنند به وجود آمده و توسعه پیدا کند.
بیمارانی که این دارو را مصرف می‌کنند باید هرسال آزمایش ناحیه‌ی لگن بدهند و اگر دچار خون‌ریزی واژینال شدند (به‌جز خونریزی‌های قاعدگی) در اسرع وقت آن را به دکتر گزارش دهند. زنانی که هورمون استروژن را به‌تنهایی مصرف می‌کنند ( هورمونی که می‌تواند باعث گسترش برخی سرطان‌ها شود) نیز درخطر ابتلا به سرطان آندومتر هستند. ولی اگر استروژن همراه با پروژسترون (یک هورمون زنانه دیگر) مصرف شود این احتمال از بین می‌رود.
علائم و نشانه‌های سرطان آندومتر شامل ترشحات غیرعادی واژن و درد در ناحیه لگن می‌شود.
این علائم و نشانه‌ها ممکن است به دلیل سرطان آندومتر یا سایر بیماری‌ها ایجاد شوند. اگر هرکدام از نشانه‌های زیر را در خود مشاهده می‌کنید به دکتر خود اطلاع دهید:
- خون‌ریزی یا ترشحات واژن که مربوط به قاعدگی نباشد
- دشواری یا داشتن درد به هنگام ادرار کردن
- درد به هنگام نزدیکی جنسی
- درد در ناحیه‌ی لگن
برای تشخیص سرطان آندومتر، از آزمایش خون و نمونه‌برداری از دیواره رحم استفاده می‌شود.
Credit: cancer
توضیح شکل: دیلاتسیون و کورتاژ (D and C) یک اسپکولوم (وسیله‌ای جهت کنار زدن بافت‌ها و فراهم آوردن دید بهتر ناحیه هنگام معاینه) وارد واژن می‌شود تا آن را باز نگه دارد و بتوان دهانه‌ی رحم را نگاه کرد (تصویر اول را نگاه کنید). توسط یک وسیله‌ی گشادکننده یا بازکننده دهانه‌ی رحم را متسع می‌کنند (تصویر میانی). کورت را از طریق گردن رحم به داخل رحم می‌فرستند تا بافت غیرطبیعی دیواره رحم را خراش داده و بیرون بیاورد (تصویر آخر).
از آنجا که سرطان آندومتر در داخل رحم آغاز می‌شود، معمولاً خود را در آزمایش پاپ اسمیر نشان نمی‌دهد. به همین دلیل باید مقداری از بافت رحم به‌عنوان نمونه جداشده و در زیر میکروسکوپ موردمطالعه قرار بگیرد تا متوجه شوند آیا سلول‌ها سرطانی هستند یا نه. در ادامه ممکن است یکی از روشهای زیر مورداستفاده قرار بگیرد:
بیوپسی دیواره‌ی رحم: برداشتن بافت دیواره‌ی رحم که به این صورت انجام می‌شود: یک لوله‌ی باریک انعطاف‌پذیر را از طریق گردنه‌ی رحم وارد رحم می‌کنند. لوله به‌آرامی مقداری از بافت آندومتر را خراش می‌دهد و بعد بافت را توسط لوله برای نمونه‌گیری بیرون می‌کشند. یک پاتولوژیست بافت را برای یافتن سلول‌های سرطانی زیر میکروسکوپ موردمطالعه قرار می‌دهد.
دیلاتسیون و کورتاژ: روشی برای جدا کردن بافت نمونه، از دیواره داخلی رحم است. دهانه‌ی رحم را گشاد می‌کنند و یک کورت (وسیله‌ای قاشق مانند) را داخل می‌کنند و بافت را برمی‌دارند. سپس بافت نمونه‌برداری‌شده را زیر میکروسکوپ برای مشاهده نشانه‌های بیماری موردبررسی قرار می‌دهند. این روش همچنین D & C نیز نامیده می‌شود.
دیگر آزمایش‌ها و پروسه‌هایی که برای تشخیص سرطان آندومتر استفاده می‌شوند ازاین قرار هستند:
معاینه‌ی فیزیکی و بررسی سوابق بیمار: آزمایشی از بدن برای بررسی نشانه‌های عمومی سلامتی و اینکه ببینند آیا علائم بیماری ازجمله توده یا غده‌ی غیر نرمالی دیده می‌شود یا نه. سوابق سلامتی فرد، بیماری‌هایی که درگذشته داشته و درمان‌هایی که تحت آن‌ها قرارگرفته نیز بررسی می‌شوند.
آزمایش سونوگرافی ترانس واژینال: روشی برای بررسی واژن، رحم، لوله‌های فالوپ و مثانه است. یک مبدل اولتراسونیک (میله کاوشگر) به داخل واژن فرستاده می‌شود که امواج صوتی را باانرژی بالا به بافت‌ها و اندام‌های داخلی منتشر می‌کند و اندام‌ها صوت را منعکس می‌کنند. این انعکاس صوتی، تصویری را از اندام‌های درونی شکل می‌دهد که به آن سونوگرام می‌گویند. دکتر با دیدن سونوگرام می‌تواند تومورها را تشخیص بدهد.
فاکتورهای مشخصی بر پیشگیری، احتمال بهبودی و گزینه‌های درمانی این سرطان تأثیر دارند.
شانس بهبودی و گزینه‌های درمانی به موارد زیر بستگی دارد:
- سرطان در چه مرحله‌ای است (آیا سرطان فقط در آندومتر است، یا کل رحم را در برگرفته، یا به دیگر نقاط بدن گسترش‌یافته است).
- سلول‌های سرطانی زیر میکروسکوپ چگونه دیده می‌شوند.
- آیا سلول‌های سرطانی تحت تأثیر پروژسترون قرارگرفته‌اند.
برای کسب اطلاعات بیشتر خواندن مطلب «سرطان رحم یا آندومتر: علل، مراحل، علائم، و روشهای درمان آن[قسمت اول]» را فراموش نکنید.
منبع: healthline ,cancer
