بنفوتامین یکی از مشتقات محلول در چربی تیامین (ویتامین B1) است. افزایش حلال در چربی بنفوتامین باعث شده است تا به راحتی در سلولهای عصبی نفوذ کنند. بنفوتامین پس از مصرف خوراکی(به صورت قرص)، در مقایسه با دوز معادل تیامین که محلول در آب است، با سرعت بیشتری جذب بدن میشود. بنابراین، بنفوتامین ممکن است گزینهای مناسبتر برای درمان کمبود تیامین – که محلول در آب است – باشد.
تیامین چیست؟
تیامین، که همچنین به عنوان ویتامین B1 شناخته میشود، نقشی حیاتی در سوخت انرژی و تخریب قندها و اسکلت کربن دارد؛ همچنین در ارتباطات عصبی و فعالسازی سیستم ایمنی دخالت دارد. ارتباط تیامین با این عملکردهای حیاتی، آن را تبدیل به یک ماده مغذی مهم در رژیم غذایی کرده است. کاهش مصرف تیامین باعث اختلالات در سوخت و متابولیسم انرژی، افزایش استرس اکسیداتیو سلولی و عوارض جانبی عصبی میشود.
مکانیسم عمل بنفوتامین
بنفوتامین با تعدیل محصولات پیشرفته گلیساسیون (AGEها) عمل میکند. همچنین میتواند از طریق مسیرهای وابسته به غیر از AGE نیز عمل کند.
محصولات پیشرفته گلیساسیون، پروتئین یا لیپیدهای اصلاح شدهای هستند که در تماس با قندهایی مانند آلدوز، غلظت آنزیمی ایجاد میکند. AGE ها ممکن است گونههای اکسیژن واکنشی تولید کنند، به گیرندههای خاص متصل شوند و ساختارهای متقابل را تشکیل دهند.
AGEها در عروق دیابتی حضور دارند و در پیشرفت آترواسکلروز دخیل هستند. بنفوتامین مانع سنتز AGEها و در نتیجه کاهش استرس متابولیک میشود. بنفوتامین در نتیجه به عوارض جانبی عروقی مرتبط با دیابت کمک میکند.
مزایای سلامتی بنفوتامین
- نوروپاتی دیابتی
بنفوتامین درمانی به نظر میرسد یک استراتژی بالقوه برای جلوگیری از نفروپاتی دیابتی است. نفروپاتی دیابتی یکی از عوارض شدید دیابت است که با خطر بالای بیماری قلبی و مرگ و میر همراه است. غلظت بالای گلوکز منجر به انباشت تریفسفات میشود. این امر منجر به اختلال بیوشیمیایی و در نهایت توسعه نفروپاتی دیابتی میشود.
مطالعات بر روی موشها نشان داده است که بنفوتامین مانع انباشت تریفسفاتها در دیابت و بنابراین مانع رشد نفروپاتی میشود.
- بهبود شناختی در بیماری آلزایمر
مطالعات پیشین نشان دادهاند که بنفوتامین تأثیرات مثبتی بر اختلالات شناختی در بیماری آلزایمر دارد. نشان داده شده است که بنفوتامین به کاهش رسوب آمیلوئید در مدلهای حیوانی بیماری آلزایمر کمک میکند. با این حال، این اثرات در انسانها ثابت نشده است. در حال حاضر، یک آزمایش بالینی در حال بررسی است که آیا بنفوتامین میتواند باعث توقف کاهش شناختی در بیماران مبتلا به اختلال شناختی خفیف شود یا خیر؟
- غلبه بر وابستگی به الکل
مصرف زیاد الکل با کمبود شدید مواد مغذی و ویتامینهای حیاتی همراه است. کمبود تیامین بر اثر مصرف زیاد الکل، به علت سندرومهای عصبی ناشی از کمبود پیشرونده ماده سفید مرکزی و محیطی، شناخته میشود. اگرچه جایگزینی تیامین برای بیماران مبتلا به آسیبهای سیستم عصبی مرکزی ناشی از الکل مهم است، اما بنفوتامین در عبور از سیستم عصبی مرکزی از پیرامون موثر نبوده است.
- بنفوتامین برای افراد سیگاری
سیگار کشیدن منجر به اختلال عملکرد اندوتلیال میشود، یک واقعه زودگذر در بیماریهای قلبی عروقی. این بیماری با استرس اکسیداتیو و التهاب تشدید میشود. در یک مطالعه بر روی موشها، مشخص شد که بنفوتامین از اختلال عروقی ناشی از نیکوتین جلوگیری میکند. آزمایشی که بر روی داوطلبان سالم انجام شده است نشان داد که درمان کوتاه مدت با بنفوتامین میتواند تا حدودی عملکرد مغز و عروق در افراد سالم سیگاری را بازگرداند.
- حفاظت از کلیه
دادههای حاصل از مطالعات انجام شده بر روی موشها نشان میدهد که بنفوتامین اقدامی محافظتی به غشای صفاقی و کلیه در دیالیز صفاقی و اورمی انجام میدهد. بر اساس یک مطالعه منتشر شده در مجله انجمن آمریکایی نفرولوژی، اضافه کردن بنفوتامین به رژیم غذایی باعث افزایش فعالیت سلول ترکتلاز و کاهش بیان محصولات پیشرفته گلیسایی و گیرنده آنها میشود.
اخیرا در مطالعهای نشان داده شد که مکمل بنفوتامین میتواند در کاهش عوارض جانبی آنتی بیوتیکها از طریق بهبود استرس اکسیداتیو و التهاب سلولهای لولهای کلیوی، مفید باشد.
- پتانسیل ضد تومور
مطالعات نشان میدهند که بنفوتامین میتواند از طریق مکانیسمی به نام “مرگ سلولی پاراپتوزیس”، لوسمی (سرطان خون) را متوقف کند. پاراپتوزیس نوعی از مرگ سلولی برنامهریزی شده است که شامل تشکیل واکنش سیتوپلاسمی میشود. تحقیقات “فرهنگ سلولی” توسط محققان دانشگاه کانازاوا در ژاپن نشان داد که بنفوتامین یک عامل امیدوار کننده برای بیماران مبتلا به لوسمی میلوئیدی حاد است که واجد شرایط شیمی درمانی استاندارد نیستند. آنها همچنین مشاهده کردند که بنفوتامین باعث فعالیت سینرژیک با سیتارابین، یک عامل شیمی درمانی، برای از بین بردن سلولهای لوسمی میلوئید میشود.
- خواص آنتی اکسیدانی
بنفوتامین همچنین یک آنتی اکسیدان قوی با خواص ضد التهابی است که از طریق مهار پروستاگلاندین (یکی از مهمترین واسطههای شیمیایی در داخل بدن) و سنتز لکوترین (واسطه التهاب در واکنشهای التهابی) تولید میشود.
اثرات جانبی بنفوتامین و قابلیت پذیرش
مزایای چند منظوره بنفوتامین یک گزینه جذاب برای درمان بسیاری از بیماری ها است، با این حال، بیشتر مزایا در مطالعات پیشین یا آزمایشات بر روی انسانها مشخص شدهاند.
بنفوتامین به خوبی قابلیت پذیرش دارد بدین معنی که هیچ گزارشی از عوارض جانبی جدی آن در اکثر مطالعات انسانی وجود ندارد. با این حال، یک سری آزمایشهای بالینی برای ایجاد اثربخشی در انسان و تعیین عوارض جانبی طولانی مدت مورد نیاز است.