مطابق آنچه خطاب به گمرکات اجرایی کشور ابلاغ شده است، ثبتسفارشهای بانکی که تا تاریخ 8 اردیبهشت ماه امسال تامین ارز شده باشند، امکان تمدید و ویرایش ثبت سفارش را خواهند داشت؛ البته این امکان تنها به ثبت سفارشهایی محدود میشود که تامین ارز آنها خارج از رویه واردات بدون انتقال ارز صورت گرفته باشد. همچنین ضوابط اعلامشده در دستورالعمل مذکور، شامل ردیف تعرفههایی میشود که در تغییرات اخیر گروههای کالایی به گروه چهارم تغییر پیدا کرده باشند.
اما در اوایل خرداد ماه امسال، وزیر صنعت، معدن و تجارت در نامهای به رئیسکل بانک مرکزی، سه محور کلی را در ارتباط با موضوع تامین ارز گروههای کالایی مختلف اعلام کرد. در محور اول، سیاستگذار با هدف مدیریت بازار ارز، 550 ردیف تعرفه (شامل کد تعرفههای جدید سال 98 و تعرفههای مربوط به سال گذشته که دچار تغییر گروه کالایی شدهاند) را برای درج در سیستم بانکی و تامین ارز اعلام کرد. همچنین در محور دوم، سیاستگذار شرایط تخصیص ارز رسمی را برای گروههای دارویی و تجهیزات پزشکی تشریح کرد. بر این اساس تخصیص ارز ترجیحی برای 1270 ردیف تعرفه در صورت تایید و اعلام سیستمی «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» کماکان مانند سابق ادامه خواهد داشت. در این ارتباط، بخشنامه 16 مرداد سال گذشته معاون اول رئیسجمهوری، نحوه تامین ارز کالاهای اساسی و موردنیاز را تشریح کرده بود. در نهایت در چارچوب محور سوم، وزیر صمت شروطی را برای ادامه فرآیندهای تجاری گروه ممنوعههای وارداتی (گروه چهارم کالایی) تعیین کرد. بر این اساس امکان «تمدید»،«ویرایش» یا «ترخیص» پروندههای مشمول تعرفههای گروه چهارم کالایی، به شرط تامین ارز یا صدور قبض انبار و بارنامه، فراهم شد.
اکنون در ادامه و تکمیل دستور وزیر صمت، سرپرست مرکز واردات و امور مناطق آزاد و ویژه گمرک ایران طی نامهای به گمرکات اجرایی جزئیات نحوه تمدید ثبتسفارش 550 ردیف تعرفه سال 98 را ابلاغ کرده است. مطابق این دستور، امکان تمدید و ویرایش ثبتسفارش گروههای کالایی جدید (550 ردیف تعرفه ذکر شده در بخشنامه وزارت صمت) با رعایت شروطی فراهم شده است. دستورالعمل جدید علی وکیلی، سرپرست مرکز واردات و امور مناطق آزاد و ویژه گمرک که برای اجرا به گمرکات اجرایی کشور ابلاغ شده است، در قالب سه بند شرایط و ضوابط ثبت سفارش را برای تعرفههایی که گروههای کالاییشان دچار تغییر شده، اعلام کرده است. در بند اول بخشنامه مذکور تصریح شده است، ثبتسفارشهای بانکی که تا تاریخ 8 اردیبهشت ماه 98 تامین ارزشان صورت گرفته باشد و ثبت سفارشهای بدون انتقال ارزی که صرفا از محل ماده 38 آیین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات صادر شده باشند، از امکان تمدید و ویرایش ثبتسفارش برخوردار میشوند، به گونهای که پس از انجام تشریفات گمرکی، ترخیص خواهند شد. در عین حال، استفاده از این امکان مشروط بر آن است که بارنامه یا قبض انبار کالاها مربوط به قبل از 8 اردیبهشت ماه امسال باشد. گمرک ایران در بند دوم از این دستورالعمل، تاکید میکند که وجود قبضانبار و بارنامه برای ثبت سفارشهای بانکی که تامین ارز نشده باشند، ملاک عمل نخواهند بود و امکان ثبتسفارشهای بانکی به شیوه بدون انتقال ارز ممکن نیست. بنابراین نهایی شدن فرآیند تامین ارز بهعنوان یکی از شروط اصلی برای تمدید ثبت سفارشها مورد توجه سیاستگذار است و از سوی دیگر رویه واردات بدون انتقال ارز همچنان از سوی سیاستگذار به رسمیت شناخته نمیشود.
همچنین در بند سوم نیز تصریح شده است که بخشنامه مذکور صرفا مختص ردیف تعرفههایی است که در تغییرات اخیر گروههای کالایی به گروه چهارم منتقل شده باشند.