به گزارش ایسنا، نشست خبری آغاز پنجمین سال فعالیت بنیاد سعدی به مناسبت روز پاسداشت زبان فارسی امروز (دوشنبه، 25 اردیبهشت) در محل بنیاد سعدی برگزار شد.
غلامعلی حداد عادل با بیان اینکه گسترش زبان هر کشوری در خارج از مرزهای آن کشور نشان اقتدار ملی کشور است، گفت: گسترش زبان در جهان با اقتدار هر کشوری رابطه معناداری دارد. میان گسترش زبان کشور با اقتدار ملی و توانایی کشور و میزان حضور یک کشور در خارج از مرزها با شرایط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی رابطه معناداری وجود دارد.
او افزود: درباره زبان فارسی زمینه فرهنگی ایران و پشتوانه ادبی زبان فارسی یکی از پیشران‌های آموزش زبان فارسی در جهان است. بحث گسترش زبان فارسی در جهان بحث ادبیات و فرهنگ نیست. هر اندازه که در توسعه سیاسی و فرهنگی موفق‌تر باشیم نیاز به آموزش زبان بیشتر می‌شود. آموزش زبان فارسی صرفا جنبه ادبی ندارد بلکه در متن توسعه کشور جا دارد.
حداد عادل با بیان اینکه روز بزرگداشت زبان و ادب فارسی به پیشنهاد این بنیاد در روز 25 اردیبهشت‌ماه نام‌گذاری شده است، گفت: بنیاد سعدی روز 25 اردیبهشت‌ماه را که به نام روز بزرگداشت فردوسی بود، در شورای فرهنگ عمومی با عنوان روز بزرگداشت فردوسی و زبان فارسی پیشنهاد کرد که مورد قبول واقع شد و شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد بنیاد سعدی را تصویب کرد و این روز در تقویم رسمی به عنوان روز بزرگداشت فردوسی و زبان فارسی در تقویم رسمی درج شد.
او در ادامه با اشاره به اینکه پنج سال از فعالیت‌های بنیاد سعدی می‌گذرد، گفت: امروزه در سراسر جهان زبان فارسی در حدود 400 دانشگاه تدریس می‌شود. آموزش زبان فارسی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا است و در برخی از دانشگاه‌ها به صورت واحد اجباری و اختیاری است. تعداد دانشجویان زبان فارسی حدود 10هزار نفر است. علاوه بر واحدهای درسی کلاس آزاد آموزش زبان فارسی در بیش از 80 نمایندگی خارج از کشور برگزار می‌شود و حدود 250 زبان‌آموز وجود دارد. به طور کلی افرادی که شرکت می‌کنند حدود 12 هزار نفر بوده و 140 مدرس و معلم این کلاس‌ها را اداره می‌کنند که از طرف بنیاد سعدی پشتیبانی می‌شوند.
رئیس بنیاد سعدی با بیان اینکه در کشورهایی که ایرانیان مهاجر حضور دارند آخر هفته‌ها کلاس‌هایی برای فرزندان مهاجران برگزار می‌شود، گفت: در کشورهای استرالیا، کانادا و برخی از کشورهای اروپایی این کلاس‌ها برگزار می‌شود که بنیاد سعدی از آن‌ها هم پشتیبانی مالی دارد و هم منابع آموزشی را در اختیارشان قرار می‌دهد.
او افزود: در تعدادی از کشورها زبان فارسی در مدارس تدریس می‌شود که در برخی از آن‌ها آموزش زبان فارسی به صورت الزامی است و در برخی دیگر به صورت اختیاری و به عنوان زبان دوم است. علاوه بر این بنیاد سعدی دوره‌های دانش‌افزایی در داخل و خارج از کشور برگزار می‌کند که برخی از این دوره‌ها کوتاه‌مدت و برخی هم بلندمدت است.
حداد عادل در ادامه گفت: همه‌ساله دوره‌های فارسی‌آموزی به صورت یک‌ماهه در ایران برگزار می‌شود که از سراسر جهان در ایران حضور می‌یابند. در تابستان سال گذشته 83 دوره دانش‌افزایی برگزار کردیم که از 45 کشور در آن شرکت کردند. از سال 1391 تاکنون 1250 استاد و دانشجوی زبان فارسی در دوره یک‌ماهه شرکت کرده‌اند.
رئیس بنیاد سعدی بان بیان اینکه در سال گذشته هشت دوره دانش‌افزایی کوتاه‌مدت برگزار شد، گفت: این دوره‌ها برای معلمان کشورهای ترکیه، روسیه، بلغارستان، افغانستان و... بوده است که در بنیاد سعدی اجرا کرده‌ایم. علاوه بر آن المپیاد زبان فارسی در کشورهای روسیه، ترکیه، آذربایجان، اوکراین، ارمنستان و قزاقستان برگزار شد. همچنین بنیاد سعدی با تعدادی از دانشگاه‌های داخل و خارج از کشور قراردادهای همکاری به امضا رسانده است.
او در ادامه گزارشی از فعالیت‌های بنیاد سعدی داد و گفت: ما 22 مجموعه آموزشی در دست تألیف داریم و مجموعه کتاب پیش‌بینی‌شده برای این مجموعه‌های آموزشی 68 کتاب است که تاکنون 10 کتاب آن منتشر شده و یا نزدیک به انتشار است. این کتاب‌ها براساس نظریه‌ها و دانش تحت عنوان «آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان» مطرح و در دانشگاه‌ها براساس اصول علمی تألیف شده است.
حداد عادل با بیان اینکه کتاب‌هایی برای فارسی‌زبانان منتشر شده که از کیفیت بالایی برخودارند ضمن معرفی آن‌ها گفت: یکی از این کتاب‌ها کتاب «ایران‌شناسی» است که برای کسانی تدوین شده که به سطح پیشرفته‌تری از آموزش زبان فارسی رسیده‌اند تا این فارسی‌آموزان کشور ایران را بیشتر بیاموزند. کتاب «لذت خواندن» که این کتاب خواندن به زبان فارسی را ترویج و آموزش می‌دهد. همچنین راهنمای معلم در ابتدای کتاب‌ها گنجانده شده است. دیگر کتاب منتشرشده از این بنیاد کتاب «مینا» است که برای آموزش سخن گفتن به زبان فارسی طراحی شده است. این کتاب دو جلد دارد. همچنین اپلیکیشن این کتاب برای استفاده در فضای مجازی طراحی شده است. همچنین کتاب «گام اول» توسط این بنیاد منتشر شده است که برای نوآموزان زبان فارسی است. همه کتاب‌های یادشده در سراسر جهان قابل عرضه است و با ناشرانی قرارداد بستیم که امکان توزیع این کتاب‌ها را در خارج از کشور داشته‌اند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ادامه این نشست گزارشی از فعالیت معاونت آموزشی بنیاد سعدی داد و گفت: معاونت آموزشی یک بسته آموزشی با عنوان «دوره مهارت‌آموزی معلمان» طراحی کرده و تاکنون 30 دوره از آن در محل بنیاد سعدی برگزار شده است و معلمان زبان فارسی تربیت کرده‌ایم. همچنین آزمون استاندارد مهارت زبان فارسی به نام آمفا طراحی کرده و برای آن آیین‌نامه‌ای در نظر گرفته‌ایم که مراحل عالی تصویب آن در شورای انقلاب فرهنگی در حال طی شدن است و با نهایی شدن این طرح آزمون استانداردی برای دانش فارسی‌آموزان برگزار می‌کنیم.
او افزود: تهیه محتوای الکترونیکی برای استفاده در فضای مجازی از دیگر فعالیت معاونت آموزشی بوده است و یک مرحله از آن برگزار شده و نرم‌افزارهایی تهیه شده که هم‌اکنون هم قابل استفاده است. همچنین سامانه جامع آموزش زبان فارسی طراحی شده و تاکنون 900 نفر در این سامانه ثبت نام کرده‌اند. انواع و اقسام منابع آموزش زبان فارسی هم گردآوری شده است.
حداد عادل یادآور شد: مهارت‌آموزی زبان فارسی در کشور لبنان و عراق برگزار شده است. همچنین برنامه‌هایی برای تهیه واحدهای درسی فارسی‌آموزان مقطع کارشناسی در خارج از کشور تهیه کرده‌ایم.
او گفت: یک صنعت راهبردی برای آموزش زبان فارسی در جهان توسط معاونت بین‌الملل تهیه شده است که امروز رونمایی می‌شود. هدف از تهیه این برنامه این بود تا براساس واقعیت‌های هر کشوری نیازسنجی‌هایی را به عمل آوریم و مخاطب‌شناسی درستی داشته باشیم تا آموزش زبان فارسی در آنجا به درستی انجام شود.
در بخشی از این نشست سیدمحمدرضا دربندی معاون بین‌الملل بنیاد سعدی درباره سند راهبردی آموزش زبان فارسی در جهان گفت: ما خواستیم که به صورت انفعالی عمل نکنیم و منتظر نباشیم که کشوری از ما معلم برای آموزش زبان فارسی بخواهد. از دو سال قبل برنامه‌ریزی‌هایی را انجام دادیم تا بدانیم در پنج سال آینده چه نقشه راهی داریم. ما کشورها را به 10 منطقه مختلف تقسیم کرده‌ایم که بخشی از این‌ها با تقسیم‌بندی‌های وزارت خارجه هماهنگی دارد و بخشی به خاطر تفاوت زبانی که وجود دارد با تقسیم‌بندی وزارت خارجه فرق دارد.
او افزود: ما به جای اینکه تدوین این سند راهبردی را به بیرون از کشور واگذار کنیم از کارکنان خودمان استفاده کرده‌ایم. برای تهیه این سند فرصت، تهدید، نقاط ضعف و قوت را در نظر گرفته‌ایم و به جای اینکه به صورت میدانی آن‌ها را بررسی کنیم 10 شورای راهبردی تشکیل دادیم که هر شورا 12 عضو داشت که شامل سفیران، رایزنان فرهنگی و کارشناسان سازمان فرهنگ و ارتباطات بود. طی چند جلسه کار کارشناسی سندهایی را تهیه کرده‌ایم. این 10 سند برای 10 منطقه تهیه شده است و برنامه‌های ما برای پنج سال آینده است.
در بخش دیگری از نشست حداد عادل در پاسخ به اینکه گرایش به زبان فارسی کمتر شده است، گفت: نمی‌دانم که این حرف براساس کدام تحقیق میدانی زده می‌شود اما این نکته وجود دارد که برای گسترش زبان فارسی در جهان به بودجه بیشتری احتیاج است. در طی چهار سالی که بنیاد سعدی کار خود را آغاز کرده با توجه به شرایط مالی که وجود داشت و مضیقه مالی که داشتیم سعی کردیم آموزش زبان فارسی را گسترش دهیم. امسال 22 درصد از بودجه‌ای که برای آموزش زبان فارسی بود تخصیص پیدا نکرد و اگر بودجه فعلی را با بودجه گسترش زبان سایر کشورها مقایسه کنیم این مشکل بیشتر دیده می‌شود.
در بخش دیگری از این نشست عباس نجار معاونت آموزشی بنیاد سعدی در خصوص نرم‌افزارهایی که برای آموزش زبان فارسی طراحی کرده‌اند، گفت: نرم‌افزار مینا براساس واژه‌های پرکاربرد زبان فارسی تهیه شده است. این نرم‌افزار را می‌توان از طریق بازار و اپ‌استور دانلود کرد. البته این نرم‌افزار به صورت مرحله به مرحله دانلود می‌شود. نرم‌افزار دوم کتاب مینا است که طراحی آن در مرحله بازبینی قرار دارد. این نرم‌افزار امکان تشخیص صدا را دارد و صدای فارسی‌آموز را دریافت می‌کند، درستی واژه‌هایی را که استفاده می‌شود می‌سنجد و نمره می‌دهد و براساس آزمونی که از فارسی‌آموز می‌گیرد اجازه می‌دهد که به مرحله بعدی بروند.
نجار ادامه داد: نرم‌افزار دیگر نرم‌افزار واژه‌بازی است. در این نرم‌افزار سوالات متعددی از فارسی‌آموز پرسیده می‌شود تا به سمت واژه مورد نظر هدایت شود. سوالاتی که برای این نرم‌افزار تهیه شده سوالات علمی و دقیق است تا برداشت اشتباهی صورت نگیرد. همچنین نرم‌افزار کتاب گام اول برای نوآموزان طراحی شده که به هشت زبان دنیا ترجمه شده است. فعلا نسخه فارسی با واسطه انگلیسی در دست فارسی‌آموزان است. نسخه‌های آن به زبان‌های دیگر نیز آماده چاپ است. همچنین کار تألیف کتاب «چارچوب» تمام شده است.
در بخش دیگری از نشست، حداد عادل با بیان اینکه سند راهبردی آموزش زبان فارسی در جهان بیش از آنکه برای بیرون از بنیاد باشد راهنمای عملی برای خودِ ماست گفت: برنامه‌ریزی در سطح کلان است تا رویکرد گسترس زبان فارسی در جهان بر چه اصولی باشد.
