حتماً با چنین آدم هایی رو به رو شده اید یا شاید هم خودتان از همین دست باشید؛ گاهی برای چیزهای گران قیمتی که واقعاً هم واجب نیستند پول زیادی خرج می کنیم اما وقتی برای خریدن مواد غذایی به سوپرمارکت می رویم امکان ندارد از بقیه ی پول مان صرف نظر کنیم. جالب است که برخی آمار و ارقام نشان داده در میان کسانی که گوشی آیفون دارند، از هر 5 نفر یکی با مشکلات مالی دائمی دست و پنجه نرم می کند. در ادامه می خواهیم بدانیم چرا آدم ها اینگونه رفتار می کنند، برای چیزهای لوکس ولخرجی می کنند اما برای چیزهای روزمره خساست به خرج می دهند.
1- وقتی مبلغ بالا است فرقش را متوجه نمی شویم
بعد از اینکه غذایتان را در رستوران تمام کردید، پیشخدمت یک صورتحساب 83 هزار تومانی برایتان می آورد. احتمالاً یک چک پول 100 هزار تومانی به پیشخدمت می دهید و بقیه ی پول تان را هم فراموش می کنید بگیرید. شاید با خود فکر کنید که بقیه ی پول مبلغ نسبتاً کمی است چون هزینه ی غذایتان چندین برابر این مبلغ بوده.
در موقعیتی دیگر اما مثلاً یک کیلو سیب زمینی به قیمت 6 هزار تومان می خرید و 10 هزار تومان به فروشنده می دهید. بعید است کسی از گرفتن بقیه ی پولش صرف نظر کند چون با آن پول می تواند سیب زمینی بیشتری بخرد.
2- بدون آنکه متوجه باشیم تحت تأثیر قرار می گیریم
بازاریابی برای خود یک علم است و بازاریابی خوب کار سختی محسوب می شود. روانشناسی انسان پایه و اساس این علم را تشکیل می دهد و اگر شما ندانید که چطور یک خودکار معمولی را به قیمت 100 هزار تومان بفروشید، احتمالش کم است که در جای معتبری استخدام شوید. ترفندهای زیادی وجود دارد که برای ترغیب شما به خرید طراحی شده اند. فروشنده احتمالاً ابتدا چیزی را رایگان پیشنهاد می دهد تا شما را به عمل متقابل وا دارد و بعد از طریق شبکه های اجتماعی مزایای یک محصول را به شما نشان می دهد.
3- دوست نداریم کسی فکر بدی در موردمان کند
در اینجا هم با مقوله ی روانشناسی طرف هستیم و چیزی که در مورد آن صحبت می کنیم نوعی «اثر جمع» است. در کافه ها و رستوران های گران قیمت، پیشخدمت ها اغلب بقیه ی پول را برنمی گردانند مگر اینکه خودتان از آن ها بخواهید و آدم ها در آنجا معمولاً با دست و دلبازی انعام می دهند. ما هم ناخودآگاه فکر می کنیم درست نیست رفتار دیگری داشته باشیم، بنابراین مثل بقیه ی مشتری ها رفتار می کنیم.
4- حضور در محیط های لوکس به ما آرامش می دهد
نقطه ی مشترک فروشگاه های لباس های برند، رستوران های لوکس و فروشگاه های ماشین های گران قیمت چیست؟ محیط آن ها! صاحبان این مکان ها از دکوراسیون گران قیمت و اثاثیه ی لوکس استفاده می کنند، نه فقط برای اینکه پول بیشتری خرج کرده باشند، بلکه برای اینکه ما را غرق در این جو لوکس کنند. در چنین مکان هایی آدم ها به راحتی «فراموش می کنند» که باید حساب قران قران پول شان را داشته باشند.
5- می خواهیم اطرافیان مان را تحت تأثیر قرار دهیم
آزمایشی در حوزه ی اقتصاد رفتاری نشان داد اگر از آدم ها بپرسید که ترجیح می دهند خودشان 50 هزار دلار بگیرند و بقیه 25 هزار دلار، یا اینکه خودشان 100 هزار دلار بگیرند و بقیه 200 هزار دلار، اغلب افراد گزینه ی اول را انتخاب می کنند. این نکته ثابت می کند که در اغلب موارد ما سعی داریم دیگران را تحت تأثیر قرار دهیم؛ در واقع این در ذات ما است. بنابراین یک راه برای تحت تأثیر قرار دادن دیگران می تواند پول خرج کردن بیشتر از نیاز باشد.
6- از خدماتی که به ما ارائه شده واقعاً راضی هستیم
اگر از چیزی واقعاً خوشتان آمده باشد، احتمالش هست که مایل باشید کمی بیشتر پول خرجش کنید. در واقع مکان هایی در دنیا هست که توجیهی برای قیمت بالایشان وجود دارد. وقتی کارکنان مؤدب باشند، غذا خوشمزه و باکیفیت باشد و سرعت خدمات رسانی بالا باشد، چرا با کمی پول بیشتر از آن ها تشکر نکنیم؟
