احتمالاً شما هم یکی دو مشکل پوستی دارید که همیشه اذیتتان می‌کند، لکه‌های ناشی از بالا رفتن سن یا واریس روی ساق پاهایتان. لازم نیست که این مشکلات را تحمل کنید. در زیر توصیه‌ها و راهکارهای متخصصین برای 10 مشکل پوستی اصلی را گرد آورده‌ایم که می‌تواند برایتان مفید باشد.
همه خانمها دوست دارند پوستی جوان و شاداب داشته باشند اما اگر دچار جوش، لک یا واریس باشید شاید این به نظرتان غیرممکن برسد. اما باید بدانید که آنطور که تصور می‌کنید داشتن پوستی زیبا و سالم چندان دور از دسترس نیست. در زیر با 10 مورد از شایع‌ترین مشکلات پوستی بیشتر آشنا شوید و از راهکارهای پیشنهادی متخصصین درمورد آنها مطلع گردید.
فکر می‌کردید که جوش فقط مختص دوران نوجوانی‌تان است اما می‌بینید که در این سن هم هنوز پوستتان جوش می‌زند. جوش و آکنه مشکلی بسیار شایع است که ممکن است روی صورت، پشت و یا قسمت‌های دیگر بدنتان ظاهر شود و علت‌های مختلفی دارد:
• باکتری به نام پی.آکنس (P.acnes)که موجب قرمز شدن و التهاب پوست می‌شود.
• سلول‌های چسبناک پوستی که منافذ پوست را می‌بندند.
• تولید بیش از اندازه چربی در پوست
• ترشح بیش از حد هورمون آندروژن در بدن
• فشردگی ناشی از فشار دادن گوشی تلفن به گونه یا پوشیدن لباس‌های تنگ.
راهکار: با اقدامات زیر می‌توانید از بروز جوش و آکنه روی پوستتان جلوگیری کنید:
– صبح‌ها از محلول شستشوی صورت که حاوی اسید سالیسیلیک است استفاده کنید تا منافذ پوستتان را باز کند و بعد از آن برای مقابله با باکتری‌ها از محلول موضعی بنزویل پروکسید استفاده کنید که محلول‌های موجود در بازار 2٫5 تا 10 درصد هستند. اگر وضعیت جوش‌هایتان شدید است، از آنتیبیوتیکهای موضعی استفاده کنید.
– شب‌ها همان محلول شستشوی اسید سالیسیلیک یا یک شوینده ملایم دیگر استفاده کنید. بعد از آن به اندازه یک نخود از یک پماد رتینوئین مثل Differin یا Tazorac روی قسمت‌هایی از پوستتان که جوش زده است بمالید تا لایه سلول‌های مرده آن را برداشته و از بسته شدن منافذ پوستتان جلوگیری کند.
روش دیگر برای جوش‌های خفیف تا متوسط می‌تواند ژل Epiduo باشد که در آن از دو داروی ترکیبی بنزوئیل پروکسید و آداپالین استفاده شده است و باید فقط یک بار در روز مصرف شود.
داروی ضدبارداری و داروهای آنتی-آندروژن مثل اسپیرونولاکتون (Aldactone) نیز می‌توانند به برطرف کردن جوش‌های هورمونی کمک کنند.
جوش‌های بدن نیز به علت باکتری مشابه با جوش‌های صورت ایجاد می‌شوند اما ممکن است بخاطر تعرق شدیدتر شوند. برای جلوگیری از این جوش‌ها از شامپو بدنی استفاده کنید که حاوی بنزوئیل پروکسید یا اسید سالیسیلیک باشد و برای از بین بردن سلول‌های مرده پوست نیز بدنتان را لیف بکشید.
این لک‌های قهوه‌ای رنگ هیچ ارتباطی با بالا رفتن سنتان ندارند. آنها تخریب ناشی از اشعه فرابنفش آفتاب هستند.
ملانوسیت‌ها – سلول‌هایی که ملانین، عامل رنگ‌دهنده پوست، تولید می‌کنند – به مرور زمان تخریب می‌شوند رنگدانه‌های بیشتر و نامنظم‌تر تولید می‌کنند.
نتیجه آن هم پدید آمدن لک روی قسمت‌هایی از بدن می‌شود که بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارد.
راهکار: از محصولات دوقلو دوکاره استفاده کنید: یک محصول برای روشن کردن پوست و یکی برای لایه‌برداری.
هیدروکینون مثل داروهایی مانند Tri-Luma، یک کرم موضعی سفیدکننده است که از تولید ملانین جلوگیری می‌کند و درنتیجه باعث از بین رفتن لک‌ها می‌شود.
اما ممکن است پوستتان به این دارو عادت کند، از اینرو بهتر است هرازگاهی مصرف آن را قطع کنید.
راهکارهای درمانی دیگر لایه‌بردارهای شیمیایی و میکرودرمابراسیون‌ها هستند که از دانه‌های زبر کوچکی برای برداشتن لایه سلول‌های مرده پوستی استفاده می‌کند.
برای لک‌های تیره‌تر و قدیمی‌تر می‌توانید لیزر درمانی برای کمرنگ‌تر کردن آنها را امتحان کنید. 4-3 جلسه لیزردرمانی تحت نظر متخصص پوست برایتان کافی خواهد بود. بعد از این درمان حتماً به میزان کافی از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. این کرم‌ها بهترین روش برای جلوگیری از ایجاد اینگونه لک‌ها هستند.
آیا هنوز جای زخمی که در بچگی بخاطر افتادن از دوچرخه روی زانویتان ایجاد شده بود، مانده است؟ دلیل آن این است: زخم‌ها درنتیجه آسیبی که به کلاژن و الاستین پوست درنتیجه آسیب‌دیدگی، جراحت، جراحی و یا حتی جوش‌های شدید می‌رسد، ایجاد می‌شوند.
راهکار: اگر جای زخم خیلی قدیمی باشد، چاره‌ای جز تحمل کردن آن ندارید. اما جای زخم‌های تازه که کمتر از یکسال است ایجاد شده‌اند را می‌توانید تاحدی برطرف کنید.
زخم‌های باریک، صاف و سفید را می‌توانید با لیزر فراکسل (Fraxel) که سوراخ‌های ریزی در پوست ایجاد می‌کند، برطرف کنید.
بعد از التیام یافتن پوست جمع‌تر و سفت‌تر می‌شود.
تزریق استیروئید نیز می‌تواند پوست را صاف‌تر کرده و ظاهر زخم‌های تازه که برآمده و گوشتی هستند را بهتر کند. زخم‌های کهنه‌‌تر فقط با جراحی قابل برطرف شدن هستند.
زخم‌های قرمز را می‌توان با لیزر عروقی برطرف کرد که بر روی رگ‌های خونی اثر کرده و رنگ جای زخم را کمتر می‌کند.
برای بهبود جای جوش‌ها نیز می‌توانید از لیزر فراکسل و فیلرهای تزریقی مثل Restylane که تولید کلاژن را در بدن تقویت می‌کند، استفاده کنید. در بعضی موارد، می‌توان با جراحی پلاستیک جای زخم‌ها را از میان برداشت.
ماه‌گرفتگی رشد بیش از حد سلول‌های رنگدانه‌ای پوست است که خیلی از آنها به مرور زمان کمرنگ‌تر شده و از بین می‌روند. این لک‌ها معمولاً بی‌ضرر بوده و نیاز به درمانی ندارند اما ممکن است دوست داشته باشید آنها را بردارید.
اما اگر خالتان رنگ قهوه‌ای تیره باشد، حتماً باید توسط متخصص پوست معاینه شود زیرا بعضی از این خال‌ها ممکن است به ملانوما، نوع خطرناکی از سرطان پوست، تبدیل شوند.
راهکار: برای برداشتن این خال‌ها لیزرهای مختلفی وجود دارد. بعنوان مثال، لیزر عروقی می‌توند لک‌ها بنفش‌رنگ را از بین ببرد.
برای برداشتن خال‌های تیره و قهوه‌ای رنگ جراحی پلاستیک انجام می‌شود. وقتی خال‌ها باز می‌شوند، خطر ایجاد زخم وجود دارد.
اگر به دنبال روش ساده‌تری هستید، می‌توانید از کرم‌های پوشاننده که فرمولاسیون ضدآب دارند استفاده کنید.
رگ‌ها دریچه‌هایی دارند که از برگشت خون جلوگیری می‌کند. وقتی این دریچه‌ها ضعیف می‌شوند، اجازه می‌دهند که خون به عقب برگشته، انباشته شوند و ایجاد تورم کنند.
رگ‌های واریسی معمولاً رگ‌هایی آبی‌رنگ هستند که از ظاهر پوست پیدا هستند و رگ‌های عنکبوتی معمولاً قرمز یا آبی‌رنگ بوده و زیر پوست به شکل شاخه‌ای پیدا هستند. این رگ‌ها معمولاً روی پاها ایجاد می‌شوند اما رگ‌های عنکبوتی گاهی روی صورت هم دیده می‌شوند.
واریس معمولاً علت ارثی داشته یا در اثر آسیب ناشی از نور خورشید، تغییرات هورمونی (مثل دوران بارداری) و یا آکنه روزاسه (التهاب مزمن پوست صورت) ایجاد می‌شوند.
راهکار: لیزر pulsed dye می‌تواند عروق عنکبوتی روی صورت را از بین ببرد. برای این روش درمانی می‌بایست سه مرتبه به مطب متخصص پوست بروید و بین هرکدام از این ویزیت‌ها باید یک ماه فاصله باشد. بعد از انجام این عمل تا چند روز پوست حالت قرمزی پیدا خواهد کرد. اسکلروتراپی بهترین روش استاندارد برای درمان رگ‌های واریسی است. بعد از بررسی و معاینه رگ از طریق اولتراسوند، پزشک عاملی مثل گلیسرین را به درون رگ تزریق می‌کند.
این دارو باعث می‌شود رگ بلافاصله جمع شده و طی چند هفته حل شود. نیاز به سه سری تزریق است. همچنین باید یک هفته بعد از هر تزریق از جوراب‌های واریس استفاده کنید.
ورزش مداوم مثل پیاده‌روی و دویدن، قدرت پاها و گردش خون را تقویت کرده و درنتیجه به پیشگیری از واریس کمک می‌کند. همچنین سعی کنید اضافه وزن نداشته باشید، موقع نشستن چهارزانو ننشینید و برای مدتی طولانی یکجا نایستید تا دچار رگ‌های واریسی نشوید.
در این زمینه هم علت نور خورشید است. لک‌های بیرنگی که روی پاها، بازوها و دست‌ها ایجاد می‌شوند نشانه تخریب پوست توسط نور خورشید هستند که سلول‌های پوستی که رنگ ایجاد می‌کنند (ملانوسیت‌ها) را از بین می‌برد.
لک‌های سفید می‌توانند نشانه یک اختلال پوستی جدی‌تری باشد که ویتیلیگو نام دارد و با لک‌های سفیدی شروع می‌شود که کم‌کم بزرگتر می‌شوند. متخصصین اعتقاد دارند که در این بیماری بدن پادتن‌هایی تولید می‌کند که به رنگدانه‌های پوست حمله کرده و آنها را از بین می‌برد و این باعث از بین رفتن تدریجی رنگ پوست می‌شود.
راهکار: درصورت مشاهده چنین علائمی فوراً به متخصص پوست مراجعه کنید تا از وجود این اختلال مطمئن شوید.
ویتیلیگو هیچ درمانی ندارد اما درمان‌های می‌تواند کمی از رنگ پوست را برگرداند. بعنوان مثال مصرف سورالن موضعی یا خوراکی با اشعه UV واکنش داده و پوست را تیره‌تر می‌کند. یک روش دیگر یک پماد ضدالتهابی به نام Protopic است که واکنش ایمنی بدن را متوقف کرده و از حمله پادتن‌ها به رنگدانه‌های پوست جلوگیری می‌کند. این پماد می‌بایست دو بار در روز مصرف شود.
بااینکه امکان از بین بردن این لک های سفید امکانپذیر نیست، اما می‌توانید با استفاده از کرم‌های پوشاننده رنگ پوستتان را یکدست‌تر کنید.
بالا رفتن وزن – به طور مثال در دوران بارداری – یا کاهش وزن سریع پوست را تا اندازه‌ای می‌کشد که ترک می‌خورد، مثل یک تکه کش لاستیکی که وقتی زیاد کشیده می‌شود خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد. درنتیجه آن ترک‌ها و خطوط قرمز یا صورتی رنگی معمولاً روی سینه‌ها، ران‌ها، شکم و پشت ایجاد می‌شود.
راهکار: ترک‌های پوستی وقتی جدید و هنوز قرمزرنگ هستند بهتر درمان می‌شوند. مرطوب کردن پوست موجب بالا رفتن قابلیت ارتجاعی آن شده و ظاهر این ترک‌ها را کمتر می‌کند. کرم رتینوئید مثل Retina-A نیز موثر است. کرم Retina-A تبدیل سلول‌ها را تسریع کرده و به کلاژن کمک می‌کند تخریب را ترمیم کند.
یک روش گران‌تر استفاده ار لیزر فراکسل است که نقطه‌های کوچکی روی ناحیه آسیب‌دیده ایجاد می‌کند و تولید کلاژن و الاستین را در آن ناحیه تقویت کرده و به پر شدن این ترک‌ها کمک می‌کند.
علت پیدایش این مشکل پوستی آزاردهنده شناخته‌شده نیست اما در قسمت‌های مختلفی از بدن ممکن است ایجاد شود: قرمز شدن صورت (گونه‌ها و بینی)، ایجاد برآمدگی‌های آکنه‌مانند، گشاد شدن رگ‌های خونی نزدیک به سطح پوست و ایجاد توده‌های متورم در اطراف بینی و چشم‌ها.
روزاسه هیچ درمانی ندارد اما می‌توانید آن را کنترل کرده و از وخیم‌تر شدن آن جلوگیری کنید.
راهکار: برای برطرف کردن قرمزی پوست، از شوینده‌ها و مرطوب‌کننده‌هایی که خواص ضدالتهابی دارند استفاده کنید.
کافئین نیز به بستن این رگ‌های گشادشده خونی که موجب قرمزی پوست می‌شود کمک می‌کند. این می‌تواند بهانه خوبی برای نوشیدن قهوه باشد!
همچنین سعی کنید از محرک‌های این اختلال دوری کنید: از نور آفتاب (همیشه ضدآفتاب بزنید)، غذاهای تند و پر ادویه و نوشیدنی‌های الکلی دوری کنید.
برای موارد خفیف تا متوسط روزاسه می‌توانید از درمان‌های موضعی روزانه مثل Finacia و Metrogel که ضدمیکروب هستند یا آنتیبیوتیکهای خوراکی برای کاهش التهاب استفاده کنید.
یک تا پنج جلسه درمان با لیزر IPL نیز می‌تواند رگ‌های خونی مشخص و قرمزی پوست را کاهش دهد.
علت زیرپوستی شدن موهای بدن تراشیدن و استفاده از واکس برای برداشتن موهاست. تراشیدن موها نوک موها را تیز می‌کند. وقتی موها شروع به رشد می‌کنند، نوک مو به داخل پوست اطراف فولیکول مو فرو می‌رود.
در این مورد هم مثل آکنه، باکتری می‌تواند موجب عفونی شدن آن شده و ایجاد خارش و قرمزی کند.
راهکار: موچین را کنار بگذارید. سعی نکنید برای بیرون کشیدن این موها از زیر پوست، پوستتان را زخمی کنید. با برداشتن لایه بیرونی پوست، این موها را بیرون بکشید. به این ترتیب:
– ابتدا پارچه‌ای را در آب داغ خیس کرده، بچلانید و آن را روی همان قسمت از بدنتان بگذارید که موی زیرپوستی دارد. اینکار پوست آن ناحیه را نرم‌تر کرده و باعث می‌شود مو راحت‌تر بیرون بیاید.
– اگر اینکار موثر نبود، موقع حمام گرفتن با لیف به آرامی روی آن ناحیه از پوستتان بکشید یا دوبار در روز از لایه‌بردارهای شیمیایی مثل آلفاهدروکسی اسید یا اسید سالیسیلیک استفاده کنید.
– اگر آن ناحیه از بدنتان متورم شده و چرک دارد، برای کشتن باکتری‌ها کمی پروکسید بنزوئیل روی آن بریزید.
برای جلوگیری از بروز دوباره این مشکل با استفاده از روش لیزر موهای زائد بدنتان را بردارید.
خال گوشتی زمانی ایجاد می‌شود که پوست به صورت توده‌ای رشد می‌کند. این اتفاق در افرادیکه پوست‌های روشن‌تری دارند بیشتر اتفاق می‌افتد. بااینکه بیشتر این نوع خال‌ها خطرناک نیستند اما بعضی از آنها ممکن است به ملانوما که نوع کشنده‌ای از سرطان پوست است، تبدیل شوند.
اگر این خال گوشتی نامتقارن بود (یعنی یک نیمه از آن شبیه به نیمه دیگر آن نبود)، دورنگ بود، بزرگتر از پاک‌کن پشت مداد بود یا اندازه، شکل یا رنگ آن به مرور زمان تغییر کرد، حتماً پیش متخصص پوست بروید.
راهکار: همه خال‌های گوشتی موجب سرطان پوست نمی‌شوند و نیازی به برداشتن آنها نیست.
یادتان باشد که برای چک کردن خال گوشتی‌تان به طور منظم (اگر سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان پوستی دارید دوبار در سال) پیش متخصص پوست بروید.
اما اگر متوجه شدید که خال گوشتی روی پوستتان پدیدار شده است، یا خال گوشتی‌تان تغییر رنگ داده یا خونریزی کرد، فوراً نزد متخصص بروید. این تغییرات می‌توانند نشان ملانوما باشند.
اگر متخصص سرطان پوست را برایتان تشخیص دهد، برای نمونه‌برداری از خال، قسمتی از آن را با کمک بیهوشی موضعی می‌تراشد. از طریق بیوپسی مشخص می‌شود که خالتان سرطانی است یا نه.
