دکتر لادن سیفی - متخصص زنان و زایمان
تحریریه زندگی آنلاین : ویروس HPV، ویروسی است از دسته ویروسهای DNA، یعنی دو زنجیره دارد و تا به حال بیش از 200 نوع آن شناخته شده است. به انواع پوستی و مخاطی، تقسیم بندی میشوند. پوستی مانند زگیلهای صاف جلدی مثلا در دست و مخاطی مانند انواعی که باعث زگیل تناسلی و یا باعث آلودگی دهانه رحم میشوند. ویروس HPV شایعترین عفونتی است که از راه مقاربت منتقل میشود. قسمتی که پوستی است، مثل پوست دست (پوست غیر از تناسلی)، که زگیلهای صافی هستند، معمولا خوشخیم میباشند و گاهی وقتها این ویروس میتواند باعث بیماریهای مهلکی مثل سرطان دهانه رحم، ولو و واژن در خانمها و سرطان عضو تناسلی در مردان، سرطان دهانی - حلقی و مقعدی در زن و مرد، زگیل تناسلی در زن و مرد و حتی پاپیلومای تنفسی در بچهها شود. معمولا علت این مورد آن است که در موقع زایمان و گذشتن از کانال زایمانی، نوزاد مبتلا میشود. راه انتقال افراد بزرگسال، عمدتا از طریق تماس مستقیم، مثلا تماس پوستی و یا تماس تناسلی در انواع زگیل تناسلی است.
بیشتربخوانید:
پیشگیری
پیشگیری به این صورت است که باید از شریکهای جنسی مختلف جلوگیری شود و افرادی که خودشان و یا شریک جنسی شان در معرض تماس جنسی با شریکهای جنسی متعدد هستند، در معرض ابتلا به این ویروس و احتمالا بدخیمی و سرطان قرار میگیرند. معمولا افراد مبتلا از اولین سال شروع رابطه جنسی، گرفتار این ویروس میشوند، ولی الزاما علائم بالینی نشان نمیدهند و تا سالهای بعد، حتی ممکن است ده سال بعد، ضایعات پیش سرطانی ظاهر شوند. از راههای جلوگیری دیگر، علاوه بر پایبندی به رابطه تک نفره جنسی، واکسیناسیون است. توصیه میشود که همه دختران و پسران 9 تا 12 سال (در سنین مدرسه ابتدایی)، در دو نوبت و به فاصله 6 ماه واکسیناسیون را انجام دهند. در اروپا، آمریکا و استرالیا این واکسیناسیون جزء طرح کشوری و رایگان است. در این سن (9 تا 12 سالگی)، حداکثر پادتن و ایمنی در بدن ایجاد میشود. اگر فردی تا این سن واکسینه نشده بود، تا 15 سالگی هم میتوان او را با همین روش دوگانه واکسینه کرد و از 15 سالگی، سه گانه. که این کار را باید با مشورت پزشک متخصص زنان، اطفال یا متخصص عفونی انجام داد. به طور کلی، بهترین شرایط قبل از شروع اولین رابطه جنسی است، ولی اگر در سن 9 تا 12 سالگی باشد که خیلی بهتر است، چون پادتن بیشتری ایجاد میشود.
آیا اگر فردی بعد از تزریق نوبت دوم واکسن، متوجه شود که حامله است، خطرناک است؟
به صورت معمول، این امر نگرانکننده نیست و ثابت نشده که عارضه جنینی یا عارضه مادری داشته باشد، بنابراین اگر کسی به طور اشتباه در ماه اول حاملگی که هنوز آن را تشخیص نداده، این واکسیناسیون را انجام دهد، خطری برایش ندارد، ولی اگر فرد حامله شد و با نوبت بعدی واکسیناسیونش هم زمان گردید، معمولا توصیه میشود که واکسیناسیون را انجام ندهد و آن را به بعد از زایمان موکول کند. انجام این واکسیناسیون در خانمهای شیرده مجاز است، بنابراین این فرد میتواند در دوران شیردهی، واکسیناسیون را تکمیل کند. به طور کلی در مورد این واکسن نباید نگرانی داشت و به جز در حاملگی که توصیه نمی شود، در بیشتر شرایط، استفاده از آن مجاز است.
بیشتربخوانید:
نکته
اگر خانم حاملهای ضایعات زگیل را در قسمت تناسلی همسرش مشاهده کرد، حتما پزشک را در جریان بگذارد و همینطور اگر خانمی در حین شیردهی متوجه شد که خودش یا همسرش ضایعه زگیل تناسلی پیدا کردهاند، خیلی باید مراقب تماس دست با قسمت تناسلی بچه باشند. به دلیل اینکه همانطور که گفته شد، راه انتقال آن تماس پوستی زگیلهای تناسلی است، بنابراین باید سریع برای درمان اقدام کنند و مواظب تماس دستشان با قسمت تناسلی خود و بچه باشند، البته بیشتر زگیلهای تناسلی، معمولا بعد از چهار، پنج ماه خود به خود از لحاظ بالینی از بین میروند، ولی در مورد حاملگی و شیردهی، دقت و پیگیری بیشتری را میطلبد.
بارداری و زگیل تناسلی
اگر خانمی در دوران بارداری متوجه شد که ضایعات زگیلی در قسمت تناسلی او ایجاد شده، باید حتما پزشکش را در جریان بگذارد و اگر قبل از حاملگی، به زگیلهای تناسلی مبتلا شده بود، در اولین مراجعهای که بعد از حاملگی به پزشک متخصص زنان دارد، حتما باید بگوید که سابقه این ابتلا را داشته که پزشک در جریان باشد و به طور کلی یکی از کارهایی که برای خانمها قبل از حامله شدن انجام میشود، تست پاپاسمیر است، مگر اینکه اخیرا انجام داده باشد، وگرنه به صورت معمول اگر خانمی در دو، سه سال اخیر، تست پاپاسمیر انجام نداده باشد و برنامه حامله شدن داشته باشد، حتما برایش تست پاپاسمیر داده میشود و پیگیری میشود.
کلام پایانی
به طور کلی عفونت پاپیلوما ویروس، عفونتی است که ثابت شده عامل سرطان دهانه رحم و سرطانهای دیگری است، بنابراین با توجه به اینکه با جلوگیری از داشتن شریکهای جنسی متعدد میتوانیم مانع آن بشویم، واکسیناسیون هم کمک بزرگی است، اگرچه قیمت واکسن در ایران، قیمت پایینی نیست و این واکسیناسیون جزء طرح دولتی واکسیناسیون نمیباشد، ولی معمولا برای کسانی که تمایل دارند و یا در معرض هستند و یا افرادی که مشکل مالی ندارند، توصیه به استفاده از آن میکنیم.
بیشتربخوانید: