به دنبال جنگ نیستیم

سرویس جهان مشرق - اخراج نظامیان اشغالگر آمریکایی از افغانستان می تواند نقطه پایانی بر بی ثباتی در افغانستان باشد. از زمان اعلام خبر اخراج نیروهای اشغالگر، تغییر محسوسی در سیاست جنگی طالبان ایجاد شده است، از جمله روی آوردن به جنگ منظم و نیز گسترش جنگ در جغرافیای وسیع، استفاده از ذخیره نیروها و تمرکز بر ولایت‌های شمالی نیز بخشی دیگر از تاکتیک طالبان برای تحولات پیش رو است.

البته پیشروی‌های نظامی و سیاسی طالبان در خاک افغانستان در برخی رسانه‌های دست راستی غربی و دست چپی در داخل ایران به گونه ای دیگر ترجمه می‌شود؛ برخی از تحلیل‌گران طالبان را با یادآوری مجاهدین در دهه نود میلادی تفسیر کرده و آن‌ها را با گروه های سلفی در منطقه غرب و شمال آفریقا مقایسه و آن‌ها را هم ردیف با داعش درجه بندی می کنند.

اما واقعیت‌های میدانی افغانستان متفاوت است. در بسیاری از ولایات و ولسوالی‌ها (شهرستان‌ها و فرمانداری‌ها) مردم خسته از نتایج دولت دست نشانده آمریکایی به استقبال مجاهدین طالبان آمده و راه را برای آزاد سازی شهرها باز می‌کنند، البته در برخی از شهرهای شمالی و نیز کابل نگرانی‌هایی از آینده نیز وجود دارد.

ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان به «مشرق» می گوید: برخی از طالبان دیو ساخته و بسیاری از اقداماتی که ما در گذشته محکوم کرده ایم را به گردن ما می اندازند، آقای مجاهد ادامه می‌دهد که طالبان با داعش متفاوت است؛ البته شاید تندروی هایی در گذشته انجام شده؛ اما ما هم با تجربه تر شده و برخی اشتباهات را تکرار نمی کنیم.

فقر، بیکاری، کرونا، بی ثباتی و فساد سیاسی در افغانستان بی‌داد می کند، دولت اشرف غنی زی برای حل این بحران ها چشمش تنها به سوی آمریکااست؛ رئیس جمهور افغانستان در ماه جاری به واشنگتن سفر کرده و دست یاری به سوی بایدن دراز کرد؛ اما در اتفاقی جالب توجه کاخ سفید حتی گوشه چشمی هم به حکومت مرکزی در کابل نداشته و با سردی دست اشرف غنی را رد کرد؛ سقوط ساکنین ارگ ریاست جمهوری در کابل درس های عبرت زیادی برای بسیاری از حکام منطقه و دولت های وابسته به بیگانه دارد.

ذبیح الله مجاهد به مشرق می گوید:ما می خواهیم دولت مستقلی تشکیل دهیم؛ جهان باید به ما احترام بگذارد؛ همان قدر که ما به آن ها احترام گذاشته ایم؛ او می گوید دیگر نمی خواهد دولتی در افغانستان روی کار باشد که نوکری بیگانه را بکند.

سرنوشت افغانستان در ابهام است، گزینه های زیادی روی میز تحولات در کابل چیده شده است، از جنگ داخلی خانمان سوز تا ایده تشکیل امارت اسلامی، طالبان وعده داده که افغانستان را بار دیگر تا مرز فروپاشی در جنگ پیش نخواهد برد؛ ذبیح الله مجاهد می گوید: امارت اسلامی صبر استراتژیک دارد! روی کار آمدن طالبان در افغانستان سوالات زیادی را  در ذهن مخاطب ایرانی به عنوان همسایه دیوار به دیوار با کشور افغانستان ایجاد کرده است؛ بسیاری از این دست سوالات را از ذبیح الله مجاهد پرسیده ایم، سخنگوی طالبان و درواقع دیپلمات این گروه می گوید: ما عوض شده ایم.

در ادامه گفتگوی ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان با مشرق از نظرتان می‌گذرد:

** در خبرها آمده که طالبان به بیش از 83 درصد خاک افغانستان تسلط یافته است، آیا به‌زودی شاهد رسیدن این گروه شما به چند شهر باقی‌مانده بزرگ از جمله کابل خواهیم بود؛ یا آنکه طالبان برای فتح این شهرها صبر استراتژیک دارد؟

بله؛ امارت اسلامی بیش از 83 درصد خاک افغانستان را زیر تسلط خود دارد، در این مناطق امنیت به‌صورت کامل تأمین‌شده و تلاش داریم باقی‌مانده مناطق را از وجود ناامنی؛ جنگ و گرفتاری نجات دهیم؛ اما آزادی آن‌ها در وقت خود صورت خواهد گرفت؛ زیرا پروسه سیاسی نیز در جریان است.

 اگر راه‌کار سیاسی کارآمدی ایجاد شود، ممکن است مسائل باقی‌مانده حل‌شده و نیازی به جنگ بیشتر نباشد؛ اما اگر نتوانیم اختلافات را از راه سیاسی حل کنیم، از راه‌حل نظامی استفاده می‌شود؛ اما اقدام نظامی گزینه مطلوب و منتخب ما نیست، زیرا جنگ ممکن است طولانی‌مدت شود؛ ما تمایل داریم از راه سیاسی و در کوتاه‌مدت مشکلات را حل کنیم.

** اگر آمریکایی‌ها تا مهلت قانونی (11 سپتامبر) از افغانستان خروج نداشته باشند، آیا طالبان به‌صورت نظامی علیه مواضع آن ها عمل خواهد کرد؟

بله، بدون شک حضور آمریکایی‌ها بعد از پایان سپتامبر در افغانستان غیرقانونی است، ما در مذاکرات دوحه به آمریکایی‌ها وقت دادیم تا در زمان تعیین‌شده از افغانستان خارج شوند. بعدازآن تاریخ ماندن آمریکا در افغانستان خلاف تعهد دوحه است، البته آمریکایی‌ها در حالت خروج هستند و ما نمی‌خواهیم علیه دشمنی که در حال عقب‌نشینی است، عملیات نظامی انجام دهیم.

 اما اگر آمریکایی بخواهند مداخله‌ای در افغانستان انجام دهند یا حملات هوایی ترتیب دهد، بدون شک برایشان عواقبی دارد؛ در حال حاضر ما صبر و حوصله خواهیم داشت. بعد از تاریخ تعیین‌شده برای خروج آمریکایی‌ها از افغانستان (در ماه سپتامبر) دیگر بهانه‌ای برای حضور آمریکایی‌ها وجود ندارد و پس‌ازآن امارت اسلامی و مردم افغانستان تصمیم جدی خواهند گرفت.

**آمریکایی ها به زودی پایگاه بگرام را تخلیه می کنند، به نظر این اتفاق پیروزی بزرگی برای شما محسوب می‌شود؛ به هر حال مردم افغانستان خاطرات خوشی از آن منطقه نظامی ندارند.

پایگاه نظامی بگرام یکی از نقاطی است که به همه کشور ضرر رسانده است؛ از این پایگاه تمام افغانستان را بمباران کرده‌اند. مردم افغانستان در این پایگاه شکنجه شدند؛ تخلیه بگرام از دستاوردهای خوب مردم افغانستان است. ما در حال حاضر در حالت عملیات نیستیم، اما در شهرستان های مختلف نیروهای دولتی دسته‌دسته به سمت ما آمده و تسلیم می‌شوند ما به همه‌کسانی که به سمت امارت اسلامی آمده خیرمقدم می‌گویم.

امروز که با شما صحبت می‌کنم؛ حدود 13 ولسوالی در ولایت تخار و بدخشان از حضور دشمن تسویه شده و نیروهای آن‌ها سلاح‌هایشان را تحویل داده‌اند. باز لازم است تأکید کنم که ما تلاش نداریم جنگی برپا شود؛ یا دایره آن افزایش‌یافته، یا حتی جنگ شدیدتر شود؛ اما اگر در نقطه‌ای لازم شد و دشمن حمله کند؛ دفاع از ساحات خود را الزامی می‌دانیم.

 ** این روزها بسیاری علاقه دارند بدانند که منابع مالی گروه طالبان را چه کسی تامین می کند، روایت های متفاوتی از این مساله وجود دارد.

مسائل مالی امارت اسلامی افغانستان الحمدالله بر عهده ملت ماست، در 20 سال گذشته اهل خیر (خیرین) و مردم عادی به ما کمک کرده و بسیاری از تجار حامی ما بوده‌اند. امارت اسلامی افغانستان از یک روش فوق‌العاده استفاده کرده و مصارف خود را کنترل می‌کند. ما نان‌وآب مجاهدین را نمی‌دهیم؛ آن‌ها خود هزینه غذایشان را تأمین می‌کنند و یا حتی البسه‌ای به مجاهدی نداده و آن‌ها با همان لباسی که بر تن دارند مبارزه می‌کنند. در مورد اسلحه نیز مجاهدین از سلاح‌های ابتدایی استفاده کرده و حتی شما شاهدید که ما از بشکه‌های روغن مین می‌ساختیم تا تانک‌های آمریکایی را از بین ببریم. ما با ابتدایی‌ترین وسایل با دشمن مقابله کردیم تا جهاد ادامه پیدا کند.

ما پول و توانایی زیادی نداریم؛ تنها در مورد مهمات مجبور به خرید و صرف هزینه بودیم که در بسیاری از موارد با سلاح و مهمات غنیمت گرفته‌شده از دشمن به جهاد ادامه دادیم. مردم نیز به ما دستگیری (یاری) کرده و هیچ دولت خارجی؛ امارت اسلامی را تأمین مالی نمی‌کند. ملت ما با بازوی خود این مبارزه بزرگ را تا اینجا رسانده است.

** پس از خروج نیروهای خارجی از خاک افغانستان آیا طالبان توانایی تأمین امنیت کامل در افغانستان را دارد؟ به نظر همسایگان شما از جمله ایران، چین و پاکستان و حتی تاجیکستان به حق نگران امنیت مرزهایشان هستند.

بله ما توانایی کامل داریم تا امنیت را بر پا کنیم، مردم با ما در حفظ امنیت همکاری می کنند. در 83 درصد خاک کشور امنیت کامل برقرار است؛ کسی ترس آن را ندارد که به جان یا مال او آسیبی وارد شود. مجاهدین در تأمین امنیت به‌صورت شبانه‌روز فعال هستند و تمام ساحاتی که تحت کنترل امارت اسلامی است؛ امنیت کامل دارد. همچنین امارت اسلامی نقاط مرزی را تحت کنترل خود داشته و همسایگان اطمینان خاطر داشته باشند که امنیت کامل در مرزها  برقرار است.

** برخی معتقدند تأسیس دوباره امارت اسلامی در کابل افغانستان را در معرض جنگ داخلی قرار می‌دهد؛ چقدر با این دست تعابیر موافق هستید؟

این واقعیت ندارد؛ برخی با نظام اسلامی اختلاف‌نظر دارند؛ و برخی ممکن است امارت اسلامی را قبول نداشته باشند و شاید ازاین‌پس بشنوید که برخی علیه امارت اسلامی قد علم کرده‌اند و یا مخالفت داشته باشند. اما ما اطمینان می‌دهیم که امارت اسلامی به کسی آسیب نمی‌رساند؛ و اجازه جنگ داخلی در افغانستان را به هیچ گروهی نمی‌دهیم.

 کسانی که آزرده هستند و یا با ما مخالفت دارند بدانند که آغوش نظام اسلامی به‌سوی آن‌ها باز است. ما آن‌ها را خواهیم پذیرفت و از استعداد آن‌ها برای آبادانی کشور استفاده خواهیم کرد. ما به سمت جنگ داخلی نمی‌رویم، افغانستان پیش‌ازاین نتایج تلخ جنگ داخلی را تجربه کرده است. دشمن هم درک کرده است جنگ و کشته شدن راه‌حل نیست پس آن‌ها نیز با ما همراه خواهند شد.

برخی مسلح شدن تعدادی از گروه‌ها را به‌عنوان خیزش مردمی مطرح می‌کنند درحالی‌که این گروه‌ها از مردم نبوده؛ بلکه گروهی از اربکی ها هستند که جریان‌هایی خاص آن‌ها را مسلح کرده‌اند. ما خبرداریم که همین دست افراد نیز به خانه‌های خود بازگشته‌اند. امروز در تخار و بدخشان بسیاری از شهرها را تصرف کردیم؛ اما در آنجا هیچ خیزش مردمی را ندیدیم، بلکه مردم به استقبال ما آمده و گل به گردن ما انداختند. مردم افغانستان دیگر جنگ نخواسته و با مجاهدین خود یک‌سو هستند.

** طالبان فعلی با طالبان دهه نود متفاوت شده است؟ خیلی ها در افغانستان نگران برخوردهای امارت اسلامی هستند؛ از جمله اجرای حدود شرعی. رسانه های غربی نیز به این موضوع دامن می زنند که طالبان یعنی بازگشت به عقب در افغانستان.

امارت اسلامی با امارت سابق متفاوت است؛ ما باتجربه و پخته‌شده‌ایم؛ ما ورزیده شده و مشکلات را درک کرده‌ایم؛ ما باحوصله‌تر شده‌ایم. بسیاری از رهبران ما سنشان بیشتر شده بر همان اساس باتجربه‌تر نیز شده‌اند. آن‌ها بیشتر مطالعه کرده و از اوان جوانی بیرون آمده پس طبیعی است که متفاوت شده باشیم.

** پس قرار است درزمینه اجرای قوانین شرعی چگونه عمل کند؛ ازجمله مساله زنان و یا تحصیل و نیز رابطه امارت اسلامی و اقلیت‌های دینی از جمله شیعیان.

در مورداجرای قوانین شرعی، هرگاه این نظام ساخته شود ما قوانینی را تصویب کرده و با کمک پلیس اجرا و جریان عملی شدن آن تعقیب می کنیم. باید عقب‌ماندگی‌ها از طریق محاکم جبران می‌شود.

درزمانی که نظام ساخته شود تمامی قوانین شرعی مانند سایر کشورهای اسلامی اعمال خواهد شد. در مورد زنان و اقلیت‌های مذهبی؛ همه قابل قدر است؛ حقوقی که اسلام به زنان داده است را ما متعهد به اجرای آن هستیم؛ ما تلاش می‌کنیم حقوق اسلامی زنان تأمین شود. متأسفانه تا به امروز نسبت به حقوق زنان در جامعه توجه نشده است. در مورد اقلیت‌های دینی نیز ما متعهد به حفظ و تأمین حقوق آن‌ها هستیم، زندگی آرامی خواهند داشت؛ عزت و اعتقادات آن‌ها در امنیت خواهد بود و از حقوق شهروندی به‌خوبی استفاده خواهند کرد.

 رابطه طالبان در آینده با ایران چگونه خواهد بود؟

رابطه ما با جمهوری اسلامی ایران برادرانه خواهد بود؛ ما می‌خواهیم کشورهای همسایه با یکدیگر رابطه دوستانه داشته باشند. ما با ملت ایران که خانه مهاجرین ماست و مرز مشترک با ما داشته و اشتراکات فرهنگی فراوان با افغانستان دارد؛ انتظارات رابطه حسنه داریم. ما می‌خواهیم ایران به ما اعتماد داشته باشد و ما بر همان اساس به آن‌ها اعتماد کنیم. در حال حاضر رابطه دیپلماتیک مناسب با ایران داشته و دفتر سیاسی چندین سفر به تهران داشته و نتایج مناسبی از این مذاکرات داشته‌ایم.

** ایران برای مبارزه با داعش هزینه‌های فراوانی داده است؛ طبیعتا تمایل ندارد دوباره این گروه تروریستی در کنار مرزهایش رشد و تکثیر کند، برخی می گویند ظهور طالبان یعنی به روی کار آمدن مجدد داعش در افغانستان.

داعش از فتنه‌هایی بود که در جهان اسلام پدید آمده و به‌تمامی آن آسیب رساند؛ تمام کشورهایی اسلامی از داعش ضرر دیده‌اند. ما نیز با از ظهور داعش ضرر دیده و جنگ‌های فرسایشی با آن‌ها داشتیم.

ما با القاعده تماسی نداریم؛ زمان اقدام علیه نیروهای شوروی با القاعده همکاری کردیم؛ ولی فعلاً آن‌ها حضور ندارد و اغلب افغانستان را ترک کرده و به کشورهای عربی رفته‌اند. ما 20 سال است که با القاعده تماسی نداریم.

**آیا طالبان تضمین می‌دهد که خاک افغانستان پایگاه گروه‌های رادیکال مذهبی نشود؟

امارت اسلامی افغانستان در تماس با کشورهای همسایه و ملل دور و نزدیک اطمینان خاطر داده که از خاک افغانستان علیه هیچ کشوری استفاده نخواهد شد؛ ما اجاره نمی‌دهیم از خاک افغانستان علیه کشوری دیگر استفاده شود؛ در این مسیر ما جدی و متعهد هستیم.

این به سود مردم افغانستان نیست که کشورشان پایگاه نیروهای خارجی شود. ما می‌خواهیم کشورهای همسایه منافع یکدیگر را حفظ کنند و پشتیبان هم باشند؛ تا به امروز افغانستان به خاطر جنگ ویران‌شده و ما اجازه نمی‌دهیم که بهانه‌ای برای جنگ باشیم؛ افغانستان باید آباد شود و از کشورهای همسایه می‌خواهیم در بازسازی افغانستان سهیم شده و با کشور ما تبادل تجاری داشته باشند.

** از وقتی که در اختیار مشرق قرار دادید، سپاسگزاریم.