روحانی تاکید کرد که فرق نمیکند دولت دوازدهم موفق باشد یا دولت سیزدهم. این درحالی است که پیشتر و در روز دوشنبه 21 تیر ماه محمدجواد ظریف، وزیرخارجه طی نامهای که به آخرین گزارش وزارت امورخارجه به مجلس درباره برجام پیوست شده بود، «تکمیل مذاکرات احیای برجام» را به دولت ابراهیم رئیسی واگذار کرد. وزیرخارجه ایران در این نامه خطاب به رئیس کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس ابراز امیدواری کرده که مذاکرات مربوط به احیای برجام در ابتدای دولت ابراهیم رئیسی تکمیل شود. محمدجواد ظریف در نامه پیوست این گزارش تاکید کرده است که در مذاکرات فعلی که توسط دولت روحانی انجام شده، طرفین به «چارچوب یک توافق محتمل برای رفع تحریمها» نزدیک شدهاند.
همچنین به گفته ظریف در این گزارش مهمترین دستاوردها و چالشهای اجرای برجام طی 6 سال گذشته و آخرین نتایج 6 دور مذاکرات وین که تبلور شکست فشار حداکثری دولت آمریکا در برابر مقاومت مردم ایران است، ارائه شده است. پیشتر نیز علی ربیعی، سخنگوی دولت در تاریخ نهم تیرماه گفته بود درصورتیکه نتوانیم تا پایان دولت آنچه را که مدنظر ماست، محقق کنیم، بنابر تشخیص تصمیمگیرندگان عالی نظام، دولت سیزدهم این قضیه را برعهده خواهد گرفت.
گمانهزنی بلومبرگ از دور آتی مذاکرات
خبرگزاری بلومبرگ روز سهشنبه در گزارشی به نقل از دو مقام که نمیخواستند نامشان فاش شود، نوشت که انتظار میرود دور آتی مذاکرات وین در اواسط ماه اوت برگزار شود.
به گزارش «ایسنا» یک منبع اروپایی دیگر که او نیز نخواسته نامش فاش شود مدعی شده که انتظار میرود دور آتی مذاکرات پس از مراسم سوگند ابراهیم رئیسی رئیسجمهور منتخب ایران برگزار شود.
پیشتر میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی با بیان اینکه مذاکرات در زمینه احیای برجام(توافق هستهای) زودتر از 10 روز، از سر گرفته نخواهد شد، گفته بود: «بر این عقیدهایم که مذاکرات هرچه زودتر از سر گرفته شود، بهتر است.»
مذاکرات میان اعضای کمیسیون مشترک برجام درباره احیای توافق هستهای در وین و با حضور آمریکا در مقر مذاکرات در ماههای گذشته در جریان بوده است. آمریکا و ایران مذاکرات مستقیمی نداشتهاند و نمایندگان دولت آمریکا با نمایندگان سایر اعضای برجام در این زمینه رایزنی میکنند.
میخائیل اولیانوف روز یکشنبه در گفتوگویی با روزنامه کومرسانت اظهار کرد که بیش از 90درصد مسیر در مذاکرات احیای توافق هستهای در وین طی شده، اما با این حال، چندین موضوع حساس سیاسی حل نشده باقی مانده است. اولیانوف گفت: «اگرچه نمیتواند جزئیاتی از مذاکرات ارائه کند اما یکی از موضوعات، بازگرداندن وضعیتی است که در دولت دونالد ترامپ رئیسجمهور پیشین آمریکا ایجاد شد و آمریکاییها میگویند قانونشان ارائه هرگونه تضمین در این زمینه را غیرممکن میکند.» نماینده روسیه در وین هشدار داد که سیاست فشار حداکثری آمریکا کاملا به نتایج معکوسی منتهی میشود.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز اواخر خرداد ماه در گفتوگویی تاکید کرد که برای روند احیای توافق هستهای 2015 با ایران باید منتظر آغاز بهکار رئیسجمهور جدید ایران در 12 مرداد ماند. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس این مطلب را در مصاحبه با روزنامه ایتالیایی «لا رپوبلیکا» گفته بود و افزود که «توافق، نیازمند اراده سیاسی همه طرفها است.» گروسی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه گفتوگوهای احیای برجام در چه مرحلهای قرار دارد، گفت: «همه میدانند که در این مرحله، باید منتظر دولت جدید ایران بود.» گروسی افزود: «بحثهایی که هفتهها در جریان بوده با سوالات فنی بسیار پیچیده و ظریفی سروکار داشته، اما آنچه مورد نیاز است، اراده سیاسی طرفها است.»
همچنین هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان، روز دوشنبه 14 تیرماه در مادرید در گفتوگو با خبرنگاران گفته بود که نسبت به دستیابی به توافق برای نجات برجام «ظرف هفتههای آینده» اطمینان دارد. او با بیان اینکه این گفتوگوها میتواند به هدف خود برسد، افزود: «فکر میکنم در هفتههای آینده به سرانجام خواهد رسید.» ماس اوایل تیرماه جاری نیز بعد از دیدار با همتای آمریکایی خود، از شانس بالای احیای برجام خبر داده بود.
با تغییر دولت در ایران تعهدات تغییر نمیکند
پیشتر علی ربیعی، سخنگوی دولت در پاسخ به این سوال که مسوولیت احیای برجام به کدام دولت سپرده شده است، گفته بود: «جمهوری اسلامی ایران برخلاف دولت آمریکا، دولت را بهعنوان یک موجودیت حقوقی یکپارچه و مستمر میبیند که در برابر همه تعهدات بینالمللی که دولتهای پیشین سپردهاند، پایبند است.» به گزارش «ایرنا» ربیعی تاکید کرد که اگر توافق در دولت دوازدهم انجام بگیرد، بدون تردید دولت سیزدهم بنا به این قاعده حقوقی به همه تعهدات پایبند خواهد بود. سخنگوی دولت با بیان اینکه تجربه نشان داده جمهوری اسلامی ایران نه در گذشته توافقها و تعهدهای بینالمللی خود را نقض کرده و نه در آینده چنین قصدی خواهد داشت، یادآور شد: «امیدواریم سایر طرفها نیز با همین صراحت و شفافیت، به گسستناپذیری تعهدات بینالمللی خود بهرغم تغییر دولتها تصریح کنند و به وظایف قانونی خود پایبند بمانند.»
رایزنی با ایران برای تبادل زندانیان
همزمان در تحولی دیگر در خصوص روابط ایران و آمریکا، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا گفت که کشورش درحال انجام مذاکرات غیرمستقیم با ایران برای تبادل زندانیان میان دو کشور است.
به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری رویترز، ند پرایس سخنگوی وزارتخارجه آمریکا گفت که این رایزنیها بهطور مجزا از مذاکرات هستهای با ایران صورت میگیرد. این دیپلمات آمریکایی همچنین مدعی شد که بازداشت این افراد ناعادلانه بوده و آنها مدتی طولانی است که از آزادی خود محروم شدهاند. این اظهارات درحالی مطرح میشود که واشنگتن تقریبا دو ماه پیش وجود هرگونه مذاکره با تهران درباره تبادل زندانیان را رد کرده بود. سخنگوی دولت ایران نیز روز سهشنبه گفت که تهران و واشنگتن درحال رایزنی درباره مبادله زندانیان هستند و در صورت حصول نتیجه در این رایزنیها، آن را اعلام خواهند کرد. به گزارش «ایسنا»، رابرت مالی نماینده ویژه وزارت امورخارجه آمریکا در امور ایران نیز اخیرا در گفتوگو با بخش فارسی شبکه صدای آمریکا تصریح کرد که تلاشها برای بازگرداندن آن دسته از شهروندان آمریکایی که در ایران در بازداشت هستند در جریان است و به موازات مذاکرات هستهای دنبال میشود. وی در ادامه گفت که معتقد است آنها به خانه میآیند هرچند نمیتواند تاریخ دقیقی اعلام کند. این مقام آمریکایی همچنین بیان کرد: با توجه به آنچه در ایران روی میدهد و انتقال قدرت در این کشور میتوانم بگویم که همه چیز در حالت فعلی بهحال سکون درآمده از جمله مذاکرات هستهای و دلیل اینکه من توانستم در این جلسه شرکت کنم، این بود که علیالقاعده قرار بود راهی وین بشوم ولی درحالحاضر مذاکرات دچار وقفه شده و در نتیجه اینجا هستم و خوشحالم که توانستم اینجا حاضر شوم. بدون ورود به جزئیات، میتوانم بگویم در دورهای قبلی مذاکرات [مربوط به زندانیان] پیشرفت داشتهایم.