بررسی سرولوژی پس از ایمن‌سازی جاری لازم نیست، ولی 2-1 ماه بعد از سومین نوبت واکسن در نوزادان مادران HBs آنتی‌ژن مثبت، کارکنان و بیماران همودیالیز، افراد آلوده به ایدز، کسانی که از نظر شغلی در معرض خطر مواجهه با صدمات ناشی از وسایل تیز و برنده هستند، بیماران دارای نقص ایمنی که در معرض خطر مواجهه با HBV هستند و بالاخره در کسانی که به طور منظم با فرد HBs آنتی‌ژن مثبت تماس جنسی دارند، توصیه می‌شود.
برای ایمن‌سازی کودکان بزرگتر برنامه سه نوبتی را می‌توان طبق برنامه‌های مختلفی تجویز کرد که همه موارد ایمنی‌زایی یکسان می‌دهند. طبق برنامه کمیته کشوری ایمن‌سازی، در این موارد واکسن را در اولین مراجعه، یک ماه بعد و 12-6 ماه پس از دومین مراجعه تزریق می‌کنند.
ایمن‌سازی در شرایط خاص
بیماریابی سرولوژیک همه زنان باردار: زنان باردار باید در اولین معاینه بارداری از نظر HBs آنتی‌ژن بررسی شوند. اگر مادری HBsآنتی‌ژن منفی بود، ولی در معرض خطر بالای ابتلا به هپاتیت B قرار داشت (معتادان تزریقی، داشتن بیماری‌های منتقله از راه تماس جنسی و...) باید مجددا در اواخر بارداری بررسی شود و در مناطقی که بررسی مادر به سهولت انجام نمی‌شود باید شیرخواران برنامه سه نوبتی ایمن‌سازی در سنین صفر، 2 و 6 ماهگی را دریافت کنند.
نوزادان متولد شده از مادر HBs آنتی ژن مثبت: این نوزادان باید در 12 ساعت اول بعد از تولد اولین نوبت واکسن را همراه با 5/0 میلی‌لیتر HBIG به صورت همزمان، ولی در دو جای مختلف بدن دریافت کنند. نوبت‌های بعدی واکسن طبق برنامه کشوری انجام می‌شود.
در نوزادان نارسی که وزن هنگام تولد آنها کمتر از 2 کیلوگرم است، اولین نوبت واکسن نباید به عنوان جزئی از برنامه سه نوبتی ایمن‌سازی محسوب شود. نوبت‌های بعدی باید مطابق برنامه ایمن‌سازی نوزادان نارس داده شود.
نوزادان این مادران باید بعد از تکمیل دوره ایمن‌سازی در سن 15-9 ماهگی از نظر HBs آنتی‌ژن و Anti- HBs بررسی شوند. بررسی قبل از سن 9 ماهگی توصیه نمی‌شود. در صورتی که Anti- HBs کمتر از mIU-mI10 باشد و فرد HBs آنتی‌ژن منفی باشد باید یک دوره سه نوبتی دیگر واکسن را در زمان‌های صفر، 1 و 6 ماه بعد بگیرد و مجددا یک ماه بعد از سومین واکسن بررسی شود. به صورت دیگر می‌توان یک ماه بعد از هر نوبت از سه نوبت واکسن با بررسی Anti- HBs مشخص کرد که آیا نوبت بعدی واکسن نیاز می‌باشد یا خیر.
نوزادن مادرانی که وضعیت HBs آنتی‌ژن آنها نامشخص است: این کودکان باید بلافاصله طی 12 ساعت اول پس از زایمان اولین نوبت واکسن هپاتیت B را بگیرند و مادرانشان از نظر HBs آنتی‌ژن بررسی شوند. اگر HBs آنتی‌ژن آنها منفی بود واکسن در سه نوبت طبق برنامه تجویز می‌شود و اگر مثبت بود در طی 7 روز پس از زایمان 5/0 میلی‌لیتر HBIG را دریافت و برنامه ایمن‌سازی را تکمیل کنند.
در صورتی که برای نوزادان در طی 12 ساعت اول واکسن هپاتیت (HBIG)B تزریق شود، با احتمال 90 درصد از عفونت پیشگیری می‌شود. بررسی سرولوژی برای این نوزادان ضروری است تا 5 درصد شیرخواران علیرغم مداخله‌های فوق ناقل می‌شوند. بررسی شیرخوار در 18-12 ماهگی میزان موفقیت واکسن را نشان می‌دهد و در موارد ناموفق افراد ناقل یا کسانی که نیاز به درمان یا واکسیناسیون مجدد دارند را مشخص می‌کند.
نوزادان نارس بدنیا آمده از مادران با وضعیت نامشخص HBs آنتی‌ژن: وضعیت مادر باید از نظر HBs آنتی‌ژن به سرعت بررسی شود و نوزاد واکسن هپاتیت B را در عرض 12 ساعت اول دریافت نماید.
نوزادان نارس با وزن بالای 2 کیلوگرم، ایمن‌سازی را مطابق کودکان ترم ادامه می‌دهند ولی نوزادان با وزن کمتر از 2 کیلوگرم باید در طی 12 ساعت اول اگر وضعیت HBs آنتی‌ژن مادر مشخص نشد 5/0 میلی‌لیتر HBIG و نوبت اول واکسن را مطابق برنامه 4 نوبتی ایمن سازی بگیرند. بررسی‌های پیگیری بعد از تکمیل ایمن‌سازی، برای همه نوزادان نارس از مادران HBs آنتی‌ژن مثبت توصیه می‌شود.
تغذیه با شیر مادر: در شیرخواران HBs آنتی‌ژن مثبت خطر بیشتری به دنبال تغذیه با شیر مادر وجود ندارد.
تماس‌های خانگی با افراد مبتلا به عفونت حاد هپاتیت B: در صورت تماس نزدیک شیرخوار (سن کمتر از 12 ماه) با فرد مبتلا به هپاتیت حاد، پیشگیری لازم است. اگر ایمن سازی در شیرخوار در زمان تماس کامل باشد و یا حداقل 2 نوبت واکسن دریافت کرده باشد، ایمن محسوب می‌شود و نیاز به HBIG ندارد.
برای خواندن بخش اول- هپاتیت B- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- هپاتیت B- اینجا کلیک کنید.
