د کتر لاد ن گیاهی : متخصص تغذیه ، عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن‌سینا
تحریریه زندگی آنلاین : کلمه اسپایس (Spice) به معنای ادویه از لغت لاتین اسپسیس (Species ) به معنای میوه زمین گرفته شده است. ادویه‌جات را معمولا از تنه، غنچه، گل‌ها، میوه و ریشه گیاهانی که در مناطق تحت حاره‌ای می‌رویند تهیه می‌کنند. عطر و طعم خاص این گیاهان ناشی از وجود ترکیبات روغنی موجود در آنها می‌باشد.
بیشتربخوانید:
ویژگی‌های غذایی
گل میخک
این ادویه غنچه گل باز نشده و خشک شده درخت همیشه سبزی از خانواده مورد سبز است. این گیاه که مزه و بوی گرم و معطری دارد دارای خاصیت بی‌حس کنندگی ضعیفی است و به همین جهت از عصاره آن به‌طور سنتی برای درمان دندان درد استفاده می‌کنند.
زنجبیل
ریشه‌های جوان این گیاه به صورت تازه به شکل رنده شده یا تکه شده استفاده می‌شوند، در حالیکه ریشه‌های پیرتر را به صورت خشک و پودر شده مصرف می‌کنند. زنجبیل حاوی ماده‌ای به نام اولئورزین است که از آن برای معطر کردن غذاها و نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنند.
زیره
این ادویه معطر از میوه رسیده و خشک شده گیاهی که به خانواده جعفری تعلق دارد تهیه می‌شود. زیره یکی از‌ترکیبات اصلی پودر کاری است.
هل
دانه میوه گیاهی با دوام از خانواده زنجبیل است. این دانه طعم شیرین و معطری دارد. برخی افراد برای خوشبو شدن دهان آنرا به صورت خام می‌جوند.
دارچین
از قدیمی‌ترین ادویه‌هایی است که از پوست داخلی درخت خانواده غار گرفته می‌شود. در تهیه پودر کاری نیز از آن استفاده می‌کنند. معمولا دارچین را به سیب پخته و انواع تارت میوه اضافه می‌نمایند.
بیشتربخوانید:
فوائد کلیدی
موثردر کاهش التهاب
موثر در مبارزه با سرطان‌ها
کمک به بهبود علائم یائسگی
کمک به برطرف شدن سرماخوردگی
فلفل هندی و فلفل قرمز
این فلفل از فلفل خشک و پودر شده تهیه می‌شود. بسیار تند است و باعث تحریک ترشحات معده می‌شود.
توجه!
جوز هندی حاوی میریستیسین و المیسین است. هر دو این مواد خاصیت بی‌حس کنندگی و آرام‌بخشی دارند. از طرفی جوز هندی خاصیت توهم‌زایی نیز دارد. در عین حال باید توجه داشت که دریافت مقادیر زیاد (7 گرم) جوز هندی مسمومیت‌زا است.
جوز هندی
دانه میوه درختی همیشه سبز است و طعمی گرم، شیرین و تند دارد. از مغز این دانه به‌طور موفقیت‌آمیزی برای درمان بیماری کرن (crohn’s disease) استفاده می‌شده است. روغن ضروری موجود در این گیاه نیز به تخفیف درد لثه‌ها کمک می‌کند.
تخم گشنیز
از تخم گشنیز در طب باستان مصر و یونان استفاده‌های بسیاری می‌شده است. این دانه را که طعم و بوی ملایمی دارد، می‌توان به صورت کامل و یا پودر شده مصرف کرد.
زرد چوبه
زرد چوبه از گیاه با دوامی که به خانواده زنجبیل تعلق دارد بدست می‌آید. این ادویه طعم و بویی تلخ و تند دارد.
ویژگی‌های شفابخشی
مصارف سنتی
در مصر باستان از زیره برای مومیایی کردن اجساد استفاده می‌کردند. در یونان باستان نیز زیره یک ماده اشتهاآور محسوب می‌شد. امروزه نیز معتقدند زیره به عمل هضم غذا کمک می‌کند. سال‌هاست که از دارچین برای درمان سرماخوردگی، دل پیچه، آرتریت وتقویت جریان خون استفاده می‌شود. در طب چینی نیز از دارچین برای کاهش علائم یائسگی و آسم استفاده می‌کنند.
گیاه شناسان غربی نیز مصرف آن را در موارد سوء‌هاضمه و اسهال توصیه می‌کنند. در طب هندی نیز از ادویه‌های گوناگون استفاده‌های زیادی می‌کنند. برای مثال از زردچوبه برای بهبود جریان خون، افزایش جریان صفرا و در نتیجه افزایش تجزیه چربی خون استفاده می‌کنند. از خاصیت ضدعفونی کنندگی زردچوبه در درمان زخم‌های عفونی استفاده می‌شود. زنجبیل خاصیت گرم کنندگی دارد و در طب چینی از آن برای درمان اختلالات تنفسی به هنگام سرماخوردگی و سرفه‌های طولانی مدت استفاده می‌کنند. در طب چینی از جوز هندی برای تسکین اختلالات مربوط به هضم و همچنین برطرف کردن ضعف عمومی استفاده می‌شود. در کشورهای غربی از عصاره جوز هندی برای درمان اسهال استفاده می‌کنند. سال‌هاست که گیاه شناسان غربی از خاصیت بی‌حس کنندگی موضعی گل میخک استفاده می‌کنند، این خاصیت مربوط به وجود روغن‌های فراری به نام اگنول است. از روغن گل میخک برای درمان کولیت و دندان درد نیز استفاده می‌شود
بیشتر بخوانید:
ادویه‌ها پادزهرهای رنگارنگ طبیعت
خواص برخی ادویه‌ها
خواص ادویه‌های پرمصرف
فواید خاص
شرایط التهابی: خواص زردچوبه بیشتر از سایر ادویه‌ها توسط دانشمندان مورد مطالعه قرار گرفته است. زردچوبه حاوی‌ترکیب فعالی به نام کورکومین است. خاصیت ضد التهابی این ماده از طریق اثر مستقیم آن بر توقف فرآیندهای التهاب‌زا شناخته شده است. به همین جهت در طب آیورودیک هندی از دارچین در موارد پیچ خوردگی اعضاء و درمان آرتریت استفاده می‌شود.
سرطان: تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که احتمالا کورکومین موجود در زردچوبه می‌تواند خطر بروز سرطان را کاهش دهد. به نظر می‌آید چندین عامل در ایجاد خاصیت ضدسرطانی این ادویه مؤثرند. یکی از این عوامل، پپتید فعالی موسوم به تورمرین است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد. تورمرین، DNA را در برابر آسیب‌ها محافظت می‌کند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف منظم زردچوبه با کاهش ابتلا به سرطان مثانه مرتبط است. هنوز شواهد کاملی مبنی بر توانایی کومین‌ها در مبارزه با سرطان وجود ندارد.
یائسگی: احتمالا استروژن گیاهی موجود در زردچوبه به کاهش علائم دوران یائسگی که ناشی از افت سطح استروژن هستند کمک می‌کند.
