به قلم : اعظم حاجی یوسفی - بنیانگذار خیریه کودکان نیکوکار موعود ایرانیان
تحریریه زندگی آنلاین : هیچ چیز به اندازه مهربانی، صداقت و درستکاری در جامعه مهم نیست. به خصوص جامعه امروز که متاسفانه در آن فرهنگ «به من چه» در حال افزایش است. درست است گاهی همه در شرایط سخت اجتماعی، فردی، اقتصادی و محیطی قرار میگیریم، اما این موضوع نباید مانع از گسترش فرهنگ مهربانی در جامعه شود.
تصورات غلط والدین ممکن است باعث الگوگیری کودکان بشوند. والدی که از جملاتی مثل: «اگر مهربان باشم، ممکن است دیگران از من سوءاستفاده کنند»، «مگه فلان کس به من مهربانی کرده که من به او مهربانی کنم» و مانند آن استفاده میکند، به طور غیر مستقیم به فرزندش آموزش میدهد که از مهربانی کردن فاصله بگیرد.
کودکان نظارهگر رفتار والدین هستند و با دیدن رفتار آنها در مواقع مختلف مانند برخورد با اطرافیان، عصبانیت و ... والدین را بررسی کرده و تاثیر میپذیرند. به همین دلیل حتی در لحظاتی که فکر میکنید کودکتان به شما توجه نمیکند، باید الگوی مثبتی برای او باشید.
بیشتربخوانید:
طبق نظریه یادگیری اجتماعی انسانها با تماشا و بررسی کردن رفتارهای دیگران از آنها میآموزند. طبق نتایج آزمایش معروف عروسک بوبو، دانشآموزان به این موضوع پی بردهاند که بچهها از بزرگسالانشان تقلید میکنند و مانند بزرگسالان با عروسکهایشان رفتار میکنند. در این آزمایش کودکانی بودند که شاهد کتک خوردن عروسک از سوی بزرگسالان بودند و کودکانی شاهد رفتار مهربانانه بزرگسالان با عروسک.
گروه اول یعنی کودکانی که شاهد کتک خوردن عروسکشان توسط بزرگسالان بودند، رفتار پرخاشگرانهای با عروسکهای خود داشتند و گروه دوم یعنی کودکانی که شاهد رفتار مهربانانه بزرگسالان با عروسکشان بودند، با عروسک خود با مهربانی رفتار میکردند، بنابراین والدین به صورت ناخودآگاه همه رفتارها و کارهای خود را به کودکانشان یاد میدهند.
والدینی ممکن است به فرزندان خود بگویند که بخشنده و فداکار باشید، اما هیچ وقت خودشان به کسی کمک نکرده و در هیچ فعالیت خیریهای شرکت نکنند. الگو بودن سخت است، اما باید تلاش کنید قوانینی را که میخواهید فرزندتان رعایت کند خودتان نیز رعایت کنید. اگر میخواهید کودکتان مهربان باشد، شما هم با اطرافیانتان مهربان باشید.
بیشتربخوانید:
در موضوعات زیر برای کودکانتان الگو باشید
مهربانی با خویشاوندان و دوستان
به خویشاوندان و دوستان خود احترام بگذارید. هنگام درخواست چیزی از اطرافیان لبخند زده از کلمه خواهش میکنم و یا لطفا استفاده کنید. گاهی هدیه به دیگران بدهید و مطمئن باشید خیلی زود نتیجه رفتار شما از طریقی به شما باز میگردد، از جایی که اصلا انتظارش را نداشتید. قبل از اینکه انگشت اتهامتان را به سمت دیگری بگیرید که البته بسیار کار آسانی هم هست، کمی مکث و فکر کنید و موضوع را از زاویه دیگر مورد ارزیابی قرار دهید. این کار شهامت میخواهد. شهامتش را داشته باشید و به کودکتان هم بیاموزید. همه ما به خوبی میدانیم که ما نیز در مسیر زندگی دچار اشتباهات و خطاهایی میشویم. پس چرا در مورد دیگران قضاوت میکنیم؟ به یاد داشته باشید که در وجود هر کس آلودگیهایی هست و هرگز نمیتوان انسانی را یافت که طلایی ناب و خالص باشد. دنیا چه جای خوبی میشد، اگر میتوانستیم فقط خوبیهای دیگران را ببینیم و توانایی فراموش کردن بدیها را داشتیم. قدرتمند بودن یعنی باور این موضوع که هر کسی میتواند اشتباه کند، اما مهم این است که برای جبران اشتباهش تلاش کند.
سریع سراغ نتیجهگیری نروید. گاهی بهتر است کمی تردید کنید و به دیگری فرصت بدهید.
همه ما حداقل یک بار طعم تلخ سوءتفاهم را چشیدهایم. پس ذهنی باز داشته باشید.
مغز و ذهن ما مانند چتر نجات است. فقط زمانی که باز است، میتواند عمل کند (توماس دِوار).
بیشتربخوانید:
مهربانی با غریبهها
با رفتارهایتان به کودکان یاد دهید که چگونه باید با اطرافیانشان ارتباط برقرار کنند، مثلا در سلام کردن به کسانی که حتی آنها را نمیشناسید، پیشقدم باشید و یا اگر در صف یا نوبتی منتظر هستید، زمان انتظارتان را به صحبت و مکالمه با اطرافیانتان بپردازید. به این ترتیب هم زمان سریعتر میگذرد و هم این امکان وجود دارد که دوست تازهای پیدا کنید.
یادم هست زمانی در حالی که در یک صف شلوغ در نوبت ایستاده بودم، با یک غریبه وارد گفتگو شدم و دوستی تازهای از آنجا شکل گرفت. صفهای شلوغ رستورانها، ازدحام جمعیت و زمان انتظار طولانی ممکن است شرایطی را ایجاد کنند که افراد حساستر شده و گاهی به راحتی از یکدیگر ناراحت شوند و شروع به بدخلقی کنند، اما به نظر من در این گونه شرایط یک لبخند ساده همه چیز را تغییر میدهد. اگر مدام در حال شکایت از همه چیز باشیم و شروع کنیم به غر زدن از هوا، شلوغی، مردم و ...، مطمئن باشید کلامهایی را که به کار میبریم، باعث رد و بدل شدن نیرویی در محیط میشود که پخش شدن آنها چیزی جز انرژی منفی در محیط نیست.
بهتر است در این گونه موارد شجاعت به خرج داده و باب صحبت با دیگران را باز کنید. هر انسانی که با او ارتباط برقرار میکنید، قطعا در وجودش چیزی ارزشمند دارد که نثار دیگران کند و ما هم به طبع در وجودمان چیزهایی داریم که نثار دیگران کنیم. همه چیز را نمیتوان با پول اندازه گرفت. ممکن است از طریق یک دوست جدید به دیدگاه جدیدی در زندگی دست یابیم.
شجاعت، قدرت اجازه دادن به خود برای شروع آشناییها است (ریموند لیندسکویت).
بیشتربخوانید:
مهربانیهای بیدلیل
برای مهربانی نیاز به دلیل خاصی نیست. هر کجا انسان یا موجود زندهای دیدید، همان میتواند دلیلی باشد برای مهربانی کردن و این فرصتی است ارزشمند. از دستش ندهید. فقط کافی است شما بخواهید مهربانی کنید. بهانهاش پیدا میشود. هر روز از خود بپرسید چگونه مهربانی کنم. شک نکنید! هیچ چیز در این دنیا به اندازه مهربانی مهم نیست. پس مهربان باشیم و به دیگران آرامش را هدیه بدهیم. به فعالیتهای اجتماعی بپردازید و مطمئن باشید شما میتوانید در کاهش درد و رنج انسانها و محیط اطرافتان تاثیر گذار باشید و دنیایی بهتر بسازید.
هنگام سفر مایع دستشویی همراه داشته باشید که اگر در دستشوییهای عمومی مایع وجود نداشت، شما آن را برای استفاده دیگران در آن مکان بگذارید.
درخت بکارید. درختان فیلترهای خوبی برای هوا هستند، البته سعی کنید گیاهانی بکارید که خیلی نیاز به آب نداشته باشند و ... .
مهربانی آفتابی است که در آن فضیلت رشد میکند (رابرت اینگرسول).
مهربانی در جامعه
در جامعه و محیط کاریتان وقتی با دیگران روبرو میشوید، به گرمی سلام و احوالپرسی کنید و همیشه در دست دادن پیشی بگیرید. فشردن دستی به گرمی چیزی از شما کم نمیکند، اما به طرف مقابل حس امنیت و اعتماد را منتقل میسازد و پیامآور دوستی و صمیمیت است.دوستم رابرت هر بار که کسی وارد ادارهشان میشود، به گرمی از او استقبال کرده و خوشآمد میگوید. برای اولین بار که رابرت را دیدم در مورد برخی از موانع و مشکلات کاری با او صحبت کردم. مهمترین مسئلهای که من را به هم میریخت و برایم مشکل ایجاد میکرد، نداشتن فضای کافی برای کار بود. رابرت بدون کوچکترین تعللی با روی گشاده بخشی از فضایی را که در اختیار داشت، در اختیار من گذاشت و به من گفت از فضای کاری من استفاده کن. این بخشش، مهربانی و لطف او وجود مرا گرما بخشید و بسیار برایم شادی آفرید.
با همه و هر کسی که میبینید مهربان باشید، حتی کسانی که قرار است در میدان مسابقه با آنها زورآزمایی کنید و یا بجنگید (فیلو).
با خود مهربان باشید
همه ما زمان زیادی را صرف نگرانی در مورد انجام دادن کارها به بهترین وجه ممکن و کمک به عزیزانمان میکنیم، اما اغلب اوقات خودمان را نادیده میگیریم و این در حالی است که اگر با خود مهربان باشیم، زندگی راحتتر شده و حتی روابط ما با خانواده و محیط کار هم بهتر میشود. یادتان باشد برای اینکه با دیگران مهربان باشید، اول باید با خود مهربان باشید و گام اول برای مهربانی با خود، خودخواه بودن است، البته اشتباه نکنید! خودخواهی به لحاظ علمی به عنوان توانایی رفتار خوب با خودتان یا همان مهربانی با خود تعریف میشود. همانطور که دیگران را دوست دارید، خود را نیز دوست داشته باشید و گاهی با خود صحبت کنید. روز خود را با حرفهای مثبت شروع کنید. اعتماد به نفس را در خود تقویت نمایید. اشتباهات گذشته را فراموش کنید، ولی از آنها درس بگیرید. بخندید تا برنده باشید.
مهربانی همیشه مولد مهربانی است (سوفوکل).