کفه واردات سنگین‌تر شد

گزارش گمرک ایران درباره وضعیت صادرات و واردات کشور در 5ماهه نخست امسال نشان می‌دهد که میزان صادرات در مرداد نسبت به ماه قبل تغییر خاصی نداشته است و میزان واردات نیز نسبت به تیرماه سال جاری کاهش داشته است.

از نظر ترکیب کشورهای واردکننده کالا از ایران و صادرکنندگان محصولات به کشور نیز تغییر قابل‌توجهی مشاهده نمی‌شود و همچنان کشورهایی همچون چین، امارات متحده عربی، عراق، ترکیه و هند، نام‌های آشنای این لیست هستند. نکته حائز اهمیت دیگر در این گزارش آن است که در 5ماهه نخست سال جاری بیش از 7/ 3درصد از مجموع واردات کشور را تلفن همراه تشکیل می‌دهد. این گزارش حاوی خبر خوبی نیز هست. در مدت مذکور درآمد ایران از ترانزیت کالا افزایش قابل‌توجهی داشته است.

اما مهم‌ترین عدد این گزارش تراز منفی 5 میلیارد دلاری در پنج‌ماهه نخست امسال است. با توجه به اینکه این عدد در مدت مشابه سال 1400 مثبت 2/ 1میلیارد دلار و در مدت مشابه سال گذشته معادل منفی 700میلیون دلار بوده است، این تراز منفی می‌تواند نشانه‌ای بر افزایش فروش نفت ایران و واردات کالا برای جلوگیری از اوج‌گیری تورم باشد. در واقع این آمار می‌تواند خبر بلومبرگ در رابطه با افزایش قابل‌توجه فروش نفت ایران را تایید کند.

بر اساس آمارهای گمرک ایران، وزن کالاهای وارداتی در مردادماه معادل 56/ 2میلیون تن بوده و ارزش دلاری واردات در این ماه رقم 67/ 4میلیارد دلار را ثبت کرده است. همچنین صادرات کشور در ماه گذشته از نظر وزنی معادل 1/ 10تن و از نظر ارزش دلاری رقم 4/ 3میلیارد دلار را ثبت کرده است. بنابراین در مردادماه حجم تجارت ایران معادل 07/ 8میلیارد دلار محاسبه شده است. همچنین تراز تجاری ایران در مردادماه رقم منفی 27/ 1میلیارد دلار را نشان می‌دهد. همچنین مقایسه آمارهای مردادماه با تیرماه نشان می‌دهد که از نظر ارزش دلاری صادرات این ماه نسبت به تیرماه گذشته تغییری نداشته و واردات مردادماه نسبت به تیرماه سال جاری از نظر ارزش دلاری 16درصد کاهش پیدا کرده است. در مقایسه با مردادماه سال 1401 نیز تغییرات چندان قابل‌توجه نیست. مقایسه نشان می‌دهد میزان صادرات نسبت به ماه مشابه سال گذشته 400میلیون دلار، معادل 10درصد، کاهش یافته و میزان واردات نیز نسبت به مرداد سال گذشته 200میلیون دلار، معادل 4درصد، کاهش پیدا کرده است.

 میزان کالاهای وارداتی به کشور در 5ماهه سال جاری 14میلیون و 400هزار تن کالا به ارزش 24میلیارد و 200میلیون دلار بوده که از حیث وزن 17/ 2درصد و از نظر ارزش 49/ 7درصد رشد داشته است. در 5 ماه سال جاری 55میلیون و 900هزار تن کالا به ارزش 19میلیارد و 300میلیون دلار به خارج از کشور صادر شده است. بنابراین تراز تجاری 5ماهه ابتدایی کشور معادل منفی 9/ 4میلیارد دلار بوده است. این گزارش در خصوص درصد تغییرات صادرات کالا در 5ماهه امسال می‌افزاید: این میزان صادرات کالاهای غیرنفتی که به استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید تجارت چمدانی بوده از حیث ارزش 55/ 8درصد کاهش و به لحاظ وزن 56/ 26درصد افزایش را نشان می‌دهد. درواقع این مطلب به معنای آن است که کالاهای ایرانی با قیمت ارزان‌تری به ازای هر تن به دیگر کشورها صادر می‌شود.

بررسی کارشناسی گمرک نشان می‌دهد عمده دلیل کاهش ارزش صادرات، کاهش قیمت جهانی عموم کالاهای صادراتی پتروشیمی است.

بر اساس این گزارش متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای صادراتی 346دلار و متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی 1677دلار در 5ماهه سال جاری بود.

این گزارش در خصوص عمده‌ترین مقاصد کالاهای صادراتی ایران می‌افزاید: چین با 5میلیارد و 600میلیون دلار، عراق با 3میلیارد و 500میلیون دلار، امارات متحده عربی با 2میلیارد و 300میلیون دلار, ترکیه با 2میلیارد و 200میلیون دلار و هند با 845میلیون دلار 5 کشور عمده مقصد کالای صادراتی ایران بودند. 13/ 75درصد از وزن و 77/ 74درصد از کل ارزش صادرات کشورمان در 5 ماهه سال جاری به این 5 کشور بوده است.

بر اساس این گزارش امارات متحده عربی با 7میلیارد و 300میلیون دلار، چین با 7میلیارد و 100میلیون دلار، ترکیه با 2میلیارد و 500میلیون دلار، آلمان با 879میلیون دلار و هند با 813میلیون دلار 5 کشور عمده طرف معامله واردات در 5ماهه سال جاری بودند.

پنج کشور فوق 62درصد از وزن و 60/ 76درصد از کل واردات کشور را در این مدت به خود اختصاص دادند.

این گزارش در خصوص میزان واردات انواع گوشی‌های تلفن همراه در 5ماهه سال جاری می‌افزاید در این مدت 913میلیون دلار گوشی تلفن همراه وارد کشور شده است که معادل 77/ 3درصد از کل ارزش واردات کشور را دارا بود.

بنابر این گزارش با توجه به اهمیت ترانزیت خارجی کشور از قلمروی ایران و سیاست تسهیل‌گرایانه در این زمینه، ترانزیت خارجی از ایران با 4/ 5درصد افزایش به رقم 6میلیون و 200هزار تن رسید.