گذار به فناوری فولاد سبز

 به گزارش «دنیای‌اقتصاد» عباس نجفی‌‌‌زاده رئیس هیات‌‌‌مدیره انجمن آهن و فولاد ایران در بیست و پنجمین همایش سمپوزیوم 402 با بررسی مختصر ویژگی‌‌‌هایی از وضعیت فولاد در ایران و جهان عنوان کرد: وظیفه انجمن آهن و فولاد طی چند سال گذشته در راستای فرهنگ‌‌‌سازی بوده است. وی در ادامه با اشاره به میزان مصرف فولاد در صنایع مختلف عنوان کرد: بیشترین میزان مصرف فولاد در ساختمان‌‌‌سازی با 52 درصد است، همچنین مصرف فولاد در صنعت قطار و کشتی‌‌‌سازی 5 درصد، لوازم خانگی 2 درصد، خودرو 12 درصد، تجهیزات مکانیکی 16 درصد، محصولات فلزی 10‌درصد و تجهیزات الکتریکی 3درصد است.

وی در ادامه با اشاره به رتبه تولید فولاد ایران در جهان عنوان کرد: ایران دهمین تولیدکننده فولاد در دنیا طی چند سال گذشته بوده است. ایران و هندوستان طی سال‌های اخیر رشد تولید بالایی داشته‌‌‌اند، این در حالی است که ترکیه روند کاهشی را طی کرده است. نجفی‌‌‌زاده در ادامه با اشاره به فناوری تولید فولاد در جهان و ایران خاطرنشان کرد: در ایران 8‌درصد فناوری فولاد به روش کوره بلند و 92‌درصد آن به روش کوره الکتریکی و احیای مستقیم است، در حالی که در جهان نزدیک به 72‌درصد به روش کوره بلند و 28‌درصد به روش کوره الکتریکی است.

وی همچنین با اشاره به سرانه مصرف فولاد عنوان کرد: یکی از شاخص‌‌‌های توسعه‌‌‌یافتگی، میانگین سرانه مصرف فولاد به‌‌‌شمار می‌رود. در ایران میزان مصرف فولاد از میانگین جهانی کمتر است و باید به سمت مصرف بیشتر حرکت کند.

رئیس انجمن فولاد در ادامه این سخنرانی به پارامترهای فولاد سبز و اهمیت آن پرداخت و عنوان کرد: یکی از عواملی که سبب شده واحدهای فولادسازی به سمت تولید فولاد سبز پیش بروند، انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای است. در این راستا واحدهای فولادسازی باید به سمت کاهش تولید این گازها پیش بروند. مورد دیگر، کاهش مصرف انرژی و برق است که در این راستا نیز باید انرژی‌های تجدیدپذیر جایگزین انرژی‌‌‌های فسیلی شوند. روش دیگر، چگونگی انتقال از روش‌های تولید سنتی به روش تولید فولاد سبز است. نجفی‌‌‌زاده در ادامه با اشاره به دلایل استفاده از فولاد سبز خاطرنشان کرد: از جمله مهم‌ترین دلایل استفاده از فولاد سبز می‌توان به مواردی همچون حفاظت از محیط‌‌‌زیست و حفظ منابع طبیعی، کاهش مصرف انرژی و‌‌‌ جایگزین کردن انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر به‌‌‌جای انرژی‌‌‌های فسیلی، کاهش هزینه‌‌‌های تولید، کاهش مصرف آب، استفاده از بازیافت، استفاده از منابع پایدار و توسعه بازارهای صادراتی اشاره کرد.

او در ادامه تاکید کرد: اگر ما در کشور به سمت تولید فولاد سبز پیش نرویم در آینده قادر به صادرات نخواهیم بود.

رئیس انجمن آهن و فولاد همچنین با اشاره به این موضوع که برای رسیدن به فولاد سبز باید برنامه‌‌‌ریزی کرد، گفت: تولید فولاد سبز به 5 تا 10 سال زمان نیاز دارد.

پنل تخصصی سمپوزیوم فولاد 402

به گزارش «دنیای‌اقتصاد» نخستین پنل تخصصی همایش سمپوزیوم فولاد 402 با عنوان «مراحل عبور از تکنولوژی‌‌‌ موجود به فناوری فولاد سبز در کشور» در سمپوزیوم فولاد 402 با حضور مدیران عامل شرکت‌های فولادمبارکه اصفهان، ذوب‌‌‌آهن اصفهان، شرکت ملی فولاد ایران، فولاد آلیاژی ایران و… دیروز در حالی برگزار شد که به مزیت‌‌‌ها و چالش‌‌‌های فولاد سبز پرداخته شد.

طرح توازن در فولاد سبز

در نخستین پنل برگزار‌شده در سمپوزیوم فولاد 402 یاسر طیب‌‌‌نیا مدیرعامل فولاد مبارکه عنوان کرد: صنعت فولاد جزو یکی از صنایع موفق در ایران بوده است. در فولاد مبارکه موفقیت‌‌‌هایی را کسب کرده‌‌‌ایم، اما برای استفاده حداکثری از این صنعت باید تمام فولادسازان در کنار یکدیگر قرار گیرند. با توجه به این موضوع که هزینه‌‌‌های زیرساخت‌‌‌ها افزایش یافته است، به تنهایی نمی‌توان حرکت کرد. طیب‌‌‌نیا در ادامه تاکید کرد: بحث دیگر، موضوع کیفی‌‌‌سازی است. در کل در صنعت فولاد باید خیلی ادغام‌‌‌ها انجام و برخی طرح‌‌‌ها متوقف شود تا بتوان به یک رویکرد متوازن دست یافت.

وی همچنین افزود: در زمینه فولاد سبز، اقداماتی آغاز شده است، البته پیشنهاد من آن است که همگی بودجه‌‌‌ها را کنار هم بگذاریم.

صنعت فولاد را نجات دهیم

در ادامه این‌‌‌ پنل تخصصی مهدی کوهی، مدیرعامل شرکت ذوب‌‌‌آهن اصفهان عنوان کرد: واحدهای فولادی کشور با هم‌‌‌افزایی دانش و مهارت‌‌‌های خود می‌توانند به پیشرفت این صنعت کمک کنند. جانمایی برخی واحدهای فولادسازی مانند فولاد خوزستان، مبارکه و... در ابتدا به‌‌‌درستی انجام شده است، ولی به مرور زمان و با گسترش شهرنشینی و رسیدن شهر به واحدهای صنعتی، امروز به نظر می‌رسد جانمایی‌‌‌ها درست نبوده است‌‌‌.

کوهی در ادامه با اشاره به تولیدات محصولات فولادی در ذوب‌آهن خاطرنشان کرد: ذوب‌آهن با 52سال سابقه هم‌‌‌اکنون، در سه صنعت حمل‌ونقل با تولید ریل و تولید تیرآهن بال پهن در صنعت ساختمان‌‌‌سازی و تولید آرک فولادی مشغول به فعالیت است.

وی در ادامه با تاکید بر این موضوع که فولادسازان باید با هم تعامل داشته باشند که به سرنوشت سایر صنایع که روزگاری در ایران قدرتمند بودند و سپس افول کردند، دچار نشویم، گفت: صنعت نساجی به عنوان اولین صنعت ایران در دهه 1360، به دلیل عدم‌استفاده از تکنولوژی، نتوانست به راه خود ادامه دهد. صنایع خودرو، لوازم خانگی و… در دهه 1370 و 1380 هم سرنوشت مشابه نساجی پیدا کردند. اما ما نباید اجازه دهیم که فولاد به همان سرنوشت صنایع دیگر دچار شود.

همکاری برای تولید فولاد سبز

همچنین محمد آقاجانلو، مدیرعامل شرکت ملی فولاد ایران در پنل تخصصی سمپوزیوم فولاد 402 عنوان کرد: تولید فولاد ایران به لحاظ کمی توسعه خوبی داشته اما در حوزه کیفی هنوز فاصله زیادی با دنیا دارد.

آقاجانلو در ادامه افزود: محصولات نهایی فولاد ایران ارزش‌‌‌افزوده بالایی ندارد و باید ارتقا داده شود.

وی همچنین در زمینه تولید فولاد سبز عنوان کرد: استفاده از هیدروژن می‌تواند میزان آلایندگی تولید آهن را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد. در این راستا باید شرکت‌های فولادی و زنجیره تولید فولاد بخشی از بار تولید فولاد سبز را برعهده بگیرند. آقاجانلو ادامه داد: شاید نتوان برای کاهش آلایندگی در سراسر کشور یک برنامه‌‌‌ریزی انجام داد. تولید هیدروژن سبز کار سختی است، اما برخی واحدهای پتروشیمی مازاد هیدروژن دارند که می‌توان از آنها بهره گرفت. در دنیا برای تولید فولاد با کربن مالیات در نظر گرفته‌‌‌اند. با کمک بخش‌‌‌های مختلف از جمله وزارت نفت، واحدهای پالایشی و.‌‌‌.. می‌توانیم این صنعت را رقابت‌‌‌پذیر نگه داریم.

چهار محور در تولید فولاد سبز

در ادامه پنل، مهران خرمی‌‌‌نیا معاون شرکت فولاد خوزستان به موضوع تولید فولاد سبز و چالش‌‌‌های فنی و اقتصادی جهانی پیرامون آن پرداخت و گفت: تولید فولاد سبز با چهار محور مشخص خواهد شد، اول تولید با هیدروژن سبز در تولید آهن اسفنجی، دوم، تولید برق با انرژی تجدیدپذیر‌‌‌، سوم، جذب و ذخیره‌‌‌سازی دی‌‌‌اکسیدکربن در فرآیندها و چهارم استفاده از قراضه و بازیافت.

وی در ادامه یادآور شد: ابرچالش‌‌‌ها در زمینه تولید سبز، هزینه و سرمایه‌گذاری است.

همچنین محمدحسن جولازاده، عضو هیات‌‌‌مدیره انجمن آهن و فولاد ایران در پنل تخصصی سمپوزیوم فولاد 402 بیان کرد: امروز به ازای هر نیروی فعال در صنعت فولاد، نیازمند 40 ساعت آموزش هستیم و آموزش در  این زمینه می‌تواند بسیار مثمرثمر واقع شود.

جولازاده در ادامه افزود: بر اساس گزارش‌‌‌های منتشرشده انتشار متوسط CO2افزون بر 6.10درصد در کوره‌‌‌های قوس و حدود 18‌درصد در کوره‌‌‌ بلند است. تولید فولاد در ایران بیشتر بر اساس کوره‌‌‌های قوس است.

5هزار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای تولید فولاد سبز

همچنین محمد کمال‌‌‌زاده مدیرعامل فولاد آلیاژی ایران با یک سوال چالش‌‌‌برانگیز صحبت‌‌‌های خود را آغاز کرد و گفت: آیا واقعا تولید فولاد سبز در جهان ممکن است. 75‌درصد فولاد جهان را چینی‌‌‌ها با کوره بلند تولید می‌کنند که به 5‌هزار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای تولید فولاد سبز نیاز دارد. به عبارتی 60‌درصد سرمایه‌گذاری را باید یک‌‌‌کشور انجام دهد. اتحادیه اروپا منابع انرژی را چگونه می‌تواند تامین کند؟‌‌‌ آیا واقعا امکان تولید فولاد سبز به روش هیدروژن وجود دارد؟ وی در پایان تاکید کرد: البته شاید بتوان راهکارهایی برای تولید فولاد سبز ارائه داد، اما مدل ما نباید آرمان‌‌‌گرایانه باشد، چرا نمی‌توان هیدروژن، برق و... را همگی سبز تولید کرد. اما تا حد ممکن باید به سمت تولید فولاد سبز پیش رفت.