سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژههای مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم.
در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید
************
روزنامههای امروز سه شنبه نهم آبان ماه در حالی چاپ و منتشر شد که شوک واردات به لوازم خانگی، بایدن و معضلی به نام نتانیاهو، جابجایی جمعیت، دنباله تخریب محیط زیست، ناکامی اسرائیل در پیشروی زمینی در غزه و سرنوشت باغهای پایتخت در صفحات نخست روزنامههای امروز برجسته شده است.
در سه روز گذشته شاهد حملات متعدد ارتش رژیم به شمال و شرق غزه و انتشار تصاویری از حضور آنها در عمق 6 کیلومتری غزه بودیم. حقیقت این است که از جمعه، نیروهای رژیم در مناطق دشت و ساحل که در مقایسه با بافت متراکم شهری از استحکامات دفاعی کمتری برخوردار است پیشروی کرده، عکس و فیلم تهیه و عقبنشینی میکنند. با توجه به اینکه نقاط پیشروی رژیم در دشت است، مقاومت به دشمن اجازه پیشروی داده و با رسیدن به منطقه، موج حملات نامتقارن و ضربهای آغاز شده و به دلیل تلفات بالا آنها عقبنشینی میکنند. تهیه عکس و فیلم جهت دستاوردسازی برای نتانیاهو هم جزءِ لاینفک کار است.
روزنامه شرق در تحلیلی درباره جنگ در غزه نوشته است:
حمله حماس نهتنها مسیر منازعه فلسطین – اسرائیل را تغییر داد، بلکه پویشهای کل خاورمیانه را نیز دگرگون کرد. این تحول، راهبرد تنشزدایی ایالات متحده آمریکا در منطقه را به گِل نشاند، دولتهای عربی و ایران را در موقعیت دشواری قرار داد و درها را برای دخالت بیشتر چین و روسیه باز کرد. در این سه سال، دولت بایدن تلاش داشت از دامنه حضور خود در خاورمیانه بکاهد و بهعنوان بخشی از راهبرد «چرخش به آسیا»، بر چین متمرکز شود.
در بخشی دیگر از این گزارش آمده است:
برای رسیدن به این منظور، ایالات متحده تلاش داشت تنشها در منطقه را با تسهیل عادیسازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل و نیز کاهش تنش با ایران «خنک» کند. همچنین امید داشت نفوذ چین در منطقه را به چالش اندازد و با تأسیس کریدوری که هندوستان، خاورمیانه و اروپا را به هم متصل میکرد، نقش هند را تقویت کند. این پروژه دو بخش داشت؛ یک کریدور شرقی که هندوستان و کشورهای عربی خلیج (فارس) را به هم متصل میکرد و دیگر کریدور شمالی که کشورهای منطقه را از مسیر اردن و اسرائیل به اروپا میرساند. قرار بود که این کریدور، واکنش آمریکا باشد به ابتکار کمربند و جاده چین، حمله حماس، پایانی ناگهانی بر این طرحها گذاشت.
روزنامه لیبرالیستی کارگزارن سازندگی نیز روسیه را برنده جنگ در غزه خوانده و در گزارشی عجیب نوشته است:
حمایتهای پوتین از حماس و دست کم سکوت وی در این جریان که بر خلاف سایر کشورهای بزرگ و صاحب قدرت از اسرائیل حمایت کردند موجب محبوبیت پوتین در کشورهای عربی هم شد،البته برخی از تحلیلگران همچنان که ایران را مداخلهگر در این جنگ نمیدانند معتقدند پوتین نیز در این موضوع دخالت نداشته است گرچه میتواند از آن بهرهبرداری بکند، چندی پیش نشریه پلیتیکو در گزارشی از عملیات هر حماس به اسرائیل تحت عنوان هدیه حماس به ولادیمیر پوتین یاد کرد و نوشت روسیه از هر جهت لذت میبرد چرا که باعث میشود توجه انرژی غرب از اوکراین منحرف شود.
روزنامه آرمان امروز نیز از چراغ سبز اروپا به ایران در وضعیت زرد خاورمیانه خبر داده و نوشته است:
در تازه ترین تحول پیرامون مذاکرات ایران و طرف های غربی، جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: زمان برای مذاکرات احیای برجام رو به پایان است و ازسرگیری این مذاکرات اهمیت دارد. وی افزود: درک می کنم که این مذاکرات تا چه اندازه برای منطقه، به ویژه عربستان سعودی اهمیت دارد. بورل گفت: ایران برای بررسی پرونده مذاکرات به زمان نیاز دارد اما دیگر شرکای برجام نگران این تاخیر هستند. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: اگرچه، کشورهای منطقه و عربستان سعودی مستقیما پای میز مذاکرات نیستند اما نگرانی های آنها در نظر گرفته خواهد شد.
روزنامه هممیهن نیز شرایط موجود در خاورمیانه را تحلیل کرده و نزدیکی به آمریکا را به سود منافع ایران خوانده است، در بخشی از این یادداشت آمده است:
امید به اینکه یک طرف میتواند مسیر توسعه و تحول جایگاه یک کشور در نظم جهانی را تغییر دهد، دشوار است. هر دو طرف در همکاری با سایر دولتها از امکان چنین تغییری نگران هستند و میکوشند مانع از آن شوند. بدینسان نباید از تقسیم جهان به دو اردوگاه شرق و غرب انتظار تغییر در منطق حاکم بر همکاری دولتها را داشت. بهرغم وجود اختلافات بین دولتها و شکلگیری منافعی متضاد، تمامی دولتها در همکاری با سایرین منافع نسبی را بر منافع مطلق ترجیح میدهند و بدین سان همکاری را تا بدانجا ادامه خواهند داد که تغییری در جایگاه طرف مقابل ایجاد نشود.
در ادامه این مقاله آمده است:
نه غرب و نه شرق هیچکدام در تعاملات با جمهوریاسلامیایران این اصل را نادیده نخواهند گرفت؛ چراکه به باور هر دو طرف، هرگونه تعاملی که سبب تغییر جایگاه ایران در نظم جهانی شود، در مقام ورود رقیبی جدی به عرصه نظام بینالملل تعبیر خواهد شد. تضاد منافع قدرتهای بزرگ، تنها فرصتهایی موقت برای گسترش روابط با یک طرف فراهم میکند؛ استراتژی کلان ایران نیازمند فراتر رفتن از این دوگانگی و یافتن مسیری پایدارتر برای توسعه همکاری و تعاملات است.