واقعیت این است که فرزند پروری اصلا مسیر راحتی نیست و برای قدم برداشتن صحیح در این راه باید مثل هر کار دیگری فوت و فن هایش را یاد گرفته و آگاهی لازم را کسب کنیم. یکی از گام های مهم در فرزندپروری تعامل مثبت والد و فرزند و داشتن وقت مشترک یکی از ارکان ضروری در این تعامل است.
شهرزاد عبدیه در یادداشتی در روزنامه اطلاعات نوشت:
آیا فرزند نوجوانی دارید که اصلا علاقه‌ای به وقت گذرانی با شما ندارد و هربار که به بهانه‌ای به اتاقش می‌روید تا سر صحبت را باز کنید، بی نتیجه است؟ آیا گاهی احساس می‌کنید که بین شما و فرزندتان یک دنیا فاصله وجود دارد؟ آیا مدام خودتان را سرزنش می‌کنید که چرا نمی‌توانید به دنیای نوجوانتان راه پیدا کرده و درکش کنید؟
اگر جوابتان به این پرسش‌ها مثبت است؛ باید بدانید شما تنها نیستید و والدین زیادی روی کره زمین هر روز احساساتی مشابه شما را تجربه می کنند، اما مهم این است که چطور با این چالش در مسیر فرزندپروری روبه رو می‌شوید و چه راهکاری را انتخاب می‌کنید.
واقعیت این است که فرزندپروری اصلا مسیر راحتی نیست و برای قدم برداشتن صحیح در این راه باید مثل هر کار دیگری فوت و فن هایش را یاد گرفته و آگاهی لازم را کسب کنیم. یکی از گام‌های مهم در فرزندپروری تعامل مثبت والد و فرزند و داشتن وقت مشترک یکی از ارکان ضروری در این تعامل است.
اما چرا گاهی همه تیرهای ما برای گذراندن وقت مشترک با فرزند نوجوانمان به سنگ می‌خورد و او اصلا تمایلی برای این کار ندارد؟
سرحال و بانشاط باشید
یک لحظه خودتان را به جای نوجوانتان بگذارید و به این سئوال جواب بدهید که آیا اگر احساس کنید فردی از مصاحبت با شما لذت نمی‌برد، تمایلی به وقت گذراندن با او خواهید داشت؟ بعید است پاسختان مثبت باشد.
آیا شما در زمان وقت مشترک با فرزند نوجوانتان، سرحال و پرنشاط و مشتاق هستید، یا برعکس خسته، بی‌حوصله و بی‌انگیزه اید؟ آیا تا به حال پیش آمده است که در وقت مشترک جسمتان در کنار فرزندتان حضور داشته باشد، اما ذهنتان درگیر ده‌ها مشکل و دغدغه کاری و خانوادگی باشد؟
باید بدانید که نوجوان‌ها و حتی کودکان همه این موارد را به خوبی درک می‌کنند و طبیعی است که اگر احساس کنند شما از گذراندن وقت مشترک با آنها لذت نمی‌برید، آنها هم تمایلی از خود نشان نمی‌دهند و ترجیح خواهند داد، زمان خودشان را به شیوه لذت بخش‌تری پر کنند.
فعالیت مشترک را درست انتخاب کنید
وقت مشترک با فرزند نوجوانتان را به چه فعالیتی اختصاص می‌دهید؟ والدی را تصور کنید که عاشق گلکاری است و تلاش می‌کند در وقت مشترک، به نوجوانش انواع گیاهان و شیوه قلمه زنی و تکثیر آنها را آموزش بدهد، اما نوجوان اصلا علاقه‌ای به گلکاری ندارد و به نظرش این کار کسالت بار است.
دور از ذهن نیست که تلاش این والد برای داشتن وقت مشترک موثر و مفید، خیلی زود به سنگ خواهد خورد و فرزندش علاقه‌ای به ادامه داشتن وقت مشترک با او نخواهد داشت، بنابراین همیشه فعالیتی را انتخاب کنید که مورد علاقه هر دو شما و به ویژه فرزندتان باشد.
سرزنش و مقایسه ممنوع
اگر می‌خواهید به معنای واقعی کلمه، وقت مشترک با نوجوانتان داشته باشید و این زمان‌ها با اشتیاق هر دو شما ادامه پیدا کنند، اصلا و هرگز در وقت مشترک، فرزندتان را با دیگران مقایسه نکنید و از تحقیر و سرزنش کردن او بپرهیزید.
تحقیر و سرزنش نوجوان در این زمان‌ها فقط باعث می‌شود، لحظاتی که می‌توانستند لذت بخش باشند به کام هر دو شما تلخ شود و هیچ کس دوست ندارد کامش تلخ باشد و صد البته که فرزند نوجوان شما هم از این قاعده کلی مستثنی نیست.
زنگ خطرها را بشناسید
طلاق والدین، بیماری پدر یا مادر (به ویژه اگر به تازگی اتفاق افتاده باشد)، جابجایی مدرسه و از دست دادن دوستان از جمله عواملی هستند که می‌توانند زمینه ساز بی‌حوصلگی، استرس، اضطراب و کاهش خلق نوجوان شوند و در نتیجه آنها، فرزندتان حال و حوصله‌ای برای داشتن وقت مشترک برایش باقی نماند.
احتمال افسردگی را بررسی کنید
آیا حدود یک سال گذشته فرزند نوجوانتان با احساس ناامیدی و کاهش انرژی و خستگی سپری شده است؟ آیا پر خوابتر یا کم خوابتر شده؟ تغییر محسوسی در اشتهایش به وجود آمده است؟ تمرکز و قدرت تصمیم گیریش کاهش پیدا کرده است؟
اگر پاسختان به این پرسش‌ها مثبت است و احساس می‌کنید نوجوانتان مدت‌هاست که دل و دماغ درست و حسابی ندارد و به قول معروف افسرده شده است؛ حتما با یک روانشناس در حوزه کودک و نوجوان مشورت کنید.
با این حال حواستان باشد که فقط با مشاهده موارد بالا، نمی‌شود برچسب افسردگی به کسی زد و برای تشخیص درست یک اختلال یا بیماری نیاز به بررسی دقیق‌تری هست.
اگر هم بعد از مراجعه به روانشناس متوجه وجود افسردگی در فرزندتان شدید، مضطرب نشوید، چون این مشکل هم مثل هر بیماری دیگری درمان دارد. فقط کافی است که در مسیر درست درمان قرار بگیرید.
