از جشنواره
بهرغم روال معمول سالهای گذشته که افتتاحیه جشنواره فیلم فجر در سالن همایشهای برج میلاد برگزار میشد، افتتاحیه این دوره از جشنواره عصر چهارشنبه گذشته در تالار وحدت و با اجرای محمد سلوکی برگزار شد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس سازمان سینمایی، حبیب ایلبیگی، فریبا کوثری، ابوالفضل پورعرب، پرویز شیخطادی، فرید سجادی حسینی، بهروز شعیبی، انسیه شاهحسینی، علی اوجی، فریبا نادری، هومن حاجیعبداللهی و ... از چهرههای حاضر در مراسم بودند. در بخشهایی از مراسم کلیپهایی برای گرامیداشت یاد رفتگان سینما در سال جاری و همچنین کلیپی برای گرامیداشت شهدای حادثه تروریستی کرمان برای حاضران در سالن پخش شد.
بزرگداشت چهار چهره
در این دوره چهار بزرگداشت برای چهار چهره برگزار شد. ابوالفضل پورعرب و فریبا کوثری به عنوان بازیگر، پرویز شیخطادی به عنوان کارگردان و محمدرضا علیقلی به عنوان آهنگساز سینما در این مراسم تقدیر شدند. پورعرب، بازیگر مطرح سینمای دهه هفتاد، در بخشی از مراسم بزرگداشتش گفت: خوشحالم که سراغم را میگیرند که چرا کار نمیکنی؟! این محبت مردم است که خیلی به ما عزت میگذارند. خوشحالم که یک سال دیگر هم در خدمت شما هستم. حرف پارسال خودم را تکرار میکنم که جوانان ممکن است اشتباهی کرده باشند و باید آنها را بخشید. ما هم جوان بودیم و اشتباه میکردیم. فریبا کوثری که در بخشهایی از کلیپ گرامیداشتش، فیلم «دندان مار» مسعود کیمیایی را نقطه پرتاب خود به سینما دانسته بود، در سخنانی کوتاه ابراز خوشحالی کرد که در این روزها وارد سی و هفتمین سال کاری خود شده است. او از خودش و دیگر همکارانش تقدیر کرد که در این سالها پا به پای مردان در این عرصه کار کردند. این بازیگر از خانوادهاش هم تقدیر و تشکر کرد.
شیخطادی: به روسری آسیب نزنید
در ادامه بزرگداشت پرویز شیخطادی کارگردان سینما کلیپی شامل صحنههایی از فیلمهایش مثل «پشت پرده مه»، «سینه سرخ»، «روزهای زندگی» و صحبتهای خودش پخش شد. سپس شیخطادی در حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر ارشاد، محمد خزاعی و مجتبی امینی دبیر جشنواره روی سن آمد و گفت: خوشحالم که شنیدم امسال برای خانواده سینما شرایط بهتری برای اکران فیلمهای جشنواره فراهم شده. او سپس کراواتی از جیب درآورد و ادامه داد: من امشب یک کراوات به عنوان هدیه برای آقای اسماعیلی آوردهام.
کارمندان اول انقلاب همه کراوات میزدند، ارتشیها کراوات میزدند، پزشکان کراوات میزدند، خیلی مد بود و مرسوم بود. یک عدهای آمدند که الان جای دیگر هستند. بعضیشان اصلا خارجاند. آمدند و شروع کردند به قیچی کردن این کراواتها... میگفتند آقا غربزده است، با ما نیست. این نمیتواند در تشکیلات ما باشد. همان عدهای که نیستند رسیدند به ویدئو. 10 سال ماجرای ویدئو طول کشید. ایست بازرسی و... اصلاً یک داستانی شده بود... بعد همه سازمانها این دستگاه را خریدند و استفاده کردند. بعد نوبت ماهواره شد. دوباره خسارت. بگیروببند. از بالا پشت بام پرت کن پایین. دیشها را خراب کن... با غلتک از روی دیش ماهواره رد شدند که آهان له شد؛ فرهنگ دیگر پاکسازی شد.
چقدر خسارت. او سپس یک روسری از جیبش درآورد و گفت: الان من از دوستان فقط یک خواهش دارم که بیش از این خسارت نزنید. بیش از این خسارت نزنید به روسری. من فقط از این جوانها میتوانم درخواست کنم (با اشاره به وزارت ارشاد)، من از مردم نمیتوانم درخواست کنم... آخه چقدر خسارت؟... بابا این چهره حزباللهی نیست. چهره بچهمسلمان این نیست... این اخلاق پیامبری نیست، به خدا نیست، که بگیریم و ببندیم، ماشینها را توقیف کنیم... به خدا این چهره ما نیست، چهره تمدن هشتهزارساله نیست. در ادامه کلیپی برای بزرگداشت محمدرضا علیقلی پخش شد. این آهنگساز در این بخش گفت: من هرگز روی صحنه نرفتهام، چون فکر میکردم خودم چیزی نیستم. من بیشتر شنیدنی هستم تا دیدنی. برای همه دنیا آرزوی صلح دارم. من برای دشمنم هم اگر خون از دماغشان بیاید دلم میسوزد، چه برسد به خودمان. پس یاد بگیریم آرزوی صلح کنیم. حرفهای آقای شیخطادی حرفهای من نیز هست که دیگر تکرار نمیکنم.
حواشی روز اول
مهمترین اتفاق روز اول جشنواره تغییر در جدول زمانبندی فیلمها و نشستهای پرسش و پاسخ آنها بود که منجر به عذرخواهی دبیر جشنواره شد. این تاخیرها از اولین نمایش فیلمها شروع شد که ابتدا با 40 دقیقه تاخیر همراه بود و برای فیلم دوم به 75 دقیقه رسید. طبق پیگیریها دستاندرکاران جشنواره در فاصله نهچندان طولانی تا روز نخست توانسته بودند مرکز همایشهای برج میلاد را که محل اصلی برپایی جشنواره است در اختیار داشته باشند و البته برخی آمادهسازیها و حضور عوامل فیلم در این ماجرا بیتاثیر نبود. همچنین کیفیت نهچندان مطلوب یکی از فیلمها با صدای خنده و شوخی و اعتراض و عکسالعملهای اعتراضی برخی از حاضران در سالن همراه بود که واکنشهای بسیاری برانگیخت.
در سینماهای مردمی فیلمهای «تمساح خونی» و «مجنون» به سانس فوقالعاده در بعضی سینماها رسیدند. فیلم «بیبدن» که یکی از آثار راهیافته به بخش نگاه نو است و در روزهای گذشته هم گفته میشد محل مناقشه بین یکی از سازمانهای زیرمجموعه شهرداری تهران و جشنواره بابت راه نیافتن به بخش سودای سیمرغ شده است، در اولین شب حاشیهساز بود؛ چرا که الناز شاکردوست، بازیگر این فیلم، در یکی از سینماهای مردمی اعتراضی پرسروصدا داشت و معتقد بود این فیلم باید در بخش سودای سیمرغ باشد نه «نوعی نگاه».
این بازیگر پس از نمایش فیلمش در سینمای کوروش، رو به تماشاگران گفت: میخواهم با مردم حرف بزنم. خوشحالم کنار شما مردم هستم و کنار شما این فیلم را دیدم. من هم مثل شما بلیت خریدم که اینجا باشم چون حضور من برای داشتن هر تریبونی در جشنواره فجر خط خورده. آمدم با شما حرف بزنم و قضاوت اینکه چرا این فیلم در بخش سودای سیمرغ نیست را به شما مردم و تاریخ بسپارم. او افزود: سالهاست عادت کردهام که صدایم به هیچجا نرسد. بخشی به نام نگاه نو گذاشتند برای فیلمهایی که هیچ دلیلی برای حذفشان ندارند و در این بخش میگذارند تا آن فیلم را زنده به گور کنند.