مسئله با عظمت حلال‏

آنچه در روى زمین براى بدن انسان و زندگى و معیشت او داراى منفعت واقعى است، و تصریحى به حرمت آن نشده است، و از نظر پاکیزگى ملایم با طبع آدمى است حلال، و مصرف آن به صورت عاقلانه و بر اساس برنامه حکیمانه بى‌مانع و جایز است.

هیچ کس حق ندارد نعمت‌هاى حلال الهى را به عنوان زهد و سلوک الى الله بر خود حرام نماید.

حلال کردن حرام خدا بر خود و دیگران، و حرام نمودن حلال خدا بر خود و بر مردم بدون شک پیروى از فرهنگ شیطان و تهمت و افتراء بر خداست.

سفره طبیعت که بر اساس اراده و رحمت حق به وجود آمده، پاسخ‌گوى نیازهاى مادى موجودات زنده و به ویژه انسان است، و امتناع از ارضاء نیازها کارى شیطانى و عملى غیر انسانى، و پیروى از فرهنگ ضد خداست.

حلیت اشیاء و عناصر و روئیدنى‌ها و حبوبات و سبزیجات و انواع میوه‌ها، و فرمان به مصرف آنها، و هزینه کردنشان در راه خدا و خدمت به خلق، از برنامه‌هاى اصولى آئین الهى و براى تأمین سعادت دنیا و آخرت انسان است.

خوردن حرام، و مصرف نمودن آنچه ذاتاً یا بالعرض ممنوع اعلام شده، و نهایتاً در ممنوعیت آنها صلاح و خیر انسان منظور گشته، پیروى از گام‌هاى شیطان، و دنباله‌روى از فرهنگ این دشمن آشکار است.

حرام ضربه‌اى سنگین بر پیکر و جسم آدمى، و خسارتى شدید بر عقل و روح انسان، و مانع از رشد و ترقى معنوى، و سبب تیره‌بختى و شقاوت، و پرده‌اى از ظلمات بر صفحه پاک روح و آئینه نفس است.

مسئله حلال به اندازه‌اى مهم و تأثیرگذار است، که خداى مهربان در قرآن مجید مى‌فرماید به همه پیامبران و فرستادگان فرمان دادم: اى پیامبران از خوردنى‌هاى پاکیزه و پاک بخورید و کار شایسته انجام دهید، مسلماً من به آنچه انجام مى‌دهید دانایم.

یا أَیُّهَا الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیِّباتِ وَ اعْمَلُوا صالِحاً إِنِّی بِما تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ. «1»

بى‌تردید حضرت حق با توجه به آیات قرآن و معارف الهیه، و گستردگى سفره‌ى طبیعت، از آب و هوا، و نور و عناصر لازم، و پهناى دریاها و اقیانوس‌ها، و زمین‌هاى قابل زراعت و چراگاه‌هاى عامل دام‌پرورى بیش از حد مردم روى زمین در همه دوره‌ها، روزى و رزق حلال تأمین کرده، و کمبودى در این زمینه وجود ندارد، ولى این قلدران و زورگویان و طاغوت‌ها و سرمایه‌داران زالوصفت هستند، که به سبب بى‌دینى و گریز از عدالت، و سنگدلى و بى‌مهرى به دیگران، حق ضعیفان و مستضعفان را در سراسر جهان به غارت مى‌برند، و همواره دست چپاول آنان به سفره دیگران، و معادن و ثروت‌هاى کشورهاى استعمار زده دراز است.

بى‌تردید اگر مظلومان جهان، و طبقات محروم، و گرسنگان و فقیران و تهیدستان در همه جاى دنیا بر ضد طاغوتیان و چپاولگران قیام کنند، و دست آنان را از سفره روزى خود قطع کنند، و حق به غارت رفته را بازگردانند، چهره شوم‌ فقر و گرسنگى در محاق مى‌رود، و همه انسان‌ها در زمینه امور مادى به حق خود مى‌رسند.

قرآن مجید درباره‌ى روزى رسانى خدا و رزق طیب مى‌فرماید:

قُلْ مَنْ یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ أَمَّنْ یَمْلِکُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ مَنْ یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ یُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَ مَنْ یُدَبِّرُ الْأَمْرَ: «2»

بگو: کیست که شما را از منابع آسمان و زمین روزى مى‌رساند، و سفره شما را از انواع آنچه نیازمند به آن هستید رنگین مى‌کند، یا کیست که بر گوش و چشم شما مالکیت و حکومت دارد، و کیست که زنده را از مرده و مرده را از زنده بیرون مى‌آورد، و کیست که همواره امور جهان هستى را تدبیر مى‌کند؟

أَمَّنْ یَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ وَ مَنْ یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ قُلْ هاتُوا بُرْهانَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ. «3»

آیا بتان و معبودان انتخابى شما بهترند، یا آن که مخلوقات را مى‌آفریند، سپس آنان را پس از مرگشان بازمى‌گرداند؟

و کیست آن که از آسمان و زمین به شما رزق و روزى مى‌رساند، آیا با خدا معبود دیگرى که براى شما کارگردانى کند هست؟! بگو اگر راستگوئید دلیل خود را بیاورید.

یا أَیُّهَا النَّاسُ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ هَلْ مِنْ خالِقٍ غَیْرُ اللَّهِ یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَکُونَ: «4»

اى همه مردم جهان، نعمت خدا را که انواع گوناگونش را به شما ارزانى داد مورد توجه قرار دهید، آیا جز خدا آفریننده‌اى هست که از آسمان و زمین شما را روزى دهد؟ به یقین هیچ معبودى جز او نیست، پس چگونه توجه شما را از حق برمى‌گردانند؟!

أَ لَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکُمْ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ وَ أَسْبَغَ عَلَیْکُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَ باطِنَةً ..... «5»

آیا ندانسته‌اید که خدا آنچه را در آسمان‌ها و زمین است مسخر و رام شما نموده و در اختیارتان قرار داده است؟ و نعمت‌هاى آشکار و نهانش را به شما به صورت فراوان و کامل ارزانى داشته؟

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تُحَرِّمُوا طَیِّباتِ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَکُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ.

وَ کُلُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ حَلالًا طَیِّباً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ: «6»

اى مؤمنان چیزهاى پاکیزه‌اى را که خدا براى شما حلال کرده بر خود حرام و ممنوع نکنید، و از حدود خدا تجاوز ننمائید یقیناً خدا متجاوزان را دوست ندارد.

و از نعمت‌هاى حلال و پاکیزه‌اى که خدا روزى شما نموده مصرف کنید و از خدا که به او ایمان دارید در همه امورتان پروا داشته باشید.

وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَزْواجِکُمْ بَنِینَ وَ حَفَدَةً وَ رَزَقَکُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ أَ فَبِالْباطِلِ یُؤْمِنُونَ وَ بِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ یَکْفُرُونَ: «7»

و خدا براى شما همسرانى از جنس خودتان قرار داد، و از همسرانتان، فرزندان و نوادگانى به وجود آورد، و از نعمت‌هاى پاکیزه و دلپذیر به شما روزى داد، با این همه لطف و رحمتش به انسان آیا به باطل ایمان مى‌آورند، و نسبت به نعمت‌هاى خدا ناسپاسى مى‌کنند؟!

فَکُلُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ حَلالًا طَیِّباً وَ اشْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ: «8»

از نعمت‌هاى حلال و پاکیزه‌اى که خدا روزى شما نموده است بخورید و نعمت خدا را شکر و سپاس کنید، اگر فقط او را مى‌پرستید.

آرى باید از یک مسئله بسیار مهم غفلت ننمود، و آن مسئله این است که اگر مردم پس از فراوانى نعمت، و گستردگى رزق و روزى، به سپاس‌گزارى و شکر نعمت که هزینه کردن آن در امور مثیت و کار خیر است اقدام نکنند، و نعمت‌هاى حق را در گناه معصیت، و خوش‌گذرانى‌هاى حرام و امور شیطانى مصرف نمایند به عذاب کمبود، و خشکسالى و قحطى و تنگى و مضیقه در معیشت، و سختى و شدت و بلا و مصیبت دچار مى‌شوند.

وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنْکاً وَ نَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ أَعْمى‌ .... «9»

و هر کسى از هدایت و دین من روى‌گردان شود، براى او زندگى پر مضیقه و سختى خواهد بود و او را در قیامت نابینا محشور مى‌کنیم.

وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِینَ وَ نَقْصٍ مِنَ الثَّمَراتِ لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُونَ: «10»

و به یقین فرعونیان را به خاطر فساد و گناه و معصیت و طغیان و روى‌گردانى از هدایت به قحطى و خشکسالى‌هاى متعدد و کمبود بسیار شدید بخشى از محصولات دچار نمودیم تا متذکر حقایق و مسئولیت‌هاى خود شوند.

بدون شک اگر ملتى و جامعه مملکتى مؤمن واقعى به خدا شوند و از همه محرمات و گناهان بپرهیزند، برکات حضرت حق از آسمان و زمین به آنان مى‌رسد، و زندگى سالم همراه با رفاه و امنیت و فراوانى نعمت پیدا مى‌کنند.

وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى‌ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ لکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ: «11»

و اگر اهل شهرها و آبادى‌ها ایمان مى‌آوردند، و از گناهان اجتناب مى‌نمودند یقیناً درهاى برکات را از آسمان و زمین بر آنان مى‌گشودیم، ولى آیات حق و پیامبران و هدایت حق را انکار کردند، و به تکذیب حقایق برخاستند، ما هم آنان را به کیفر اعمالى که همواره مرتکب مى‌شدند به عذابى سخت دچار کردیم.

در هر صورت نعمت خدا در هر دوره‌اى بر همه انسان‌ها کامل و فراوان بوده، و اضافه‌ تر از حد لازم رزق و روزى مقرر گشته، ولى ستم ستمکاران عده‌اى را از حقوق مسلم خود محروم کرده، و گاهى فساد و گناهان دسته‌جمعى سبب مضیقه و بلا و مصیبت و تیره‌بختى شده است‌.

پی نوشت ها:

______________________________

(1)- مؤمنون 51.

(2)- یونس 31.

(3)- نمل 64.

(4)- فاطر 3.

(5)- لقمان 20.

(6)- مائده 87- 88.

(7)- نحل 72.

(8)- نحل 114.

(9)- طه 124.

(10)- اعراف 130.