خود شما در طول زندگی برایتان پیش آمده که حادثه ای را در زندگی خوش نداشتید ولی پس از مدتی معلوم شد که به خیر و صلاح شما بوده، و چیزی را خوش داشتید و آن را دنبال کردید ولی بعداً معلوم شد که به خیر و صلاح شما نبوده است.
احکام الهی در هر زمینه ای جلوه رحمت حق نسبت به انسان است، انسان باید مشتاقانه در برابر احکام مولایش سرتسلیم فرود آورد و نسبت به آن تعبّد کامل داشته باشد، انسان به خاطر محدودیت همه جانبه اش جاهل به باطن امور، و حضرت دوست نسبت به همه امور انسان چه امور ظاهرش و چه امور باطنش آگاهی جامع و کامل دارد، و آنچه طرح به انسان می‌دهد براساس علم و آگاهی بی نهایت و منوط به خیرخواهی حضرتش نسبت به انسان است.
از وجود مبارک رسول خدا روایت شده:
«ارض عن الله بما قدر وان کان خلاف هواک:»1
به آنچه خدا برای تو تقدیر کرده راضی باش گرچه با خواسته و میل تو موافقت نداشته باشد.
رضایت به احکام الهی و به مقدرات پروردگار امری بسیار پر ارزش و مقامی بسیار والاست در این زمینه به حکایت زیر توجه نمائید.
در کتاب لئالی الاخبار از حضرت امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: حضرت موسی(ع) ملاحظه اعمال بندگان حق را می‌نمود تا عابدترین آنان را بشناسد.
گذر آن حضرت بر شخصی افتاد که به نظر می‌رسید اعبد عابدان است، شب را به میهمانی نزد او ماند، در آن مکان درختی بود که عابد آن را حرکت داد دو دانه انار از آن به زمین افتاد، عابد (حداد) به حضرت موسی گفت: من اگر همه اوقات مشغول به عبادت باشم حق صاحب سرمایه و کاری که مردم به من مراجعه می‌کنند ضایع می‌شود، روی این حساب به کسب و کار مشغولم و زبانم به ذکر حق گویاست که میان حقوق جمع کرده باشم... .
سپس موسی(ع) به محل خود بازگشت و از حضرت حق پرسید خداوندا این آهنگر به چه واسطه و از طریق چه امری به این مقام و منزلت رسیده است؟ خطاب شد:
«انه یصبر علی بلائی، و یرضی بقضائی ویشکر علی نعمائی»
او در ابتلائاتی که از من به جانب او می‌رسد اهل صبر و استقامت است، و به قضا و حکم من راضی است، و پیوسته شاکر نعمت‌های من است.
2- رجب و ذوالقعده و ذوالحجة و محرم نزد حضرت حق از حرمت خاصی برخوردار است که جوامع پیش از بعثت و به خصوص جامعه جاهلی به حرمت و قداست آن چهار ماه واقف بودند، و در آن چهار ماه از هر نوع نزاع و جنگ و خون ریزی اجتناب می‌کردند و صلح و سازش و آتش بس میان آنان برقرار بود، اسلام وقتی طلوع کرد حرمت آن چهار ماه را پذیرفت و آن را امضا نمود، و مسلمانان را به پذیرش این حقیقت ملزم کرد.
سبب نزول این آیه شریفه این بود که گروهی از مسلمانان در ماه رجب به جمعی از کافران حمله بردند و آنان را کشتند یا به اسارت گرفتند، پس از این واقعه آیه مزبور نازل شد و تحریم قتال را در ماههای حرام که در جاهلیت قانونی محکم بود امضاء نمود، هر چند بیان این حقیقت به زیان آن گروه از مسلمانان که به کافران حمله کردند تمام شد.
3- جنگ در ماههای حرام گناهی بس سنگین و بزرگ است ولی از نگاه قرآن جلوگیری از راه خدا و کفر به حضرت او گناهی سنگین‌تر و بزرگ‌تر از قتال و جنگیدن در ماههای حرام است.
و نیز جلوگیری از ورود زائران به مسجدالحرام و آواره ساختن ساکنان شهر مکه و بیرون راندن آنان از آن مکان مقدس گناهی بزرگ‌تر و سنگین‌تر از جنگیدن در ماههای حرام است.
4- دشمنان اگر توان جنگی بالائی داشته باشند بی علاقه نیستند که همواره با مؤمنان به جنگ و ستیز درآیند و این نشانه آشتی ناپذیری سردمداران کفر با اسلام و مسلمانان و کینه ریشه دار آنان با امت قرآن است.
5- جنگ مستمر دشمنان و دست اندازی دائم آنان به امور مسلمانان به این هدف صورت می‌گیرد تا مسلمانان از پایداری و ثابت قدمی در دین خسته شوند و فرهنگ الهی را رها کرده به فرهنگ کافران و مشرکان به پیوندند.
خداوند در این زمینه به مؤمنان هشدار می‌دهد که اگر کسی از دین برگردد و در حال کفر بمیرد همه اعمالش تباه و بی اثر می‌شود، و مرگ در حال کفر توبه ندارد.
______________________________________________
(1) الدرالمنثور، ج 1، ص 587.
مطالب فوق برگرفته شده از کتاب: تفسیر حکیم جلد ششم
نوشته: استاد حسین انصاریان
