به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، فرانکِتیِن، نویسنده پرکار، نمایشنامهنویس، نقاش و روشنفکر اهل هائیتیکه آثارش ادبیات هائیتی را متحول کرد و زبان کریول را به جهانیان شناساند در سن 88 سالگی از دنیا رفت.
به گزارش ایسنا، ابن نویسنده به عنوان پدر ادبیات هائیتی شناخته میشد و یکی از تأثیرگذارترین چهرههای ادبیات کارائیب بود. او آثاری در حوزههای رمان، شعر، تئاتر و هنرهای تجسمی خلق کرد و مدافع سرسخت زبان کریول هائیتی بود. رمان پیشگامانه او به نام «دزافی» (1975) اولین اثر مدرنی بود که به طور کامل به این زبان نوشته شد.
برای بیش از شش دهه، فرانکتین به عنوان یک نوآور ادبی و نماد فرهنگی شناخته میشد. او زبان، سیاست و زیباییشناسی را به شیوهای ترکیب میکرد که از قواعد مرسوم فراتر میرفت. سبک او، ترکیبی پرشور از سوررئالیسم و نقد اجتماعی بود که به تعریف جنبش ادبی اسپیرالیسم کمک کرد که او یکی از بنیانگذاران آن بود. این جنبش آشفتگی را به عنوان ابزاری برای بیان هنری و سیاسی میپذیرفت. او در دوران دیکتاتوری و آشفتگیهای سیاسی، علیرغم فرار دیگران، در هائیتی ماند.
فرانکتین با نام کامل «ژان-پیر باسیلیک دانتور فرانکاتیین دارژان» در 12 آوریل 1936 در روستای دورافتادهای در هائیتی به دنیا آمد. او که بزرگترین فرزند از بین هشت فرزند خانواده بود، علیرغم امکانات محدود در مدرسه درخشید و عشق عمیقی به ادبیات و ریاضیات پیدا کرد.
او در دهه 1960 شروع به نوشتن شعر کرد و سپس با رمان «آماده انفجار» در سال 1968 به داستاننویسی روی آورد. در آثارش، او اغلب به موضوعاتی مانند ستم، هویت و انقلاب میپرداخت که بازتابی از آشفتگیهای هائیتی تحت دیکتاتوری فرانسوا دووالیه بود، مانند رمان «دزافی» (1975) و نمایشنامههای او از جمله «پلن تت» (1978) سانسور را به چالش کشید و به نمادی برای مقاومت هائیتی تبدیل شد.
تأثیر فرانکتین فراتر از ادبیات بود. او به عنوان یک نقاش، با تابلوهای انتزاعی و پراحساسش شناخته میشد که اغلب با رنگهای آبی و قرمز و نماد رنگهای ملی هائیتی تزئین شده بودند. آثار هنری او در سطح بینالمللی به نمایش درآمد و او را به عنوان یک چهره فرهنگی جهانی تثبیت کرد.
در سال 2009، او یکی از شانسهای جایزه نوبل ادبیات شد و در سال 2010 بالاترین نشان هنری فرانسه را دریافت کرد. در همان سال، او به عنوان هنرمند صلح یونسکو معرفی شد و برای تلاشهایش در حفظ فرهنگ و زبان هائیتی مورد تقدیر قرار گرفت.
فرانکتین در سال 1988 به عنوان وزیر فرهنگ هائیتی منصوب شد.
علیرغم افتخارات بینالمللی، او به هائیتی وفادار ماند و به راهنمایی نویسندگان و هنرمندان جوان ادامه داد و تا سالهای پایانی عمرش به خلق آثار ادامه داد.
او یک بار نوشتن را به عنوان یک عمل بقا توصیف کرد. همچنین در مصاحبهای با نیویورک تایمز در سال 2011 گفت: «من مینویسم چون مجبورم. هائیتی سرزمین تضادها، رنج و زیبایی است. کار من ترجمه اینهاست.»
24457