به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) در سرپژوه این شماره که به قلم امید نیک داد نوشته شده است، به اهداف و ضرورت‌های تربیت تبلیغی و همچنین سیاست‌های فصلنامه، واکاوی این دو واژه( تربیت و تبلیغ)، نوع ارتباط و همچنین تعریف اصلی تربیت تبلیغی پرداخته شده و مطالبی با توجه به گفت‌وگوهای مطرح‌شده در فصلنامه ارائه داده است.
این فصلنامه در مقاله اول این شماره به عنوان صفات و ویژگی‌های تربیتی مبلغان از منظر قرآن کریم «که به قلم احمد شم‌آبادی و سعید بهشتی است» آمده است که تبلیغ یکی از مسائل اساسی در حیات اجتماعی است که متعلق به دورة خاصی از زمان نیست. تبلیغ در قرآن به بلاغ، بیان، تبیین آمده و بیان شده که یکی از وظایف مقدس و مهم انبیاء، علماء، متفکران، دانایان و مصلحان است. با این زمینه، سؤال اساسی این خواهد بود که مبلغان برای چنین رسالت و وظیفه مهمی باید دارای چه صفات و ویژگی‌هایی باشند؟ در این تحقیق (که جزء تحقیقات کیفی است) اطلاعات و مواد اولیة تحلیل به روش کتابخانه‌ای گردآوری شده و سپس مورد تجزیه و تحلیل عقلانی قرار گرفته و در نهایت، زمینه به کارگیری و استفاده از آن در حوزه تربیت و تبلیغ فراهم شده است. این مطالعه با نگاهی تربیتی به صفات و ویژگی مبلغان الهی، آنها را در سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری مورد توجه قرار داده است.
در مقاله دوم با موضوع روش سلبی به مثابه روش فطری در تبلیغ دینی، بررسی ویژگی‌های روش تبلیغ «سلبی» و «پرهیزی» با تکیه‌بر مفاهیم قرآنی «تزکیه» و« ذکر»، و مقایسه آن با روش‌های «تجویزی» و «تحمیلی» در تبلیغ دینی است. در این مقاله بیان شده است که با مقایسه همانندی‌ها و ناهمانندی‌های این دو روش (سلبی و فطری، در برابر تجویزی و ایجابی) مشخص می‌شود که در رویکرد سلبی، مبلغان به جای «دین دهی» از بیرون، باید تلاش کنند تا مخاطبان با مداخله و مکاشفه خود بر مبنای اصل «دین‌یابی» از درون، پی به ارزش‌های دینی ببرند. اگر راهبردهای تبلیغ دینی از حالت تجویزی (افزودن چیزی از بیرون به درون) به حالت «پرهیزی» (کشف حقیقت از درون) تغییر جهت دهد، آنگاه ملزم خواهیم بود که به‌جای «انتقال» ارزش‌ها به «استخراج» ارزش‌های دینی (از درون) همت گماریم. این مقاله به قلم عبدالعظیم کریمی است.
در مقاله سوم که با عنوان ضرورت و قلمرو «فقه فرزندپروری» که نویسنده آن سید نقی موسوی است به این مطلب اشاره دارد که فقه فرزند پروری در تربیت دینی فرزندپروری از ابتدای خلقت مورد ابتلای والدین بوده و سبک‌های آن نیز در دهه‌های اخیر مورد توجه علومِ رفتاری قرار گرفته است. فرزندپروری فقهی و ابتناء سبکی از فرزندپروری بر احکامِ فقهی، ایده‌ای است که نوشتار پیشرو به دنبالِ تبیینِ ضرورت و قلمرو آن است و از آن به «فقه فرزندپروری» یاد کرده است. برای این منظور، در ابتدا با روی‌آوردی آسیب‌شناسانه، فرزندپروری و سبک‌های آن در میانِ متشرعان و جامعه اسلامی مورد بررسی قرار گرفته و سپس با تحلیلِ آسیب‌های موجود، ضرورتِ نگاهِ تخصصی به «تربیت اسلامی» و سپس چراییِ پیش‌قدمی فقه در عرصه تعلیم و تربیت تبیین و در ادامه، ضمن تحدید و تبیینِ مفهومِ «فقه فرزندپروری»، ضرورت آن تشریح شده است. مؤلف برای تبیینِ قلمروِ «فقه فرزندپروری» تلاش کرده با توضیحِ یک آیه و یک روایتِ معتبر، ظرفیتِ متون اسلامی و گستره مسائلِ «این شاخه فقهی» را بیان نماید.
مقاله چهارم از مصطفی عباسی مقدم است که پژوهش پیشرو، بیشتر حول محور شیوههاى تبلیغى اسوههاى قرآنى است، در این مقاله آمده است که در مطالعه سیره هر اسوه قرآنى به شیوهاى برجسته‌تر یا وجهى بارزتر برمىخوریم که شایسته توجه و دوراندیشی بیشتری است؛ لذا این وجه بارز و به یک معنا فصل ممیّز دعوت هر نبى یا ولىّ را در آغاز هر مبحث بهعنوان شاخصة آن اسوه ذکر کرده و به‌تفصیل از آن سخن خواهیم گفت؛ مانند نوع اسوه استقامت در تبلیغ چنانچه شعیب، اسوه اصلاحگرى اقتصادى و ذوالقرنین، اسوه زمامدارى است. از این‌رو، تنوع اسوههاى قرآنی و گستردگى شیوههاى تبلیغى گرفته‌شده از سیره آنان نیز ثابت می‌شود. دربارة کیفیت کاوش و حدود بررسى، سعى نگارنده در این پژوهش بر آن بوده است که با مطالعه گسترده در منابع مورد نظر، نخست شیوههاى متنوع و متعدد هر اسوه قرآنى را شناسایى و استخراج نماید و در مرحله بعد، به فراخور میزان اطلاعات موجود و در دسترس به تحلیل شیوهها بپردازد؛ این تحلیل بیشتر ناظر به چرایى اتخاذ شیوهها یا عوامل ایجابکننده و عناصر دخیل در هر شیوه بوده است. در مورد برخى شیوهها نیز با توجه به اهمیت یا کثرت نسبى منابع و دیدگاههاى مربوطه، تطبیق و مقایسه صورت گرفته است.
در مقاله پنجم با عنوان کارکردهای اخلاقی، اجتماعی و تربیتی علم از دیدگاه حضرت علی 7 و راهکارهای کاربردی آموزش علوم در ایران است که به بررسی کارکردهای علم از منظر حضرت علی 7 و ارائه اصولی برای آموزش علوم در ایران می‌پردازد. به همین منظور، نخست کارکردهای علم بر مبنای سخنان علی 7 در مواردی مانند کارکردهای شخصیتی و روانی، کارکردهای اخلاقی علم، کارکردهای معنوی علم و کارکردهای اجتماعی علم مورد بررسی قرار گرفته است. بخش بعدی مقاله دربارة راهکارهای کسب علم از نظر حضرت علی 7 از قبیل کسب علم به خاطر خود علم، متخلق بار آوردن علم به اخلاق نیکو و نظایر آن اشاره دارد و درنهایت، پیشنهاد‌های اصولی را برای آموزش علوم از بیانات حضرت علی 7 استخراج می‌کند که عبارتند از: اصل نهادینه کردن آموزش و اصل مفهومی کردن آموزش، اصل ابتهاج و پویندگی در آموزش. این تحقیق از نوع بنیادی است. روش تحقیق، توصیفی و از نوع تحلیل محتوایی است و در دست‌یابی به اطلاعات از روش کتابخانه‌ای استفاده شده است.
بخش بعد که با عنوان چیستی و چرایی تربیت تبلیغی است به بررسی چیستی و چرایی تربیت تبلیغی در گفت‌وگو با اساتید حوزه و دانشگاه طرح و بررسی شده است. بررسی و متن نشست تخصصی ماهواره و تربیت با رویکرد آگاهی بخشی از جمله مباحث مطرح شده در شماره جدید فصلنامه تربیت تبلیغی است.
علاقه‌مندان جهت دریافت نشریه و کسب اطلاعات بیشتر با شماره 37740369 025 تماس بگیرند.
