انسان و عالم برزخ

عالم برزخ کجاست و انسان ها در آن جا چه می کنند؟

عالم برزخ به عالمی می گویند که بین دنیا و قیامت کبری قرار دارد و زندگی برزخی به حد فاصل بین زندگی دنیوی و زندگی اخروی گفته می شود .

این یکی از حقایق انکارناپذیر قرآنی است که انسان ها پس از مرگ، در عالمی به نام برزخ قرار می گیرند و به حیات برزخی خود ادامه می دهند تا پس از متلاشی شدن نظام مادیِ دنیوی و شکل گیری حیات اخروی، با طرح و نظامی جدید، بر سر سفره ای حاضر شوند که برای خود گسترده اند و از نتایج اعمال خویش بهره مند گردند .

در قرآن کریم می خوانیم: «هنگامی که مرگ یکی از آنان فرا می رسد، می گوید : پروردگارا! مرا باز گردان، شاید کارهای شایسته ای به جای آورم که ترک کرده بودم . هرگز، این سخنی است که او می گوید و پشت سرشان برزخی است تا روزی که برانگیخته شوند.»(38 )

درباره مسائل مربوط به برزخ و این که در کجاست، انسان ها در آن جا چگونه اند، آیا حرکت و تکامل در آن جا وجود دارد یا خیر و ده ها مسئله دیگر، به جز آن چه از طریق وحی در قرآن کریم و یا آن چه از طریق پیشوایان معصوم به ما رسیده است، اطلاع دیگری نداریم. این موضوع نیز همچون رستاخیز و قیامت از موضوعاتی است که تا در آنها گام نگذاریم نمی توانیم به همه ویژگی ها و حقیقتشان پی ببریم .

یکی از نویسندگان پس از بررسی همه جانبه موضوع و با نگاه به آیات و روایات، در جمع بندی نهایی می نویسد: «وقتی روح از بدن مادی قطع رابطه می کند و لباس قالب مثالی را می پوشد، برزخ بر او جلوه گر می شود... عالم برزخ عالمی نیست که پس از مرگ انسان پیدا شود، بلکه عالمی است که انسان در حیات دنیوی در بطن آن بوده، ولی محجوب از آن است [و نمی تواند آن را ببیند]. با مرگِ بدن، حجاب ها کنار رفته و روح، خود را در آن چه باطناً بوده می یابد. هر عملی که انسان در دنیا انجام می دهد، چهره باطنی و برزخی آن را نیز می سازد. همان گونه که در دنیا بین انسان ها روابط و نسبت های اعتباری وجود دارد، در برزخ نیز عقاید و اعمال و اوصاف و روابطی با اشخاص دیگر وجود دارد. دریافت این روابط و نسبت ها قبل از قرار گرفتن در آن نظام، ممکن نیست، مگر از طریق کشف و شهود... عالم برزخ بر ما محیط است، ولی ما از دیدن آن محرومیم. وقتی مردیم، با چشم برزخی آن را مشاهده خواهیم کرد... . هر انسانی طبق خصوصیت وجودی و اکتسابی - که در حیات دنیوی به دست آورده است - در برزخ، وضع خاص و جای گاه مخصوص نظام برزخی را احراز می کند .»(