معرفی مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما

1 . برقراری ارتباط مؤثر و نهادینه میان حوزه علمیه و صدا و سیما;

2 . شناسایی توان مندی های حوزه علمیه و استفاده مطلوب از آن ها به منظور رسانه ای کردن مفاهیم اسلامی;

3 . شناسایی نیازهای برنامه سازان در بخش مسائل مذهبی و تلاش و برنامه ریزی به منظور پاسخ گویی مناسب به آن ها;

4 . جذب و پرورش پژوهش گران و هنرمندان مذهبی;

5 . سازماندهی پژوهش های بنیادی، کاربردی و رسانه ای مورد نیاز سازمان به منظور تبیین اندیشه ها و دیدگاه های اسلامی;

6 . نقد و ارزشیابی محتوای دینی برنامه های صدا و سیما;

7 . همکاری و مشارکت با برنامه سازان برای بهسازی برنامه های اسلامی;

8 . تاسیس بانک اطلاعات پژوهش های اسلامی به منظور دسترسی آسان پژوهش گران مرکز و مدیران و برنامه سازان صدا و سیما به اطلاعات دینی;

9 . الگوسازی و تولید برنامه های دینی معیار، به منظور بالا بردن سطح برنامه های دینی .

برای تحقق این اهداف مدیریت های سه گانه زیر، در مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما شکل گرفت و هم اکنون مشغول فعالیت است:

1 . مدیریت پژوهشی

تلاش برای رسانه ای کردن مفاهیم دینی و ساماندهی پژوهش های بنیادین، کاربردی، مناسبتی (مذهبی، سیاسی، انقلابی، ملی و بین المللی)، موردی، برون مرزی، سنجشی و آماده ساختن ماهنامه ها از مهم ترین وظایف این مدیریت است . هم چنین شناسایی پژوهش گران توان مند حوزوی و دانشگاهی و استفاده بهینه از توانایی ها و اندوخته های علمی آن ها در جهت تقویت برنامه های صدا و سیما در حیطه وظایف اصلی این مدیریت است .

مدیریت پژوهشی، به منظور تحقق اهداف مذکور، از واحدهای مطالعات کاربردی، مطالعات بنیادین، کنترل پروژه و واحد نقد و ارزیابی به کم و کیف برنامه ها که از طریق شبکه های مختلف پخش می شود تشکیل یافته است .

2 . مدیریت اطلاع رسانی

مدیریت اطلاع رسانی یکی از مدیریت های مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما است که واحدهای کتاب خانه و آرشیو، تولید و پردازش اطلاعات، امور فنی و نرم افزاری و واحد خدمات اطلاع رسانی را در برمی گیرد و وظیفه ایجاد و پشتیبانی سایت اطلاع رسانی مرکز را بر عهده دارد .

3 . مدیریت خدمات رسانه ای

برقراری ارتباط با مدیران، برنامه سازان، مراکز علمی، فرهنگی و حوزوی و شخصیت ها از مهم ترین وظایف این مدیریت است . این مدیریت از یک سو به منظور آگاهی از نیازهای مدیران و برنامه سازان در حوزه معارف دینی، با آنان ارتباط برقرار می کند و از سوی دیگر با ارتباط منظم و مستمر با شخصیت های برجسته و مراکز علمی و دینی، زمینه همکاری متقابل در پاسخ گویی به نیازهای دینی مخاطبان و برنامه سازان را فراهم می آورد . این مدیریت دارای واحدهای زیر است:

واحد اندیشمندان، فرهیختگان و مشاوران و کارشناسان

شناسایی عالمان و فرهیختگان مسلمان معاصر و مشاوران و کارشناسان و گردآوری آثار و یادمان آن ها و ارائه آن در قالب های مختلف رسانه ای، از اقداماتی است که عرضه آن در موقعیت فعلی بسیار ضروری به نظر می رسد . هم چنین احساس نیاز روزافزون جوامع بشری به دین و معنویت اقتضا می کند تشنگان علم و دین امکان شناخت و دسترسی بیشتری به عالمان وارسته و ارتباط با آن داشته باشند . بعضی از فعالیت های این واحد که تاکنون انجام گرفته است عبارتند از: 1 . جمع آوری و آرشیو اسناد و منابع تحقیقی و اطلاعاتی در این زمینه (نوشتاری، صوتی، تصویری، رایانه ای) 2 . تدوین و تالیف شرح حال و زندگی نامه اندیشمندان و ارائه آن از طریق کتاب و مجله . 3 . تهیه و تولید برنامه های تصویری برای معرفی اندیشمندان مسلمان . 4 . شناسایی بیش از 700 نفر از مشاوران و کارشناسان .

واحد پژوهش و نگارش فیلم نامه .

واحد هم آهنگی و پشتیبانی تولید .

خانه هنر و اندیشه:

از جمله فعالیت های مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تاسیس «خانه هنر و اندیشه » است . این بخش به منظور رشد و گسترش دانش و تجربه در رشته ها و فنون مختلف هنری در میان طلاب و فضلای حوزه علمیه و ایجاد فرصت و زمینه های مناسب برای گسترش پژوهش های مورد نیاز در مسائل و مباحث مربوط به هنر دینی در سال 1378 آغاز به کار کرد و جهت تحقق امر فوق به تاسیس کارگاه آموزش فیلم نامه نویسی در سطح عالی، متوسط و ابتدایی و برگزاری دوره های کارگاه نقد و تحلیل با حضور طلاب و فضلای حوزه پرداخت .

معرفی برخی از آثار مرکز

مرکز پژوهش های اسلامی آثار علمی بسیاری را تقدیم دوستداران دانش نمود که در این بخش به معرفی تعدادی از آن ها می پردازیم .

مبانی هنری قصه های قرآن

کتاب «مبانی هنری قصه های قرآنی » که در نوع خود کم نظیر است، مورد استقبال قرآن دوستان و هنرپژوهان قرار گرفت و از طرف معاونت پژوهشی مرکز مدیریت حوزه علمیه قم نیز به عنوان یکی از کتاب های برگزیده سال 78 انتخاب شد و هم چنین در برخی از مراکز آموزشی کشور به عنوان متن درسی برگزیده شد . حجة الاسلام سید ابوالقاسم حسینی (ژرفا) در شش بخش «مبانی هنری قصه های قرآن » را به رشته تحریر درآورد که عبارتند از: تعریف قصه قرآنی، اسلوب قصه قرآنی، ماهیت و انواع قصه قرآنی، عناصر قصه قرآنی، مفاهیم و آثار قصه قرآنی، نمونه برداشت از قصه های قرآن، مؤلف در این بخش ها سعی کرد تا جنبه هنری قصه های قرآن را مورد بحث و بررسی قرار دهد و از منظر زیباشناختی به آن توجه نماید .

هلاکت گرداب

مؤلف کتاب «هلاکت گرداب » [فتنه از دیدگاه امام علی (ع)] به بهانه سال امام علی (ع) به بررسی عمیق فتنه از نظر آن حضرت پرداخته است . از آن جا که حادثه ها و فتنه ها، عبرت آموز و بیدارگرند و از عبرت های مهم فتنه، زمان شناسی و دشمن شناسی است این بحث از مباحث مهم می باشد بنابراین مؤلف محترم در چهار بخش با استناد و استشهاد به آیات و روایات به طرح و بحث موضوع های اساسی و مهم پرداخته است که عبارتند از بخش اول: فتنه و مسائل آن، بخش دوم: فتنه از نظر امام علی (ع) بخش انقلاب اسلامی ایران و رویارویی با فتنه . وی در بخش پایانی کتاب به نقش رسانه در فتنه شناسی و مهار فتنه ها پرداخت .

سرای گذر دنیا از منظر امام علی (ع)

کتاب «سرای گذر دنیا از منظر امام علی (ع)» به بررسی دنیا از نگاه امام (ع) می پردازد . عناوین اصلی کتاب عبارتند از: حقیقت دنیا، ستایش و مدح دنیا، نکوهش و مذمت دنیا، دنیاپرستی و دنیاگرایی، راه های مقابله با دنیازدگی، رابطه دنیا و آخرت، چگونگی برخورد انسان با دنیا، دنیا و پیشوایان دین، هدف نهایی زندگی همراه با برنامه سازان (بررسی راه کارهای عملی دوری از دنیاگرایی)

توسعه سیاسی

(راه های تقویت مشارکت مردم در صحنه های سیاسی و اجتماعی)

یکی از مباحث مهم در حوزه های علوم و فلسفه سیاسی، مسئله مشارکت است . نظریه های توسعه سیاسی و اقتصادی، مشارکت را یکی از شاخص های توسعه می شمارند . کتاب «توسعه سیاسی » در پی دست یابی به جلب مشارکت مردمی در سه بخش با عنوان راه کار گسترش مشارکت مردم در صحنه های سیاسی و اجتماعی، بررسی محتوایی موضوع و بررسی نقش کاربردی صدا و سیما در مشارکت سیاسی و اجتماعی ساماندهی شده است .

در انتظار خورشید

این کتاب سخنی زیبا و فرح بخش، درباره دریای بیکران معرفت، قبله خوبان عالم، مهر تابان، موعود آخرالزمان، حضرت مهدی (عج) است . مؤلف محترم حجة الاسلام سید حسین اسحاقی در این اثر به تحقیق در زندگی آن حضرت از تولد تا غیبت، اعتقاد به مهدویت در سایر ادیان و ملل، امام مهدی (عج) در قرآن، امام عصر و جامعه مطلوب، در انتظار موعود، پرسش و پاسخ هایی در خصوص امام زمان (عج)، فضایل نیمه شعبان و مسجد صاحب الزمان، جرعه ای از چشمه سار عرفان و ادب پرداخته و در پایان توصیه هایی به برنامه سازان صدا و سیما ارائه شده است .

جام عبرت

(ضرورت پرداختن به عملکرد عوام و خواص در مقاطع حساس تاریخ اسلام)

کتاب «جام عبرت » با بهره گیری از آیات و روایات کوشیده است تا به بررسی عملکرد عوام و خواص در صحنه عاشورا پرداخته و تعریفی از عوام و خواص، ویژگی های آنان، مصادیق عوام و خواص، وظایف و عملکرد عوام و خواص در بستر تاریخ، آموزه ها و عبرت های عاشورا، ضرورت اتخاذ الگوی صحیح در تبلیغ را ارائه نموده و در بخش پایانی کتاب «جام عبرت » سؤال هایی جهت گفت وگوی کارشناسانه و معرفی کتاب هایی در خصوص عاشورا آمده است .

ماهنامه های مرکز

مرکز پژوهش های اسلامی در راستای رسالت و تحقق اهداف خود در حوزه فرهنگی اقدام به انتشار نشریات نموده است که در این بخش به معرفی آن می پردازیم .

بازتاب اندیشه

نشریه «بازتاب اندیشه » که از فروردین 1379 با شمارگان محدود انتشار یافته است به همت این مرکز و با همکاری «مؤسسه فرهنگی طه » تهیه شده و در اختیار مدیران و برنامه سازان رسانه و گروهی از دانشگاهیان، حوزویان و مسئولان نظام قرار می گیرد .

همت دست اندرکاران این نشریه بر آن است که مخاطب در جریان فعالیت های فرهنگی و نظری روز قرار گیرد . اما از آن جا که انعکاس همه مقاله ها با توجه به سطح و حجم و محتوای آن ها مفید نیست، ضمن ارائه نمایه کاملی از آن ها مهم ترین مقاله ها گزینش می شود . هم چنین برای سهولت دستیابی به جان کلام، چکیده و خلاصه هر مقاله در عین رعایت کامل امانت در نقل و با استفاده از قالب های کلامی همان مقاله تهیه می شود . سپس اشاره های مختصر و مفید به نقد مطالب هر مقاله آورده می شود تا خواننده در فضای وسیع تری به تحلیل و بررسی مطالب بپردازد .

رواق اندیشه

رواق اندیشه ماهنامه ای است که به بررسی شبهات و مسائل فرهنگی می پردازد . این ماهنامه درصدد است تا به مهم ترین شبهات وارد شده در چند ساله اخیر به صورت منطقی، ریشه ای و علمی و به دور از مسائل حاشیه ای و جنجال های سیاسی و صرفا به منظور «دفاع از حریم دین و انقلاب اسلامی » پاسخ دهد . دست اندرکاران نشریه «رواق اندیشه » معتقدند در صورت پرهیز از «پرخاش گری » و در جو آرام، اندیشه های ناب بیشتر جلوه گر خواهد شد و سره از ناسره آسان تر تمیز داده می شوند . این نشریه که تاکنون 2شماره از آن منتشر شده است مورد استقبال دوستداران فرهنگ اسلامی قرار گرفته است .

ماهنامه گلبرگ معرفت

گلبرگ معرفت ماهنامه ای است ادبی با محتوای دینی که به صورت پاراگراف هایی (حداکثر 8خط) با موضوعات و عناوین مشخص برای استفاده، تهیه کنندگان و برنامه سازان صدا و سیما منتشر می شود . تاکنون 20شماره از این نشریه به زیور چاپ آراسته شده است . این ماهنامه شامل بخش های نیایش، امام علی، در وادی شریعت و مناسبت ها است .

ماهنامه اشارات

ماهنامه «اشارات » نشریه ادبی مرکز پژوهش های اسلامی است که تاکنون 30شماره از آن منتشر شده است . این نشریه شامل بخش های متنوعی هم چون نسیم ازل از جانب قرب، یاد ایام، حرفی از آن هزاران، بر آستان موعود، جام ولا، زمزمه های آسمان، جرعه های رسالت، گذر ایام، شهد وصال و ... است . این ماهنامه در بین برنامه سازان صدا و سیما جایگاه ویژه ای یافته و مورد استقبال آنان قرار گرفته است و در برنامه های مختلف صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به مناسبت های مختلف از مطالب آن استفاده می شود .

ماهنامه گنجینه

نشریه «گنجینه » برگزیده متون کهنی است که به نقل آراء و افکار و اندیشه های علمای سلف می پردازد; بزرگانی که بر قله رفیع انسانیت و اخلاق گام نهاده اند و مراحل سلوک الی الله را با پای دل تا مراتب کمال پیموده اند . در حقیقت می توان گفت نشریه «گنجینه » تحفه ای از اخلاق و عرفان اسلامی است . تاکنون هفت شماره از ماهنامه «گنجینه » تقدیم دوست داران علم و معرفت گردیده است . در شماره هفتم (مهرماه 1380) به بیان سخنانی از حضرت رسول (ص) امام علی (ع)، امام سجاد (ع)، امام باقر (ع) و امام صادق (ع) و عالمانی هم چون خواجه عبدالله انصاری، عطار نیشابوری، سفیان ثوری، حاتم اصم، شبلی، آیة الله طباطبایی یزدی، حکیم الهی قمشه ای، علامه حسینی تهرانی، ملا احمد نراقی، علامه قزوینی، میرزا جواد ملکی تبریزی، میرزا حبیب خراسانی، افلاطون و ... پرداخته است .

سایت مرکز پژوهش های اسلامی

به دنبال افزایش روزافزون حجم پژوهش های مرکز و برای اطلاع رسانی به روز و سریع مرکز پژوهش های اسلامی با تاسیس و راه اندازی سایت، بسیاری از آثار خود را جهت استفاده بهینه تحقیقاتی داخل و خارج از کشور عرضه کرد . بنابراین محققان می توانند جهت ارتباط با سایت با تلفن 2910601-0251 تماس حاصل نمایند .

سایت شبکه: http:/www.IRC.com

E-mail: IRC :بیغقpOاخC PwJ IRIB.com