سال هاست که نام سید فرید قاسمی با «تاریخ مطبوعات ایران»، مثل دو قطره آب، به هم آمیخته اند؛ به گونه ای که با ذکر یکی ، نام دیگری به ذهن متبادر می شود. اما شاید بسیار کسان ندانند، که این پژوهشگر پرکار و نام آور تاریخ مطبوعات، از آگاهان مباحث و مسایل ارتباطی نیز هست. جدای از این، سال هاست که او با اندیشه ها و افق فکری استاد معتمدنژاد «پدر علم ارتباطات در ایران»، آشناست، و در حقیقت ، باید او را جزو شاگردان او به شمار آوریم، گرچه این شاگردی «مجازی» و تنها از طریق آثار استاد بوده است. وقتی قرار شد مصاحبه ای جمعی با حضور استاد معتمدنژاد داشته باشیم، از هر یک از دوستان تقاضا کردیم «سایه دستی» در موضوعات گوناگون و به دلخواه در ویژه نامه استاد داشته باشند، جناب سید فرید قاسمی از راه لطف، روز شمار حاضر را، مناسب این شماره دانستند.
- تولد: 21 اردیبهشت 1313 هجری شمسی، بیرجند
تحصیلات:
دیپلم ششم متوسطه، خرداد 1332، دبیرستان مروی تهران
لیسانس رشته قضایی دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران، خرداد 1336
شهادتنامه های پایان تحصیلات دوره دکتری رشته قضایی دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران، 1339
دکتری دولتی علوم سیاسی از دانشکده حقوق و علوم اقتصادی دانشگاه پاریس، 1964 (1343 هجری شمسی)
دکتری تخصصی روزنامه نگاری از انستیتوی مطبوعات و علوم خبری در دانشگاه پاریس، 1964 (1343 هجری شمسی)
دیپلم عالی تدریس روزنامه نگاری از مرکز تعلیمات عالی روزنامه نگاری دانشگاه استراسبورگ، 1963 (1342 هجری شمسی)
- خدمات دانشگاهی:
استادیار و دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، مرداد 44 تا مهر 49.
دانشیار و استاد دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، 49 تا 59.
رئیس دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، بهمن 56 تا آبان 59. است گروه علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با پایه 24 مرتبه استادی (از سال 59 تاکنون).
استاد مهمان دانشگاه های پاریس 1 (پانتئون-سوربن) و پاریس 2 (پانتئون - آساس) و دانشگاه های رن 1 و رن 2 فرانسه، با حکم رسمی وزارت آموزش آن کشور در سال های 1982 تا 1988 (61 تا 67 هجری شمسی).
مدیر پژوهش و استاد راهنمای پایان نامه های دوره دکتری علوم ارتباطات در دانشگاه پاریس 7 (دانشگاه دنیس دیدرو- ژولیو) از سال 1983 تاکنون.
- خدمات مطبوعاتی:
عضو هیأت تحریریه و مدیر بخش اخبار و مقالات خارجی روزنامه کیهان، 1336 تا 1340.
- خدمات حقوقی:
وکیل پایه یک دادگستری، از سال 46 تاکنون.
مشاور حقوقی «اتحادیه بین المللی ارتباطات دور»، از سال 79 تاکنون.
-همکاری در تأسیس مؤسسات و دوره های آموزشی و پژوهشی:
عضو مؤسس دوره عالی روزنامه نگاری، مؤسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی و دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی (43 تا 50).
عضو هیأت مؤسس بخش ارتباطات بین المللی «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباط جمعی»، 1976 (1355 هجری شمسی).
عضو هیأت مؤسس «مرکز مطالعات فراملی ارتباطات و اطلاعات در کشورهای آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین، پاریس» 1992 (1371 هجری شمسی) دوره فوق لیسانس علوم ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبایی، 1368.
عضو مؤسس دوره دکتری علوم ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبایی، 1375.
عضو مؤسس «مرکز پژوهش های ارتباطات» وابسته به دانشگاه علامه طباطبایی و وزارت پست و تلگراف و تلفن، 1375.
پیشنهاددهنده تأسیس «مرکز مطالعات و تحقیقات ارتباطات در آسیای مرکزی» با همکاری «یونسکو» در تهران، ازطریق کمیسیون ملی یونسکو در ایران در سال 74 که پس از اعزام یک هیئت بررسی و امکان سنجی از سوی سازمان مذکور به ایران و کشورهای منطقه، همچنان در حال مطالعه و مذاکره است.
-همکاری در ایجاد انجمن ها:
عضو هیأت مؤسس «انجمن دفاع از آزادی مطبوعات» تابستان 1357.
-عضویت در انجمن های علمی بین المللی:
عضو «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی»- از سال 1962.
عضو «انجمن بین المللی حقوق فضا»- از سال 1967.
عضو «انستیتوی بین المللی ارتباطات»- از سال 1975.
عضو «انجمن فرانسوی علوم ارتباطات و اطلاعات»- از سال 1983.
-شرکت در کنفرانس های علمی بین المللی و منطقه ای:
شرکت در سمینارهای آموزش روزنامه نگاری و تربیت روزنامه نگاران در مرکز تعلیمات عالی روزنامه نگاری دانشگاه استراسبورگ- زیرنظر «یونسکو»- در پاییز سال های 1962، 1963و 1965.
شرکت در دوره آموزشی تخصصی حقوق فضا و حقوق هوایی، با همکاری «انجمن بین المللی حقوق فضا»- در زمستان 1967 در پاریس.
شرکت در سمینارهای بین المللی «انستیتوی ارتباطات شرق و غرب» در داشنگاه هاوایی، هونولولو ایالات متحده آمریکا در تابستان سال های 1975، 1976و 1977.
شرکت در کنفرانس های بین المللی دوسالانه و کنفرانس های منطقه ای سالانه «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی» در سال های 1976 (شهر لستر، انگلستان)، 1978 (ورشو، لهستان)، 1980 (پاریس)، 1984 (پراگ، چکسلواکی)، 1990 (بلد، یوگسلاوی سابق)، 1991 (استانبول)، 1992 (سائوپائولو، برزیل)، 1994 (سئول، کره جنوبی)، 1995 (پیران، جمهوری اسلوونی).
شرکت در کنفرانس های سالانه «انستیتوی بین المللی ارتباطات» در سال های 1977 (واشنگتن) و 1978 (لندن).
شرکت در سمینارهای منطقه ای «مرکز آسیایی اطلاعات و تحقیقات ارتباط جمعی» سنگاپور در سال های 1976و 1977درباره آموزش ارتباطات و ارتباطات و توسعه.
شرکت در کنفرانس سالانه «انستیتوی بین المللی مطبوعات» در زمستان سال 1977 در شهرهای ملبورن، کانبرا و سیدنی استرالیا.
شرکت در کنفرانس بین المللی «انجمن فرانسوی مطالعات جهان سوم» در مورد ارتباطات بین المللی و توسعه ارتباطات، در بهار سال 1979 در شهر بزانسون فرانسه.
شرکت در دومین و سومین «کنگره بین المللی یونسکو راجع به اخلاق اطلاعات و چالش های حقوقی، اخلاقی و اجتماعی فضای سیبرنتیک» در اکتبر 1998 در مونت کارلو (موناکو- فرانسه) و اکتبر 2000در پاریس.
-شرکت در اجلاسیه های بین المللی و منطقه ای «یونسکو»:
شرکت در بیست و دومین اجلاسیه کنفرانس عمومی یونسکو در اکتبر و نوامبر 1983 در پاریس، به عنوان مشاور ارتباطی هیأت نمایندگی ایران و همکاری در مباحثات و مذاکرات کمیسیون عمومی ارتباطات و اطلاعات.
شرکت در چهارمین اجلاسیه «شورای بین الدول برنامه بین المللی یونسکو برای توسعه ارتباطات» در سپتامبر 1983 در تاشکند، به عنوان نماینده «سازمان خبرگزاری های آسیا.»
شرکت درپنجمین اجلاسیه شورای بین الدول برنامه بین المللی یونسکو برای توسعه ارتباطات درمه 1984 درپاریس، به عنوان نماینده «انجمن بین المللی تحقیق درارتباطات جمعی»
شرکت درسی و یکمین اجلاسیه کنفرانس عمومی یونسکو دراکتبر و نوامبر 2001 درپاریس، به عنوان مشاور هیات نمایندگی ایران.
-کتاب های چاپ شده:
روزنامه نگاری، با همکاری دکتر ابوالقاسم منصفی، تهران: انتشارات، دانشکده علوم ارتباطات، اجتماعی، 1350، چاپ چهارم 1374.
وسایل ارتباط جمعی، تهران: انتشارات دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، 1355، چاپ سوم، 1379.
روش تحقیق در محتوای مطبوعات. تهران:انتشارات دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، 1356.
تحقیق درمحتوای برنامه های رادیو ایران. با همکاری دکتر صدرالدین الهی و مهدی محسنیان راد تهران: انتشارات دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، 1354.
حقوق مطبوعات: بررسی تطبیقی میان حقوق آزادی مطبوعات و اداره و انتشار آنها تهران:انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1379، چاپ دوم 1381.
- کتاب های زیرچاپ:
فرهنگ علوم ارتباطات. با همکاری دکتر نعیم بدیعی. شامل ده هزار واژه تخصصی به زبان های انگلیسی، فرانسه و فارسی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
بازنگری درروزنامه نگاری معاصر. تهران:انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
ءجامعه اطلاعاتی. مبانی نظری و چشم اندازهای جهانی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
وسایل ارتباط جمعی (جلد دوم): تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
تکنولوژی های نوین ارتباطی، از تلگراف و تلفن تا ماهواره و اینترنت،تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
ءکتابشناسی ارتباطات درکشورهای درحال توسعه به زبان های انگلیسی و فرانسه(2جلد) نیویورک، نشر بین المللی.
-کتاب های آماده چاپ و یا درحال آماده شدن برای چاپ:
مبانی حقوق ارتباطات
حقوق حرفه ای روزنامه نگاران
حقوق تبلیغات بازرگانی
ءمسائل حقوقی بین المللی ماهواره های تلویزیونی
حقوق بین المللی ارتباطات الکترونی
ارتباطات بین المللی
ارتباطات و توسعه: ارتباطات توسعه و توسعه ارتباطات
مطالعات انتقادی درارتباطات
روزنامه نگاری و تجددخواهی درایران
تحول مطبوعات درکشورهای آسیای مرکزی
نظریه های ارتباطات
ریشه های تاریخی سلطه ارتباطی جهانی (به زبان انگلیسی)
ءتحول ارتباطات درایران (به زبان فرانسه)
کتابشناسی ارتباطات درایران(به زبان های انگلیسی و فرانسه)
ارتباطات و سلطه فرهنگی (ترجمه از انگلیسی)
کلیات حقوق اساسی
قوه مجریه درکشورها غربی (ترجمه از فرانسه)
- مقاله های ارائه شده به کنفرانس ها و سمینارهای بین المللی و منطقه ای
ء«تربیت حرفه ای روزنامه نگاران درایران». مقاله ارائه شده به زبان فرانسه به سمینار «شیوه های بازآموزی و به آموزی روزنامه نگاری درجهان». مرکز تعلیمات عالی روزنامه نگاری دانشگاه استراسبورگ، پاییز، 1965، چاپ شده درمجله «روزنامه نگاری» مرکز یادشده شماره 22، 1965.
«نقالی، شیوه ارتباط سنتی ایران دربرابر وسایل ارتباط نوین».مقاله ارائه شده به زبان انگلیسی به سمینار «وسایل ارتباطی سنتی» انستیتوی ارتباطات شرق و غرب، دانشگاه هاوایی، هونولولو، تابستان 1975، چاپ شده درکتاب «ارتباطات و سرگرمی:یک بررسی فرهنگی تطبیقی». نیویورک، انتشارات «هاستینک هاوس». 1979.
«تصویر آمریکا در وسایل ارتباط جمعی ایران». مقاله ارائه شده به زبان انگلیسی به سمینار «فرهنگ عامه» انستیتوی ارتباطات شرق وغرب، دانشگاه هاوایی، هونولولو، تابستان 1977.
ء«تاثیرات وسایل ارتباط جمعی درجامعه ایران.» مقاله ارایه شده به زبان انگلیسی به دوره مطالعات پیشرفته ارتباطی» انستیتوی ارتباطات شرق وغرب، دانشگاه هاوایی، هونولولو، تابستان 1977.
«ارتباطات وغربی سازی: وسایل ارتباط جمعی و هویت فرهنگی درایران». مقاله ارایه شده به زبان فرانسه به کنفرانس جهانی دوسالانه «انجمن بین المللی تحقیق درارتباطات جمعی».
ورشو، لهستان، سپتامبر 1978.
ء«قدرت وارتباطات جمعی درایران» . مقاله تهیه شده به زبان فرانسه و ارایه شده به سمینار بین المللی» انجمن فرانسوی مطالعات جهان سوم» بزانسون، فرانسه، بهار 1979،چاپ شده درسالنامه جهان سوم، شماره 4، پاریس 1979.
ء«تصویر انقلاب اسلامی ایران در وسایل ارتباط جمعی غربی». مقاله ارایه شده به زبان فرانسه به کنفرانس جهانی دو سالانه «انجمن بین المللی تحقیق درارتباطات جمعی». پراگ،چکسلواکی، سپتامبر 1984 چاپ شده به زبان فارسی درشماره یکم سال اول فصلنامه رسانه، نشریه معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بهار 1369، صفحات 21 تا 31.
«ارتباطات سنتی و انقلاب اسلامی ایران». مقاله ارایه شده به زبان فرانسه به کنفرانس جهانی دوسالانه «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی» پاریس، فرانسه، سپتامبر 1980.
«ریشه های تاریخی سلطه ارتباطی جهانی غرب». مقاله ارایه شده به زبان انگلیسی به کنفرانس جهانی دو سالانه «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی». بلد، یوگسلاوی سابق (جمهوری اسلوونی کنونی). سپتامبر 1990.
«مطبوعات ایران و جنگ خلیج فارس»، مقاله ارایه شده با همکاری دکتر نعیم بدیعی و دکتر مهدی محسنیان راد، ارایه شده به زبان انگلیسی به کنفرانس منطقه ای «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی»، استانبول، ژوئیه 1991، چاپ شده در شماره پاییز 1991 مجله «توسعه رسانه ها» در انگلستان.
«مطبوعات ایران و چگونگی مقابله با سلطه ارتباط جمعی»، مقاله تهیه شده و ارایه شده به زبان انگلیسی با همکاری دکتر نعیم بدیعی به کنفرانس جهانی دوسالانه «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی». سائوپائولو، برزیل، اوت 1992.
«پوشش خبری آسیای مرکزی در وسایل ارتباط جمعی ایران: تجزیه و تحلیل محتوای ده روزنامه تهران» مقاله ارایه شده به زبان انگلیسی به کنفرانس جهانی دو سالانه «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی». سئول، جمهوری کره، ژوئیه 1994.
«ارتباطات جمعی و همکاری منطقه ای در آسیای مرکزی: چالش های هویت فرهنگی در برابر نوسازی غربی و جهانی سازی.» مقاله تهیه شده با همکاری دکتر نعیم بدیعی به زبان انگلیسی و ارایه شده به کنفرانس منطقه ای «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی». پورتوروز، جمهوری اسلوونی، ژوئن 1995.
«مسایل توسعه مطبوعات ایران در دوره پس از انقلاب اسلامی: چشم اندازهای پیشبرد مطبوعات مستقل و کثرت گرا». مقاله تهیه شده با همکاری دکتر نعیم بدیعی به زبان انگلیسی و ارایه شده به کنفرانس جهانی دوسالانه «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی» سیدنی، استرالیا، اوت 1996.
«کشورهای عضو «اکو» و حمایت زندگی خصوصی افراد در برابر تکنولوژی های ارتباطی نوین». مقاله تهیه شده با همکاری دکتر رویا معتمدنژاد به زبان فرانسه و ارایه شده به «کنگره بین المللی اخلاق اطلاعات: چالش های، حقوقی، اخلاقی و اجتماعی فضای سیبرنتیک» مونت کارلو، موناکو، فرانسه، اکتبر 1998.
- مقاله های ارایه شده به کنفرانس ها و سمینارهای داخلی:
«آگهی های بازرگانی و از خودبیگانگی انسانی»، مقاله ارایه شده به «هفته تبلیغات»، سمینار برگزار شده در سال 1348، با همکاری کانون های تبلیغات بازرگانی و موسسات مطبوعاتی در دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، چاپ شده در فصلنامه «رسانه» نشریه معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سال اول، شماره 2، تابستان 1359، صفحات 2 تا 7.
«حقوق حرفه ای روزنامه نگاری» مقاله ارایه شده به «نخستین سمینار بررسی مسائل مطبوعات ایران». برگزار شده در اسفند 1369. با همکاری علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی و معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ شده در مجموعه مقالات نخستین سمینار بررسی مسائل مطبوعات ایران، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1370.
«ارتباطات توسعه و توسعه ارتباطات» مقاله ارایه شده به سمینار «کاربرد تحقیقات اجتماعی، اقتصادی و ارتباطی در برنامه ریزی توسعه در ایران» برگزار شده در دی ماه 1371 از سوی معاونت پژوهشی دانشگاه علامه طباطبایی.
«ریشه ها و شیوه های سلطه فرهنگی و ارتباطی جهانی» مقاله ارایه شده به کنفرانس «تهاجم فرهنگی: ماهیت و ابعاد». برگزار شده با همکاری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی و معاونت پژوهشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دی ماه 1372.
«نخستین جنگ جهانی ارتباطی در جریان بحران اخیر خلیج فارس.» مقاله ارایه شده به میزگرد معاونت پژوهشی دانشگاه علامه طباطبایی برای بررسی جنگ خلیج فارس در سال 1372، چاپ شده در مجموعه «دیدگاهها: بررسی جنگ خلیج فارس»، به کوشش ابراهیم زارعی، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، 1373، صفحات 10 تا 15.
«وسایل ارتباط جمعی و قانون اساسی». سخنرانی ایراد شده در «سمینار قانون اساسی»، برگزار شده از سوی گروه حقوق دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی -در آذرماه 1374، چاپ شده در روزنامه سلام، شماره های 26 و 28آذر و 3 و 5 دی 1374، صفحات 9 و 10.
«بررسی شرایط پیشرفت نشریات مستقل و کثرت گرا در ایران». مقاله ارایه شده به «دومین سمینار بررسی مسایل مطبوعات ایران» برگزار شده از سوی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، خرداد ماه 1377، چاپ شده در «مجموعه مقالات دومین سمینار بررسی مسایل مطبوعات ایران». تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1377، جلد یکم، صفحات 15 تا 65.
«میثاق اخلاق حرفه ای روزنامه نگاری: یک طرح پیشنهادی». مقاله ارایه شده به «دومین سمینار بررسی مسایل مطبوعات ایران»، برگزار شده از سوی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، خردادماه 1377، چاپ شده در «مجموعه مقالات دومین سمینار بررسی مسایل مطبوعات ایران». تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1377، جلد دوم، صفحات 944 تا 948.
«مبانی حقوق تبلیغات بازرگانی» مقاله ارایه شده به «نخستین همایش صنعت تبلیغات ایران» برگزار شده با همکاری انجمن صنفی شرکت های تبلیغاتی ایران و اداره کل تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اسفندماه 1377 در تهران.
« حق آزادی دسترسی به اطلاعات و برنامه های یونسکو برای حمایت بین المللی آن» مقاله ارایه شده به «نخستین سمینار میان منطقه با کشورهای آسیای مرکزی- غرب و جامعه اطلاعاتی» تهران: کمیسیون ملی یونسکو، 1380.
- گزارش های علمی مربوط به شرکت در کنفرانس ها و سمینارهای بین المللی:
« تحولات حقوق فضا». گزارش شرکت در دوره آموزشی «حقوق فضا و حقوق هوایی» در «انستیتوی عالی روابط بین المللی» در پاریس، فوریه و مارس 1967. تهران: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران 1346، 14 صفحه.
« ارتباطات در خدمت بشر». گزارش شرکت در بیست و دومین اجلاسیه کنفرانس عمومی یونسکو در پاریس، اکتبر ونوامبر 1983. تهران 1363، 133 صفحه.
« ارتباطات و توسعه: یونسکو و مسایل توسعه ارتباطات در جهان سوم». گزارش شرکت در چهارمین اجلاسیه شورای بین الدول برنامه یونسکو برای توسعه ارتباطات در تاشکند، اتحاد جماهیر شوروی سابق، سپتامبر 1983. تهران، مهر ماه 1362، 113 صفحه.
« توسعه ارتباطات و دموکراسی». گزارش شرکت در هفدهمین کنفرانس جهانی «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی». بلد، یوگسلاوی ، اوت 1990، 73 صفحه.
« وسایل خبری و منازعه بین المللی: تبلیغات و قلب اخبار در گزارشگری جنگ خلیج فارس». گزارش شرکت در کنفرانس منطقه ای فوق العاده «انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی، تهران، تابستان 1370، 33 صفحه.
« یونسکو و مسایل حقوق بین المللی ارتباطات الکترونی» گزارش شرکت در کنگره بین المللی یونسکو درباره اخلاق اطلاعات، مونت کارلو، موناکو- فرانسه، اکتبر 1998. تهران: بهار 1378، 98 صفحه.
- گفت و گوهای علمی منتشر شده در مجله های تخصصی:
« روزنامه و روزنامه نگاری در ایران: دیروز، امروز، فردا». با شرکت همکاران دانشگاهی و مطبوعاتی. فصلنامه رسانه، سال اول، شماره های 1، 2 و 3، بهار، تابستان و پاییز 1369، صفحات 4 تا 17، 14 تا 21، 11 تا 15.
« نگاهی به آموزش روزنامه نگاری در ایران: گفت و گو با خانم لیلا رستگار». فصلنامه رسانه، سال اول، شماره 2، تابستان 1369، صفحات 8 تا 13.
« تصاویر ماهواره ای، نیاز فرهنگی یا تأمین منافع سرمایه داری جهانی؟ :گفت و گو» مجله هفتگی سینما، شماره 33، 25 آذر ماه 1371، صفحات 1، 10 و 11.
« نظم نوین اطلاعات و ارتباطات و چالش های موجود: گفت و گو با سید محمد مهدی زاده»، با شرکت دکتر نعیم بدیعی، دکتر مهدی محسنیان راد» فصلنامه رسانه، سال سوم، شماره 3، پاییز 1371، صفحات 18 تا 25.
« بررسی ریشه های تاریخی سلطه ارتباطی غرب در شرق: گفت و گو با دکتر مهدی محسنیان راد». فصلنامه رسانه، سال چهارم، شماره 3، پائیز 1373، صفحات 4 تا 15.
« نگاهی همه جانبه به کتابخوانی: میزگرد متخصصان و دانشگاهیان». مجله هفتگی سروش، سال شانزدهم، شماره 720. (ویژه هفته کتاب)، 19 آذر ماه 1373، صفحات 54 تا 77.
« آموزش روزنامه نگاری دغدغه بی پایان: گفت و گوی فرید ادیب هاشمی با استادان روزنامه نگاری». فصلنامه رسانه، سال پنجم، شماره 4، زمستان 1373، صفحات 2 تا 10.
« عوامل ضعف مجلات علمی در ایران: گفت و گو». با شرکت متخصصان و دانشگاهیان فصلنامه رهیافت، شماره 8، بهار 1374، صفحات 4 تا 9.
« قانون مطبوعات، تغییر یا اصلاح؟: دیدگاههای و حقوقدانان- گفت و گو با فرید ادیب هاشمی». فصلنامه رسانه، سال ششم، شماره 2، تابستان 1374، صفحات 7 تا 21.
« روابط بین الملل و عصر قدرت ارتباطات و اطلاعات: میزگرد دانشگاهیان و کارشناسان».
فصلنامه نامه فرهنگ، سال پنجم، شماره 3- شماره مسلسل 19 (ویژه ارتباطات و روابط بین الملل). پاییز 1374، صفحات 8 تا 37.
« گفت و گو درباره مسایل مطبوعات ایران: مسئوروزنامه نگاران لیت روزنامه نگاران، مردم و دولت». ماهنامه پیام امروز، شماره 12، خرداد و تیر 1375، صفحات 62 تا 66.
« پژوهش های ارتباطی، گامی به سوی توسعه: میزگردی با استادان و مسئولان مرکز پژوهش های ارتباطات» . ماهنامه پیام پست و مخابرات، سال اول، شماره 3، اردیبهشت 1376. صفحات 24 تا 28.
« میزگرد پژوهش و آینده نگری در صدا و سیما: خلاصه گفت و گو با چند تن از اعضای هیأت علمی و پژوهشگران ارتباطات. تهیه و تدوین احمد میرعابدینی». پیام مدیران- نشریه پژوهشی، خبری و اطلاع رسانی معاونت برنامه ریزی و تحقیقات سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، شماره 1، بهار 1376، صفحات 11 تا 14.
« میزگرد رسانه ها و هویت فرهنگی ملت ها. کتاب سروش: رسانه ها و فرهنگ- مجموعه مقالات (2). تهران، انتشارات سروش، 1376، صفحات 213 تا 247.
« قانون مطبوعات، زمان اصلاح فرارسیده است: بحثی درباره جرایم مطبوعاتی و اخلاق حرفه ای روزنامه نگاران». ماهنامه پیام امروز، شماره 25، مرداد ماه 1377، صفحات 74 تا 77.
« انقلاب ارتباطات و واقعیت های «دهکده جهانی» در قرن بیست و یکم: گفت و گو» فصلنامه انگلیسی زبان «ایران اینترنشنال» (تهران)، سال اول، شماره اول، ژوئن 1998، صفحات 18 و 19.
« همکاری ایران و یونسکو برای پیشبرد مطبوعات مستقل و کثرت گرا: گفت و گو». فصلنامه انگلیسی زبان «ایران اینترنشنال» سال دوم، شماره 2 (شماره 6 مسلسل). اکتبر 1999، صفحات 98 تا 101و 111.
«بررسی درباره جرایم مطبوعاتی: میزگرد حقوقدانان». فصلنامه پژوهش های حقوقی، سال اول، شماره یکم، پائیز 1378.
- مقاله های منتشر شده در نشریات تخصصی:
تعدادی مقاله تخصصی در زمینه های مختلف حقوق و ارتباطات و روزنامه نگاری به زبان های فارسی، فرانسه و انگلیسی در نشریات علمی منتشر شده است که در این جا، به ذکر نام برخی از این نشریات اکتفا می شود:
مجله تحقیقات روزنامه نگاری
مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
مجله فرهنگ و زندگی
مجله «روزنامه نگاری»، استراسبورگ- فرانسه
سالنامه جهان سوم، پاریس-فرانسه
فصلنامه رسانه
فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق
فصلنامه «توسعه رسانه ها» لندن- انگلستان
فصلنامه مرکز مطالعات مدیترانه شرقی و دنیای ترک و ایران (سموتی)، پاریس-فرانسه.
- مقاله های منتشر شده به عنوان مقدمه کتاب ها:
«جهان سوم در راه استقرار نظم بین المللی نوین اطلاعات و ارتباطات». مقاله نوشته شده به عنوان مقدمه ای بر متن فارسی کتاب یک جهان، چندین صدا: ارتباطات در جامعه امروز و فردا- گزارش کمیسیون ویژه «یونسکو» برای مطالعه درباره مسایل ارتباطات، به سرپرستی «مشن مک براید». ترجمه ایرج پاد. تهران: انتشارات سروش، 1369، صفحات 11تا 29.
«سیری در تحول مطالعات ارتباطی». مقاله نوشته شده به عنوان مقدمه کتاب ارتباطشناسی». ارتباطات انسانی (میان فردی، گروهی، جمعی)، تألیف دکتر مهدی محسنیان راد. تهران: انتشارات سروش، 1369، صفحات 19تا 36.
«مقام مقاله نویسی در روزنامه نگاری معاصر». مقاله نوشته شده به عنوان مقدمه کتاب مقاله نویسی در مطبوعات. تألیف حسین قندی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، 1376، صفحات 1 تا 22.
«هربرت شیلر، پیشگام مطالعات انتقادی ارتباطات در آمریکا». مقاله نوشته شده به عنوان مقدمه متن فارسی کتاب ارتباطات جمعی و امپراتوری آمریکا. تألیف پروفسور هربرت شیلر، ترجمه احمد میرعابدینی، تهران: انتشارات سروش، 1377، صفحات 13تا 46.
«توسعه نیافتگی مطبوعاتی در عصر تمدن اطلاعاتی»، مقدمه کتاب قدرت، جامعه مدنی و مطبوعات، تألیف دکتر هادی خانیکی، تهران: طرح نو، 1381.
«جایگاه ارتباطات سنتی در مطالعات ارتباطی معاصر». مقدمه کتاب درآمدی بر ارتباطات سنتی در ایران، تألیف دکتر محمدمهدی فرقانی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها، 1381.
- عضویت در شورای علمی برخی از نشریات تخصصی:
عضو شورای علمی فصلنامه رسانه
عضو شورای علمی فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.
عشو شورای علمی فصلنامه حقوق و سیاست، نشریه پژوهشی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی.
- سرپرستی و مشارکت در برگزاری سمینارها و کنفرانس های علمی تخصصی:
دبیر علمی نخستین سمینار بررسی مسایل مطبوعات ایران. تهران، اسفندماه 1369.
عضو شورای علمی کنفرانس تهاجم فرهنگی: ماهیت و ابعاد. تهران، دی ماه 1372.
دبیر علمی دومین سمینار بررسی مسایل مطبوعاتی ایران. تهران، خردادماه 1377.
مسئوول برگزاری نخستین همایش ارتباطات و توسعه در ایران، از سوی مرکز پژوهش های ارتباطات، وابسته به دانشگاه علامه طباطبایی و وزارت پست و تلگراف و تلفن. تهران، اسفندماه 1375.
مسئوول برگزاری دومین همایش ارتباطات و توسعه در ایران با عنوان «جایگاه ارتباطات در برنامه های توسعه ایران»، از طرف مرکز پژوهش های ارتباطات، تهران، تیرماه 1376.
دبیر علمی نخستین سمینار میان منطقه ای کشورهای آسیای مرکزی- غربی و جامعه اطلاعاتی، تهران، شهریورماه 1380.
دبیر علمی همایش ایران و جامعه اطلاعاتی در سال 1400 هجری شمسی (2022میلادی)، تهران: آذرماه 1381.
- عضویت و مسئوولیت در شوراهای دانشگاه و هیات امنای دانشگاهی:
عضو شورای دانشگاه علامه طباطبایی.
عضو شورای پژوهشی دانشگاه علامه طباطبایی.
عضو هیات ممیزه مرکزی وزارت علوم و آموزش عالی در سال های 54تا 57.
عضو هیات ممیزه دانشگاه علامه طباطبایی.
عضو هیات امنای دانشگاه های منطقه مرکزی کشور به پیشنهاد وزیر فرهنگ و آموزش عالی و حکم ریاست شورای عالی انقلاب فرهنگی، رئیس جمهور، از مهر78.
- برخورداری از قدردانی علمی و دانشگاهی:
انتخاب به عنوان استاد نمونه دانشگاه های کشور در سال تحصیلی 74-73 با دریافت لوح تقدیر از رئیس جمهور وقت.
