چند سال است که از ورود رایانه ها به مجامع اسلامی و مراکز علوم دینی می گذرد. حمایتها و پشتیبانی های مقام معظم رهبری مدظله العالی برای توزیع کامپیوتر در حوزه علمیه قم باعث شد تا قشر وسیعی از محققان و اساتید حوزه با کامپیوتر آشنا شده و نسبت به تهیه آن اقدام ورزند.
مراکز پژوهشی علوم اسلامی نیز بسرعت خود را با این ابزار ارزشمند تجهیز کردند.
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی با توزیع بیش از چهارصد دستگاه کامپیوتر با تسهیلات ویژه در این میان نقش عمده ای ایفا نموده است.اما این سؤال مطرح است که آیا همچنان که امروزه سخت افزار به صورتی قابل توجه در حوزه علمیه قم توزیع شده فرهنگ کاربرد رایانه ها نیز بهمین اندازه گسترش یافته و فراگیر شده است؟
آیا درصد قابل ملاحظه ای از افراد یا مؤسسات و مراکز دینی از این ابزار قدرتمند استفاده بهینه می کنند؟
چه تعداد از محققان به تمام ظرفیت و توانائی های کامپیوتر خود آشنا هستند؟
آیا در برخی موارد - که کم هم نیست - کامپیوترهایی با سرعت پردازش بالا و کارتهای سخت افزاری پیشرفته در پایین ترین سطح کارکرد نگه داشته نشده است؟
حروفچینی، نامه نگاری، بایگانی، سرگرمی و...همگی از مواردی هستند که در محدوده کاربرد کامپیوترها تعریف می شوند.اما واقعا کامپیوترها برای این قبیل امور ساخته شده اند؟ پاسخ هم مثبت است و هم منفی! زیرا این امور نیز جزو یکی از سطوح کاربرد کامپیوترها هستند اما قابلیت کامپیوترها بسیار فراتر از اینهاست.
البته بسیارند مراکزی که کاربرد رایانه ها را شناخته اند و اینک بعنوان پنجره ای به جهان بی کران اطلاعات، لحظه به لحظه در جریان وقایع جهان قرار دارند و بر کهکشان اطلاعات قدم می زنند.
اما اینکه چه مؤسسات و مراکزی در قبال این همه سرمایه که در قالب کامپیوترهای شخصی در برخی از مراکز حوزوی و زوایای کتابخانه های خصوصی محققان مجهول و ناشناخته مانده اند مسئول است; پرسشی است که پاسخ آن چندان دشوار نیست.
کامپیوترهائی که به انبوهی از کتابها بهت زده نگاه می کنند و در پردازنده خود یک سؤال دارند: ما این جا چکار می کنیم؟
یک قدم آنطرف تر، برخی از مراکز تحقیقاتی هنوز جرات نمی کنند وارد گود سخت افزار شوند و ترجیح می دهند به روش سنتی و دستی تحقیقاتشان را ادامه دهند که این طرز تفکر نیز ناشی از عدم شناخت کامل کاربرد کامپیوترها می باشد.در این میان سهم آموزش در شناخت کاربرد رایانه ها چقدر است؟ سهم اطلاع رسانی چقدر است؟ سهم تبلیغات چقدر؟
بهر صورت ما فکر می کنیم مراکزی که سهم عمده ای در توزیع کامپیوترها داشته اند اکنون سهم وافری نیز در اشاعه فرهنگ کاربرد کامپیوتر دارند.
کاربرد کامپیوتر و نرم افزار در دایره تحقیقات و پژوهش دانشی است که نیاز به طرح و آموزش دارد.امروزه رسالت اولیه مراکز دست اندر کار توزیع سخت افزار و تهیه نرم افزار رو به کمال است ولی رسالت آموزش کاربری هنوز به انجام نرسیده است.
و اما اینکه گفتیم «راه حل چیست؟» خود داستان دیگری دارد.
قدم اول: اینکه در یک بررسی دریابیم چگونه با مخاطبان خود که همان صاحبان سخت افزارند ارتباط برقرار کنیم.
آنچه مسلم است بیشتر حوزویان و طلاب علوم دینی با مطبوعات و نشریات انس و مجالست داشته و مراکز تحقیقاتی علوم دینی نیز با مجلات و خبرنامه های علمی فراوان سر و کار دارند.برای این قشر از دانش دوستان استفاده از رسانه مکتوب و نشریات علمی و آموزشی بهترین راه حل و فراگیرترین روش، اطلاع رسانی و آموزش است.پس رسانه ای مکتوب لازم است تا فرهنگ کاربرد کامپیوتر را بصورتی مدون و مرحله به مرحله مطرح سازد و چگونگی بکارگیری این ابزار در زمینه های تحقیقاتی و علمی را تشریح کند و ظرفیت ها و قابلیت های رایانه ها را بیان نماید و مشاوره های لازم در جهت تهیه سخت افزارهای مناسب با انواع تحقیقات را در اختیار گذارد.
قدم دوم: ارسال این نشریات به مراکز تحقیقاتی و برای اساتید و محققان علوم اسلامی و سعی در «اشتراک » آنان است; تا این کاربران از تمامی قابلیت ها و ظرفیت های رایانه خود مطلع شده و ابهامات خود را برطرف کنند، همچنین از نرم افزارهای جدید آگاهی یافته، بانکهای اطلاعاتی را بشناسند.و روشهای نوین دست یابی به اطلاعات روز و پردازش آنان را فراگیرند.
به هر صورت مسئولیت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در اشاعه و ارتقاء فرهنگ کاربری کامپیوتر در حوزه علوم دینی غیر قابل تردید است که امیدواریم با انتشار نشریه ای مناسب نسبت به ادای این مسئولیت سنگین کمر همت بندد.و همچنانکه در توزیع سخت افزار و تولید نرم افزار به موفقیت های چشم گیری نائل آمده است در امر خطیر آموزش و اطلاع رسانی نیز سرافراز بیرون آید.
در پایان ذکر این نکته لازم است که تجهیز مراکز دینی و حوزوی به کامپیوتر گامی مؤثر در پیشبرد اهداف عالیه اسلام عزیز است که ثمرات معنوی آن نیز نصیب همه دست اندر کاران این امر خیر خواهد شد.
به امید روزی که در پرتو علوم اهل بیت راههای سعادت و کمال آشکار گردد و زمینه ظهور و بروز همه استعدادهای نهفته در انسان فراهم آید.
