آزمایش‌هایی که روانشناسان تا کنون ترتیب داده‌اند گاهی منجر به اتفاقات جالب و نتایج شگفت انگیزی شده است، که تاریخ آن‌ها را خاطر خواهد داشت. در این مطلب به بررسی برخی از این آزمایش‌های عجیب اما واقعی می‌پردازیم. با بنیتا همراه باشید.
آزمایش اثر ناظر
اکثر افراد دوست دارند در مواقع اورژانسی در جمع و در میان همنوعانشان حضور داشته باشند تا شانس بیشتری برای دریافت کمک داشته باشند. اما واقعیت امر این است که در جمع مردم بودن، هیچ تضمینی برای این نیست که آن‌ها به شخص آسیب دیده کمک خواهند کرد. اصل روانشناسی به نام «اثر ناظر» وجود دارد که طبق آن ادعا می‌شود، در مواقعی که شاهدان کمتری در اطراف انسان آسیب دیده حضور داشته باشند، احتمال بیشتری وجود دارد که شخصی به او کمک رسانی کند. اما دانشمندان آزمایشی روی این اصل انجام دادند. آن‌ها این اصل را در یکی از خیابان‌های شلوغ لندن به اجرا گذاشتند تا بفهمند که آیا موقعیت، تاثیری بر این مساله دارد یا نه. اما در کمال شگفتی، اکثر مردم بدون توقف به راهشان ادامه دادند و کمکی نکردند.
آزمایش زندان استنفورد
این آزمایش، یکی از بی‌رحمانه‌ترین و غیر اخلاقی‌ترین آزمایشات تاریخ بشر بود. در این آزمایش که در سال 1971 انجام شد، تاثیر زندان بر رفتار زندانی‌ها مورد آزمایش قرار گرفت. در این آزمایش، زندان دروغینی در زیرزمین ساختمان روانشناسی دانشگاه استنفورد درست شد و 24 دانشجوی پسر به طور تصادفی انتخاب شدند تا به مدت دو هفته، نقش زندانی یا زندان‌بان را بازی کنند. دانشجویان به خوبی در نقش خود فرو رفتند و رفتارشان عوض شد و پروفسور زیمباردو که سرپرست این آزمایش بود، به خاطر اجازه‌ی اعمال خشونت و ادامه‌ی این رفتارها، مورد انتقاد شدید قرار گرفت. این آزمایش فقط شش روز ادامه پیدا کرد و ثابت شد که موقعیت‌های گوناگون، می‌توانند باعث بروز رفتارهای گوناگون شوند.
آزمایش بوبودال
در اوایل دهه‌ی 1960، مباحث مختلفی پیرامون نحوه‌ی تاثیرگذاری ژنتیک، عوامل محیطی و یادگیری اجتماعی بر رشد بچه‌ها تاثیر می‌گذارد. آلبرت باندورا در سال 1961 این آزمایش را رهبری کرد تا ثابت کند که رفتار انسان از نوعی تقلید از اجتماع نشات می‌گیرد و با ژنتیک ارتباطی ندارد. او افراد را به سه گروه تقسیم کرد: گروه اول در مجاورت بزرگسالانی قرار گرفتند که با عروسک بوبودال رفتاری خشن داشتند، گروه دوم در مجاورت بزرگسالانی قرار گرفتند که با بوبودال بازی می‌کردند و گروه سوم گروه کنترل نام داشتند. نتیجه‌ی این آزمایش این شد که بچه‌هایی که خشونت بزرگسالان را بوبودال را دیده بودند. شروع به انجام کارهای خشونت آمیز روی عروسک بوبودال کردند.
اگر از خواندن این مطلب روانشناسی لذت بردید، می‌توانید آزمون «آزمایش‌های روانشناسی که همه را شگفت‌زده کردند/ قسمت اول» را نیز بخوانید.
دوستان و همراهان همیشگی بنیتا، لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در بخش نظرات به اشتراک بگذارید؛ همچنین می‌توانید به کانال تلگرامی بنیتا بپیوندید.
منبع:
list25
