دکتر عارف عضو انجمن جراحان زیبایی در آمریکا مدتهاست در زمینهی جراحی زیبایی فعالیت میکند، وی معتقد است اگرچه برخی از اعمال جراحی زیبایی یک ضرورت برای افراد به شمار میآیند وکمک بزرگی به حفظ اعتماد به نفس وبالا بردن روحیه در آنها میکند، برخی دیگر نه تنها ضرورتی ندارند بلکه ممکن است سلامت فرد را مورد تهدید قرار داده و زیبایی طبیعی را از بین ببرند لذا انتخاب درست فرد متقاضی برای اینگونه اعمال بسیار حائز اهمیت بوده و کاملا برعهدهی جراح متخصص است؛ جراحی زیبایی گونه هم از این قاعده مستثنی نیست وتمامی افرادی که قصد این کار را دارند پیش از آن که تصمیم بگیرند بهتر است در خصوص عوارض وروشهای مختلف این اقدام، اطلاعات کافی داشته باشند. گفتگوی بنیتا با دکتر عارف اطلاعات ارزشمندی در اختیار آن دسته که قصد برجسته سازی گونهها را دارند قرار میدهد.
آقای دکتر در زیبایی شناسی، گونهها چه نقشی دارند وبه چه دلیل در جامعه ایرانی تمایل به برجسته سازی گونه زیاد است؟
برای داشتن صورت زیبا، گونهی برجسته یک ملاک مهم است. به صورت طبیعی در سنین پایین استخوان گونه، دقیقا زیر بافت نرم وجود دارد ودر برخی از نژادها این استخوان برجسته و درشت است مانند نژاد زرد. در نژاد ایرانی چهرهی متناسبتر است لیکن گونه کوچکتر است. در سن بلوغ دختران معمولا گونه کمتر دیده میشود و رشد بینی قبل از گونه کامل میشود. سرعت رشد گونه از بینی کمتر است وبه همین خاطر کمتر پر میشود. هر اندازه سن افزایش مییابد بافت چربیای که بر روی استخوان گونه قرار دارد افت پیدا کرده حجمش کمتر میشود وپایینتر میآید وبه همین دلیل گونهها کوچکتر میشوند وبه تدریج از زیبایی گونهها کاسته میشود. برای اینکه گونه را به فرمی درآوریم که تناسب صورت بهتر شود، روشهای مختلفی به کار میرود.
برجسته سازی گونه با چه روشهایی قابل انجام است؟
تزریق فیلر یا پرکنندهی صورت از روشهای معمول این اقدام است. استفاده از بافت چربی، روش دیگری است که معمولا صورت میگیرد وآخرین روش هم کاشت پروتز در ناحیهی گونه است. درگذشته استخوان گونه را بالاتر میآوردند تا گونه حالت برجسته پیدا کند اما این روش در حال حاضر منسوخ شده است، زیرا برای زیبایی، بهتر است کار تهاجمی انجام نشود. روشهایی نظیر تزریق فیلر وچربی که روشهای کم تهاجمی محسوب میشوند اثرات بهتری دارند. فیلرها دو دسته هستند یکی فیلر جذب شونده ودیگری فیلر دائمی. فیلر دائمی به دو دستهی طولانی مدت ودائمی تقسیم میشود. هراندازه عمق وماندگاری فیلر بیشتر باشد عوارض آن بیشتر است. فیلرهایی که طولانی مدت در پوست باقی میمانند به مرور دچار فساد بافتی میشوند و با کوچکترین آسیب به صورت ویا تزریق دچار عفونت میشوند که در سالهای گذشته عوارض زیادی برای افراد ایجاد کرد به طوری که ژل دائمی با نان تجاری «پاژ» به مرور حالت چسبندگی در پوست ایجاد کرد واز بین هم نمیرفت وذرات ژل لا به لای سلولهای بافت پخش میشد و ممکن بود ریزش پیدا کرده و به پایین صورت برود وبه جای گونه بر روی لپ قرار گیرد و تونل زده واز قسمتهای بالای صورت به پایین راه یابد. عوارضی نظیر تب ولرز، عفونت وتورم شدید از جمله عوارض استفاده از این ژل است. در مواردی در هنگام شب زمانی که فرد بر روی طرفی از صورت خوابیده صبح متوجه جابهجایی وعفونت در صورت میشود که بلافاصله بستری شده واقدام به تخلیهی ژل میکنیم ومتأسفانه هیچگاه دو طرف صورت با یکدیگر یکسان نخواهد شد. در حال حاضر این ژل به دلیل عوارض بسیار آن تولید نمیشود.
سایر ژلهای موجود در بازار چگونه هستند؟ آیا عوارض ژل نام برده شده را دارند؟
به تازگی شرکتهایی که تولید کنندهی این ژلها هستند، ژلهای کوتاه مدت تولید کردند که مادهی اولیهی آنها اسید هیالورونیک است که مادهی ژلاتینی است و در خود بدن وجود دارد به طور نمونه در مفاصلی نظیر زانو وجود دارد وباعث لغزندگی دو سطح مفصلی بر روی یکدیگر میشود تا اصطحکاک را کمتر کند هرچه سن بالاتر میرود اسید هیالورونیک کمتر میشود وبه همین دلیل آرتروز ایجاد میشود. این اسید هیالورونیک تولید شده، برای قسمتهای مختلف صورت با غلظت متفاوت استفاده میشود. این ژل برای دور چشم، لب وگونه استفاده میشود. این ژل هم عوارض خود را دارد. این ژلها مشکل جذب دارند، زیرا هیالورونیک در بدن وجود دارد وهم جذب میشود وهم تولید. منتهی بعد از تزریق، بین 6 ماه تا یکسال به طور کامل به بدن جذب میشوند. برخی بیماران مراجعه میکنند وادعا میکنند که بعد از تزریق ژل، نقاط تزریق گوله گوله شده است. این عوارض معمولا برای افرادی ایجاد میشود که از ژلهای ناخالص استفاده کردهاند که شرکتی نیستند و معمولا ژل خالص هیالورونیک اسید بین 6 تا 9 ماه در بدن جذب میشود ومشکلی ایجاد نمیکند.
تزریق چربی به چه صورت انجام میشود و چه عوارضی ممکن است ایجاد کند؟
استفاده از بافت چربی روش مناسبتری برای این کار است به خصوص اگر نیاز به استفاده در بخش وسیعی باشد این چربی که از بدن خود فرد گرفته میشود معمولا به صرفهتر است. زیرا ژل مادهی وارداتی است واگر نیاز به استفاده در حجم زیادی باشد، معمولا هزینهی بالایی به همراه دارد. تزریق چربی به دلیل اینکه از بافت بدن فرد گرفته میشود هیچگونه شک وشبههای نسبت به مواد ترکیبی هم نخواهد داشت وعوارض کمتری خواهد داشت. این بافت معمولا از نقاطی تهیه میشود که چربی دیرتر جذب میشود. برای این موضوع معمولا از فرد پرسیده میشود که در زمان ورزش کردن یا گرفتن رژیم معمولا کدام نواحی از بدنتان جذب چربی کمتری دارد وبنا بر پاسخی که گرفته میشود از نواحی مقاوم به رژیم چربی برداشته میشود تا کمتر ودیرتر حجم چربی از دست برود. این نواحی معمولا کنارههای زانو، بغل ران، پهلوها و زیر باسن هستند که جذب دیرهنگامی دارند. بعد از تزریق چربی فرم صورت فرد بسیار زیبا شده وباعث جوان سازی میشود؛ در برخی از افراد مدت زمان زیادی میکشد که حجم چربی کاهش یابد و در برخی دیگر این مدت کوتاهتر است. به همین دلیل این اقدام نیاز به سه مرحله تجدید دارد تا بتوان ماندگاری بیشتری به دست آورد. این روش منافع زیادی دارد یکی از این منافع این است که باعث جوان شدن پوست میشود وتأثیرات مثبتی برای پوست فرد در آینده خواهد داشت به طوری که مقایسه شده افرادی که تزریق چربی میکنند نسبت به افرادی که لیفتینگ صورت میکنند بعد از بیست سال تفاوت چندانی نداشتهاند؛ به این صورت که فردی که لیفتینگ که روش سنگینی در جراحی زیبایی است انجام داده به نسبت فردی که تنها تزریق چربی داشته است تفاوت چندانی در زیبایی وجوانی پوست نداشته است.
با این وجود این روش عوارض ومشکل چندانی ندارد درست است؟
مشکلی که تزریق چربی دارد این است که بعد از 6 تا 9 ماه جذب میشود و ماندگاری کمتری دارد و دومین مشکل این است که برخی افراد در بدن چربی اضافه ندارند. بنابراین از این روش نمیتوان برای آنها استفاده کرد و در این افراد مجبور به استفاده از فیلر ویا پروتز هستیم. شاید این پرسش پیش آید که بتوان ازچربی فرد دیگری برای فرد متقاضی تزریق استفاده کرد، لازم به ذکر است این کار ارزشی ندارد وممکن است نتیجهی این موضوع مطلوب نباشد واز طرفی برای ایجاد تطابق بدنی مجبور به تجویز دارو به فرد هستیم که این ارزشی ندارد وحتی ممکن است به زودی این چربی آب شود وماندگار نباشد. نکتهی دیگر این است که احتمال بروز بیماریهای عفونی نظیر ایدز وهپاتیت از این طریق وجود دارد وسیستمی برای این کار وجود ندارد که برای این اقدام خون فرد به لحاظ وجود این بیماریها چک شود. اغلب این فعالیتها در مطبها انجام میشود که معمولا امکانات این کار را نخواهند داشت.
کاشت پروتز گونه تا چه میزان مرسوم است و احتمال بروزچه عوارضی وجود دارد؟
این روش یک روش دائمی است وبرخلاف تزریق، ماندگار بوده نیاز به تجدید ندارد. این پروتزها از جنس سیلیکونی هستند وبه شکل استخوان گونه با ضخامتهای مختلف وجود دارند. این پروتزها هر زمان نیاز به برداشته شدن داشته باشند به راحتی قابل برداشت هستند و در بدن کاملا ایزوله میشوند. این پروتزها باید فیکس شوند وبه دلیل اینکه در صورت قرار میگیرند وتحت حرکات صورت هستند ممکن است از جای خود حرکت کنند البته این اتفاق در صورتی است که پروتز کاملا در جای خود ثابت نشود ودر روزهای اول بعد از عمل اتفاق میافتد. به همین دلیل عوارضی نظیر حرکت پروتز به سمت پلک ویا به سمت فک بالا ایجاد میشود وبه همین دلیل تمایل به این روش در کل دنیا کاهش یافته است. زیرا اعتقاد بر این است که عملی که برای زیبایی انجام میشود هر اندازه کم تهاجمی تر بهتر است. البته هنوز طرفدارای خاص این روش به خصوص در ایران به دلیل ماندگاری بیشتر آن به نسبت ژل وچربی وجود دارد. نکتهی دیگر این است که پروتز در افرادی که صورت لاغر دارند خیلی مناسب نیست زیرا در کل صورت استخوانی و گود است و این روش خیلی زیبایی نمیدهد واسکلتی بودن صورت را بیشتر نشان میدهد. این روش برای افراد با صورت گوشتی مناسب است وبرای افرادی که پوست نازک وصورت لاغر وکوچک دارند اصلا توصیه نمیشود وچربی بسیار بهتر جواب میدهد.
آقای دکترگفته میشود مصرف یک سری از محصولات اعم از مواد طبیعی نظیر آرد نخودچی و برخی از داروهای شیمیایی مانند داروهای حاوی کورتون قادر به حجم دهی به صورت هستند، آیا صحت دارد؟
برخی مواد دارویی وجود دارند که صورت را پر میکنند اما باید متوجه عوارض این داروها هم بود. به طور مثال آمپول دگزامتازون این خاصیت را دارد و حاوی کورتون است. رژیم غذایی حاوی نمک هم این خاصیت را دارد. درحالیکه این مواد عوارض زیادی برای بدن دارد و توصیه میشود افرادی که از لاغری صورت ناراحت هستند از فیلرهای مورد تأیید ویا تزریق چربی استفاده کنند. مصرف برخی از مواد غذایی باعث پرشدن بدن میشوند واگر افراد از مواد غذایی که حاوی پروتئین بالا هستند به این منظور استفاده کنند بسیار بهتر است از اینکه به صرف داشتن صورت پر از داروهای پرعارضه استفاده کنند. مواد مالیدنی هم باعث پرشدن صورت نخواهند شد واگر این اتفاق رخ بدهد تأثیر آن بسیار موقتی است.
هزینه انجام این روشها به چه صورت است؟
درخصوص هزینهی اغلب افراد مشاوره میشوند تا مقرون به صرفهترین روش برای آنها انجام شود. به طور نمونه فردی که تنها قصد برجسته سازی ناحیهی لب را دارد تزریق چربی برای او به صرفه نیست و تنها یک سرنگ ژل یک سی سی برای او کفایت میکند. اما اگر قصد تزریق به کل صورت را دارد تزریق چربی برای فرد به صرفهتر از ژل هست زیرا ژل برای فرد بسیار گران تر است و ریسک عوارض آن بالا است.
آیا انجام این روشها سن خاصی دارد ویا خیر باتوجه به مشکل فرد در هر سنی قابل انجام است؟
در سنین زیر 18 سال به دلیل عدم تکمیل رشد استخوانی صورت انجام روشهای زیبایی نباید صورت گیرد واز این سن به بالا این رشد کامل میشود. در برخی از افراد بعد از این مدت نقایص چهره برطرف میشود. بینی از اندامی است که رشد بیشتری دارند وگونه وفک رشد تأخیری دارند لذا باید به اندازه برای این عمل صبر کرد تا زمان مناسب آن مشخص شود در این حالت تناسب بیشتری هم در اعضای صورت به دست خواهد آمد. متأسفانه این روزها اعمال جراحی زیبایی بسیار مد شده است که برخی از این روشها نظیر گشاد کردن ناحیهی خارجی چشم بسیار پرعارضه وخطرناک است وتوصیه این است که از انجام این گونه اعمال خودداری شود.
ممنون از وقتی که در اختیار ما قرار دادید.