مقدمه
هویت دانشجو هویتی پژوهنده و پرسشگر است و زندگی دانشجویی، زیستنی است سرشار از دغدغهها و مسألهها؛ و صد البته چنین هویتی نیاز به فضا و زمینه مناسب برای گفتن، پرسیدن و شنیدن دارد؛ نشریات دانشجویی قرار دهند. نشریات دانشجویی آیینه تمام نمای اندیشهها و تشویشهای دانشجویان هستند و بیحضور چنین آینههایی، دانشجویان از منتقدانی دلسوز، همدردانی متعهد و همصحبتانی صمیمی از جنس از جنس خودشان محروم خواهند شد.
علاوه براین نشریات دانشجویی اولین مجال ابزار وجود علمی دانشجویان نیز هستند؛ امری که اگر درست به آن پرداخته شود؛ میتواند تأثیرهای شگرفی برآینده این پژوهشگران جوان و پرانرژی بگذارد؛ دانشجو اولین تمرین جدی نوشتن و مستدل نوشتن را در نشریات دانشجویی آغاز میکند و این آزمونها میتوانند ضربههایی باشند مؤثر و شکل دهنده، برای آبدیدهتر شدن آهنگذازنده و شکلپذیر اندیشه دانشجو.
مطلب زیر گزارشی است از تاریخچه نشریات دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع) و نگاهی است گذرا به مجموعه تلاشهای دانشجویان این دانشگاه در زمینة مذکور
1- البلاغ (1362)
یکی از اولین نشریات دانشجویی، نشریة البلاغ است این نشریه به زبان عربی با هدف تبحر دانشجویان در ادبیات زبان قرآن منتشر گردید. موضوعات این نشریه برخی مسایل جهان اسلام بویژة انقلاب اسلامی ایران، فلسطین و نهضتهای آزادیبخش اسلامی منطقه خاورمیانه بود. این نشریه بصورت ماهنامه در سالهای 1362 و 1363 فعالیت داشت که حدود 5 شماره منتشر گردید. صاحب امتیاز این نشریه بخش ادبیات و زبان عربی به مدیر مسئولی و سردبیری آقای دکتر حامد صدقی بود.
2- Dawn (1362)
Dawn به معنای سپیده دم و طلوع میباشد. این نشریه به زبان انگلیسی منتشر میشد و هدف از نشر آن آشنایی دانشجویان به نگارش زبان بینالمللی علمی انگیسی بود. این نشریه بصورت فصلنامه در سال 1362 توسط بخش زبان و ادبیات انگلیسی با مدیر مسئولی و سردبیری آقای محمود محقق منتشر میشد. در مجموع پنج شماره در سالهای 1362 و 1363 از این نشریه منتشر شد.
3- ماهنامه سیاسی (بهار 1367)
ماهنامه سیاسی با هدف ایجاد محیطی علمی برای پژوهش و آشنایی با مسایل سیاسی روز ایران و جهان، تبادل آراء و افکار و ارائه تحلیل نسبت به مسایل جهان سیاست با تأکید برجهان اسلام در بهار 1367 آغاز بکار نمود این نشریه بصورت ماهنامه توسط دانشکده معارف اسلامی و علومسیاسی با مدیر مسئولی آقای دکتر محمدرضا دهشیری فعالیت میکرد. این نشریه در دوره سال 1367 شش شماره منتشر گردید.
4- فصلنامه حقوق و علوم سیاسی (1370)
نشریه حقوق و علوم سیاسی با هدف آشنایی دانشجویان با مسایل سیاسی حقوقی و تحقیق و پژوهش در موضوعات سیاسی و حقوق و آشنایی با مکاتب سیاسی در سال 1370 آغاز بکار نمود این نشریه بصورت فصلنامه توسط دانشکده حقوق وعلوم سیاسی منتشر گردید و دارای بخشهای کلی حقوقی، سیاسی، سیاسی اسلامی و بخش اقتصاد سیاسی بود با اطلاعات موجود این نشریه بیشتر از دو شماره منتشر نشد که دومین شماره آن در اردیبهشت 1371 منتشر گردید.
5- مدیر (1372)
این نشریه در سال 1372 توسط دانشکده معارف اسلامی و مدیریت و با همت دانشجویان منتشر گردید. در سال 1372 فقط یک مجلد از این نشریه بدون شماره با مدیریت آقای فرهاد ریاضت منتشر شد.
در زمستان 1376 اولین شماره این نشریه بصورت فصلنامه حول موضوعات علمی و تحقیقات کاربردی در زمینه مدیریت و مسایل مربوط به آن منتشر گردید. صاحب امتیاز و مدیر مسئول از این شماره اداره فرهنگی هنری حوزه معاونت دانشجویی، سردبیر جناب آقای منهدس منصور رضوی و مدیریت آن آقای علی اکبر عباسنژاد بودند.
شماره 2 این نشریه در بهار 77 و شماره 3 در پاییز 77 و شماره 4 و 5 بصورت یک مجلد در پاییز و زمستان 78 منتشر گردید.
مدیریت اجرایی این نشریه تا شماره 3 برعهده آقای علیاکبر عباسنژاد و شمارههای 4و5 توسط آقای علی عبدالهی منتشر شد.
فهرست موضوعی این نشریه عبارت بود از سرمقاله؛ ترجمه؛ متفرقه؛ و معرفی مجله و کتاب و معرفی پایاننامهها و مصاحبه با دانشآموختگان.
6- رهآورد [زمستان 1373]
پیش شماره این نشریه در سال 1373 تحت نام تجلی وحدت آغاز بکار نمود مدیر مسئول نشریه اداره فرهنگی هنری، مدیر اجرایی آقای حسن اسمعیلی و سردبیر آن آقای جهاندار امیری بود. در بهار 1374 تحت نام جدید رهآورد بصورت فصلنامه داخلی دانشجویی منتشر گردید و در خرداد 1374 دومین شماره از آن منتشر گردید.
موضوعات این نشریه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی بود. به بعضی از عناوین آن اشاره میکنیم: اصول اساسی دموکراسی؛ تهاجم فرهنگی؛ مرجعیت از دیدگاه شهید مطهری (ره)؛ کیفیت مطالعه؛ الفبای استکبار غرب؛ شخصیتها والگوها؛ نظر شخصیتها درباره حضرت امام (ره)؛ امام و احیاء ارزشها و ….
7- صفحات جامعیه (1374)
نشریه صفحات جامعیه توسط دانشجویان غیرایرانی دانشگاه امام صادق در سال 1374 آغاز بکار نمود این نشریه به زبانهای عربی و فارسی از دانشجویان مقاله دریافت میکرد موضوعات این نشریه جهان سیاست و جهان اسلام بصورت مقاله، شعر و نقد بود. دومین شماره این نشریه در زمستان 74 و سومین شماره آن در بهار 75 بصورت فصلنامه منتشر گردید. جهت اطلاع بیشتر به ذکر بعضی از عناوین این نشریه میپردازیم. اقوال امام راحل (ره)؛ مختار ئقفی؛ حرکت توابین؛ مسلمانان بوسنی؛ بیروت از آغاز تاکنون؛ انجیل صحیح، منطق آمریکا (شعر)؛ فرهنگ و ریشههای آن؛ مشکلات مسلمانان شوروی؛ اوضاع سیاهپوستان آمریکا؛ ارزشهای انسانی، ارزشهای اقتصادی و …
8- رهآورد سیاسی [اردیبهشت 76]
اردیبهشت 76 شاهد تولد نشریهای دیگر در دنیا علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع) بود. این نشریه به منظور ایجاد محیطی علمی برای تحقیق در مسایل سیاسی، تضارب آرا و افکار، ارائه تحلیل نسبت به مسایل موجود و اهدافی از این دست شروع بکار نمود.
این نشریه بصورت فصلنامه و پیش شماره آن در اردیبهشت 76 با مدیر مسئولی اداره فرهنگی هنری و سردبیری آقای حسن علیزاده منتشر شد.
مدیریت اجرایی اولین شماره آن (دیماه 77) بعهدة آقای محسن رضا حسینی و دومین شماره (بهمن و اسنفند 77) بعهده آقایان میثم نورانی و محسن رضا حسینی بصورت مشترک بود.
اعم موضوعات این نشریه به قرار ذیل میباشد.
سرمقاله؛ مقالات؛ گفتگو؛ تازههای کتاب؛ پایاننامهها؛ آشنایی با فارغالتحصیلان؛ فلاسفة سیاسی؛ اخبار و ….
9- صدر [بهار 1377]
اولین شماره این نشریه در بهار 1377 منتشر شد. هدف از انتشار آن ارائه کار جمعی دانشجویی، پرداختن به مسایل اقتصادی جامعه از دید منتقد دانشجویی و شرکت در فعالیتهای دانشجویی سراسر کشور به عنوان یکی از اهداف دانشگاه بود.
صدر اولین نشریه تخصصی ویژه دانشجویان رشتة اقتصاد دانشگاه امام صادق v است که اساتید مشاوری از دانشکدة معارف اسلامی و اقتصاد دانش پژوهان آن را یاری میرسانند.
صاحب امتیاز نشریه معاونت دانشجویی، مدیر مسئول اداره فرهنگی هنری، سر دبیر شماره اول (فروردین و اردیبهشت 77) آقای اکبر خدادادی و مدیر فنی اولین شماره آقای جدینیا بودند. در شماره دوم آن (پاییز 77) آقای اصغر بالسینی عهدهدار مدیریت بود.
موضوعات این دو شماره عبارت است از مقالات؛ معرفی بانکها؛ معرفی کتاب؛ معرفی بورسها ؛ بخش اقتصاد سیاسی بخش اقتصاد اسلامی بخش اقتصاد ایران و ….
10- اندیشة حقوقی [مهر 77]
اولین شماره این نشریه در مهر 1377 جهت بالا بردن اطلاعات دانشجویان رشته حقوق، کاربردی کردن رشتة حقوق، ایجاد هستههای علمی پژوهشی در رشته مذکور و ایجاد روابط علمی مستحکمتر بین اساتید و دانشجویان منتشر گردید.
صاحب امتیاز نشریه معاونت دانشجویی و مدیر مسئول اداره فرهنگی هنری میباشد سردبیر اولین شماره (مهر 77) و مدیر اجرایی آن سید حسینی موسوی لموکی بودند. در شماره دوم و سوم (پاییز و زمستان 77) به صورت یک مجلد توسط همان سردبیر و مدیر اجرایی انتشار یافت اما در شماره 4 (پاییز 78) سردبیری بعهده آقای عظیم فضلیپور و مدیریت اجرا بعلاوه آقای کیان فولادی بود. موضوعات کلی و بخشهای مهم این 4 شماره به قرار ذیل میباشد:
سرمقاله؛ مقالات؛ واژههای حقوقی؛ معرفی کتاب؛ قوانین تازه؛ جدول حقوقی؛ حقوقجزا؛ حقوق خصوصی وحقوق بینالملل.
11- چنته [مهرماه 1377]
نشریه فرهنگی اجتماعی چنته با هدف جلب مشارکت دانشجویان در عرصههای فرهنگی دانشگاه، اطلاعرسانی و ایجاد روحیه کنکاش و تحقیق، کمک به ظهور هر چه بیشتر استعدادهای قلمی دانشجویان، درج مطالب مفید و آموزنده در زمینههای مختلف، درد دلهای خودمانی و ایجاد لحظات مفرح و آرام بخش بوسیله طنز در مهر ماه 1377 آغاز نمود.
چنته تحت عنوان گاهنامه فرهنگی اجتماعی بصورت شمارة صفر در مهر 1377 شروع بکار نمود صاحب امتیاز این نشریه معاونت دانشجویی، مدیر مسئول اداره فرهنگی هنری و سردبیر آقای فرشاد فتوت میباشد. در پیش شماره یا شماره صفر مدیر اجرایی آقای علی عبدالهی در شماره 1 (خرداد 78) آقای جواد خوشکار و در شماره 2 (آبان 1378 آقای امیر میرچولی بودند.
فهرست موضوعی این نشریه عبارت از سرمقاله؛ ضیافت نور؛ سیاسی؛ خودمانی؛ علمی؛ قرآنی؛ مصاحبه؛ طنز وکاریکاتور؛ ادب و هنر؛ تاریخی؛ گفتگو و … بود.
لازم به ذکر است چنته یک ویژه نامه برای ورودیهای 78 به سردبیری فرشاد فتوت و مدیریت اجرایی سیدرضا موسوی جهت معرفی کردن دانشگاه منتشر کرد.
12- فلق [تابستان 78]
فلق نشریه علمی تخصصی دانشجویان رشته معارف اسلامی و الهیات است که با هدف جذب اندیشههای علمی دانشجویان در هر سه گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی، فلسفه و کلام و قرآن و حدیث در تابستان 78 پا به عرصه وجود نهاد.
این نشریه از حمایت اساتید گرامی بصورت ارائه راهکارها و راهنماییهای لازم نسبت به مقالات دانشجویی برخوردار است.
صاحب امتیاز این نشریه معاونت دانشجویی، مدیر مسئول آن اداره فرهنگی، هنری سر دبیر ابراهیم پوربافرانی و مدیر اجرایی حسین دشتی میباشند.
در تابستان 1378 شماره صفر (پیششماره) این نشریه منتشر گردید در پاییز 1378 شماره 1و2 بصورت یک مجلد چاپ شد و در بهار و تابستان 1379 شماره 3و4 بصورت یک مجلد منتشر شده است.
فهرست موضوعی نشریه شامل سرمقاله؛ مقالات؛ خلاصهای از پایان نامهها؛ فهرست پایان نامههای مصوب؛ کتابشناسی؛ اخبار دانشکده الهیات و معارفاسلامی و ترجمهها میباشد.
13- پله [مهر 1378]
نشریه پله بصورت دو هفته نامه از تاریخ 5/7/1378 آغاز بکار کرده است. پله یک نشریه خبری فرهنگی اجتماعی و دانشجویی است که بیشترین حجم مطالب خود را به پوشش وقایع دانشگاه امام صادق(ع) اختصاص داده است. صاحب امتیاز آن اداره کل امور فرهنگی و دانشجویی، مدیر مسئول آقای ابوالفضل نظری، سردبیر آقای مصطفی مؤمنی، مدیر داخلی آقای محسن صیقلی و مدیر اجرایی آقای مهیار نصرا… زاده هستند.
فهرست موضوعی نشریه شامل بخش خبری، گزارش، گفتگو، اندیشه، طنز و … میباشد.
13 شماره از این نشریه تا تاریخ دی ماه هفتاد و نه منتشر شده است.
در تابستان 1378 شماره صفر (پیش شماره) از این نشریه منتشر گردید
در پاییز و زمستان 1378 شمارههای 1و2 بصورت یک مجلد چاپ شد و در بهار و تابستان 1379 شماره 3و4 بصورت یک مجلد منتشر شده است.
مدیر در اولین جشنواره مطبوعات دانشجویی، موفق به دریافت تندیس بلورین هیأت داوران شد.
[1] Dawn یعنی طلوع
[2] اولین نشریه مدیر بدون شماره در سال 1372 توسط دانشکده معارف اسلامی و مدیریت منتشر گردید و از شماره 1 تا 5 توسط اداره کل فرهنگی پشتیبانی شده است
[3] شماره 1 (رجوع شود به توضیحات نشریه در صفحات قبل)
[4] سردبیر شماره 1و2و3 آقای سید حسین موسوی لمولی و شماره 4 آقای عظیم فضلیپور بودند
