آشنایی ابتدایی با برخی داروهای معمول [قسمت دوم/ پایانی]

همان‌طور که به یاد دارید گفتیم که دارودرمانی یکی از روش‌های درمان بیماری‌هاست که از قدیم‌الایام تا به‌ امروز در حال استفاده است و روز به روز این نوع درمان در حال گسترش است و افراد بیشتری به این روش روی می‌آورند. امروزه اکثر افراد از داروهایی استفاده می‌کنند که اطلاعات بسیار کمی درباره‌ی آن‌ها دارند. در این مطلب سعی کرده‌ایم که نام دارو، اثرات درمانی دارو، مواردی که دارو برای آن‌ها تجویز می‌شود، شکل دارو، میزان مصرف، میزان مصرف دارو در دوران حاملگی، مواردی که نباید دارو را مصرف کرد، عوارض جانبی و شرایطی نگهداری دارو را توضیح دهیم. در ادامه با بنیتا همراه باشید.

استامینوفن کدئین

این دارو یک نوع استامینوفن است که دارای ماده‌ی کدئین است.

اثرات درمانی: ضد درد و ضد تب است و تب را از بین می‌برد.

موارد مصرف: برای تسکین دردهای شدید یا خفیف.

شکل دارو: قرص

میزان مصرف:

• برای کودکان زیر سه سال استفاده نشود.
•  برای کودکان 3 تا 12 سال با توجه به دستور پزشک مصرف شود.
• بزرگسالان هر 4 ساعت، یک تا دو قرص مصرف کنند.

مصرف در حاملگی و شیردهی: در این دوره مصرف این دارو توصیه نمی‌شود.

موارد منع مصرف دارو:

حساسیت به استامینوفن، فاویسم، در افراد مبتلا به کم‌خونی یا بیماری کبدی نباید به طور مکرر مصرف شود. ناراحتی‌های قلبی، بیماری‌های کلیه، بیماری ریوی، کودکان زیر 12 سال مبتلابه رماتیسم، افراد دچار سو تغذیه، کودکان زیر 3 سال فقط با تجویز پزشک از این داروها استفاده کنند. همچنین افرادی که به کدئین حساسیت دارند.

عوارض ناخواسته:

اگر در مقادیر گفته‌شده مصرف شود و دارو بیش از 5 روز مصرف نشود، عوارض چندانی ندارد، فقط ممکن است که راش پوستی و ضعف و خواب‌آلودگی ایجاد نماید.

 در صورت مصرف بیش‌ازحد یا مصرف طولانی‌مدت عوارض زیر را به همراه دارد.

زخم دهان، مشکلات خونی مثل کم‌خونی یا کاهش یکی از مواد تشکیل‌دهنده خون، التهاب پوستی، وجود خون در ادرار یا تیره شدن رنگ آن، سرگیجه، تهوع، استفراغ و لرز، دردهای شکمی، اسهال، شل شدن عضلات، آسیب به کبد و کلیه، عرق کردن بیش‌ازحد. ایجاد اعتیاد به دارو.

شرایط نگهداری:

در دمای 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد و به‌دوراز نور نگهداری شود.

توصیه‌ها:

• توصیه‌های قسمت استامینوفن را مطالعه کنید.
• درصورتی‌که دچار سرگیجه، خواب‌آلودگی، منگی شدید و یا احساس سرخوشی کردید، در مصرف دارو احتیاط کنید.
• در صورت مصرف طولانی‌مدت این دارو، قبل از مصرف، به پزشک مراجعه کنید.
• درصورتی‌که نیاز به عمل جراحی مثل جراحی‌های دندان‌پزشکی دارید، از مصرف خودسرانه‌ی این دارو بپرهیزید و پزشک را در جریان مصرف این دارو قرار دهید. 

آسپرین

قرص آسپیرین، چه از نوع آسپرین بچه و چه آسپرین معمولی، علاوه بر خاصیت مسکن بودن، باعث رقیق شدن خون و جلوگیری از لخته شدن آن می‌شود؛ بنابراین می‌تواند برای بیماری‌هایی مثل سکته  مفید باشد. همچنین در مصرف آن باید دقت کرد، چراکه باعث خونریزی و لخته نشدن خون می‌شود. آسپیرین به‌صورت آسپیرین کدئین دار هم موجود است که علاوه بر آسپیرین، در آن کدئین هم وجود دارد.

اثرات درمانی: ضد درد، ضد تب، ضدالتهاب، مانع تجمع پلاکت‌ها می‌شود و باعث رقیق شدن خون و دیر لخته شدن خون می‌شود.

موارد مصرف: درمان سردرد، درد مفاصل، تب، التهاب، رماتیسم، جلوگیری از خطر سکته مغزی، پیشگیری از انفارکتوس میوکارد.

شکل دارو: به شکل قرص آسپرین بچه (100 میلی‌گرم)، قرص‌های 325 میلی‌گرمی و شیاف وجود دارد.

میزان مصرف:

• در مورد رماتیسم، سکته و... با توجه به دستور پزشک مصرف نمایید و برای از بین بردن تب و درد به مقدار زیر مصرف شود.
• کودکان هر 4 تا 6 ساعت به ازای هر وزن بدن 40 تا 65 میلی‌گرم مصرف کنند.
• بزرگسالان هر 4 ساعت 350 تا 650 میلی‌گرم مصرف کنند.
• توجه کنید که مصرف آسپیرین بدون تجویز پزشک توصیه نمی‌شود.

مصرف در حاملگی و شیردهی: مصرف این دارو در دوران حاملگی و شیردهی مجاز نیست.

موارد منع مصرف:

سابقه‌ی حساسیت به آسپرین، حساسیت به باقلا، مبتلا بودن به بیماری‌های گوارشی مخصوصاً زخم‌های دستگاه گوارش، خونریزی، کمبود ویتامین کا (k)، کم‌خونی، هموفیلی، کودکان مبتلابه آبله‌مرغان، بیماری‌های شبیه آنفولانزا، یک هفته قبل از عمل جراحی، بیماری‌های کبدی، نقص کلیه، بیماری هوچکین.

عوارض ناخواسته:

سرگیجه، اغتشاش شعور، خواب‌آلودگی، وزوز گوش، بی‌اشتهایی، تهوع، استفراغ، اسهال، سوزش سر دل، معده درد، کم‌خونی، کهیر، خون‌مردگی، عرق کردن، تشنگی، ایجاد لکه‌های روی پوست که ناشی از جمع شدن خون زیرپوست است.

شرایط نگهداری:

دارو را در دمای 30 تا 15 درجه‌ی سانتی‌گراد و در محیط خشک و در ظرفی مقاوم به هوا نگهداری کنید. شیاف‌ها را در یخچال نگهداری کنید ولی نباید منجمد شوند. قرص‌ها در برابر حرارت، رطوبت و جریان هوا به‌ سرعت از بین می‌روند.

توصیه‌ها:

• این دارو را برای کودکان بیش از 3 روز و برای بزرگسالان بیش از 5 روز مصرف ننمایید.
• در صورتی که تب شما بیش از 3 روز طول کشید به پزشک مراجعه کنید.
• درصورتی‌که داروهای دیگری مصرف می‌کنید، به پزشک اطلاع دهید و از مصرف بدون نسخه‌ی آسپرین خودداری نمایید.
• درصورتی‌که فراموش کردید یک نوبت دارو را مصرف کنید، به‌محض اینکه یادتان آمد، آن را مصرف کنید ولی اگر نزدیک نوبت بعدی بود، از دو برابر مصرف کردن دارو پرهیز کنید.
• درصورتی‌ یروز علائم خونریزی مثل لکه‌های روی پوست، نقطه‌های قرمزرنگ روی پوست، خونریزی طولانی از لثه، وجود خون در ادرار یا مدفوع یا تیره شدن آن‌ها به پزشک مراجعه کنید. در کودکان علائمی مثل تنفس طولانی یا سریع، پریشانی، تغییرات رفتاری، خواب‌آلودگی، بی‌حالی و عرق کردن یبوست ممکن است نشانه‌هایی از مسمومیت با آسپرین باشد.
• اگر آسپرین را برای دیس منوره مصرف کنید، برای اثر بهتر دارو، آسپرین را یک یا دو روز قبل از قاعدگی مصرف نمایید. اگر خونریزی زیادی دارید به‌جای آسپرین از یک داروی مسکن دیگر مثل استامینوفن استفاده کنید.
• آسپرین اگر در دوران طولانی مصرف شود باعث کم‌خونی می‌شود که در این مورد باید با پزشک خود مشورت کنید.
• درصورتی‌که قرص بوی سرکه می‌دهد، از مصرف آن خودداری کنید و تمام قرص‌ها را دور بریزید.
•  افراد کهنسال احتمال بیشتری دارد که در مصرف آسپرین مسموم شوند.
• از جویدن و قرار دادن قرص‌ها بر روی لثه‌ها جدا خودداری کنید.
•  یک هفته قبل از جراحی یا دندانپزشکی از مصرف آسپرین خودداری کنید.

قسمت قبل را در «آشنایی ابتدایی با برخی داروهای معمول [قسمت اول]» ببینید.

منبع: بنیتا