مسیحیت؛ جنگ یا صلح؟

یا بررسی شیوه برخورد مسیحیان با پیروان ادیان دیگر

در این نوشتار نقش مسیحیت و پیروان این دین را در رفتار با پیروان مذاهب دیگر مورد تحلیل قرار می گیرد. مهم ترین منبع، قرآن کریم، انجیل، کتب تفسیری و تاریخی می باشد. براساس شواهد و ادله کافی، این عده همواره در طول تاریخ برتری جویی و نژاد پرستی را نسبت به پیروان مذاهب دیگر مثل مسلمانان و یهودیان اعمال می نمودند و حتی نسبت به همنوعان مسیحی خود به تکفیر، شکنجه، قتل و آدم سوزی متوسل می شدند که محکمه های تفتیش عقاید، شاهدی بر این مدعاست.

انصاف این است که ادیان آسمانی و از جمله دین مسیحیت، ظلم و ستم را قبول ندارند بااین وجود، قاره اروپا که مقر مسیحیت محسوب می شود، در هزار ساله اخیر مرکزی برای جنگ و خون ریزی بوده است. آیا می توان گفت: که صلح و همزیستی در دین مسیحیت، یک حقیقت واقعی است یا مسیحیت براساس محبت و صلح استوار است؟

دین مسیحیت یکی از ادیان مهم جهانی است که در سراسر دنیا، دارای بیش از یک میلیارد پیرو می باشد. آغاز پیدایش این دین به 2000 سال پیش بر می گردد، مسیحیان خود را پیرو پیامبر الهی، حضرت مسیح (ع)، می دانند به این گروه «نصاری» نیز اطلاق می گردد، آیاتی از قرآن کریم در مورد حضرت مسیح (ع) و مسیحیان نازل شده است. «انجیل» در اصل، یک کلمه یونانی است که به معنای «بشارت» یا «آموزش جدید» آمده.

مهم ترین کتاب مذهبی مسیحیان، که تکیه گاه عمومی فرق مسیحی می باشد و همچون کتاب آسمانی بر آن تکیه می کنند، مجموعه ای است که آن را عهد جدید می نامند عهد جدید، که مجموع آن بیش از یک سوم عهد قدیم نیست، از 27 کتاب و رساله پراکنده در موضوعات کاملا مختلف، به این ترتیب ذیل تشکیل شده است:

1ـ انجیل متی ؛ این انجیل به وسیله «متی» یکی از شاگردان حضرت مسیح (ع)، در سال 38 میلادی و به بعقیده بعضی دیگر، بین سال های 50 تا 60 میلادی نگارش یافته است.

2ـ انجیل مرقس (یا مرقس) ؛ طبق تصریح قاموس کتاب مقدس، صفحه 792، مرقص از حواریون نبوده، ولی انجیل خود را از نظر پطرس تصنیف نموده است. مرقس در سال 68 میلادی کشته شد.

3ـ انجیل لوقا؛ لوق رفیق و همسر پولس رسول بود. پولس مدتی بعد از حضرت عیسی (ع) به دین مسیح گروید. او در زمان آن حضرت، یهودی متعصبی بود. وفات لوقا را در حدود سال 70 میلادی نوشته اند. به گفته نویسنده قاموس کتاب مقدس، صفحه 772، تاریخ نگارش انجیل لوقا حدود سال 63 میلادی است .

4ـ انجیل یوحنا؛ یوحنا از شاگردان حضرت مسیح (ع) و از رفقا و همسران پولس می باشد.

1ـ روابط بین الملل در آیین مسیحیت

مسیحیان هر چند همانند یهودیان، آیین مسیح را آیین انحصاری خویش ندانسته و معتقد بوده اند که هر کس به مسیح (ع) بگرود رستگار خواهد شد، ولی همان مشکل برای آنان مطرح است و آن این که مسیحیان نیز معتقدند که شریعت الهی حق، همان شریعت مسیح بوده و به جز مسیحیان هیچ گروهی اهل نجات نخواهد بود .

2ـ برتری جویی و نژادپرستی مسیحیان

آنان ادعا می کردند که تنها مسیحیت و یهودیت موجب هدایت است. در مقابل، قرآن کریم می فرماید: آیین های تحریف شده هرگز نمی تواند موجب هدایت بشر گردد، بلکه پیرو آیین خالص ابراهیمی گردید تا هدایت شوید و حضرت ابراهیم (ع) از مشرکان نبود .

اسلام به ما تعلیم می دهد که میان پیامبران خدا (ص) تفرقه نیفکنیم و به آیین های همه آن ها احترام بگذاریم ؛ چرا که اصول آیین حق، در همه جا یکی است و حضرات موسی و عیسی (ع) نیز پیرو آیین توحیدی و خالص حضرت ابراهیم (ع) بودند .

در مواردی، مسیحیان، برتری جویی خود را نسبت به یهودیان ابراز می کردند. «هنگامی که گروهی از مسیحیان نجران خدمت رسول خدا (ص) آمدند، عده ای از علمای یهود نیز در آن جا حضور یافتند، بین آن ها و مسیحیان در محضر پیامبر اکرم (ع) نزاع ومشاجره در گرفت. یکی از یهودیان رو به جمعیت مسیحیان کرد و گفت: «آیین شما یایه اساسی ندارد» و نبوت عیسی (ع) و کتاب او انجیل را انکار کرد مردی از مسیحیان نجران نیز عین این جمله را در پاسخ آن یهودی تکرار نمود و گفت: «آیین یهود پایه و اساسی ندارد» در این هنگام، آیه 113 سوره بقره نازل شده و هر دو دسته را به خاطر گفتار نادرستشان ملامت نمود».(2)

مسیحیان همانند یهودیان نه تنها در این دنیا نژادپرست هستند، بلکه از نظر قرآن کریم از «انحصار طلبان بهشت»نیز محسوب می شوند «آن ها گفتند: هیچ کس جز یهود یا نصارا، هرگز داخل بهشت نخواهد شد این آرزوی آنهاست. بگو: اگر راست می گویید، دلیل خود را (بر این موضوع) بیاورید! آری، کسی که روی خود را تسلیم خدا کند و نیکوکار باشد، پاداش او نزد پروردگارش ثابت است؛ نه ترسی بر آنهاست و نه غمگین می شوند. (بنابراین، بهشت خدا در انحصار هیچ گروهی نیست).» (بقره 111).

قرآن کریم پس از اثبات این واقعیت که آنها هیچ دلیلی برای مدعای خود ندارند و ادعای انحصاری بودن بهشت، تنها خواب و خیالی است که در سر می پرورانند، معیار اصلی و اساسی ورود به بهشت را به صورت یک قانون کلی بیان کرده، می فرماید: هر که در برابر خداوند تسلیم باشد و عمل نیک انجام دهد، پاداش او نزد پروردگارش محفوظ است .

نژاد کشی در مورد عمالقه و نجس محسوب کردن در خصوص عده ای دیگر، از جزمیات مذهبی محسوب می شده و عده ای دیگر بر این عقیده بودند که «پیمان شکنی گناه است، ولی وفای به عهد در قبال کافران ،گناهی است بزرگ تر». این سخنی بود که در اثنای جنگ های صلیبی به گوش می رسید.(3)

3ـ اعمال مسیحیان نسبت به دشمنان خود

سراسر کتاب انجیل از رفتار محبت آمیز، حتی نسبت به دشمنان موج می زند و از نظر حضرت مسیح (ع)، احساس باید شامل دشمنان نیز بشود. «عیسی گفت: شنیده اید که به اولین گفته اند: همسایه خود را محبت نما و با دشمن خود عداوت مکن. اما من به شما می گویم که دشمنان خود را محبت نمایید و برای لعن کنندگان خود برکت بطلبید و به آنان که از شما نفرت کنند،احسان کنید و به هر که به شما فحش دهد و جفا رساند، دعای خیر کنید تا پدر خود را، که در آسمان است، پسران شوید؛ زیرا که آفتاب خود را بر بدان و نیکان طالع می سازد و باران بر عادلان و ظالمان می بارد... پس کامل باشید چنان که پدر شما، که در آسمان است کامل است.»(4)

با این وجود، نژاد پرستی در قوم مسیحیت نیز ـ همانند قوم یهود ـ دیده می شود. آنان مخالف سرسخت غیر مسیحیان هستند، با این تفاوت که از نظر قرآن کریم، عداوت و دشمنی یهودیان، بسیار بیش تر از مسیحیان بوده است:«به طور مسلم، دشمن ترین مردم را نسبت به مؤمنان یهود و مشرکان خواهی یافت و نزدیک ترین دوستان را به مؤمنان، کسانی می یابی که می گویند: ما نصارا هستیم .

با این حال، حوادث تاریخی مسیحیت بیانگر این نکته است که آنان هیچ گاه به دستور حضرت مسیح (ع) مبنی بر محبت و دوستی نسبت به همه، حتی دشمنان، عمل نکرده اند .

در جوامع مسیحی، همیشه احساسات ضد یهود وجود داشته است. از این رو، هیچ گاه یک پارچگی و تفاهم و محبت بین آن دو پدید نیامد. جولیوس کرنیستون در این باره می گوید: «یهودیان، که در ابتدا دوست داشتند به بهای انکار ملیت خویش با همسایگان خود یکی شوند، به تدریج، دریافتند که از خودگذشتگی ایشان بیهوده است؛ زیرا یگانگی از یک طرف معنا ندارد، بلکه طرف مقابل نیز باید به آن راغب باشد».(5)

در سال 1521 م. مارتین لوتر توانست جوامع مسیحی را ازیوغ پاپ نجات دهد، ولی همچنان احساسات ضد یهودی موج می زند بار بعد مارتین لوتر تلاش کرد عواطف مذهبی را به نفع یهودیان تحریک نماید. وی می گوید: آنان از نژاد خداوند گار ما هستند بنابراین، اگر بنا باشد کسی به گوشت و خون مباهات کند،یهودیان بیش از ما به مسیح تعلق دارند. از این رو، من از عزیزانی که طرفدار پاپ هستند، خواهش می کنم که اگر از بدگویی درباره من به عنوان یک بدعت گذار خسته شده اند مرا به عنوان یک یهودی ناسزا بگویند. توصیه من این است که با آنان از روی مهر رفتار کنیم. اگر بنا داریم به آنان کمک کنیم، نباید بر شریعت پاپ، بلکه به شریعت محبت مسیحی عمل کنیم ؛ به آنان روح دوستی نشان دهیم؛ بگذاریم زندگی کنند و به کار مشغول شوند تا به زیستن در کنار ما رغبت کنند.(6)

مسیحیان همین رفتار کینه توزانه و بلکه شدیدتر از این را نسبت به مسلمانان نیز اعمال می نمودند که مهم ترین آن، جنگ های صلیبی میان اروپاییان و مسلمانان بر سر تصاحب «بیت المقدس» بود. عامل اصلی این جنگ های خونین، ارباب کلیسا و رهبران مسیحی بودند که می خواستند ضربه مهلک خود را بر پیکر اسلام و مسلمانان وارد سازند .

با گذشت زمان، هم زیستی مسالمت آمیز بین مسلمانان و مسیحیان به ویژه مسیحیان فرانسه، بیشتر شد و در ابعاد گوناگون، یکدیگر را یاری نمودند و در واقع، نقش مذهب در سیاست خارجی کم رنگ شد تا آن جا که هیچ کدام به دلیل تعصبات مذهبی، یکدیگر را نفی نمی نمودند.

4ـ اعمال مسیحیان نسبت به همنوعان خود

طی هفت قرن ـ یعنی از سال 1134 تا 1834 م، که تاریخ آغاز و پایان رسمی محاکم تفتیش عقاید در اسپانیاست، دهها هزار نفر صرفاً به اتهام ارتداد و تخطی از دین رسمی، در آتش سوزانده شدند و یا پس از شکنجه های هولناک به قتل رسیدند و اموالشان مصادره گردید در این دوره، تعصبات خشک و کور مذهبی، به شدت اعمال می شد افراد ملزم می شدند که عقیده و مذهب خاص داشته باشند. دوران قرون وسطاء با تفتیش عقاید، قتل و شکنجه شناخته می شود؛ کسی که به داشتن عقیده خلاف مظنون بود، به قتل می رسید. نتیجه طبیعی این سختگیری های مذهبی این بود که به محض دمیدن فجر آزادی و گشایش روزنه ای، علیه این طرز تفکر قیام شد و آزادی مذهبی به عنوام مهمترین دستاورد مبارزه برای حقوق انسان در اعلامیه حقوق بشر و شهروند فرانسه (1789) مطرح گردید.

به هر حال، در نهایت، کلیسا اعلامیه جهانی حقوق بشر و حق آزادی مذهب را پذیرفت. این امر در سال 1963 م. طی اعلامیه ای از سوی ژان پل بیست و سوم اعلام شد. انجمن روحانیون واتیکان نیز این امر را به رسمتی شناخت که «انسان حق آزادی مذهبی دارد .

همچنین برخوردهای ناشایست اربابان کلیسا و مخالفت و آزار دانشمندان از دیگر دلایل بود. هر عقیده علمی و جدیدی به اتهام این که مخالف دین مسیحیت است، محکوم می شد. محکمه تفتیش عقاید یا «انگیز یسیون» لطمات و صدمات جبران ناپذیری بر هوا خواهان علم وارد ساخت. عده ای از دانشمندان مجبور شدند نظریات علمی خود را پس بگیرند.

نتیجه

انصاف این است که ادیان آسمانی و از جمله دین مسیحیت، ظلم و ستم را قبول ندارند و وقتی اعمالی این چنین در قالب دیانت صورت پذیرد، دین از آن اعمال بیزار است .

با این وجود، به اسم «مسیحیت»و در راه مسیحیت، خون های زیادی در تاریخ بشریت ریخته شده است، بلکه قاره اروپا، که مقر مسیحیت محسوب می شود، طی هزار ساله اخیر، مرکزی برای جنگ و خون ریزی بوده است آیا می توان گفت که صلح و هم زیستی در دین مسیحیت، یک حقیقت واقعی است؟ یا مسیحیت براساس محبت و صلح استوار می باشد.

سخن پایانی

قرآن مجید همه ادیان را به عنوان «اسلام» یاد می کند: آیین حضرت ابراهیم، موسی، عیسی و سایر پیغمبران (ع) را، به این معنا که «اسلام» دینی است که پیامبران ابراهیمی (ع) پیام آور آن هستند و این خود می رساند که اصل دین یکی است و نباید تفاوتی بین گفته های پیامبران الهی (ع) گذاشت .

سلسله انبیا (ع)، که همچون دانه های تسبیح در تاریخ بشریت به نظم آمده اند، به مقتضای شرایط زمان و مکان، عهده دار ابلاغ رسالت بوده اند و همه افراد بشر باید به آن ها با دیده تعظیم و تکریم بنگرند.

اسلام هیچ گاه ادیان پیامبران دیگری همچون حضرات ابراهیم، موسی و عیسی (ع) را نفی نکرده، بلکه آن ها را تصدیق و تایید نیز نموده است. از نظر قرآن کریم، از صفات مؤمنان این است که به همه کتب آسمانی و پیامبران الهی (ع) فرقی نگذارند: «و همه مؤمنان به خدا و فرشتگان او و کتاب ها و پیامبرانش، ایمان آورده اند.