ماهان شبکه ایرانیان

سالم بیندیشید تا سالم بمانید!

براساس ضوابط قطعی فرهنگ اسلامی رفتار انسان برای خود و دیگران نباید مضرّ باشد و حتی فکری را که سلامت خود و جامعه را مختل نماید نباید به خود راه دهد

سالم بیندیشید تا سالم بمانید!

براساس ضوابط قطعی فرهنگ اسلامی رفتار انسان برای خود و دیگران نباید مضرّ باشد و حتی فکری را که سلامت خود و جامعه را مختل نماید نباید به خود راه دهد. پیامبر اسلام (ص) می فرمایند مسلمان کسی است که مسلمانان دیگر از دست و زبانش (افکارش) در امان باشند.(1) مسیح علیه السلام از پیدایش فکر زنا نیز نهی می فرماید تا چه رسد که انسان به این عمل اقدام و سلامت بدنی، روانی، نسلی خود و دیگران را مختل نماید.(2) به این ترتیب از تمام گناهانی که به صورت تجاوز به حقوق خود و حقوق دیگران در آموزشهای اسلامی تحت عنوان ظلم به نفس و حق الناس مطرح شده اند باید خودداری شود. لزوم خودداری از ظلم و نفس و تجاوز به حقوق اجتماعی، صرفاً جنبه پیشنهاد ندارد. بلکه در صورت عدم مراعات این دستورالعمل، مجازاتهای قانونی به صورت انجام حدود و قصاص در مورد فرد پیاده می شود و علاوه بر آن مجازاتهای اخروی نیز در انتظار فرد خاطی می باشند. از طرف دیگر آموزشهای وسیع اخلاقی که در فرهنگ اسلامی انجام می شوند زمینه را برای پیاده شدن این اصل فراهم می آورد.
به عنوان مثال در دستورالعملی اذیت فرد مؤمن حتی به میزان نصف کلمه، معادل تخریب بین المعمور و کعبه تلقی شده است.(3) و ضرر رساندن به یک فرد مسلمان و مکر و دغل (غش) با او، موجب بیرون رفتن از مدار توحید تلقی می شود.(4)
بدیهی است پیاده شدن این نوع نگرش در مدارهای زندگی فرد، موجب ایجاد آرامش برای خود و برای تمام کسانی که با او تماس دارند می گردد و از بروز اختلالات روانی واکنشی پیشگیری می نماید. این اصل به صورت یک قاعده متداول در فقه اسلامی مورد استفاده است که قاعده لاضرر نامیده می شود. اعتیادات دارویی، الکلیسم، خودکشی، دیگرکشی و بسیاری از انحرافات فردی و اجتماعی به علت عدم توجه به این اصل می باشند. در ضمن روان درمانی، تأکید بر ضررها و آسیبهای واقع بینانه ناشی از رفتار انحرافی فرد می تواند مؤثر افتد.
در برنامه ریزی زندگی سالم، تربیت و مدیریت نیز این اصل قابل استفاده می باشد.

پی نوشت ها :

1- المسلم من سلم المسلمون من یده و لسانه: مسلمان کسی است که مسلمانان از دست و زبانش در امان باشند. کلمات قصار پیامبر اسلام، کتابفروشی حافظ، ص 156.
2- ان موسی امرکم ان لاتزنوا و انا آمرکم ان لا تحدثوا انفسکم بالزنا، فضلا عن ان تزنوا، فان من حدث نفسه بالزنا کمن اوقدفی بیت مزوق، فافسد التزاویق الدخان و ان لم یحرق البیت: مسیح علیه السلام به حواریون فرمود: موسی به شما دستور داد که زنا نکنید ولی من می گویم فکر زنا را در دل خود خطور ندهید تا چه رسد که زنا کنید. زیرا کسی که زنا را در دل خطور دهد مانند کسی است که در خانه منقش و آراسته آتش روشن کند. اگر آتش خانه را نسوزاند دودش نقش و نگار را خراب کند. وسائل الشیعه، ج14، ص 240.
3- من اذی مؤمنا و لو بشطر کلمه کان کمن هدم الکعبه و البیت المعمور: یعنی کسی که مؤمنی را با نصف کلمه بیازارد مانند کسی است که کعبه و بیت المعمور را منهدم نماید.
4- و قال (ص)- لیس منا من غش مسلما او ضره او ما کره: پیامبر (ص) فرمود از ما نیست آنکس که نسبت به مسلمانی دغل کند، یا زیان زند و یا مکر نماید. تحف العقول، ص 41.

منبع :حسینی، ابوالقاسم، (1378)، اصول بهداشت روانی: بررسی مقدماتی اصول بهداشت روانی، روان درمانی و برنامه ریزی در مکتب اسلام، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی، شرکت به نشر
قیمت بک لینک و رپورتاژ
نظرات خوانندگان نظر شما در مورد این مطلب؟
اولین فردی باشید که در مورد این مطلب نظر می دهید
ارسال نظر
پیشخوان