یکی از بناهای مشهور اصفهان که در اوائل قرن چهاردهم هجری ساخته شده مجموعه مسجد رکن الملک است. این اثر نفیس و جالب که در ابتدای تخت فولاد واقع شده است از بناهای حاج میرزا سلیمان خان رکن الملک شیرازی است.
با توجه به منابع و مآخذ موجود در مورد این مجموعه و همچنین ماه تاریخ هایی که در کتیبه های مسجد و مدرسه آمده این نکته مشخص می گردد که این بنا در سال 1321 هجری قمری بنا گردیده است. کتیبه سردر مسجد و مدرسه که به وسیله محمد تقی فرزند محمد ابراهیم اصفهانی نوشته شده با خط ثلث بر زمینه کاشی خشت لاجوردی آیات قرآنی را کتابت کرده است.
بر هلال سردر اشعاری با خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی خشت لاجوردی رنگ نوشته شده است. در این اشعار علاوه بر آن که به نام سلیمان خان اشاره شد در مصراع آخر ماده تاریخ اتمام بنا را که سال 1321 هجری قمری است ذکر شده است.
این سردر به حیاط کوچکی متصل می شود که آب انبار معروف مسجد در این قسمت قرار دارد. لوح سنگی که بر دیوار آب انبار نصب شده با خط نستعلیق برجسته بر سنگ مرمر، طی اشعاری ماده تاریخ ساخت آب انبار را که سال 1325 هجری قمری است بیان می دارد.
کتیبه ای که در داخل سردر مسجد و مدرسه است به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی خشت لاجوردی رنگ تاریخ 1320 و نام سید هاشم طوبی را بر خود دارد.
در طرفین در ورودی مسجد در کنار اتاقی که آرامگاه او در آن قرار دارد دو تصویر رکن الملک بر کاشی نقش شده است. اشعاری به خط نستعلیق لاجوردی بر زمینه کاشی خشت سفید در اطراف تصویر نوشته شده است. تاریخ این نوشته 1324 هجری قمری است و نویسنده آن میرزا عبدالجواد می باشد. اشعار فارسی سردر مسجد که آن نیز به خط نستعلیق بر زمینه کاشی لاجوردی است از سرودهای طرب شاعر مشهور عصر قاجار است.
در قسمت نمای خارجی ایوان جنوبی مسجد با خط ثلث بر زمینه کاشی خشت لاجوردی آیات قرآن کریم به خط محمد باقر شیرازی است و تاریخ آن نیز 1257 هجری قمری است.
در طرفین ایوان اشعاری از رکن الملک به خط نستعلیق سفید بر زمین کاشی خشت زرد رنگ نوشته شده است. کاشی کاری ایوان در سالهای بعد انجام شده و تاریخ آن 1379 هجری قمری است.
در اطراف صحن مسجد نیز اشعاری از رکن الملک با خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی خشت لاجوردی رنگ نوشته شده است. نویسنده این اشعار طرب بن همای شیرازی و تاریخ آن 1324 هجری قمری است.
در اطراف ایوان جنوبی مسجد اشعاری به خط سفید بر زمینه کاشی لاجوردی به تاریخ 1319 هجری قمری نوشته شده است سراینده این اشعار شاعری به نام ادیب است در اطراف گنبد زیبای مسجد رکن الملک نیز کتیبه زیبایی وجود دارد که آیات قرآن مجید نوشته شده است. تاریخ این کتیبه 1323 هجری قمری است خطوط داخلی محراب نیز نستعلیق سفید بر زمینه کاشی لاجوردی است و خط ثلث مشکی بر زمینه کاشی خشت زرد و ثلث زرد است.
در اطراف نمای خارجی گنبد به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی خشت لاجوردی رنگ آیاتی از قرآن به همراه اشعاری به زبان عربی نوشته شده است. تاریخ این کتیبه 1322 هجری قمری است.
مسجد رکن الملک شبستان مسقف زیبایی دارد بر کتیبه این شبستان علاوه بر آیات قرآن که به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی لاجوردی رنگ نوشته شده اشعاری نیز با خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی لاجوردی به چشم می خورد که تاریخ آن 1318 و سراینده آن اشعار ادیب است. در داخل آرامگاه رکن الملک که کاشی کاری آن در حدود 50 سال پیش انجام شده است اشعاری به خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی لاجوردی رنگ نوشته شده است که اثر طبع رکن الملک است. تاریخ این کتیبه 1328 هجری شمسی است.
مسجد رکن الملک اصفهان به لحاظ در بر داشتن نمونه های بدیع و جالب معماری دوران قاجار و همچنین وجود خط ثلث و نستعلیق متعلق به استادان آن روزگار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. علاوه بر آن این مسجد و مدرسه بیانگر علاقه و دلبستگی برخی از دولتمردان دوران قاجار به علم و دانش و شعر و ادب است.
