شهر دیباج

دیباج یکی از شهرهای شهرستان دامغان در استان سمنان است. این شهر در 55 کیلومتری شمال شهر دامغان جای دارد.

دیباج خود شامل روستاهای قلعه، ورزن و زردوان است. پیشتر آنرا چهارده ویا چهارده رودبار میخواندند. هرچند هنوز این نام بین مردم محلی رایج است اما از سال 1375 بصورت رسمی این منطقه به شهر تبدیل شد و اکنون دارای شهرداری است.

این شهر همچنین مرکز دهستان رودبار در بخش مرکزی شهرستان دامغان نیز محسوب می‌شود. آب و هوای دیباج، در زمستان سرد و در تابستان معتدل است.

نامگذاری

چهارده قبلاً از چهار روستای کوچک‌تر تشکیل می‌شد. علاوه بر سه روستایی که در بالا نام برده شد، روستا یا ده چهارم امین آباد نام داشت که اکنون خراب ده نامیده می‌شود و هر سال در هشتم محرم مردم به یادبود مردگان این ده در آنجا گرد می‌آیند. بنا به گفته مردم محلی این ده در گذشته بر اثر حمله سپاهیان یا بلایای زمینی ویران شده‌است. امروزه اندکی بنای مخروبه در محل این ده دیده می‌شود.

نام جدید این شهر از امامزاده‌ای به همین نام در این مکان اقتباس شده‌است. مقبره منسوب به محمد پسر جعفر صادق امام ششم شیعیان دوازده امامی که ملقب به امامزاده محمد دیباج است در محله قلعه در جنوب غربی شهر واقع شده‌است.
مردم و زبان

جمعیت این شهر بر طبق سرشماری سال 1385، برابر با 2٫512 نفر بوده است . اغلب مردان برای کار به دامغان، سمنان ویا گرگان مهاجرت می‌کنند.

نزدیک به همه مردم این شهر مسلمان و شیعه دوازده امامی هستند. زبانشان کمی نزدیک به مازندرانی است.

محصولات کشاورزی و دامپروری

این شهر به خاطر آب و هوای کوهستانی، مستعد پرورش محصولات باغی و دامپروری است. مانند شهمیرزاد سمنان، در اینجا هم گردو از عمده میوه‌های باغی، در کنار گیلاس، انگور، آلبالو، زردآلو و سیب می‌باشد. درکنار اینها، سیب زمینی و گندم دو محصول عمده کشاورزی واین ناحیه‌است. آب کشاورزی و آشامیدنی از چشمه‌های مختلف طبیعی که در اطراف شهر هستند تهیه می‌شود.

محصولات دامی

شهر دیباج دارای سه هزار هکتار مرتع و بیست هزار راس گوسفند و بز می‌باشد که در سه نوع مرتع تالیف می‌کنند. 1-مراتع زمستانه در اطراف دیباج 2-مراتع میانبد در منطقه کشت و دشت 3- مراتع ییلاقی (سربند-چهار گنبدان-سنگ بن –لار کوه وزندان و پلاش)که حدود 30% مردم از راه پرورش گوسفندان داشتی امرار معاش می‌کنند البته این درصد در قدیم 80% بوده است با توجه به خشکسالیهای اخیروفقیر شدن مرتع اکثر دامداران بزرگ دامهای خود را فروخته‌اند . در اواخر فروردین ماه گوسفندان از اطراف دیباج به مراتع میا نبد رفته که در اواسط اردیبهشت ماه به بنه (خیل ) می‌روند و کار دوشیدن شروع می‌شود. درحال حاضر هم اولین جشنواره آیئن امامداری یا(شیردوشان)در کنار امامزاده محمد دیباج برگزار شد.