این بیماری به علل مختلفی مانند ضربه و فشارهای وارده به مغز و سایر آثار دیگری از قبیل تومورها و ناراحتی های انتقالی اندام ها و غیره به وجود می آید، دو نوع مهم آن جلب توجه می نماید: 1-صرع نوزادان 2-صرع بزرگسالان به نام صرع بزرگ که هر دو دارای اهمیت مخصوص به خود می باشد و بحث علمی آن بیش از این در اینجا مقدور نیست.
به طور کلی پرهیز در این مورد کامل می باشد زیرا ناپرهیزی خود باعث تجدید حملات صرع و تشدید آن ها می گردد از جمله: چیزهای سرد و حمام زیاد، چیزهای ترش، لبنیات، میوه های تر، ماهی، مرغابی، کرفس و غذاهای چرب و غلیظ و گوشت حیوانات بزرگ مثل گاو، شتر و کلم، شلغم، قمری، ترب، سیر، پیاز، باقلا، عدس، فلفل، خردل، تره، کاهو، گشنیز را نباید مصرف نمود و بی خوابی مفرط و خواب روز در حال پری شکم و خشم و غضبت و غم و اندوه و آواز بلند و رعد و برق و اسب سواری یا موتور سواری و سواری بر وسایل تندرو که زمین را در زیر پای خود ببیند مثل نشستن در اتومبیل که شیشه هایش پائین باشد که مصروع بتواند از آن به خارج نگاه کند و زیاد خواندن کتاب و روزنامه و کثرت جماع و قرارگرفتن بر بلندی هایی مثلا پشت بام، بالای کوه و تپه و همه و همه زیان آور است. سرمای شدید، گرمای شدید، نشستن در مسیر باد، و رفتن بر بلندی ها و دیدن اشیاء خیلی براق، روشنایی زیاد و بوی گوگرد، قطران، قیر و نیز دیدن آب های روان، دیدن آتش شدید، نشستن در مهتاب، بوئیدن چیزهای بدبو، خوردن زیتون، پنیر، و زیاد خوردن ماهی و جگر نیز باعث عود حملات صرعی می شود این مبحث که با تغییرات کمی تکرار شد اهمیت پرهیز را می سازند. این بیماران باید پس از(3)ساعت از صرف غذا به خواب روند و استراحت کنند، بوئیدن بودینه، دارچین، زیره و انیسون به طور مرتب و همچنین پاشیدن داروهای فوق روی غذای روزانه مصرع بسیار مؤثر می باشد. پودینه (15)گرم، دارچین (5)گرم، زیره کرمانی (10)گرم، همه را نرم کوبیده کمی از آن روی غذای روزانه بیمار بپاشید.
*از جوشانده عودالصلیب یا چوب حیات به جای آب بنوشید و بعد از خوردن غذا بلافاصله نخوابند.
صرع چیست؟
از زمان به وجود آمدن انسان بر روی کره زمین صرع نیز وجود داشته است. ما امروزه انواع گوناگونی از صرع را شناخته ایم صرع یک بیماری نیست بلکه فقط نشانه ایست که می گویند قسمتی از مغز کار خود را همیشه به خوبی انجام نمی دهد.
وقتی مغز به طور طبیعی کار کند یک سری امواج الکتریکی از خود ایجاد می نماید که این امواج مانند الکتریسیته در مسیر اعصاب مغزی عبور می کند. در حالت تشنج یک جرقه الکتریکی مانند برق در آسمان ایجاد می شود که این جرقه الکتریکی و طوفان الکتریکی بسته به محل خود، در مغز علائم و نوع تشنج و صرع را تعیین می نماید.
«اپی لپسی» یا صرع حالتی است که یکسری از این تشنج ها و طوفان های الکتریکی در مغز به طور مرتب و با فاصله زمانی خود به خود ایجاد شده و خاموش شوند. یک بار تشنج هیچ گاه صرع نیست بلکه (3-2)بار تشنج باید رخ دهد تا پزشک تشخیص صرع را مطرح نماید.
انواع صرع
صرع عمومی (ژنرالیزه): این نوع صرع یا تشنج حالتی است که تمام مغز درگیر اختلال الکتریکی می گردد. فرد مبتلا در این حالت هوشیاری و آگاهی خود را از دست می دهد.
انواع صرع عمومی عبارتند از:
الف-صرع بزرگ: حمله تشنجی افراد مبتلا به صورت از بین رفتن ناگهانی آگاهی، سقوط، زمین افتادن و دست و پا زدن است. در این حالت چشم ها بالا می رود، دهان کف می کند، چهره تیره می شود و گاه فرد بی اختیار ادرار می کند.
حمله از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد و به دنبال آن فرد حالت خواب آلودگی پیدا کرده و به تدریج به هوش می آید.
ب-صرع کوچک: در این حالت فقط چند ثانیه حالت مات زدگی، عدم هوشیاری و حرکات تکراری در لب ها دیده می شود.
*صرع موضعی: در این نوع صرع فقط قسمتی از مغز درگیر می شود که دو نوع ساده و پیچیده دارد. در صرع موضعی ساده هوشیاری فرد تغییر نکرده و علائم عصبی موضعی رخ می دهد. در صرع موضعی مرکب و پیچیده، به دنبال تشنجات موضعی ساده، فرد هوشیاری خود را از دست داده و احتمالاً به دنبال آن حمله بزرگ صرع به وقوع خواهد پیوست و یا دچار حالت های روحی خاص می گردد.
صرع مداوم: حمله صرع طولانی شده و یا پشت سرهم تکرار می شود و شخص مصروع در حین حملات، بیهوش می ماند. صرع مداوم یک مورد اورژانس است و نیاز به کمک های ویژه و درمان مخصوص دارد.
علت صرع چیست؟
برخلاف نظر عوام که علت را جن زدگی، سحر شدن توسط دیگران، آثار گناه، ضعف اعصاب و بیماری روانی می دانند، صرع نوعی اختلال در کار سلول های مغزی است که باعث پخش جریان های مغزی اضافی به صورت ناگهانی و انتشار آن به سراسر مغز می شود. علت صرع گاه صدمه مغزی، ضربه، عفونت و گاه ارثی است. ضربه های دوران بارداری وارد شده بر جنین و فشار بر سر جنین در هنگام زایمان، عفونت ها و ضربه های پس از تولد و دوران کودکی، تصادفات و حوادثی که باعث ضربه مغزی می شود، عفونت های مغزی و مننژیت ها همگی می توانند باعث ایجاد صرع شوند. عفونت ها و ضربه های مغزی از علل شایع صرع هستند.
*شیوع صرع: تقریباً (50)میلیون نفر در جهان مبتلا به صرع هستند که نیمی از آن ها یا درمان نشده یا ناقص درمان می شوند. در کشور ما نیز حدس زده می شود که بیش از یک میلیون بیمار مبتلا به صرع وجود داشته باشد.
*خطرهای حمله تشنجی: بیماری صرع به خودی خود خطر ندارد، اما اگر آموزش و مراقبت دقیقی در مورد حمله های تشنجی صورت نگیرد می تواند خطرناک باشد. فردی که ناگهان می افتد و یا بیهوش می شود ممکن است دچار جراحت، شکستگی، ضربه مغزی و یا خفگی در آب و سوختگی با آتش شود. حملات تشنجی اگر درست معالجه نشود می تواند موجب صدمات جسمی، اجتماعی و روانی شود.
منبع:راه کمال شماره 29مجله روانشناسی خانواده