لباس بختیاری

پوشاک در تمام کشورها به عنوان یک عنصر فرهنگی مورد توجه قرار می گیرد چون تنها پوشش و لباس نیست بلکه تجلی باورها، عقاید و ویژگی های مذهبی، اجتماعی و حتی هنری یک قوم و ملت در لباس زنان و مردان و کودکان آن نشان داده می شود در بختیاری مقوله لباس بسیار مهم و قابل بررسی می باشد رنگ طراحی تزیئنات و هنرها، هماهنگی و تناسب با محیط با سن افراد با محفل و مجلس از نکته های مهم استفاده از این عنصر فرهنگی می باشد؛ می توان گفت لباس در فرهنگ بختیاری ها به مناطق سردسیر و گرمسیر یا هم جواری با دیگر نواحی اثر پذیر می شود. تنوع لباس در مناطق بختیاری متفاوت می باشد، در منطقه کوهرنگ زنان از لباس هایی استفاده می کنند که مختص به همین منطقه است در حالی که در مناطق بختیاری نشین لردگان و اردل از لباس هایی استفاده می شود که از نظر طراحی و دوخت به لباس بویر احمدی ها و قشقایی ها نزدیک تر است این عوامل می تواند ریشه های مختلفی داشته باشد برخی مهاجرت ها و همسایگی ها می تواند بر پوشش هر منطقه اثر بگذارد. تنوع پوشاک بر گرفته از تنوع جغرافیایی و محیطی است حتی سلایق هنری و علایق اجتماعی فرهنگی در آن تاثیر گذار می باشد شاید در گذشته های نه چندان دور لباس زنان بختیاری یکسان بوده باشد ولی به مرور این تفاوت و تنوع بوجود آمده باشد حتی در تزیئنات لباس مثل تزیئنات لچک، بند سیزن، کلیچه، مینا و دیگر بخش های یک لباس کامل می توان خلاقیت و الهام از طبیعت کوهستانی، سر سبزی و طراوت و طلوع خورشید در روز و شب های پر ستاره آن باشد؛ در دیرینگی و قدمت این لباس و مقایسه آن با سایر اقوام ایرانی مشاهده می شود که این لباس شباهت بسیاری با دیگر اقوام ایرانی دارد پوشش زنان1. پوشش سر لچک و می‌نا: لچک کلاهی است که زیر مینا استفاده و با انواع سکه‌های قدیمی، مروارید، سنگ و پولک تزیین می‌شود و انواع گوناگون دارد. سیخکی، ریالی، صدف، که رایج‌ترین آن ریالی می‌باشد که از سکه‌های قدیمی استفاده می‌شود. 2. می‌نا: روسری از جنس حریر و ابعاد بسیار زیاد به شکل مستطیل است که به‌صورت بسیار ویژه‌ای به سر می‌کنند. مینا را با سنجاق محکم توسط بندی از یک‌سوی لچک به‌سوی دیگر آن از پشت سرشان می‌آویزند که به آن سیزن گفته می‌شود و بعد موهای جلوی سر را تاب می‌دهند و از زیر لچک بیرون می‌آورند و در پشت مینا پنهان می‌کنند وآن موها را ترنه می‌نامند و با مهره‌هایی با رنگ‌های گوناگون آن را تزئین می‌کنند که جلوه‌ای خاص به زیبایی مینا می‌دهد. 3. تن‌پوش زنان بختیاری: پیراهنی است به نام جومه یا جوه این پیراهن معمولاً دو چاک در اطراف کمر دارد و تا پایین کمر می‌رسد و زیر آن دامن بسیار پرچینی به نام شولارقری می‌پوشند که برای تهیه آن گاه از 8 تا 10 متر پارچه استفاده می‌شود. 4. جلیقه: روی پیراهن پوشیده می‌شود که از جنس مخمل است. همچنین زنان بازوبندی (بازی‌بند) نیز بدست می‌کنند که با مهره‌های رنگی و سنگ تزیین می‌شود. البته استفاده از آن خیلی عام نیست و بیشتر در عروسی پوشیده می‌شود. 5. پوشش پایین تنه: از شلواری معمولی و گیوه استفاده می‌شود. رنگ لباس زنان بختیاری، الهام گرفته از طبیعت است. زنان و دختران جوان در رخت‌های خود از رنگ‌های روشن استفاده می‌کنند و رنگ لباس خانم‌های مسن به دلیل احترام به سن و سال آن‌ها تیره‌است.