بدغذایی در کودکان
برای تشویق و ترغیب کودکان بدغذای ایرادگیر، از روش فروشندگی سبزی‌ها استفاده کنید. فروش سبزی‌ها، به بازاریابی خلاق نیاز دارد، چون به نظر می‌رسد برای کودکان خردسال، سبزی‌ها چالش برانگیزترین خوراکی‌‌های موجود در خانه هستند. کودکان نوپا به چند نوع و چه مقدار سبزی در مصرف روزانه‌شان نیاز دارند؟ اگر چه روزانه باید سه تا پنج پُرس انواع سبزی در فهرست غذای کودک قرار گیرد، برای کودکان زیر پنج سال، هر پُرس یعنی یک قاشق غذاخوری به ازای هر سال سن کودک، به عبارت دیگر، یک کودک دو ساله در حالت ایده آل، باید دو قاشق غذا خوری، سه تا پنج بار در روز، سبزی مصرف کند. این مشکل علاقه نداشتن ممکن است منحصر به سبزی‌ها نباشد: گاهی میوه‌ها و غلات نیز پس زده می‌شوند. در چنین مواردی، کمی تفکر خلاق به حل مسأله کمک می‌کند. بنابراین، اگر به داشتن فرزند عاشق سبزی‌ها مفتخر نیستید، ترفند‌های زیر را برای وسعت بخشیدن به خزانه اطلاعات خود آزمایش کنید.
« قدرت» را به رخ کودک بکشید
مادری می‌گفت، پسر چهار ساله او بسیار بدغذا و ایرادگیر بود و چیز زیادی نمی‌خورد. «زمان غذاخوردن، به سادگی می‌گفتم بَت مَن (یا سوپرمن، بسته به قهرمان مورد علاقه‌اش در آن زمان) وقتی به سن تو بود این غذا را می‌خورد و هنوز هم آن را دوست دارد و می‌خورد و به این دلیل این قدر قوی و پرزور است.» پسر او عاشق این اَبَر قهرمان بود و این ترفند همیشه مؤثر واقع می‌شد و در مدت تنها ده دقیقه همه غذای موجود در بشقاب بلعیده شده بود.
کودکان دارای خصلت‌های ویژه
1-4 سالگی
مادر دیگری اظهار می‌دارد، دختر دو ساله‌اش نسبت به هر آنچه «مال او»ست احساس مالکیت شدیدی دارد. بنابراین، من با طرح این سؤال که، «اگر تو نمی‌خوری‌اش، من می‌توانم آن را بخورم؟»او را به خوردن و یا چشیدن هر آنچه مورد علاقه او نیست، وادار می‌کنم. با این پرسش ناگهانی، غذا «مال او» می‌شد و قبل از پیش آمدن فرصت پرسش دوباره به نشانه دفاع از مالکیت، خورده شده بود. این ترفند، روشی هوشمندانه برای استفاده از خصلت‌های ویژه فرزندتان به منظور تغییر وضعیت است و احساس برنده شدن نیز به کودک القا می‌شود.
به معده‌‌های کوچولو احترام بگذارید
پُرس‌های غذا را کوچک بگیرید. نمی‌دانید به کودک چقدر غذا بدهید؟ بر اساس یک قاعده کلی، بد نیست بدانید معده کودک خردسال، حدوداً به اندازه مشت بسته اوست. پس ابتدا مقدار کمی غذا و سپس در صورت وجود اشتها و میل بیشتر به خوردن، مقدار دیگری غذا در بشقاب کودک قرار دهید. این ترفند بخصوص در مورد کودکان بدغذا و ایرادگیر که ممکن است از مشاهده پرس‌های بزرگ غذا، از خوردن منصرف شوند، موفقیت آمیز است. پرسهایی به اندازه عادی، می‌توانند به ثابت نگهداشتن قند خون کمک کنند که در مقابل تغییرات خُلقی به حداقل می‌رسد. همان گونه که اغلب والدین مطلعند، کودک گرسنه عموماً شاد و سرحال نیست - مرتباً مقدار متناسبی غذا در اختیار کودک قرار دهید.
کره را روی نان بمالید
کودکان نوپا، مالیدن غذا یا دقیق‌تر بگویم آغشتن و اندود کردن را دوست دارند. به آنان نشان دهید چگونه با استفاده از کارد غذا خوری، پنیر، کره، کره بادام زمینی و مربا را روی کراکر، نان، نان تست و یا کیک برنجی فنجانی بمالند و پهن کنند.
در سُس بزنید
از نظر کودکان خردسال، فروبردن قطعات مواد غذایی در سُس‌های خوشمزه، شادی آور است و با کمال مسرت از آلوده کنندگی آن لذت می‌برند. در زیر، چند نوع سس خوشمزه نام برده می‌شود: سس پنیر، سس پنیر خامه‌ای، مربا - آب میوه شیرین شده، کره بادام زمینی (لایه‌ای نازک)، خامه، پوره میوه یا سبزی‌ها، ماست، آب میوه غلیظ شده ساده یا شیرین شده. این سس‌ها برای مالیده شدن روی برش‌های سیب یا گلابی، برش‌هایی فلفل سبز، انواع کراکر، نان‌های فانتزی، نان و یا سایر مواد غذایی مغذی نیز مناسبند.
با مخلفات تزیین کنید
کودکان، مخلّفات روی غذا را دوست دارند. قرار دادن مواد غذایی مغذی و مورد علاقه روی مواد کمتر مورد علاقه، روشی برای وسعت بخشیدن به تنوع غذایی کودکان نوپای ایرادگیر است. مخلّفات مورد علاقه شامل ماست، پنیر خامه‌ای، پنیر پیتزای ذوب شده، سس گوجه فرنگی، پوره سیب بخارپز و کره بادام زمینی است.
شکل ظاهری غذا را متنوع نمایید
شکل ظاهری غذا اهمیت زیادی دارد. چرا هنگام تقدیم یک میان وعده، از بشقاب اسباب بازی خود کودک استفاده نکنید؟ فرزندان ما از موارد غیر منتظره و فانتزی غذا در ظروف غذاخوری - همه نوع از فنجان‌های اندازه گیری پلاستیکی تا ظروف بستنی خوری - لذت می‌برند. روش استفاده از مواد غذایی در اندازه‌‌های کوچک را نیز می‌توانید آزمایش کنید. خوردنی‌های در اندازه کوچک مانند نان فانتزی‌های ریز، لقمه‌‌های کوچک گوشتی، ران مرغ کوچک و کیک فنجانی کوچولو، خریداری کنید.
کودکان دیگر را با او همراه کنید
اگر کودکتان در مرحله گذر از دوره‌ای ایرادگیری و بدغذایی است، برای کمک به پشت سرگذاشتن این دوره، می‌توانید دوستان همسن یا کمی بزرگ‌تر و خوش اشتهای او را به منزلتان دعوت کنید. فرزندتان از رقابت عقب نخواهد افتاد. تغذیه گروهی، موجب الگو قرارگیری سایر کودکان می‌گردد.
قانون گاززدن
برای تشویق کودک بی‌اشتها و بی‌میل به غذا، آنچه را ما «قانون گاززدن» می‌نامیم، به کار ببرید: «فقط یه گاز بگیر... یه گاز دیگه...» (تا جایی که فکر می‌کنید بدون مجبور کردن، می‌توانید او را تحت فشار قرار دهید). قانون گاز گرفتن، کودک را به چشیدن غذای جدید تشویق می‌کند؛ ضمن این که کنترل چندی برخورد و خوراکش به او می‌دهد. هرگاه بتوانید، اجازه دهید کودک - و اشتهایش -سرعت غذا خوردنش را تعیین کند. اما دقت کنید صرف میان وعده، سدی برای اشتهای او در وعده اصلی غذا ایجاد نکند. برنامه میان وعده‌ها را حداقل دو ساعت قبل از غذای اصلی تنظیم کنید.
غذا را در دسترس قرار دهید
گوشه‌ای از فضای یخچال را در اختیار کودک نوپا قرار دهید. طبقه پایین یخچال را به غذاها (مقوی و مغذی) و نوشیدنی‌های مورد علاقه کودک اختصاص دهید. هنگام اظهار تمایل به مصرف میان وعده، در یخچال را برایش باز و اجازه دهید انتخاب کند. این شگرد، کودک را قادر می‌سازد هنگام گرسنگی غذا بخورد که گام مهمی در به دست آوردن تلقی سالم و بهداشتی از غذاست.
یاور‌های کوچولو
کودکان، آنچه را خود تهیه کرده‌اند، به احتمال زیاد خواهند خورد. بنابراین، در زمان‌های مناسب، به کودک اجازه دهید در تهیه غذا کمک کند. با استفاده از قالب‌های بیسکویت، از مواد خوراکی مثل پنیر، نان، برش‌های نازک گوشت یا لازانیای پخته، اشکال زیبای خوراکی درست کنید. به معاون کوچولوی خود، کارهایی از قبیل تکه کردن و شستن کاهو، تمیز کردن سیب زمینی و یا هم زدن خمیر، واگذار کنید. خمیر کیک تابه‌ای (پن کیک) را در بطری‌های فشاری بریزید و اجازه دهید کودک بر فشردن بطری و ریخته شدن خمیر پن کیک به شکل‌های فانتزی مانند قلب، اعداد و حروف و یا حتی اسم خود در ماهیتابه داغ، نظارت کند.
منبع مقاله :
کندی، میشل؛ (1389)، تغذیه کودک، زهرا جعفری، مشهد: مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول.
