علی پزشکی، دانشجوی دکتری سیاستگذاری غذا و تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
گردشگری غذا یکی از انواع گردشگری است که می‌تواند نقش مهمی در جذب توریست‌ها داشته باشد.
این نوع گردشگری به آداب و رسوم و فرهنگ هر کشوری مرتبط است و برای بازدیدکنندگانی که از سایر کشورهای جهان با فرهنگی متفاوت به این کشورها قدم می‌گذارند و آماده تجربۀ فرهنگ و رسوم و غذاهای آنان هستند، جذابیت دارد.
هم‌اکنون گردشگری غذا در دنیا 200 میلیارد دلار درآمد دارد؛ درآمدی که ایران تاکنون از آن غافل بوده است. کشور ما به‌واسطه تنوع قومی و فرهنگی، دارای فرهنگ‌های گوناگون در امر غذا است اما گردشگران در ایران، تنها با تعداد محدودی از خوراک‌ها و غذاهای تکراری مواجه می‌شوند. این در حالی است که در بسیاری از کشورها جشنواره‌هایی در این زمینه برای توسعه گردشگری داخلی و خارجی برگزار می‌شود.
پیشینۀ گردشگری غذا
گردشگری غذا صنعتی بسیار نوپاست که ادبیات آن به سال 2001 زمانی که عبارت «گردشگری خوراک و پختنی‌ها» در مقاله‌ای توسط «اریک ولف» مدیر اتحادیه بین‌المللی توریسم غذا و پختنی معرفی شد برمی‌گردد.
ماهیت گردشگری غذایی
گردشگری غذایی یک فعالیت عمومی و همه‌جانبه است و تمامی جنبه‌های غذا از دستگاه‌های فروش خودکار و فروشنده‌های دوره‌گرد گرفته تا رستوران‌های لوکس و درجه‌یک را پوشش می‌دهد و هرکسی که به هر شکلی با غذا سروکار دارد، قسمتی از این صنعت محسوب می‌شود.
البته برخلاف تصور جمعی، تحقیق تخصصی در مورد غذاهای ممتاز مناطق مختلف توسط خبره‌های آشپزی، هدف اصلی گردشگری غذایی نیست و تنها شاخه‌ی کوچکی از آن به شمار می‌آید.
بر اساس تحقیقات انجام‌شده، تنها 8.1 درصد از غذاهای سراسر دنیا مورد بررسی و تائید خبره‌های آشپزی قرار گرفته و به‌عنوان غذای ممتاز شناخته می‌شوند درحالی‌که اکثریت مردم فقط به طعم و کیفیت غذا و نوشیدنی توجه دارند و لزوما نیازی به صرف آن در رستوران‌های گران‌قیمت و با برچسب ممتاز احساس نمی‌کنند.
گردشگری غذایی نخبه‌گرا نیز زیرمجموعه‌های متنوعی دارد و با هدف جستجو و یافتن خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های ممتاز مثل شکلات‌های خاص یا نوشیدنی‌های کمیاب انجام می‌شود. این شاخه‌ها همگی زیرمجموعه‌ی صنعت عظیم غذا هستند و بعضی از آن‌ها کاملا تخصصی بوده و نیاز به مهارت یک سرآشپز حرفه‌ای دارند.
گردشگری غذا به‌عنوان یک زیرمجموعه از گردشگری فرهنگی با هویت و جغرافیا و آداب و رسوم یک ناحیه نیز مرتبط است. ب
رای مثال پختن یک غذا در نذری‌ها و مراسم خاص مطرح است و آداب پختن خاص خود را دارد. مانند صلوات فرستادن حین هم‌زدن آش‌های نذری یا پخش حلوا در مراسم سوگواری.
گذشته از اینکه غذا اولویت چندم برای گردشگران محسوب می‌شود، این نکته حائز اهمیت است که غذاها و نوشیدنی‌‌ها می‌توانند به جذابیت سفر برای مسافران افزوده و خاطرات به یادماندنی‌تری را رقم بزنند. غذاهای جذاب و معتبر می‌تواند گردشگران را به یک مقصد گردشگری سوق دهد.
