نفیسه بهادری کارشناس ارشد تغذیه
شیوع چاقی
مقایسه نحوه مصرف غذایی جامعه ایرانی با مصرف مطلوب و استاندارد غذایی که از سوی سازمان بهداشت جهانی اعلام شده نشان میدهد که مواد مورد نیاز بدن که در غذاهایی مثل شیر، لبنیات، میوه و سبزیجات یافت میشود، در تغذیه ایرانیها جایگاه پایینی دارد. این عوامل باعث شده که عارضه چاقی، اضافه وزن و کوتاهی قد و ناهنجاریهای قامتی در میان جوانان کشور افزایش یابد.
شیوع اضافه وزن و چاقی در کل جهان رو به رشد است و در بعضی مطالعات بیان شده که شیوع چاقی، دو برابر شده است. افزایش شیوع چاقی، تنها مختص کشورهای پیشرفته و پر درآمد نبوده و شیوع آن در کشورهای فقیر و در حال توسعه نیز رو به افزایش است.
استفاده از کلمه Globesity در بعضی از گزارشها نشانگر شدت وخامت این مشکل، در سطح جهانی است. براساس آخرین آمار ارائه شده از طرف سازمان بهداشت جهانی یکی از هر سه نفر از افراد جهان دچار اضافه وزن و در مقابل یکی از ده نفر آنها مبتلا به چاقی هستند. با توجه به این آمار پیشبینی میشود که بیش از 3/2 بیلیون نفر از مردم جهان، تا سال 2015 به اضافه وزن مبتلا گردند.
مقایسه شیوع چاقی در کشورهای مختلف تا حدودی دشوار میباشد، چراکه مقیاسهای اندازه گیری آن در بسیاری از مناطق مختلف میباشد. این موضوع البته با تقسیمبندی ارائه شده از طرف سازمان بهداشت جهانی تا حدودی مرتفع گشته است.
آگاهی در برابر تبلیغات
به دلیل نگرانی بیش از حد مردم در ارتباط با وزن خود، بعضا تبلیغاتی نابجا در ارتباط با روشهای نادرست کاهش وزن انجام میگیرد که متاسفانه باعث سوق دادن مردم به این روشها میشود که میتوان به داروهای غیرمجاز و دستگاههای غیراستاندارد اشاره کرد.
بیتردید ارتقای دانش و آگاهی عمومی در سطح جامعه یکی از روشهای مبارزه با ترویج چنین شیوههای غیرمجاز و خطرناکی است که از جمله وظایف خطیر رسانههای جمعی و متخصصان آگاه در این رشته میباشد. قابل ذکر است که معیارهای فعلی برای استفاده از درمانهای دارویی چاقی با مشورت پزشک متخصص، شامل نمایه توده بدنی (BMI) بالاتر از 30 یا BMI بالاتر از 27، در صورت وجود بیماریهای همراه است و اگر BMI بدن بالای 40 باشد یا نمایه توده بدنی بین 35 و 9/39 در صورت وجود بیماریهای همراه باشد، گزینه مناسبی برای جراحیهای باریاتریک خواهد بود.
البته باید متذکرشد که این قبیل جراحیها هرگز نمیتوانند نیاز به رعایت رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی را پر کنند. در واقع موفقیت پس از انجام این عمل با رعایت نکاتی همچون نوع تغذیه و فعالیت بدنی وابستگی مستقیم دارد. در واقع به طور کلی جراحیهای باریاتریک که به منظور کاهش وزن صورت میگیرند، گام بعدی برای افرادی به شمار میروند که حتی پس از اعمال روشهای درمانی غیرجراحی همچنان چاق هستند و این چاقی باعث بروز مشکل شده است.
پیامدهای چاقی کودکان
بررسیهای جدید محققان نشان میدهد به رغم هشدارهای زیادی که درباره پیامدهای ناگوار چاقی داده میشود، هنوز بسیاری از والدین اهمیت این عارضه را جدی نمیگیرند. هر سال بر تعداد کودکانی که به چاقی مبتلا هستند افزوده میشود و این در حالی است که چاقی پیامدهای ناخوشایند بسیاری را برای کودکان در سالهای بعد خواهد داشت.
چاقی عامل اصلی بروز بیماریهای عروق قلب و مغز است و علاوه بر آن میتواند زمینه را برای ابتلا به بیماری دیابت فراهم کند. با وجود آنکه در بسیاری از کشورها تبلیغات زیادی برای جلوگیری از چاق شدن کودکان میشود، همچنان برخی والدین چاق شدن کودکان خود را نشانه سلامت بیشتر او میدانند و سعی میکنند به روشهای مختلف وزن فرزندان خود را افزایش دهند.
به علاوه بسیاری از والدین به علت آنکه اشتغال زیادی دارند فرصت کافی برای نظارت بر تغذیه فرزندان خود ندارند و بسیاری از مدارس نیز مواد غذایی مناسب در اختیار دانش آموزان قرار نمیدهند و مواد غذایی عرضه شده عمدتاً فاقد کیفیت مناسب است و ارزش تغذیهای ندارد.
طی 20 سال گذشته میزان چاقی کودکان شیوع فراوانی یافته است، به طوری که در میان کودکان آمریکایی شیوع چاقی دو برابر شده و تقریبا 3/1 درصد آنها چاق یا دچار افزایش وزن هستند. شیوع چاقی کودکان متاسفانه در کشور ما نیز طی سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته است. همانطور که میدانیم، اپیدمی چاقی با مشکلات تهدیدکننده سلامتی از قبیل ریسک بالای بیماریهای قلبی، دیابت و سرطان در ارتباط است...
برای خواندن بخش دوم- راهکارهای رفع چاقی در دنیای امروز- اینجا کلیک کنید.