قلعه یا ارگ کریم خان زند در مرکز شهر تاریخی شیراز قرار دارد و نشان دهنده ی تغییرات عظیم در طی زمان و پیروزی های متعدد در برابر دشمنان در دهه ی 1700 میلادی و معماری ارگ کریم خان در ایران می باشد.در سال های اخیر مدتی اقامت گاه شاه بزرگ ایران، کریم خان زند، به عنوان زندان مورد استفاده قرار می گرفت. خوشبختانه سازمان میراث فرهنگی ایران کاربری آن را تغییر داد و این قلعه ی قرون وسطایی را به موزه تبدیل کرد. بیایید با هم در مورد این سازه ی شگفت انگیز و معماری فوق العاده ی آن اطلاعات بیشتری کسب کنیم:
تاریخچه ی قلعه ی قرون وسطایی کریم خان (ارگ کریم خان)
یکسال پس از ساخت و ساز این بنا، این دژ مستحکم در بخش مرکزی شیراز تکمیل شد و به عنوان بخشی از بارگاه سلطنتی در سال 1767 مورد استفاده قرار گرفت. از آنجا که این ارگ هم با هدف نظامی و هم برای اقامت کریم خان ساخته می شد، کریم خان دستور داد تا علاوه بر اینکه این سازه کاربردی باشد، باصفا و زیبا نیز باشد. این ها تنها هفت سال پس از این بود که کریم خان به قدرت رسیده بود و فرماندهی و حکومت بر سلسله ی خود را در سال 1760 شروع کرده بود. او کنترل کامل تمام ایران به جز خراسان را در دست داشت اما از پذیرفتن لقب شاه برای خود امتناع می کرد. او متعلق به قبیله ی کوچکی بود و بر خلاف سلاطین پیش از خود رویه ای فروتنانه در پیش گرفت و برای خود لقب وکیل الرعایا (مدافع مردم) را برگزید. کریم خان زند کسی بود که سر انجام صلح و رشد و آبادانی را به ایران برگرداند، البته همه ی این دستاورد ها فقط تا زمان مرگش پایدار بودند.
معماری ارگ کریم خان زند
این قلعه به مساحت 4000 متر مربع است و در میدان شهرداری شهر شیراز قرار دارد. این بنای 4000 متری در مرکز یک محوطه با مساحت 12800 مترمربع قرار گرفته است. فرمانده ی ایرانی دستور داد تا قلعه با بهترین مصالحی که از سرتاسر ایران و حتی خارج از ایران خریداری شده بود ساخته شود. ارگ که با سبک معماری ایرانی ساخته شده است در خارج دارای 4 دیوار بسیار بلند 12 متری است که با 4 برج آجری دایره ای شکل با ارتفاع 14 متر و با زاویه ی 90 درجه به هم متصل شده اند. تمام دیوار ها و برج ها با آجرکاری ایرانی به زیبایی تزئین شده اند. دیوار های داخلی با نقاشی های زیبایی که شماری از رویدادهای زندگی و فتوحات رهبر فروتن آن دوران را نشان می داد مزین شده بود اما مدت کوتاهی پس از مرگ کریم خان این نقاشی ها را با گچ پوشاندند.محل زندگی کریم خان دارای شیشه کاری های حیرت انگیزی بر طاق درها و دیوارها است. کمی دورتر از ورودی، بازدید کنندگان با نمونه های زیبایی از گچکاری دیوارها و نقاشی های دیواری مواجه می شوند.با وجود آسیب هایی که به بخش اعظم این نقاشی ها وارد شده هنوز با یک نگاه به باقی مانده ی نقاشی ها می توان تحت تاثیر قدرت رهبر آن زمان قرار گرفت و بینش جدیدی نسبت به او پیدا کرد. شاید به خاطر کیفیت فوق العاده ی مواد اولیه بوده اکه این آثار هنوز در شرایط عالی باقی مانده اند.
شهر: شیراز
آدرس: خیابان هجرت. میدان شهرداری، بلوار کریم خان زند
روزهای بازدید: همه روزه
ساعات بازدید: 8 صبح تا 9 شب