خبرگزاری مهر، گروه سیاست، در «خبرتوخبر» این هفته از روایت آقای امپراطور رسانه درباره دولت آغاز کرده ایم و به نقد جدی جریان اصلاح طلبی از سوی یک اصلاح طلب پرداخته ایم.
روایت متفاوت قوچانی
با آغاز دور دوم ریاست جمهوری حسن روحانی و به خصوص پس از معرفی کابینه دوازدهم، بسیاری افراد از جریان اصلاح طلب، رئیس جمهور را به چرخش به سوی ارزش های محافظه کارانه و سازش با بدنه قدرت متهم کردند.
«محمد قوچانی» عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران روز یکشنبه 26 آذر در گفتگو با روزنامه «آرمان» مدعیان فاصله گرفتن روحانی از ارزش های اصلاح طلبانه را در زمره «اقلیت» قرار داد و گفت: «معیار و ملاک جریان اصلاحات مواضع و رویکرد رئیس دولت اصلاحات، شورای عالی سیاستگذاری و احزاب بزرگ اصلاح‌طلب هستند که معتقدند جریان اصلاحات به صورت کلی در راهبردها و استراتژی‌ها از آقای روحانی حمایت می‌کند.»
اصلاح طلبان هیچ گاه حسن روحانی را اصلاح طلب به شمار نیاورده اند. ایشان همواره تاکید داشته اند که مقتضیات زمانه، باعث حمایت تام و تمام جریان اصلاحات از حسن روحانی در انتخابات سال های 92 و 96 شده است. قوچانی اما علی رغم دیگر هم مسلکان سیاسی اش، روحانی را یک سیاستمدار اصلاح طلب به شمار می آورد.
وی در توجیه و توضیح ادعایش اظهار کرد: «روحانی در زمانی که جریان چپ در ایران مخالف اقتصاد آزاد، بهبود روابط ایران با کشورهای جهان و برخی تغییرات اجتماعی بود دیدگاهی متفاوت نسبت به جریان چپ داشت و به عنوان یک شخصیت معتدل در جریان راست شناخته می‌شد. روحانی از نظر تشکیلاتی هرگز اصلاح‌طلب نبوده است. این در حالی است که از نظر تشکیلاتی نیز هیچ گاه اصولگرا نبوده‌اند. آقای روحانی در زمانی که عضو جامعه روحانیت مبارز بودند جامعه روحانیت مبارز دارای رویکردی به معنای اصولگرایی که امروز متداول است نبوده است. به همین دلیل نیز آقای روحانی از بسیاری از اصلاح طلبان، اصلاح طلب تر است.»
آنچه در ایام اخیر، ترجیع بند گفته ها و نوشته های فعالین اصلاح طلب شده، ادعای کم شدن تاثیر اسحاق جهانگیری در تصمیم گیری های دولت و قرار گرفتن معاون اول رئیس جمهور زیر سایه محمود واعظی بوده است.
مشاور رسانه ای رئیس جمهور ضمن اشاره به برخی شائبه ها مبنی بر وجود دوقطبی میان «جهانگیری» و «واعظی» با بیان اینکه محمود واعظی از نظر فکری و ذهنی نزدیک‌ترین فرد به روحانی در نهاد ریاست جمهوری به شمار می‌رود گفت: «سر روحانی را کسی نمی‌تواند کلاه بگذارد و یا اینکه وی را با ارعاب و فشار تحت تأثیر قرار بدهد. در نتیجه بین وظایف واعظی و جهانگیری هیچ تداخلی وجود ندارد و هر دو در حیطه اختیارات خود کار می‌کنند و تمام شایعات بی‌پایه و اساس است.»
فراموش بشیم اما فراموش نکنیم!
از «محمد قوچانی» به سراغ «حسین مرعشی» دیگر عضو حزب کارگزاران می رویم. مرعشی روز سه شنبه 28 آذر در گفتگو با روزنامه شرق درباره نسبت امروز اصلاح طلبان با رئیس جمهور با بیان اینکه روحانی برای جبهه سیاسی اصلاح‌طلبان یک فرصت است گفت: «من فرض می‌کنم که روحانی در تاکتیک‌های انتخابی خود دچار اشتباه شد اما فاصله‌گرفتن اصلاح‌طلبان و عدم حمایت قاطع اصلاح‌طلبان از روحانی و نجفی یا از شورا یا از فراکسیون امید، خطایی راهبردی است.»
وی در بخش دیگری از این گفتگو، پشت کردن حسن روحانی از جبهه پشت سرش را ضربه به خود و جبهه اصلاح طلبی ارزیابی و اظهار کرد: «می‌خواهم بگویم با فرض اینکه روحانی اشتباه می‌کند، ما نباید اشتباه کنیم. چون اشتباه ما در کنار اشتباهات احتمالی روحانی همه به یک کل ضربه می‌زند.»
سخنگوی حزب کارگزاران تصریح کرد: «حتی اگر آقای روحانی آلزایمر بگیرد و همه این ها را یادش برود، ما یادمان نمی‌رود که آقای روحانی از آقای جلیلی بهتر است، روحانی از آقای رئیسی بهتر است.»
مرعشی در ادامه به طور ضمنی تاکید کرد که اصلاح طلبان نمی توانند از زیر بار مسئولیت حمایت از دولت شانه خالی کنند و در عین حال، جبهه اصلاحات برای تکانه بیشتر سیاسی در آینده باید همچنان پای کابینه دوازدهم بماند؛ «روحانی اگر یادش رفته باشد که نماینده اصلاح‌طلبان است. اما ما یادمان نمی‌رود که او نماینده اصلاح‌طلبان است.»
پارلمان اختلاف
از همان پاییز 94 یعنی آستانه انتخابات مجلس دهم که شورای عالی سیاست گذاری، در جبهه اصلاحات شکل گرفت و آغاز به کار کرد، منتقدین روی ناخوش به آن نشان دادند. حرف زاویه داران یک چیز بود؛ بهاندادن شورای عالی اصلاح طلبان به مجموعه احزاب. مصطفی کواکبیان، محسن رهامی و سیدهادی خامنه ای از طلایه داران جبهه منتقدین بودند.
هر چه زمان جلوتر رفت، انتقادات نسبت به شورای عالی اصلاح طلبان گزنده تر و نیش دارتر شد. کار حتی تا جایی بالا گرفت که قرار بود بخشی از مجموعه شورای هماهنگی جبهه اصلاحات به رهبری کواکبیان برای انتخابات ریاست جمهوری و از آن مهم تر شوراهای شهر سال 96، لیست مجزا از آنچه شورای عالی داده بود، ارائه دهد اما در نهایت این اتفاق نیفتاد.
امروز که آب ها از آسیاب افتاده و چند ماهی از انتخابات شوراها و ریاست جمهوری می گذرد، بار دیگر همان جبهه منتقدین فعال شده است. «مصطفی کواکبیان» پنج شنبه هفته گذشته (23 آذر) در کنگره سراسری حزب اسلامی کار از برنامه اش برای تشکیل «پارلمان اصلاحات» خبر داد و گفت که رئیس دولت اصلاحات کلیات این طرح را تایید کرده است.
خبرنگار مهر این هفته روز شنبه 25 آذر برای نخستین مرتبه، جزییات پارلمان اصلاحات را از یکی از اعضای دفتر سیاسی حزب مردم سالاری به عنوان متولی این طرح دریافت کرد.
حمیدرضا شکوهی در گفتگو با خبرگزاری مهر، درباره این طرح پارلمان اصلاحات گفت: «طرح پارلمان اصلاحات، در گذشته در دفتر سیاسی حزب مردم‌سالاری مطرح شد و «مصطفی کواکبیان» هفته گذشته این طرح را در قالب «پیش‌نویس اساسنامه» به رئیس دولت اصلاحات ارائه داد.»
وی در همین باره تصریح کرد: «نام کامل این طرح «پارلمان اصلاح‌طلبان؛ راهبرد سیاسی ایرانیان»(با نام مخفف پارسا) است. پیش‌بینی شده که حداقل 50 حزب رسمی اصلاح طلب که دارای پروانه فعالیت هستند، در این طرح شرکت کنند.»
شکوهی این را هم گفت که رئیس دولت اصلاحات، کلیات «پیش نویس اساسنامه» پارلمان اصلاحات را تایید کرده و برای تایید نهایی طرح، زمان بیشتری خواستار شده است.
شکوهی این را هم اعلام کرد که دوم خرداد سال 97 اولین جلسه پارلمان اصلاحات برگزار می شود.
پزشکیان: بحث شد لاریجانی: کذب است!
در هفته ای که گذشت، شائبه ها پیرامون تمهید افزایش 70 درصدی حقوق نمایندگان در لایحه بودجه 97، سر و صداهای زیادی به پا کرد. در همین باره، «مسعود پزشکیان» نایب رئیس مجلس روز سه شنبه در دانشگاه اصفهان ضمن تایید اصل موضوع گفت: «بحث افزایش 70 درصدی حقوق نمایندگان مطرح است اما هنوز تصویب نشده است.»
وی در عین حال طی اظهار نظری بعید گفت که «حقوق نمایندگان مجلس از رانندگانی که آن ها را جابه جا می کنند، کمتر است!»
پزشکیان در حالی بحث درباره افزایش 70 درصدی حقوق نمایندگان در بودجه سال 97 را تایید کرد که «علی لاریجانی» رئیس پارلمان این هفته در پاسخ به دو تذکر نمایندگان، افزایش 70 درصدی حقوق نمایندگان را صد در صد خلاف دانست و گفت: «افزایش حقوق نمایندگان مانند قبل است و حقوق نمایندگان به میزان رشد همه کارکنان دولت افزایش می یابد.»
آخر و عاقبت رادیکالیسم
روز یکشنبه غوغایی در مجلس به پا شد. غوغا بر سر نطق جنجالی «محمود صادقی» نماینده فراکسیون امید که گفت: «نمایندگان مجلس عصاره فضائل ملت نیستند؛ نمایندگان عصاره فضائل شورای نگهبان اند.»
پس از این نطق، سر و صداها و اعتراضات در مجلس بلند شد. اعتراضات متوجه استحاله طعنه گونه فرمایش حضرت امام(ره) مبنی بر اینکه «نمایندگان مجلس عصاره فضائل ملت هستند» بود.
«عباسعلی کدخدایی» سخنگوی شورای نگهبان هم روز دوشنبه در واکنش به اظهارات صادقی گفت: «اینکه نماینده‌ای بگوید نمایندگان عصاره فضائل شورای نگهبان هستند به خودش مربوط است. در بررسی صلاحیت‌ها به قانون عمل می‌کنیم.»
صادقی البته خودش روز چهارشنبه 29 آذر در توضیح نطق حاشیه دارش، توجیه جالب و البته عجیبی را مطرح کرد؛ وی گفت: «اشاره بنده به فرمایشات امام خمینی(ره) بود که خطاب به نمایندگان دوره اول مجلس فرمودند که شما عصاره فضایل ملت هستید که در بین عموم ملت این جمله معروف شد از قول امام که مجلس عصاره فضایل شورای نگهبان است.»
وی ضمن تایید نظارت استصوابی از سوی شورای نگهبان اظهار کرد: «نظام قانون گذاری ما عجین در مجلس و شورای نگهبان است و شورای نگهبان جزیی از نظام قانون گذاری ما است که هم در انتخابات مجلس نظارت دارد و هم بر قوانین مجلس نظارت می کند که فلسفه بسیار متقنی دارد.»
روزنامه «فرهیختگان» روز دوشنبه 27 آذر در گزارشی با عنوان «سرایت رادیکالیسم» به نطق جنجالی صادقی در مجلس پرداخت. این روزنامه هدف نطق های جنجالی و رادیکالی از سوی امثال صادقی در مجلس را کاهش فشار از سوی اصلاح طلبان نسبت به عملکرد غیرقابل دفاع فراکسیون امید ارزیابی کرد و نوشت: «عملکرد فراکسیون امید و به ویژه نقش کمرنگ آن در تحولات مربوط به رای اعتماد، انتقادات زیادی را در جریان حامی این فراکسیون برانگیخته است. اتخاذ مواضع رادیکالی تا حدی با هدف کاستن از این فشارها صورت می گیرد.»
نقد جدی
«محمد مهاجری» از فعالین رسانه ای اصلاح طلب روز سه شنبه در یادداشتی در روزنامه «اعتماد» به نقد جریان اصلاح طلبی پرداخت.
وی در بخش ابتدایی یادداشت خود به سال 76 یعنی سال آغاز به کار جریان اصلاح طلب پرداخت و نوشت: «وقتی کرکره دکان اصلاح طلبی بالا زده شد، مشتریانش را از همه طیف‌ها پیدا کرد. در منتهاالیه سمت چپش اپوزیسیون خارج‌نشین که حتی با دین و نظام سرجنگ داشت قرار گرفت و در نقطه انتهایی راست آن، انقلابیون و روحانیونی که با امام انقلاب حشر و نشر داشتند. طبیعتا جمع و جور کردن این قافله، کار ساده‌ای نبود.»
مهاجری با اشاره به نگاه اصلاح‌طلبان به مقوله دین با تاکید روی اینکه اصلاح طلبان دست‌کم در حوزه اندیشه، نگاه‌شان به دین از بیرون بود تصریح کرد: «با این نگاه، دین هرچه که بود با آزادی و دموکراسی و حقوق شهروندی و نظایر آن قهر بود و اصلاح‌طلبان گویی آمده بودند که این مقولات را با مذهب آشتی بدهند. حال آنکه دینی که از متن تفکر امام و انقلاب برآمده بود، آزادی و حق مردم را به عنوان رکن در خود جای داده بود.»
وی با تصریح روی این مطلب که اصلاح طلبان در برابر اصولگرایان افراطی لباس لجبازی به تن کردند نوشت: «اصلاح‌طلبان همواره می‌گفتند ما دنبال رفرم هستیم نه انقلاب، اما رفتارشان چیزی از انقلاب کم نداشت. آنچه در مجلس ششم رخ داد، هرچند تا قسمتی به دلیل لجاجت جناح اصولگرا، قابل توجیه بود، اما بخش عمده آن نشان از سرکشی در برابر شعارهای اصلاح‌طلبانه داشت.»
جریان اصلاح طلب در انتخابات مجلس دوم شورای شهر تهران شکست سنگینی را از حریف اصولگرای خود متحمل شد. این در حالی بود که در شورای شهر اول، رفرمیست ها توانسته بودند، تمام 15 کرسی شورا را از آن خود کنند.
مهاجری شکست اصلاح طلبان در انتخابات دوره دوم شورای شهر را بیرون آمدن این جریان از «لاک غفلت» تعبیر کرد و نوشت: «حامیان اصلاحات که در سال‌های ٧٦ و ٨٠ به سیدمحمد خاتمی رای داده بودند، ترجیح دادند به جای آنکه پای صندوق بروند، به فکر رخت و آجیل شب عید باشند. این در واقع، یک پشت‌پای بزرگ بود به شعار «توسعه سیاسی» که اصلاح‌طلبان مدعی‌اش بودند و براساس آن باید تعداد شرکت‌کنندگان در انتخابات بالاتر می‌رفت و حالا خلافش ثابت شده بود.»
وی با اشاره به رویکرد عملگرایی اصلاح طلبان در انتخابات های 92 و 96 تاکید کرد: «سال‌ها گذشت تا اصلاح‌طلبان دریافتند که به جای هجوم یک‌شبه به قدرت، باید حوصله کنند، منطقی‌تر بیندیشند، در جاده سیاست آرام‌تر برانند و در روش‌های گذشته‌شان تجدیدنظر کنند. محصول این تغییر، نتیجه انتخابات ٩٢ و ٩٦ است.»
مهاجری در بخش پایانی یادداشت خود از وجود اختلاف میان اصلاح طلبان خبر داد و تصریح کرد: «هنوز هم برخی اصلاح‌طلبان، چه در راس و چه در بدنه با یک غوره سردی‌شان می‌شود و با یک مویز گرمی‌شان. از برخی اظهارنظرها می‌توان دریافت که نمی‌دانند با خودشان چند-چند هستند. اختلافات در بین آنها همچنان داغ است به طوری که همان بخش کوچکش که به رسانه‌ها راه پیدا می‌کند، سوزاننده است.»
