ام الجرائم، حزب فاشیست بعث(۲)

به مناسبت سالگرد شهادت ابوالشهداء؛ آیت الله محمد باقر صدر

آثار و تألیفات
 

مقام شامخ علمی شهید آیت الله محمد باقر صدر را تا حدودی می توان از علم و فضل شاگردانی که تربیت کرده است ؛ شناخت و به دست آورد و همچنین از آثار و تألیفاتی که در زمینه های : فقه، فلسفه، اقتصاد، تاریخ، قرآن، اصول، منطق و مسائل سیاسی اجتماعی از خود به یادگار گذاشته است. اگر بدانیم که شهید آیت الله صدر در 16 سالگی به مقام اجتهاد رسید و در 17 سالگی بر «بلغه الراغبین» رساله علمیه آیت الله شیخ محمدرضا آل یاسین حاشیه زد و سپس در همان سال تألیف «غایه الفکر فی علم الاصول» را آغاز کرد، می توانیم به نبوغ و استعداد «شهید رابع تشیع» پی ببریم و اگر فاشیستهای بعثی صدام، «ام الجرائم» خود را مرتکب نشده بودند، بشریت از اندیشه های والای آن شهید، بهره بیشتری می برد؛ اما افسوس که سرکرده جنایتکاران، در اجرای توطئه امپریالیسم جهانخوار، پیشگام شد و این بزرگمرد تاریخ معاصر را از ما گرفت. آثار علمی باقیمانده از شهید عبارتند از :
1ـ فدک فی التاریخ(چاپ 1374هـ)
2 غایه الفکر فی علم الاصول(1374هـ)
3ـ فلسفتنا (1379)
4 5 اقتصادنا (1381)
6 المعالم الجدیده للاصول (1381)
7 ـ‌البنک اللاربوی فی الاسلام
8 الاسس المنطقیه للاستقراء
9-10 المدرسه الاسلامیه
11 الانسان المعاصر و المشکله الاجتماعیه
12 ماذا تعرف عن الاقتصاد الاسلامی
13 16 بحوث فی شرح العروه الوثقی (چهار جلد که جلد اول آن در سال 1391 چاپ شد )
17-19- دروس فی علم الاصول (سه جلد )
20 بحث حول المهدی
21 بحث حول الولایه
22 العقیده الالهیه فی الاسلام (در آخر کتاب فدک آمده است )
23 المرسل، الرسول، الرساله (بحث استدلالی اصول دین که در اول کتاب الفتاوی الواضحه چاپ شده است.)
24 نظره عامه فی العبادات (در آخر کتاب الفتاوی چاپ شده است.)
25 الشیخ و الاسلام (به عنوان مقدمه بر کتاب «تاریخ الامامیه و اسلافهم» نوشته شده و ترجمه مستقل آن توسط برادر عزیز، مرحوم حجت الاسلام علی حجتی کرمانی بارها چاپ شده است).
26ـ رسالتنا (مجموعه سرمقاله های سال اول مجله الاضواء نجف، با مقدمه ای از آیت الله سید محمد حسین فضل الله، چاپ بیروت.)
27 اخترنالک (مجموعه مقالات متفرقه، چاپ بیروت).
28 اهل البیت تنوع ادوار و حده هدف.
29 الفتاوی الواضحه (جلد اول از رساله علمیه به سبک جدید).
30 تعلیقه بر رساله «منهاج الصالحین» آیت الله الحکیم.
31 تعلقه بر صلاه الجمعه شرائع (نسخه ی چاپ نشده ای از آن نزد آیت الله سید کاظم حائری موجود است.)
32 تعلیقه بر «بلغه الراغبین»
33 تعلقه بر مناسک حج آیت الله خوئی
34 موجز احکام الحج.
35 اطروحه المرجعیه الصالحه.
36-39 مباحث الاصول تقریرات درس اصول شهید صدر که توسط آیت الله سید کاظم حائری نوشته و بعضی از مجلدات آن چاپ شده است.
40 المدرسه القرانیه (مجموعه 14 محاضره در مباحث قرآنی است که توسط شیخ جلال الدین علی الصغیر تنظیم و چاپ شده و ترجمه فارسی آن اخیرا تحت عنوان : «سنتهای اجتماعی و فلسفه تاریخ در مکتب قرآن» منتشر شده است.
41-46 تقریرات اصول که در 7 جلد توسط آیت الله سید محمود هاشمی تهیه و در بیروت چاپ شده است.
47-52- الاسلام یقود الحیات. این سلسله از تألیفات آیت الله شهید در 6 جزء در سال 1399هـ به مناسبت پیروزی انقلاب اسلامی ایران، نوشته شده که عناوین آنها عبارتند از :1 لمحه فقهیه تمهیدیه عن مشروع دستور الجمهوریه السلامیه فی ایران. 2 صوره عن اقتصاد المجتمع الاسلامی.3ـ خطوط تفصیلیه عن اقتصاد المجتمع الاسلامی.4 خلافه الانسان و شهاده الانبیاء. 5 منابع القدره فی الدوله الاسلامیه.6 الاسس العامه للبنک فی المجتمع الاسلامی.
***
مبارزه پیگیر و سازمان یافته جوانان مسلمان عراق که از زمان کودتای عبدالکریم قاسم و ترکتازی کمونیستها و چپ نمایان و ملی گرایان به رهبری «جماعه العلماء» و «حزب الدعوه» آغاز شده بود، همچنان ادامه یافت. جماعه العلماء پس از مدت کوتاهی، متأسفانه دچار رکود و اختلاف شد، ولی حرکت اسلامی، توسط شاگردان آیت الله صدر در میان نسل جوان عراق ریشه یافت و به رشد و تکامل مبارزاتی خود ادامه داد. نشر آثار فکری فلسفی آیت الله صدر، خلاءفکری موجود را پر می کرد و دیگر دلیلی نداشت که جوان مسلمان آگاه و تحصیلکرده در دام مارکسیسم یا اندیشه های غربی دیگر از جمله قومی گرایی، گرفتار شود، ولی توطئه های امپریالیسم جهانخوار رنگها و شکلهای مختلفی دارد. حزب بعث عفلقی با کودتای دیگری بر سر کار آمد. بیگانگان که از فعالیتهای زیرزمینی و عمیق اسلامی آگاه شده بودند، توسط مزدوران بعثی به سرکردگی صدام، به مبارزه با این جریان پرداختند؛ دهها تن از بهترین و ارزنده ترین جوانان مسلمان عراقی را به شهادت رساندند، بارها به مرجعیت شیعه اهانت و بی احترامی می کردند و آیت الله صدر، چندین بار دستگیر و زندانی شد. سرانجام با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و دفاع سرسختانه آیت الله صدر از انقلاب اسلامی و رهبری آن، دشمن، خطر را جدی تر و نزدیک تر دید و به همین دلیل، به دستور اربابان خود، برای سرکوب حرکت اسلامی، دو راه را انتخاب کرد:
1 تسلیم کردن رهبری حرکت اسلامی
2 تصفیه فیزیکی
برای اجرای این توطئه، «شیخ عیسی خاقانی» از سوی شخص «صدام تکریتی» دو بار به دیدار آیت الله صدر آمد و به ایشان ابلاغ کرد که یکی از چند شرط زیر را بپذیرد تا «مرجعیت ایشان» تثبیت شود!
1 از انقلاب اسلامی ایران و رهبر آن امام خمینی پشتیبانی نکند.
2 فتوایی در تحریم عضویت در حزب الدعوه الاسلامیه در آن شرکت کند.
3 فتوای حرمت عضویت در حزب بعث را لغو و فسخ کند.
4 یک مصاحبه مطبوعاتی تشکیل دهند و آیت الله صدر در آن شرکت کند.
وقتی که این پیشنهادها مطرح شدند، آیت الله صدر در پاسخ گفت، «اگر هیچ یک از این شرایط را نپذیرم چه می شود؟» شیخ عیسی خاقانی گفت :«سیدنا ! والله لقد سمعت من لسان صدام انه قال سوف اعدامه ! به خدا از زبان خود صدام شنیدم که گفت اگر نپذیرد، او را اعدام می کنم!»
آیت الله صدر با آرامش خاص مؤمنان گفت، «من در زندگی آرزوئی جز تأسیس حکومت اسلامی نداشتم و اکنون که این آرزو در ایران، به رهبری امام خمینی تحقق یافته است، دیگر برای من مهم نیست که چند روز بیشتر زنده بمانم. به یقین، هیچ یک از شرایط صدام را نمی پذیرم. به او خبر بده که من در انتظار شهادت هستم.»

پیام به ملت عراق
 

در فاصله زمانی کوتاهی که آیت الله صدر در منزل خود در محاصره نیروهای بعثی بود و هر گونه ملاقاتی با وی ممنوع شده بود، وی سه پیام ارزشمند را خطاب به مردم عراق، ضبط کرد و برای آنها فرستاد. هر یک از این پیامها به بیانگر روح بلند و عظمت و شخصیت والای این مرجع دینی و آموزگار بزرگ عصر ما، در آخرین روزهای زندگی است.
این پیامها سرشار از روح ایثار، صداقت، معنویت، شهادت طلبی و اندیشه های والای تقریب میان ملیتهای مختلف و مذاهب اسلامی و درسی آموزنده برای کسانی است که می خواهند صادقانه در راه اسلام بکوشند.
آخرین پیام خطاب به یک گروه خاص نیست. عرب و کرد و ترک، شیعه و سنی همگی در این پیام ابوالشهداء آیت الله صدر، مورد خطاب قرار گرفته اند و این نشان می دهد که برای پیروزی در مبارزه، دوری از تفرقه و وحدت کلمه عناصر مسلمان راستین، یک ضرورت استراتژیک به شمار می رود.
برای درک اهمیت پیام و عظمت روحی آیت الله صدر، ترجمه آخرین پیام وی را که از نوار پیاده شده است، در اینجا می آوریم:
بسم الله الرحمن الرحیم
سپاس خداوند متعال را سلام و درود بر محمد و خاندان و یاران گرامیش
عراق !
ملت بزرگ!
در این لحظه حساس و مصیبت بار از حیات جهادی شما، تمامی گروهها و قشرها، اعم از عرب و کرد، سنی و شیعی، همگی شما را مخاطب قرار می دهم؛ زیرا مصیبت به فرقه یا نژاد ویژه ای اختصاص ندارد. پاسخ قهرمانانه و همبستگی مبارزاتی، بایستی واقعیت تمامی ملت عراق باشد.
من از زمانی که خودم را شناختم و به مسئولیتم در برابر این امت پی بردم، به طور یکسان، برای شیعه و سنی، عرب و کرد، کار و از رسالتی که همه آنان را متحد می کند و از عقیده ای که همه آنان را در بر می گیرد، دفاع کردم و با اندیشه و تمام هستی خودم تنها برای اسلام زیستم، که راه رهایی و هدف همگان است.
ای برادر و فرزند سنی ام ! من با تو همراهم! به همان اندازه که با تو ای برادر و فرزند شیعی ام همراهم! من به همان اندازه که با اسلام باشید؛ با شما هستم و به همان اندازه که این مشعل بزرگ را برای نجات عراق از کابوس سلطه گری و ذلت و ستم به دوش می کشید؛ با شما خواهم بود. طاغوت و اربابان وی می کوشند به فرزندان نیکو و عزیز سنی ما چنین القا کنند که مسئله، مسئله شیعه و سنی است تا اهل سنت را از نبرد واقعی علیه دشمن مشترک جدا کنند. می خواهم به شما ای فرزندان علی و حسین، و فرزندان ابوبکر و عمر، هشدار دهم، نبرد، میان شیعه و حاکمیت سنی نیست.
علی برای دفاع از حکومت سنی که خلفای راشدین آن را تجسم بخشیدند و بر اساس اسلام و دادگری استوار بود. شمشیر به دست گرفت، آنگاه که به مثابه یک سرباز در جنگ ها زیر پرچم خلیفه اول (ابوبکر) جنگید و امروز، و امروز، همه ما زیر پرچم اسلام در دست هر گروه مذهبی که باشد و در راه برافراشتن آن می جنگیم.
علمای شیعه در نیم قرن پیش، بر واجب بودن جهاد زیر نظر حکومت سنی که پرچم اسلام را به دست گرفته بود، فتوا دادند و صدها هزار شیعه وارد کارزار شدند و به خاطر حفظ پرچم اسلام و پشتیبانی از حکومت سنی که بر اساس اسلام استوار بود، سخاوتمندانه خون خود را بر زمین ریختند، ولی حاکمیت امروز، حکومت سنی نیست، هر چند که باند مسلط بر امور، از نظر تاریخی به تسنن منتسب باشند.
حکومت سنی به معنای حکومت فردی که از پدر و مادر سنی متولد شده باشد، نیست، بلکه به معنای حکومت ابوبکر و عمر است که امروز طاغوتهای حاکم در عراق در همه رفتار و کردار خود آن را به مبارزه طلبیده اند. آنها حرمت علی و عمر را همزمان و همه روزه و در هر گامی از گامهای جنایتکارانه شان زیر پا می گذارند.
فرزندان و برادرانم! آیا نمی بینید آنها شعائر مذهبی را که علی و عمر با هم از آن دفاع کردند، کنار گذاشته اند؟ آیا نمی بینید کشور را با مشروبات الکی و چراگاه خوکان و تمامی ابزارهای فساد و تباهی که علی و عم ربا هم علیه آن جنگیدند، لبریز ساخته اند؟ آیا نمی بینید آنها در برابر کلیه قشرهای ملت به خشن ترین سمتگریها و ددمنشیها دست می زنند و روز به روز بر کینه توزیشان نسبت به ملت و زیر پا گذاشتن کرامت مردم و دوری از آنان، بر استبکارشان می افزایند و در کاخهای حفاظت شده توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی خزیده اند، در حالی که علی و عمر،‌همیشه با مردم و برای مردم و در میان مردم با دردها و رنجهای آنان می زیستند. آیا نمی بینید آنها حکومت را به گونه ی قبیله ای به انحصار خود در آورده و با جعل و افترا، رنگ حزب به آن داده اند، آنها دروازه های پیشرفت را در برابر همه مردم، به جز در مقابل کسانی که به خواری و سستی تن در داده و کرامت انسانیشان را فروخته و به بردگانی ذلیل بدل شده اند؛ بسته اند.
این سلطه گران حتی حرمت ظاهری حزب بعث عربی سوسیالیستی خود را هم زیر پا نهادند و برای تبدیل این حزب از حزبی عقیدتی به باندی که پیوستن و عضویت اجباری را طلب می کند، کوشیدند و گرنه کدام حزب واقعی در جهان هست که خود را محترم بشمارد و عضویت در آن را با زور تحمیل کند؟ آنها حتی از خود حزب بعث عربی سوسیالیستی که می گویند نماینده آن هستند و از بقای حزب به صورت واقعی و بر مبانی مشخص ترسیده اند و به همین دلیل اصول آن را نابود کردند تا به مجموعه ای مبتنی بر اجبار و شکنجه بدل شود و هر گونه هویت واقعی را از دست بدهد.
برادران و فرزندانم! فرزندان موصل و بصره...فرزندان بغداد و کربلا و نجف... فرزندان سامرا و کاظمین... فرزندان عماره و کوت و سلیمانیه... فرزندان عراق در همه جا، با شما پیمان می بندم که من متعلق به شما و برای شما هستم و همه شما هدف امروز و آینده من هستید. باشد تا سخن شما یکی شود و صفوف شما زیر پرچم اسلام فشرده تر گردد و برای نجات عراق از کابوس این گروه ستمگر و خودکامه و ساختن عراقی آزاد و سربلند، آکنده از عدل اسلامی و مالامال از کرامت انسانی که در آن، همه شهروندان به رغم اختلاف ملیتها و مذهبی ها، احساس برادری کنید و همگی در رهبری کشورتان و ساختن میهنتان و تحقق الگوهای والای اسلامی برگرفته از رسالت اسلامیتان و فجر سترگ تاریختان، سهیم شوید.
محمد باقر صدر
نجف اشرف

دو پیام دیگر هم محتوائی اسلامی انسانی دارند و در ضرورت مبارزه با ظلم و طغیان و وجوب ایجاد یک حکومت اسلامی در سرزمین اسلامی عراق فرستاده شده اند. این پیامها که در نوار ضبط و توسط شاگردان و یاران شهید آیت الله صدر در سراسر عراق توزیع و پخش شدند، بی شک به دست فاشیستهای بعثی چون «فاضل البراگ» و «برزان التکریتی»، رئیس سازمان امنیت عراق می رسیدند و موضوع آنها به «قائد مهیب»!، سردار قادسیه ! گزارش می شد و سرانجام فرمانده کل «ام المعارک!» به «ام الجرائم!» خود دست زد و دستور شهادت آیت الله سید محمد باقر صدر، این اسطوره علم و فضیلت و تقوی و ابوالشهداء و از تبار پاک پیامبر را صادر کرد که همراه خواهرش، «بنت الهدی» به شهادت رسیدند تا ثابت شود که یزیدیان در هر عصر و زمانی در برابر حسینیان ایستاده اند، با این فرق که یزید پیشین «زینب» را به شهادت نمی رساند، ولی صدام، یزید معاصر، به «زینب» زمان، آمنه بنت الهدی هم رحم نکرد.

پیام امام خمینی به مناسبت شهادت آیت الله صدر
 

پس از اعلام شهادت مظلومانه انسانی وارسته و مرجعی عالیقدر و متفکری بی مانند، امام خمینی (قدس سره) ضمن اعلام عزای عمومی، پیامی به این شرح صادر کردند:
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
با کمال تأسف حسب گزارش جناب آقای وزیر امور خارجه که از منابع متعدده و مقامات کشورهای اسلامی به دست آورده است و حسب گزارشاتی که از منابع دیگر به دست آمد، مرحوم آیت الله شهید سید محمد باقر صدر و همشیره مکرمه مظلومه او که از معلمین دانش و اخلاق و مفاخر علم و ادب بود؛ به دست رژیم منحط بعث عراق با وضع دلخراشی به درجه رفیع شهادت رسیده اند. شهادت ارثی است که امثال این شخصیتهای عزیز از موالیان خود برده اند و جنایت و ستمکاری نیز ارثی است که امثال این جنایتکاران تاریخ از اسلام ستم پیشه خود می برند. شهادت این بزرگواران که عمری را به مجاهدت در راه اهداف اسلام گذرانده اند به دست اشخاص جنایتکاری که عمری به خونخواری و ستم پیشگی گذرانده انید؛ عجیب نیست. عجب آن است که مجاهدان راه حق در بستر بمیرند و ستمگران جنایت پیشه، دست خبیث خود را به خون آنان آغشته نکنند. عجیب نیست که مرحوم صدر و همشیره مظلومه اش به شهادت نائل شدند؛ عجیب آن است که ملتهای اسلامی و خصوصا ملت شریف عراق و عشایر دجله و فرات و جوانان غیور دانشگاه ها و سایر جوانان عزیز عراق از کنار این مصیبت بزرگ که به اسلام و اهل بیت رسول الله صلی الله علیه و آله وارد می شود؛ بی تفاوت بگذرند و به حزب ملعون بعث فرصت دهند که مفاخر آنان را یکی پس از دیگری مظلومانه شهید کند و عجیب تر آنکه ارتش عراق و سایر قوای انتظامی، آلت دست این جنایتکاران واقع شوند و در عدم اسلام و قرآن کریم به آنان کمک کنند. من از رده های بالای قوای انتظامی عراق مأیوس هستم ؛ لکن از افسران و درجه داران و سربازان مأیوس نیستم و از آنان چشمداشت آن را دارم که یا دلاورانه قیام کنند و اساس ستمکاری را برچینند ؛ همان سان که در ایران واقع شد و یا از پادگانها و سربازخانه ها فرار کنند و ننگ ستمکاری حزب بعث را تحمل نکنند. من از کارگران و کارمندان دولت غاصب بعث مأیوس نیستم و امیدوارم که با ملت عراق دست به دست هم دهند و این لکه ننگ را از کشور عراق بزدایند. من امیدوارم که خداوند متعال بساط ستمگری این جنایتکاران را در هم پیچد. اینجانب برای بزرگداشت این شخصیت علمی و مجاهد که از مفاخر حوزه های علمیه و از مراجع دینی و متفکران اسلامی بود؛ از روز چهارشنبه سوم اردیبهشت به مدت 3 روز عزای عمومی اعلام می کنم و روز پنجشنبه چهارم اردیبهشت را تعطیل عمومی اعلام نمایند و از خداوند متعال خواستار جبران این ضایعه بزرگ و عظمت اسلام و مسلمین می باشم.
والسلام علی عبادالله الصالحین
دوم اردیبهشت 59
روح الله الموسوی الخمینی
پایان یا آغاز راه ؟
شهید آیت الله محمد باقر صدر در 25 ذی القعده 1353 هجری قمری(1933 میلادی) در شهر کاظمین، در یک خاندان بزرگ روحانی به دنیا آمد. در 13 سالگی به نجف اشرف رفت. در 16 سالگی به مقام اجتهاد رسید؛ سپس به تألیف و تدریس پرداخت و تا روز شهادت، به وظایف الهی رسالی جهادی خود ادامه داد و در 20 فروردین 1359 (آوریل 1980)، در چهل و هفت سالگی، در بغداد به شهادت رسید.
تردیدی نیست که اعدام آیت الله شهید محمد باقر صدر، مانند غیبت امام موسی صدر و شهادت استاد شهید، مرتضی مطهری و دکتر سید محمد حسینی بهشتی، ناشی از یک توطئه بین المللی به رهبری «شیطان بزرگ»، آمریکاست ؛ زیرا اجرا کنندگان این توطئه ها، جملگی مزدوران حقوق بگیر و رسمی آن هستند.
«ام المعارک» صدام که به رهبری وی به «ام الهزائم» جنگهای اخیر اعراب تبدیل شد و سپس قتل عام مردم غیر نظامی و بی پناه و مسلمان عراق، با اجازه رسمی و علنی امپریالیسم آمریکا،به خوبی نشان داد که فاشیستهای بعثی عراق همچنان در خدمت امپریالیسم جهانی هستند و شعارهای اسلامی لائیکهای دیروز غفلتی، نیرنگی پیش نبوده است. اما مکر و حیله آنان هر چقدر باشد، سرانجام «مکر» الهی آنان را در کمین خواهد انداخت. «فمکروا و مکرالله و الله خیر الماکرین»، «و ان ربک لبالمرصاد».
بی تردید شهادت آیت الله صدر، پایان راه نبود. این آغاز معرکه ای بود که در نهایت «ام المعارک» واقعی به شمار می رود و امپریالیسم هار غربی را همراه مزدوران منطقه ای خود، به زباله دان تاریخ می افکند. این وعده الهی است و تخلفی در وعده الهی راه نخواهد یافت، «هوالذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق، لیظهره علی الدین کله و لو کره الکافرین».
سالگرد شهادت ابوالشهداء آیت الله صدر را گرامی می داریم و همراه شاعر گرانمایه، مرحوم دکتر داود العطار، از شاگردان شهید صدر، می گوئیم :
باقرالصدر ! منا سلاما
ای باغ سقاک الحماما؟
انت ایقظتنا، کیف تففو؟
انت أقسمت : ان لن تناما
یا ابا جعفر ! سوف تبقی
مشعلاً هادیاً یتسامی
کذب البعث ما ذلت فینا
کالخمینی تهدی الاناما
سیدهادی خسرو شاهی
تهران

پی‌نوشت‌ها:
 

1. (ترجمه این دو کتاب توسط دوستان و برادران دیگر، انجام گرفت و تحقق این توفیق از نگارنده سلب گردید).
2. اشاره به سلسله مقالاتی است که اینجانب در چند شماره از مجله «مکتب اسلام» در بررسی «نقش جهادی علمای اسلامی در عراق»، نوشته بودم.
3. به خاطر دارم که به هنگام چاپ نخستین جلد آن، آقای هاشمی برای نظارت بر چاپ کتاب خود در بیروت به سر می برد و دو سه روزی در منزل برادر حامد التعزیزی(سلمه الله) {مدیر دارالتعاف} در منطقه الشیاح با ایشان بودیم. اخلاص و معنویت و تواضع ایشان خاطره شهید صدر را زنده می ساخت.

منبع:ماهنامه شاهد یاران، شماره 18