به گزارش ایسنا، آیین رونمایی از پنج جلد نخست دانشنامه ارتباطات استاد باقر ساروخانی صبح امروز (دوشنبه، 14 اسفندماه) با حضور جمعی از اساتید و فعالان عرصه ارتباطات از جمله صدیقه ببران، غلامرضا آذری، حمید ضیایی‌پرور، داوود نعمتی انارکی، حمید شکری خانقاه، محمد حسین سروش، حسن خجسته (رییس پژوهشکده هنر و ارتباطات)، مجید رضاییان، شهاب اسفندیاری (رییس دانشگاه صداوسیما)، حجت‌الاسلام سید محمود دعایی (مدیرمسؤول روزنامه اطلاعات) و استاد باقر ساروخانی و خانواده وی در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.
دعایی: عاشق ساروخانی هستم
در ابتدای این مراسم حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی به سخنرانی پرداخت و درباره این استاد مسلم ارتباطات اظهار کرد: من عاشق ایشان هستم و این را خانواده ایشان گواهی می‌دهند. کمتر از آن هستم که در این مجلس این چنینی راجع به استاد صحبت کنم. ما علاوه بر آشنایی با ایشان افتخار خدمت‌گزاری استاد را هم با ناشر کتاب‌هایشان داشته‌ایم. کتاب‌هایی که به چاپ بالای 30 هم رسیده‌اند و این نشان از اهمیت کتاب‌های ایشان است.
مدیرمسؤول روزنامه اطلاعات در ادامه گفت: سخن گفتن درباره استاد عزیز و ارزشمند آقای دکتر ساروخانی سهل و ممتنع است، سهل و آسان است از این رو که متواضع و افتاده و خاکسار است و این به انسان جرأت سخن می‌دهد. اما آسان نیست از این رو که در جناب ایشان با شخصیتی صاحب نظر و دانشوری پرکار سروکار داریم که بیش از نیم قرن در ساحت‌های مختلف علم و تدریس و تحقیق و نظریه و تألیف حضور داشته است. ادا کردن حق این استاد حقیقتا کار آسانی نیست. دامنه سخن را باید وسیع گرفت تا بتوان در دو زمینه علم و اخلاق در باب این عزیز گفت و شنید.
دعایی سپس گفت: شاید بهتر این باشد که درخصوص آقای دکتر ساروخانی سخن را از معلمی‌اش شروع کنیم. او که در سراسر دوران تحصیل خود در دانشگاه شاگرد اول بوده، بعد از فارغ‌التحصیلی به دبیری روی آورده است و همزمان با تحصیل در دوره کارشناسی ارشد علوم اجتماعی لباس معلمی بر تن کرده و هرگز این لباس افتخارآمیز را از تن درنیاورده است و لذا تصوری که همه از او در ذهن دارند تصویر یک معلم است، معلمی دلسوز، باصفا، مخلص، کوشا و دانا که به صراحت می‌گوید اگر زندگی‌ام یک بار دیگر تکرار شود به طور یقین از آغاز باز هم معلم می‌شدم. باز هم معلم زندگی می‌کردم و معلم هم می‌مردم.
وی در ادامه سخنان خود یادآور شد: استاد عزیز در سال 42 با استفاده از سهمیه شاگرد اولی بورس تحصیلی گرفت و عازم فرانسه شد و دکتری دولتی خود را با درجه بسیار عالی از دانشگاه سوربن اخذ کرد. دکتر ساروخانی از جمله کسانی است که به تدریس جامعه‌شناسی ارتباطات در دانشگاه تهران پرداخته است. ایشان این کار را در سال 52 با شش دانشجوی ارتباطات شروع کرد و تا سال‌ها ادامه داد. در دهه گذشته با اینکه به میل خود از تدریس در دانشگاه تهران بازنشسته شد تا جوان‌ها به میدان بیایند حضورش را در عرصه‌های نوین ارتباطات همچنان می‌توان لمس و مشاهده کرد.
حجت الاسلام دعایی در ادامه گفت: اکنون که عمر پربار استاد در حوالی 80 سالگی است، آثارش نیز قریب به 80 جلد کتاب است. به اضافه مقالاتی به زبان‌های فارسی، فرانسه و انگلیسی که تألیف، ترجمه و تصحیح کرده است. چه کسی است که علوم اجتماعی یا علوم ارتباطات خوانده باشد و از کتاب‌هایی چون روش‌های تحقیق، جامعه‌شناسی خانواده، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، فرهنگ جامعه‌شناسی، منابع و آثار جوانان و کودکان، جامعه‌شناسی و وسایل ارتباط جمعی، روان‌شناسی اجتماعی کار صنعتی، نگاهی به جامعه‌شناسی خانواده در ایران و دایرة‌المعارف علوم اجتماعی استفاده نکرده باشد واز آثاری نظیر آسیب‌شناسی ارتباطات، جامعه‌شناسی انحرافات، تمرکززدایی بهره نبرده باشد. می‌دانیم که کتاب‌های دو جلدی استاد درآمدی بر دایرة‌المعارف علوم اجتماعی در سال 1370 برنده جایزه کتاب‌های برگزیده دانشگاهی شد و کتاب «جرم و مهاجرت» اثری مشترک با دکتر محمد عاشوری در سال 71 برنده جایزه بهترین تحقیقات دانشگاهی شد و همچنین کتاب «نگرش‌های خانوادگی در نگرش‌های فرهنگی مردم ایران» اثر دیگر وی در سال 77 جایزه بهترین کتاب سال را از آن خود کرد.
مدیرمسؤول روزنامه اطلاعات در بخش دیگری از سخنان خود مطرح کرد: سمت‌ها و موقعیت‌های دکتر ساروخانی از استادی تمام وقت جامعه‌شناسی دانشگاه تهران تا سرپرستی بخش روان‌شناسی اجتماعی، موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی تا معاونت موسسه اطلاعات و تحقیقات اجتماعی تا مدیریت منتخب گروه جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران تا سرپرستی بخش تحقیقات تطبیقی مطالعات و تحقیقات اجتماعی تا مدیریت منتخب گروه آموزشی جامعه‌شناسی دانشگاه تهران که تا سال 81 ادامه داشت، نشان‌دهنده تلاش بی‌پایان یک عنصر فرهیخته فرهنگی است که به عنوان سرباز فرهنگ پیوسته در سنگر علم حضور داشته است.
او با بیان اینکه دکتر ساروخانی وسواس زیادی در چاپ کتاب دارد، مطرح کرد: ایشان از معدود کسانی است که برای انتشار آثارش عجله به خرج نمی‌دهد. به همین جهت کارهایی که نام او را بر پیشانی خود دارد از اتقان علمی و ادبیاتی فاخر بهره‌مند هستند. انتشارات موسسه اطلاعات افتخار دارد که چندین نمونه از کتاب‌های استاد را از جمله کتاب ارزشمند جامعه‌شناسی ارتباطات، اصول و مبانی که تا به امروز 31 بار تجدید چاپ شده است، به زیور چاپ آراسته کند. این کتاب حاصل سال‌ها کار و تدریس این موضوع توسط دکتر ساروخانی در دانشگاه‌هاست. کتاب پس از مقدمه‌ای موجز و مهم درباره تنهایی به عنوان هراس دائم انسان‌ها و نیز سطح و نوع رابطه انسان و شرایط اساسی حاکم بر ارتباطات انسانی در سال‌هایی که هنوز رشته ارتباطات در ایران استحکام امروزاش را نیافته بود مباحثی را مطرح کرده که در آن زمان بی‌سابقه بود و اکنون نیز در اعتبار و وزانت خویش باقی است.
حجت الاسلام دعایی به آثار دیگر استاد ساروخانی اشاره کرد که در موسسه انتشارات منتشر شده است و گفت: کتاب «جامعه‌شناسی نوین ارتباطات، رسانه‌ها در جهان امروز» و همچنین کتاب «جامعه همه جایی» قابل ذکر است که بارها تجدید چاپ شده‌اند.
او در پایان سخنان خود مطرح کرد: ما به وجود این استاد عزیز،خوشرو و خندان افتخار می‌کنیم که او را می‌شناسیم و دوستدارش هستیم. افتخار می‌کنیم که سالیان سال در خدمتش بوده‌ایم و در این سال‌ها از او جز نیکی و نیک‌اندیشی و غیرت علمی و اهتمام فکری، ادب و تحمل ندیده‌ایم. دوستان ما در انتشارات اطلاعات گواهی می‌دهند که ایشان همواره با رویی باز از پیشنهادهایی که برای تغییر یا افزایش بخش‌هایی به کتاب‌هایشان شده استقبال کرده‌اند و استاد با وجود داشتن تخصص و سابقه تدریس در رشته‌های مرتبط با کتابشان هرگز خود را بی‌نیاز از اظهارنظرها و پیشنهادهای دیگران و حتی غیرمتخصصان ندیده‌اند. همین امر به تنهایی هم نشان‌دهنده تواضع علمی ایشان است و هم بیانگر پویایی علمی استاد که در آثارشان جلوه‌گر شده است.
دعایی سپس با اعتقاد بر اینکه دکتر ساروخانی آبروی دانش و دانشگاه است، اظهار کرد: او کسی است که پیوسته معلم بوده و معلمی کرده است. زندگی او زندگی معلمی است که به علم عشق می‌ورزد و شاگردانش را چونان فرزند دوست دارد. این گفتار را هم از او شنیده‌ایم که گفته است، آرزو دارم سر کلاس درس به ملاقات حق و به دیدار معبود بشتابم. این نهایت عشق یک معلم عاشق و یک عاشق پاک باخته است. از خداوند می‌خواهیم که سایه استاد را سالیان سال بر سر ما مستدام دارد و جامعه ما را از خرمن علمی او بهره‌مند گرداند.
رسانه می‌تواند انسان‌های بزرگ را کوچک کند
به گزارش ایسنا، باقر ساروخانی در سخنانی در آیین رونمایی از کتاب پنج جلدی خود با عناوین «جامعه‌شناسی نوین ارتباطات»، «جامعه‌شناسی ارتباطات»، دو جلدی «کودک و رسانه‌های جمعی» و همچنین کتاب «جامعه همه جایی» گفت: اگر سپاسگزار بندگان خوب خدا نباشیم، حتما سپاسگزار خالق جهان هم نخواهیم بود. از تک تک همه عزیزان که در این مراسم حضور داشتند سپاسگزاری می‌کنم و این روز را روز جشن کتاب تلقی می‌کنم چرا که شایسته این نیستم که از من تجلیل شود. فرزند یک خانواده کوچک در قزوین بودم، خانواده‌ای که دارای سطح مالی کم و بدون سرمایه بود. شایسته این همه لطف هم نیستم. من امروز را به عنوان روز جشن کتاب و حمایت از کتابم تلقی می‌کنم.
او با بیان اینکه غربت کتاب و غربت نویسنده کتاب تاریخی است، اظهار کرد: این غربت دیروز و روزگار گذشته هم همین طور بوده است.
او به شرایط سخت نویسندگان گذشته و تاریخی اشاره کرد که همواره با این غربت دست و پنجه نرم کرده‌اند و گفت: روزگار ما این طور هست که نویسندگان ما نمی‌توانند با کتابشان ارتزاق کنند و این خوب نیست. امروز هست، دیروز هم بوده است. امیدواریم با دولتمردان ما این مسائل حل شود. یادم است دهخدا آنقدر بی‌چیز شد که حتی کاغذ برای نوشتن نداشت و زمانی که می‌خواست فرهنگ دهخدا را بنویسد بر روی برگه سیگار هم می‌نوشت.
این استاد مسلم ارتباطات با تأکید بر اینکه بحث کتاب و عزلت نویسنده همواره از گذشته تاکنون بوده است، بار دیگر تأکید کرد: ما امروز را روز کتاب و روز مطالعه کتاب تلقی می‌کنیم نه روز تقدیر از من چرا که جامعه بی‌کتاب و جامعه بی‌مطالعه پایدار نخواهد ماند. کتاب نماد دانایی و نماد جامعه پایدار است و اگر در جامعه نباشد و نویسندگان در جامعه غریب باشند آن جامعه راه رستگاری نخواهد داشت.
ساروخانی با بیان اینکه کتابت و کتاب اثبات دانایی است، مطرح کرد: امیدوارم یک روزی خانه‌های روستایی هم یک کتابخانه کوچک داشته باشند و این اتفاق بیفتد. همیشه معتقد بودم تنها کتاب است که می‌توان با آن زندگی کرد و آدمی می‌تواند فراغت خود را با کتاب بگذراند.
او در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وضعیت رسانه‌ها در جامعه یادآور شد: رسانه جزئی از وجود و جامعه اطراف ماست. رسانه نه تنها عنصر لاینفک جامعه است بلکه قدرت‌ها را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد. رسانه است که می‌تواند یک انسان را بزرگ، یک خبر را بزرگ و یک انسان بزرگ را کوچک کند. رسانه‌ها بُعد اساسی حیات اجتماعی و سیاسی هستند.
او در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه ما از راه بازنمی‌مانیم، گفت: اگر جامعه به کتاب بی‌اعتناست و کتابت در بطن زندگی نیست ولی ما راه را ادامه می‌دهیم. اگر قرار است کتاب عادت‌واره آدم‌ها شود این کار حتما باید از آغاز صورت بگیرد. زیباترین تصاویر، تصاویر مادر است که در کنار فرزندش کتاب می‌خواند. امیدوارم جامعه ما پذیرای فرهنگ مطالعه باشند.
باقر ساروخانی با اعتقاد بر اینکه رسانه‌های ما باید مولد کتاب باشند، گفت: رسانه‌ها باید بتوانند عشق به مطالعه و آشتی با کتاب را در جامعه تحقق ببخشند. از مدارس گله دارم. مدارس یاد گرفته‌اند که ذهن‌ها را پر کنند بدون آنکه آن‌ها را پردازش کنند. مدارس جای عشق و محبت است و کودک نباید نسبت به آن احساس بدی داشته باشد و زمانی که دوران تحصیلی‌اش به پایان می‌رسد به قدری خوشحال باشد که حتی کتاب‌هایش را آتش بزند.
او با بیان اینکه دنیای جدید دنیای رسانه‌ای است، گفت: بدون تردید انسان رسانه‌ای است و رسانه جزو ماست. امروز همه آدم‌ها پیام‌آور هستند و دوران انحصارسازی پیام‌آوری شکسته شده است و هر انسانی می‌تواند پیام‌آور باشد. انسان رسانه‌ای محدود به یک رسانه نیست و به طور کلی رسانه در کنار انسان‌هاست حتی در شرایط بحرانی. رسانه است که قدرت انتخاب اطلاعات اخبار را به انسان‌ها می‌دهد.
پیر علم جامعه شناسی ارتباطات همچنین درباره پنج جلد کتاب خود نیز یادآور شد: جلد اول و دوم و سوم این کتاب را برای چاپ به انتشارات موسسه اطلاعات دادم و جلد چهارم و پنجم را هم به دانشگاه صداوسیما.
او سپس گفت: جلد پنجم را به اصحاب دانش تقدیم می‌کنم.
قسمت تلخ خاطره خجسته از ساروخانی
در این مراسم همچنین حسن خجسته، رییس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در سخنانی گفت: من عاشق دکتر ساروخانی هستم. سه سال پیش دانشجوی رسمی ایشان بودم و می‌خواهم به قسمت تلخ خاطره‌ام با ایشان اشاره کنم. سه سال پیش درس روش تحقیق را با ایشان داشتم که در یکی از روزها با یک ساعت تأخیر در کلاس حاضر شدم. زمانی که حاضر شدم و خودم را با جزوه همکلاسی‌هایم مشغول کردم تا استاد چیزی نگوید اما متوجه شدم ایشان مستقیم مرا نگاه می‌کند و از دستم عصبانی است. زمانی که سرم را بالا آوردم ایشان با تحیر و عصبانیت گفتند آقای خجسته این چه وقت آمدن است. دست و پایم لرزید، کلاس ساکت بود و من با شیرین‌زبانی گفتم استاد من کلاس و شما را خیلی دوست دارم و حتی اگر به دقیقه آخر هم برسم خودم را به آن می‌رسانم.
او با بیان اینکه انسانیت از ویژگی‌های دکتر ساروخانی است، گفت: هر وقت آدم با ایشان می‌نشیند یک معرفت معنوی به ایشان اضافه می‌شود.
با انقلاب مهمتری از انقلاب صنعتی مواجهیم
اسفندیاری، رییس دانشکده صداوسیما هم گفت: فقط به وظیفه عرض ادب و احترام خدمت استاد و پاسداشت زحمت مداوم، پیگیر و خستگی‌ناپذیر ایشان در توسعه دانش و ارتباطات خدمت رسیدم.
وی گفت: امروز در شرایطی هستیم که جلسات سطح عالی مقامات نظام با حضور همه شخصیت‌های تراز اول به بحث نظری در حوزه تحولات رسانه و ارتباطات اختصاص پیدا می‌کند؛ اهمیتی که مقام معظم رهبری هم بر آن تأکید کرده‌اند. اگر در روزگاری صاحبان قدرت را متقاعد می‌کردند که به رسانه توجه کنند، امروز شخص اول مملکت در جلسات عالی به مسؤولان یادآور می‌شوند که با انقلاب مهمتری از انقلاب صنعتی مواجهیم و آن وجود رسانه‌های نوین است. امیدواریم راهی که دکتر ساروخانی در این سال‌ها با جدیت پیمودند، به همراه شاگردان و نسل‌های جدید حوزه ارتباطات ادامه پیدا کند و نیازهای ضروری و فوری و پرسش‌های راهبردی که در این اثر با آن مواجهیم، بتوانند به آن پاسخ دهند.
یادآوری خاطره‌ای از باقر ساروخانی پس از 23 سال
بر اساس این گزارش، در بخشی از آیین رونمایی از پنج جلد اول دانشنامه ارتباطات استاد باقر ساروخانی، کاظمی دینان، رییس انجمن روابط عمومی ایران در سخنانی به بیان خاطره‌ای از این استاد جامعه‌شناسی ارتباطات پرداخت و گفت: خاطره‌ای از استاد دارم و دلم می‌خواهد آن را بعد از 23 سال بگویم. آن زمانی که در روابط عمومی بانک ملی مشغول بودم، تصمیم گرفتیم یک نظرسنجی و برنامه استراتژیک برای بانک ملی داشته باشیم تا بتوانیم یک تحول در بانک ملی ایران که دولتی است و تفکر کارکنانش هم دولتی است، در رقابت با بانک‌های خصوصی داشته باشیم. پس از بحث و صحبت خیلی‌ها پیشنهاد دادند تنها فردی که می‌تواند این خواسته ما را برآورده کند، جناب استاد ساروخانی هستند. خدمتشان رسیدیم و موضوع را با ایشان در میان گذاشتیم اما با وجود اینکه کار برای ایشان کوچک بود، با بزرگواری پذیرفتند.
وی در ادامه با اعتقاد بر اینکه یک استاد فقط نباید تدریس کند و یکسری مسائل علمی را مطرح کند، گفت: یک استاد باید به دانشجویانش چیزهایی بیاموزد که در اجتماع است. از جمله صداقت در گفتار، مثبت بودن و نگاه مثبت داشتن. پرفسور ساروخانی زمانی که پذیرفتند در این مورد به ما کمک کنند در قرار قبلی که در بانک ملی گذاشتیم به دفتر ما آمدند و پیش از آنکه من به استقبال ایشان بروم ایشان سر وقت وارد اتاق شدند و به گرمی با من برخورد کردند. درس اول اینکه به موقع آمدند و ما دوستان و اساتید حتما باید به دانشجویان یاد بدهیم که نظم و انضباط چگونه است. انسان‌هایی که انضباط دارند علم و فرهنگ را خوب انتقال می‌دهند. من همیشه فکر می‌کردم تنها فرد شاداب خودم هستم اما این گونه نبود. در یک ساعتی که در خدمت ایشان بودم درس‌هایی آموختم که حتی در دوران تاریخ تحصیلی‌ام یاد نگرفته بودم.
رییس انجمن روابط عمومی ایران در بخش دیگری از سخنان خود در وصف ویژگی‌های اخلاقی و کار حرفه‌ای استاد باقر ساروخانی اظهار کرد: هر حرف و صحبت ایشان درس است و تاکنون ایشان را در شرایطی غیر از آرامش ندیده‌ام. مگر می‌شود کسی در رشته ارتباطات درس خوانده باشد، اما از کتاب‌های ایشان استفاده نکرده باشد. افتخار من این بود که آن پروژه را در خدمت ایشان بودم و ایشان پذیرفتند که من به عنوان دستیار در خدمتشان باشم و بتوانم پروژه ارزشمندی را برای بانک ملی انجام دهم. به هر حال خوشحال هستم در زمانی زندگی می‌کنم که اساتیدی همچون باقر ساروخانی و علی‌اکبر فرهنگی حضور دارند.
ویژگی‌های آثار باقر ساروخانی
غلامحسین آذری از دیگر اساتید ارتباطات نیز در سخنانی با بیان اینکه قریب به 30 سال است شاگردی باقر ساروخانی را دارد، راجع به اهمیت آثار این استاد، هفت ویژگی را برشمرد و گفت: ویژگی اول فضا و مبحثی است که ایشان در نوشته‌هایشان خلق می‌کنند و در نگاه جامعه‌شناسی ما را با یک فضای متراکم با دیدگاه‌ها و نظرات و ادبیات مواجه می‌کند و این اولین ویژگی در آثار ایشان است. دومین ویژگی پراکندگی یا تنوعی است که در دیدگاه‌های ایشان دیده می‌شود. زیرنویس‌ها و پانویس‌ها از سبک‌هایی بود که ایشان حدود 40 سال است در نوشته‌هایشان می‌بینیم و تبدیل به سبک و مشی شده است. سومین ویژگی آثار دکتر ساروخانی سلامت آثار اوست از این جهت که هیچ‌گاه جهت‌گیری فکری شما را سوق نمی‌دهد و به یک تمرکز مشخص فکری می‌رسید.
وی در ادامه به ویژگی چهارم آثار استاد ساروخانی اشاره کرد و گفت: هدفمندی آثار ایشان مشهود است. هر اثری که خلق کرده‌اند بدون استثنا از سلامت خاصی برخوردار است. خواننده را از یک منزل مشخص به منزل معین‌تری هدایت می‌کنند و هیچ‌گاه دچار ناامیدی و بی‌فرجامی نمی‌شود. پنجمین ویژگی هم به شناخت آثار او برمی‌گردد. در اغلب آثاری که خلق کرده‌اند معرفت را به عینه می‌بینید. هم معرفت عینی و هم معرفت ذهنی. علاقه ویژگی دیگر آثار این استاد است. به یاد ندارم در بین همکارانم کسی آثار ایشان را مطالعه کرده باشد و لذت و علاقه در او ایجاد نشده باشد و هفتمین ویژگی انگیزه است. دکتر ساروخانی انگیزه بیش از پنج نسل حرفه‌ای متخصصان حوزه ارتباطات ایران زمین است که توانست در این پنج نسل تأثیرگذاری متفاوتی داشته باشد.
ساروخانی صاحب خشیت و فروتنی است و نه نخوت و کبر
محمد حسین سروش، از اساتید دانشگاه صداوسیما نیز در سخنانی در وصف ویژگی‌های استاد ساروخانی به غزلی از حافظ اشاره کرد و گفت: هرگاه کسی از اهل علم بخواهد بداند که مدرک‌اش را خدا داده یا نه باید ببیند آیا علم او در حد خود آن عالم خشیت ایجاد کرده است، یا نه. بله استاد ساروخانی صاحب خشیت و فروتنی است و نه نخوت و کبر که در جامعه نسبت به برخی علما و هنرمندان خیمه زده است. علم و تجربه در برابر اخلاق ایشان در فعل و عمل ناچیز است که متأسفانه مدعیان مدارک ارتباطی فاقد این ویژگی هستند و استکبار رفتاری در خلق آن‌ها مشهود است.
او در ادامه شرایط جامعه ما را به اتفاقی که در داخل کشور یوگسلاوی افتاد تشبیه کرد و گفت: باید مراقب این اتفاق باشیم. اگر این لایه آسیب‌پذیر در جامعه ما پاره شود هیچ کس قادر نخواهد بود، جلوی توحشی را بگیرد که آماده است به این جامعه اسلامی پرشهید خیمه بزند؛ همان جنگ توحش‌ها در داخل جامعه.
او در ادامه خطاب به باقر ساروخانی گفت: استاد ارجمند، آقای ساروخانی مردم از شما توقع دارند این جامعه را به وفاق و همدلی برسانید. جامعه از این نظر فقیر است. چرا میان اساتید ما وفاق نیست. تهدیدی که در جامعه خیمه می‌زند و توحش وحشتناک ایجاد خواهد کرد. می‌کشند، می‌سوزانند چرا جامعه‌شناسان سخنی نمی‌گویند.
به گزارش ایسنا، در پایان این مراسم با حضور دکتر باقر ساروخانی، حجت‌الاسلام سید محمود دعایی از پنج جلد اول دانشنامه ارتباطات استاد باقر ساروخانی رونمایی شد و پس از آن عکس یادگاری از این مراسم به ثبت رسید.
