«احمد پوری» از بهترین مترجمان شعر کشورمان است. از این جهت بهترین است که خودش هم طبع نازکی دارد، شاعر است و خیال را می‌شناسد. چنان ترجمه می‌کند که گویی شعر را به زبان اصلی شاعر می‌خوانی. این را در شعرهای عاشقانه بهتر می‌توان لمس کرد. کسی نیست که شعر «هوا را از من بگیر، خنده ات را نه» از «پابلو نرودا» را با ترجمه‌ی پوری خوانده باشد و بی‌تفاوت از کنارش گذشته باشد. با این مقدمه‌ی کوتاه قصد داریم در کتاب هفته‌ی بنیتا، مجموعه شعر عاشقانه‌ای به نام «تو را دوست دارم چون نان و نمک» از شاعر ترک، ناظم حکمت را که احمد پوری ترجمه‌اش کرده بررسی و معرفی کنیم. با بنیتا همراه باشید.
ناظم حکمت
ناظم حکمت از برجسته‌ترین شاعران و نمایشنامه نویسان کمونیست لهستانی‌تبار ترکیه بود. او در سال 1902 به دنیا آمد و در سال 1963 در مسکو درگذشت. زندگی او سراسر مبارزه و زندان و درد غربت بود و به همین خاطر به نظر می‌رسد که او باید شاعری سیاسی باشد تا شاعری که در رثای عشق می‌سراید. یکی از ریشه‌های مردمی شعر حکمت ترانه هایی بود که «عاشیق» های ترک می خواندند، این عاشیق ها که بخشی از فرهنگ فولکلور ترکیه، کشور آذربایجان و مناطق ترک‌نشین و آذری‌نشین کشورمان هم محسوب می شوند، تأثیر بسزایی در شعر حکمت داشتند و این تأثیر در شعر او بر مردم عوام است که نشانه‌های خود را به ظهور می رساند. ناظم حکمت با خفقان و اختناق و فساد دولت و حکومت سر جنگ داشت و با نوشته‌هایش دولت را می‌نواخت و بهایش را هم با سختی و زندان و غربت پرداخت. او آثار بسیاری به‌صورت مقاله و شعر دارد. حکمت در شعرش از عشق صلح انقلاب زندگی مرگ شادی اندوه امید و نا امیدی سخن می گوید. او خود می گوید: "می خواهم هر آنچه که ویژه ی انسان است ویژه ی شعر من هم باشد." و در خصوص شکل شعرش می گوید: "من از تمامی اشکال بهره می گیرم. هم در اوزان فولکلوریک و هم در اوزان عروضی شعر می گویم. شعر آزاد بدون وزن و قافیه هم می گویم.»
احمد پوری
احمد پوری تعدادی از عاشقانه‌ترین اشعار او را در کتابی به نام تو را دوست دارم چون نان و نمک گردآوری و ترجمه کرده است. مرداد‌ماه امسال نیز نسخه‌ی صوتی این کتاب با صدای احمد پوری و نیز اشعار «آنا آخماتووا» به نام «خاطره‌ای درونم هست» با صدای «کتایون اعظمی» در مجموعه‌ای به نام «عاشقانه‌ها» چاپ و رونمایی شد. مطلب مربوط به انتشار عاشقانه‌ها با صدای احمد پوری و کتایون اعظمی را می‌توانید در بنیتا بخوانید.
و اما تو را دوست دارم چون نان و نمک. با اینکه ترجمه از ارزش های شعر می‌کاهد و هرگز نمی توان روح و حس شعر از یک زبان به یک زبان دیگر را ترجمه کرد؛ اما لاجرم برای ارتباط با سایر زبان ها می بایست به ترجمه متصل شد. در این میان احمد پوری توانسته تا حدودی حس و لحن ناظم را در انتقال نوشته ها حفظ کند. هرچند مترجم اصلی آثار ناظم حکمت در ایران رسول یونان است و غالب آثار حکمت را او ترجمه کرده است. اما پوری کاری با کیفیت‌تر ارائه داده و حتی خود رسول یونان هم به این امر اذعان دارد. آنچه که در ابتدای روبرو شدن با کتاب، جلب توجه می‌کند، عنوان کتاب است که مخاطب را از این امر آگاه می‌کند که با شعر و البته شعر عاشقانه روبرو خواهد شد. ترجمه‌هایی که پوری انجام داده روان است و گاهی اوقات، خواننده از این که در حال خواندن شعری ترجمه شده است، غافل می‌شود. خواه ناخواه شعر از زبانی دیگر که ترجمه می‌شود، خواه ناخواه، وزن و آهنگ آن دستخوش دگرگونی عمیقی می‌شود و در زبان مقصد در قالب شعر سپید قرار می‌گیرد. نقطه‌ی قوت آثار ترجمه‌ای احمد پوری، به‌خصوص در این مجموعه این است که او خود شاعر است و توانسته شعر را به شعر ترجمه کند. نمونه‌ای از اشعار کتاب را در ادامه می‌خوانید.
«شهر، غروب و تو»
برهنه در آغوشم
شهر، غروب و تو
چهره ی رخشانتان
عطر گیسوانتان
این صدا
- کوب کوب قلب من -
تاب و تب کیست
تو، شهر، غروب
و یا من؟
غروب در کدام نقطه به آخر می رسد
شهر کجا آغاز می شود
تو کجا آغاز می شوی
من در کدام نقطه به آخر می رسم، کجا آغاز می شوم؟
این مجموعه شعر در 128 صفحه و توسط نشر چشمه منتشر شده است. برای تهیه این کتاب می‌توانید به فروشگاه نشر چشمه واقع در خیابان کریمخان زند، نبش میرزای شیرازی، پلاک 107 مراجعه کنید.
منبع: بنیتا
