آلرژی کودکان چیست و چگونه درمان می شود؟
با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با آلرژی کودکان و درمان این حساسیت ها آشنا شوید.
آلرژی چیست؟
امروزه به دلیل وجود هوای آلوده بیماریهای مختلفی شایع شده است که هر کدام خطرات خود را دارند. بیماریهای چون گوارشی و تنفسی که متاسفانه امروزه بسیار رواج پیدا کرده اند و بسیاری از مردم در فصل های مختلف و یا با قرار گرفتن در فضایی دچار حساسیت می شوند.
واکنش سیستم دفاعی بدن در مقابل عناصر خارجی را آلرژی (حساسیت) می گویند. هنگامی که کودک در تماس با مواد حساسیتزا قرار می گیرد - به آن دست می زند، تنفس می کند، می خورد یا حتی به او تزریق می شود - بدن او به اشتباه این مواد را دشمن فرض می کنند و در برابر آن گارد دفاعی می گیرد و برای مبارزه با آن هیستامین تولید می کند.
این مواد شیمیایی بدن را تحریک می کنند و باعث ایجاد نشانه هایی همچون آبریزش بینی، عطسه، خارش و سرفه می شوند. این نشانه ها می توانند خفیف یا شدید یا ادواری (فصلی) باشند. یا فقط هنگام تماس با ماده حساسیتزا بروز کنند.
بعضی وقت ها میزان حساسیت به قدری بالا است که باعث شوک آنافیلاکتیک می شود که باید فورا بیمار را به بیمارستان ارجاع داد. نشانه های این حمله نیز سخت نفس کشیدن یا غورت دادن آب گلو است که می تواند خطر مرگ داشته باشد.مواد حساسیتزای رایج شامل غذا، دارو، حشره، موی حیوانات، گرده درختان و خاک هستند.
سرفه خروسکی
فرزندتان با گرفتگی بینی به خواب میرود اما فقط چند ساعت میتواند بخوابد چون ناگهان با صدای سرفهای شبیه خروس از خواب بیدار میشود.
علت چیست؟
خروسک. این سرفهها معمولا به دلیل التهاب و تورم در قسمت پایین راه تنفسی، حلق، نای و حنجره و معمولا بین کودکان 6 ماه تا 3 سال اتفاق میافتد زیرا این کودکان مسیرهای تنفسی باریکتری دارند. این مشکل معمولا دلیل ویروسی دارد. این سرفهها معمولا طی روز بهتر میشود اما شبها دوباره برمیگردد. در این حالت خشونت در صدای کودک به وضوح مشخص است. خروسک میتواند والدین را نگران کند اما در بیشتر مواقع میتوان علائم آن را برطرف کرد.
انواع حساسیتها در کودکان
حساسیتها شامل حساسیتهای غذایی، دارویی، حشرات، شوره جانوری، غبار و گرده درختان و گیاهان هستند. آلرژی و حساسیت می تواند باعث علائم تنفسی چون آلرژی بینی یا رینیت آلرژیک، پوست مثل اگزما یا مشکل روده ای شود. بر اساس تحقیقات انجام شده 4.5 درصد از کودکان زیر 18 سال دچار حساسیت غذایی و 10.7 درصد دچار حساسیت پوستی و 16.6 درصد دچار حساسیت های تنفسی هستند.
برای کودکانی که زیاد دچار حساسیت می شوند، ممکن است عوامل مختلفی در طول روز وجود داشته باشد و برای کودک ایجاد حساسیت کند. تخت خواب، تشکها و بالش و نوع پارچه آنها و الیاف داخل آنها و حیوانات خانگی از جمله این عوامل هستند.
نشانه های آلرژی فصلی در کودکان
از علامتهای شایع در حساسیت می توان به عطسه و آبریزش بینی رقیق، شفاف و بدون چسبندگی، گرفتگی بینی، خارش گوش، بینی، چشم و گلو درد و سرفه همراه با خلط که امکان دارد شدت سرفه ها در شب و هنگام صبح بیشتر شود، اشاره کرد. وجود و همچنین آبریزش چشم نیز از دیگر نشانه های حساسیت فصلی هستند.
در حساسیتهای دائمی یعنی حساسیتهایی که ربطی به فصل خاصی از سال ندارد، کودکان بیشتر دچار گرفتگی بینی می شوند. معمولا در این حالت مخاطهای بینی پشت گلوی کودک قرار می گیرد و کودک را وادار به سرفه و بیرون ریختن خلطها می کند. در این مورد از قطره بینی استفاده می شود. در حساسیتهای دائمی آبریزش چشم و عطسه نیز وجود دارد اما نه به اندازه حساسیتهای فصلی.
به خاطر داشته باشید شدت حساسیت از فردی به فرد دیگر متفاوت است. امکان دارد که کودکی بیشتر عطسه کند و این در حالی است که کودک دیگر بیشتر آبریزش بینی و دیگری دچار خارش باشد.
علائم حساسیت فصلی همراه با گرده هایی که از گیاهان، علف های هرز، درختان و چمن ها و گلها به هوا برخواسته می شوند، بوجود می آیند. بسیاری از مادران و پدران گرده ها را، بیشتر در فصل بهار احساس می کنند. چنانچه شما در تمام شب ماشین خود را بیرون از پارکینگ منزل پارک کنید در صبح گرده های زرد رنگ و کوچکی را روی ماشین مشاهده خواهید کرد. این گرده ها در اوایل فصل بهار فروردین و اردیبهشت ماه بیشتر دیده می شوند.
------------------------------------------------------------------------------------------------
تشخیص نشانه های آلرژی
بعضی وقتها تشخیص آلرژی بدون ملاقات با متخصص و پزشک کار دشواری است. اما موقعیت هایی وجود دارد که خطر بیماری آلرژی را افزایش می دهد. اگر کودک شما دچار نشانه هایی از قبیل خارش، عطسه و آبریزش بینی هر سال در یک زمان مشخص است یا به طور مثال هر زمانی که آنها در اطراف گربه هستند، مبتلا به آلرژی است. یک سرما خوردگی عادی معمولا یک هفته زمان می برد تا درمان شود اما نشانه سرفه و گرفتگی بینی ممکن است بیشتر از یک هفته به طول انجامد. تاریخچه فامیلی آلرژی، تاریخچه شخصی اگزما یا یک حساسیت غذایی همچنین می توانند خطر را افزایش دهند. نفس تنگی و ورم یکی دیگر از علامتهای آلرژی و حساسیت هستند. و در این شرایط باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه شود.
درمان خانگی برای درمان سرفه بچه ها
سرفه خشک شبانه
کوچولوی شما در طول زمستان مدام سرفه خشک میکند و این مشکل شبها تشدید میشود.
علت چیست: آسم و سرماخوردگی. در آسم راههای هوایی تنگ شده و ریه ملتهب میشود که همین، ترشح اضافه ایجاد میکند. اگرچه بیشتر والدین فکر میکنند که خسخس سینه علامت اولیه آسم است اما سرفههای خشک شبانه اغلب بارزترین علامت کودک است. از علائم دیگر میتوان به سرفه همراه با ورزش، آلرژی، سرماخوردگی یا هوای سرد اشاره کرد. سرفه آسمی زمانی باید مدنظر قرار گیرد که سرفه پایدار (مزمن) به وسیله سرما یا فعالیت تشدید شده یا در شبها بدتر شود.
سرفه همراه با خسخس
کودک شما چند روزی است سرما خورده و حالا سرفهاش صدادار است. به نظر میرسد سریع نفس میکشد و تحریکپذیر شده است.
علت چیست: برونشیت. برونشیت اصطلاحی است که به التهاب لولههای نایژهای اطلاق میشود. زمانی که این معابر تحریک میشوند موکوس ترشح میکنند که باعث ایجاد سرفه میشود تا معابر هوایی پاک شود. در عفونت برونش، کودک وقتی آب دهانش را قورت میدهد با ترشحات همراه است و تنفس برایش سخت است. گاهی اوقات علت بیماری میکروبها هستند که معمولا با تب و سرفه شدید همراه است. در کودکان کمتر از 4 سال میتوان انتظار گوش درد هم داشت و در افراد 4 سال به بالا سینوزیت ایجاد میشود که تبدیل به سینوزیت برونشی میشود.
سرفه قطاری
فرزند شما یک هفته است سرما خورده و گاهی اوقات بیش از 20 ثانیه پیاپی سرفه میکند و همین باعث ایجاد مشکل در تنفس او میشود.
علت چیست: سیاه سرفه. علت این بیماری نوعی باکتری است که با حمله به راههای تنفسی در راههای هوایی ایجاد التهاب شدید میکند. معمولا به دنبال یک حمله شدید سرفه (که حتی میتواند یک دقیقه طول بکشد) کودک یک دم صدادار انجام میدهد که به اصطلاح به آن Whoop میگویند که به دلیل ورود هوا به داخل حنجره متورم ایجاد میشود. در این بیماری، علائم سرماخوردگی مانند تب، آبریزش بینی و درد مشاهده میشود.
سرفههای خلطدار
وقتی فرزندتان سرفه میکند، همراه با خلط است. علاوه بر این، آبریزش بینی، گلودرد، اشک ریزش و بیاشتهایی هم کودک را آزار میدهد.
علت چیست: سرماخوردگی، سینوزیت و التهاب ریه. کودکان مبتلا به سرماخوردگی یا التهاب ریه معمولا سرفه میکنند که میتواند در بدترین شرایط یک تا 2 هفته طول بکشد. از آنجایی که کودکان سیستم ایمنی ضعیفی دارند در اثر تماس با ویروسها مدام بیمار میشوند و گاهی برخی خانوادهها میگویند فرزندشان در سال 3 تا 4 بار دچار سرماخوردگی میشود. از آنجا که بیشتر سرفههای کودکان خلطدار است، نباید آنها را سرکوب کرد زیرا باقی ماندن ترشحات ممکن است انسداد مجاری هوایی را در پی داشته باشد.
سرفه مزمن
کوچولوی شما بیشتر از 10 روز است که سرماخورده اما سرفههایش بهبود پیدا نمیکند.
علت چیست: سرفههای ناشی از سرماخوردگی میتواند یک هفته طول بکشد؛ به خصوص اگر کودک سرماخوردگی قبلی نداشته باشد. آسم، آلرژی یا عفونتهای مزمن در سینوسها یا مسیر تنفسی میتوانند باعث سرفههای مزمن شوند.
سرفه همراه با استفراغ
فرزندتان آنقدر سرفه میکند که درنهایت به استفراغ منجر میشود.
علت چیست: سرماخوردگی یا آسم. سرفه زیاد کودکان باعث تحریک حلق میشود و بازتاب آن استفراغ است. خلط بیش از حد در معده باعث تحریک و حالت تهوع میشود که بیشتر در شب اتفاق میافتد و معمولا این دلیل نگرانکننده نیست مگر اینکه استفراغ متوقف نشود.
سرفه به همراه تب
فرزندتان چند روزی است که علائم سرماخوردگی دارد اما همچنان تب دارد و سرفه میکند.
علت چیست: سرماخوردگی معمولی، آنفلوآنزا. سرفه کودک به همراه تب و آبریزش بینی احتمالا سرماخوردگی معمولی است، اما سرفه به همراه تب 39 درجه سانتیگراد یا بالاتر گاهی اوقات سینه پهلو است، به ویژه هنگامی که تنفس تند و ضعیف باشد.
------------------------------------------------------------------------------------------------
مراجعه به پزشک
در تمام موارد سرفه باید علت آن مشخص شود، بنابراین مراجعه به پزشک اولین و مهمترین راهکار است. برخی والدین بدون هیچ اطلاع و آگاهیای اقدام به خوددرمانی برای کودکانشان میکنند که این بزرگترین اشتباه است زیرا حتی مصرف استامینوفن هم نباید بدون تجویز پزشک و بدون توجه به وزن و سن کودک باشد. حتی قاشق و پیمانهای که با آن به کودک دارو داده میشود بسیار اهمیت دارد. بنابراین قبل از هر اقدامی بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
استفاده از بخور گرم
در سرفه خشک باید از بخور آب گرم به مدت 5/1 تا 2 ساعت در یک آپارتمان 100 متری استفاده کرد زیرا هوای خشک ممکن است ایجاد سرفه کند. اگر بیشتر از این زمان از بخور استفاده شود باعث به وجود آمدن مایتها میشود و خود ایجاد حساسیت میکند. شاید برای بخور از حوله استفاده کنید اما نباید آن را مستقیم روی پوست کودک قرار دهید. استفاده از بخور فواید زیادی دارد و موجب رفع گرفتگی بینی، مرطوب شدن مجاری تنفسی و بهبود سرفههای خشک و همچنین تسهیل خروج خلط میشود. اگر دستگاه بخور ندارید، میتوانید یک ظرف آب را روی شعله بگذارید تا به جوش آید.
استامینوفن
به نوزاد زیر 3 ماه بدون اجازه پزشک استامینوفن ندهید. مقدار مصرف مناسب کودک بر اساس وزن او تجویز میشود نه سنش. مصرف استامینوفن در کودکان بالای 2 ماه ایمن است اما مقدار مصرف باید توسط پزشک تعیین شود، زیرا اثرات زیانبخشی را به همراه دارد. در سرفه خشک و سرفه همراه با تب، معمولا با تجویز پزشک استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز میشود.
خوردن عسل
یکی از مواد غذایی که ارزش غذایی بسیار بالایی دارد، عسل است. این ماده مفید در کودکان یک سال به بالا راهکاری خوب برای تسکین سرفه است. میتوان یک قاشق مرباخوری عسل را در نصف لیوان شیر حل کرد و روزی 2 بار آن را مصرف کرد. یکی دیگر از راههای مصرف عسل، حل کردن آن در چای و لیمو ترش است. تحقیقات متعدد نشان داده است این ماده غذایی با ارزش غذایی بالایی که دارد میتواند در تسکین سرفه و بازگرداندن انرژی از دست رفته کودک موثر باشد. این ماده غذایی پرارزش سبب ضدعفونی شدن راههای تنفسی میشود. پس از بهبود هم میتوان شیرعسل را در برنامه غذایی کودک قرار داد.
حمام گرم
بهتر است کودکتان را برای 15 تا 20 دقیقه در حمام مرطوب نگه دارید و آب گرم را باز کنید (دقت کنید ممکن است هوای گرم بهرغم رطوبت زیاد، حال او را بدتر کند) یا او را به فضای بیرون از خانه ببرید. کافی است لباس گرم و کلاه به او بپوشانید. آنچه کودک شما نیاز دارد تنفس هوای سرد و مرطوب است. بهتر است او را به صورت قائم یا ایستاده نگه دارید، چون این حالت به آسان شدن تنفساش کمک میکند.
آلرژنها را حذف کنید
مواد شیمیایی موجود در تمیز کنندهها و ضدعفونیکنندههای خانگی و نیز در خوشبوکنندههای هوا میتوانند مخاط گلو را اذیت کرده، سرفه را بدتر کنند و باعث سوزش چشمها، گلو و دهان شوند. اگر علت سرفهها ناشی از آسم یا حساسیت باشد برای بهبود فرزندتان نباید از مواد شیمیایی پاککننده با بوی تند و زننده استفاده کنید بنابراین هر چیزی که باعث آلرژی کودک میشود باید حذف شود. این میتواند شامل برخی مواد غذایی نیز باشد.
اصلیترین درمان برای بسیاری از موارد سرفه که ناشی از بیماریهای گوناگون از جمله سرماخوردگی، خروسک، سیاه سرفه و... است، فقط و فقط استراحت است. معمولا یک هفته استراحت، هم باعث بهبود سریع کودک میشود و هم اگر عامل بیماری ویروس باشد از انتقال آن به دیگر کودکان جلوگیری میشود.
مصرف مایعات
همیشه برای درمان انواع سرفه بسیاری از مایعات تسکیندهنده هستند. از جمله این مایعات میتوان به چای و شیر گرم اشاره کرد. علاوه بر این نباید از سوپ مرغ غافل شد. مصرف غذاهاى آبکى و گرم مانند سوپ مرغ، انواع آش و سوپهاى ساده همواره در طول بیمارى سرماخوردگى، سینهدرد و سرفه ازجمله تجویزهاى پزشکان بوده است، در حال حاضر افزودن ادویهجات تند مانند فلفل، پودر سیر یا خود سیر و پودر کارى به این غذاها نیز توصیه میشود. این ترکیب به واقع یک اکسپکتورانت طبیعى محسوب مىشود زیرا هنگام سرفههاى خلطدار اینگونه مواد اخلاط موجود در ششها را کنده و سبب خروج آنها توسط سرفه مىشود. استفاده از هویج و گشنیز در سوپ نیز توصیه میشود چون این مواد آنتیاکسیدان دارند، میتوانند به بهبود سریع کودک کمک کنند.
مصرف آنتیبیوتیک
آنتیبیوتیکها، داروی کشنده باکتریها هستند که در 90 درصد از عفونتهای مجاری تنفسی از جمله آنفلوآنزا موثر بوده و عفونتهای سینوسی را بهبود میبخشند. از آنجا که آنتیبیوتیکها بر ویروسها بیاثرند، افتراق عامل به وجود آورنده بیماری توسط پزشک نقش مهمی در استفاده مؤثر از داروها و التیام بیماریها دارد.
استفاده از داروهای استروئیدی
برای جلوگیری از تورم و التهاب حنجره در سرفههایی که اغلب هستند، پزشک برای کودک داروهای استروئیدی یا کورتونی تجویز میکند تا کودک بتواند به راحتی نفس بکشد.
مراجعه به بیمارستان
در سرفههای ناشی از سیاه سرفه یا سرفههای آلرژیک که کودک به صورت مداوم سرفه a ممکن است نیاز به اکسیژن درمانی باشد که به این ترتیب کودک باید به بیمارستان برده شود. در سرفههای ناشی از جسم خارجی نیز باید به سرعت به بیمارستان مراجعه شود.اصلیترین درمان برای بسیاری از موارد سرفه که ناشی از بیماریهای گوناگون از جمله سرماخوردگی، خروسک، سیاه سرفه و... است، فقط و فقط استراحت است.
استفاده از سرم شستوشو
در سرفههای ناشی از سیاه سرفه یا سرفههای آلرژیک که کودک به صورت مداوم سرفه a ممکن است نیاز به اکسیژن درمانی باشد که به این ترتیب کودک باید به بیمارستان برده شود. در سرفههای ناشی از جسم خارجی نیز باید به سرعت به بیمارستان مراجعه شود.
شلغم بخورید
شلغم، گیاهی با ارزش غذایی بالاست و در درمان آسم و سرفههای خلطدار موثر بوده و میکروبکش و ضد باکتری قویای است. در واقع شلغم اثر مفید و مؤثری در درمان بیماریهای تنفسی دارد. از آنجا که ممکن است بچهها از مزه شلغم خوششان نیاید، والدین میتوانند این ماده غذایی را داخل سوپ رنده کنند و آن را به فرزندشان بدهند.
واکسن آنفلوآنزا
از آنجا که کودکان 6 ماه تا 5 سال ایمنی ضعیفی دارند، میتوان برای پیشگیری از آنفلوآنزا هر سال کودک را واکسینه کرد. خوشبختانه آنفلوآنزا واکسنی دارد که توسط سازمان جهانی بهداشت تایید میشود و با تزریق هر ساله آن میتوان از این بیماری پیشگیری کرد.
ویتامینهای گروه B
کمبود ویتامین B12 هم گاهی منجر به سرفههای مزمن میشود. این ویتامین در تشکیل سلولهای خونی و عملکرد بهینه سیستم مغز و اعصاب تاثیرگذار است. در افرادی که مبتلا به کمبود این ویتامین هستند، سرفههای مزمن به دلیل ایجاد حساسیت زیاد در نایژهها التهاب ایجاد میکند. میوهها و سبزیهای تازه از منابع غذایی سرشار از ویتامینهای گروه B هستند.
------------------------------------------------------------------------------------------------
آیا واکسن ضدحساسیت تاثیری دارد؟
این واکسن ها فقط در مواقع حساسیت شدید همچون آسم و برای کودکان بالای 6 سال و فقط با تجویز پزشک توصیه می شود. این واکسن باید در مطب دکتر انجام شود. واکسن شامل مواد حساسیتزای خفیف شده همچون گرده درختان، غبار، موی حیوانات و ... است که باعث می شود تا بدن کودک برای مدتی به آنها عادت کند.
برای استفاده از واکسن باید بدانید که کودک هر هفته بین چهار تا 6 ماه باید واکسن بزند تا بدنش به این مواد عادت کند و با آنها کنار بیاید. سپس باید یک یا دوبار در ماه برای مدت 4 تا 6 ماه، این واکسن را دریافت کند. در آخر نیز تا یکسال باید هر ماه یک واکسن بزند.ادامه این روند به تشخیص پزشک بستگی دارد.
------------------------------------------------------------------------------------------------
روش های پیشگیری حساسیت چیست؟
نظریه های متضادی در این رابطه وجود دارد. اما واقعیت این است که در حال حاضر هیچ روش مشخص و پاسخگویی برای پیشگیری حساسیت کشف نشده است.
چه زمان باید به دکتر مراجعه شود
اگر با توجه به میزان و اندازه هایی که در بالا گفته شد، حساسیت کودک بهبود نیافت، باید به پزشک مراجعه شود. همچنین زمانی که کودک دچار بیماری آسم است شما باید به متخصص برای معاینات بیشتر مراجعه کنید زیرا وجود حساسیت می تواند عامل حمله آسم و افزایش نشانه های آن باشد.
------------------------------------------------------------------------------------------------
گردآوری شده مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی