با کمبود آهن در بدن چه کنیم؟
بچه که بودم زمانی که حرف از آهن خون به میان میآمد تصور میکردم تکه های ریز آهن در خون شناور هستند؛ و حالا که آن روزها گذشته است و معنی آهن خون را بهتر میدانم نتیجهی آزمایشها نشان میدهد بدنم ساز مخالف میزند و برخلاف بسیاری از خانمها ذخیره آهن من بیش از اندازه است.حتماً میدانید که کمبود آهن برای بدن دردسر ساز میشود. به خاطر این که آهن یکی از عناصر مغذی و ضروری بدن است و متأسفانه بسیاری از مردم به اندازهی کافی دریافتش نمیکنند.اگر میخواهید بیشتر با این مادهی معدنی آشنا شوید و بدانید کمبود آن باعث بروز چه مشکلاتی میشود مطالعهی این مطلب را از دست ندهید.
اهمیت آهن در بدن
آهن یکی از عناصر مغذی و ضروری برای حفظ سلامت بدن است. آهن باعث تضمین عملکرد سلولهای بدن میشود، تمرکز و حافظه را بالا میبرد، انرژی بدن را تأمین میکند و به ساخت هموگلوبینهای سلولهای خونی کمک میکند. این سلولها وظیفهی انتقال اکسیژن به سمت بخشهای مختلف بدن را بر عهده دارند. آهن افسردگیهای شما را به دست فراموشی میسپارد. با این حال بسیاری از مردم در سرتاسر جهان به اندازهی کافی از این مادهی معدنی دریافت نمیکنند.
به طور متوسط 20 درصد زنان آمریکای شمالی از کمبود آهن رنج میبرند. البته باید توجه داشته باشید که رژیم غذایی نامناسب به تنهایی باعث کمبود آهن نمیشود. عوامل دیگری هم باعث بروز این مشکل میشود. واقعیت این است که برای مطمئن شدن از میزان کافی آهن در بدن باید دقت بیشتری داشته باشید. به عنوان مثال خانمهایی که در طول عادت ماهانهی خود خونریزی زیادی دارند باید با پزشک مشورت کنند تا روشهایی مانند استفاده از قرص ضد بارداری برای کاهش خونریزی به کار ببرند. به خاطر اینکه آهن بدن با خونریزی از بین میرود و شما دچار کمبود آهن خواهید شد.بیشتر خانمها فکر میکنند نمیشود به اندازهی کافی آهن جذب کرد
در طول دورهی بارداری بدن به آهن بیشتری نیاز دارد و نمیتوان برای جذب آهن کافی صرفاً به مصرف مواد غذایی بسنده کرد. اگر باردار هستید پزشک برایتان مکمل آهن تجویز خواهد کرد. البته این به نظر پزشکتان مربوط میشود شاید اصلاً نیازی نداشته باشید اما در حالت کلی اکثر خانمها در این دوره به مکمل آهن نیاز پیدا میکنند.افراد گیاهخوار که گوشت قرمز مصرف نمیکنند یعنی از مهمترین منبع آهن محروم هستند باید میوه، سبزیجات و لوبیای بیشتری مصرف کنند تا بتوانند به اندازهی کافی آهن جذب کنند. با این حال میزان کم خونی ناشی از کمبود آهن در بین گیاهخواران بیشتر از افراد معمولی نیست.
علل کاهش آهن در بدن :
کاهش آهن در رژیم غذایی:
آهن از رژیم غذایی جذب می گردد، هر چند فقط یک میلی گرم آهن از هر 20-10 میلی گرم آهن غذا جذب می شود. فردی که قادر به مصرف یک رژیم غنی از آهن نباشد ممکن است به درجاتی از آنمی فقر آهن مبتلا شود.
تغییرات بدنی:
هنگامی که بدن تحت تأثیر تغییرات ناگهانی نظیر رشد ناگهانی در بچه ها و بالغین یا در طی دوره شیردهی قرار می گیرد، نیازمند افزایش دریافت آهن و افزایش تولید سلول های قرمز خونی می باشد.
اختلالات مجاری گوارشی:
اختلال در جذب آهن بعد از برخی جراحی های دستگاه گوارش شایع است. قسمت اعظمی از آهن موجود در غذا توسط قسمت کوچکی از روده فوقانی جذب می گردد. هر اختلالی در دستگاه گوارش می تواند جذب آهن را تغییر داده و منجر به آنمی فقر آهن شود.
علل کاهش آهن در بدن نوزادان :
ذخیره کم آهن بدن در نوزادان نارس یا کمبود ذخیره آهن مادر در دوران بارداری کمبود تغذ یه ای آهن از دست دادن خون با منشا گوارشی ( الودگی انگلی/ زخم معده و روده/ حساسیت به پروتیین شیر گاو) اختلال در جذب آهن در اسهال مزمن و یا در بیماری سلیاک مصرف زیاد شیر گاو و غذاهای فاقد اهن
از دست دادن خون :
از دست دادن خون باعث کاهش آهن و در نتیجه کم خونی فقر آهن می شود . منبع از دست دادن خون شامل :خونریزی دستگاه گوارش، خونریزی ماهیانه یا صدمات می باشد.
علل کمبود آهن در بدن و راههای تامین و پیشگیری از آن:
مهم ترین دلایل کمبود آهن شامل دریافت ناکافی آهن به علت رژیم غذایی حاوی آهن اندک مانند رژیمهای گیاه خواری، جذب ناکافی آهن در اثر اسهال، کاهش ترشح اسید معده، مشکلات گوارشی یا تداخلات دارویی، افزایش نیاز بدن به آهن برای افزایش حجم خون و بالاخره خونریزی زیاد در دوران عادت ماهانه و یا در اثر جراحات یا مشکلاتی چون همورویید (بواسیر) یا بیماریهای بدخیم و انگلها هستند .کمبود آهن در مردان بزرگسال معمولا در اثر از دست دادن خون زیاد ایجاد می شود.
رژیم غذایی حاوی آهن :
گوشت قرمز منبع آهن است و آهن آن در مقایسه با منبع گیاهی به خوبی جذب بدن می شود. رژیم های حاوی حبوبات، سبزیجات به ویژه اسفناج، نان گندم نیز میزان آهن لازم بدن را تامین می کنند.کارشناسان تغذیه توصیه می کنند ماهی یا مرغ را به جای گوشت قرمز استفاده، و غذاهای گوشتی را با لوبیا، ماکارونی و برنج همراه کنید.انواع گوشتها، جگر و بعضی از محصولات کشاورزی مانند انواع حبوبات دارای آهن هستند. البته آهن انواع گوشت قابل جذبتر است .
اگر همراه با غذا، ویتامین ث که در سبزیجات و مرکبات و میوهها وجود دارد مصرف شود، آهن فرآوردههای گیاهی مثل حبوبات هم قابل جذب میشود. بنابراین مصرف انواع سبزی و سالادها همراه با غذا برای افرادی که کمتر به گوشت دسترسی دارند و بیشتر آهن مورد نیاز بدنشان از طریق فرآوردههای گیاهی تامین میشود، توصیه میشود.
گردآوری: مجله ی اینترنتی دلگرم